Fanfik - ebook

ROZDZIAŁ I

Tosia wymiotowała w szkolnej toalecie. W tym samym czasie sopran przejętej dyrektor Jastrzębskiej rozbrzmiewał w auli i wzmocniony przez głośniki roznosił się echem także po korytarzach i łazienkach:

– Niech w tym roku szkolnym zdobywanie wiedzy będzie dla was ekscytującą przygodą, odkrywaniem nowych lądów, poznawaniem waszego przeznaczenia. Kochani, nie zapominajcie nigdy, że liceum to nie tylko sprawdziany i testy, to także miejsce, w którym uczycie się rozumieć świat i samych siebie, w którym zawieracie najcenniejsze przyjaźnie…

Tosia usiłowała jednocześnie zapanować nad skurczami żołądka i nad fałdami białej sukienki. Projektant ciasnej kabiny nie przewidział, że będzie się w niej musiała zmieścić kreacja z pełnego koła wzmocniona sztywną halką. Tosia przeklinała ciocię Idalię i jej wyrafinowany gust, nade wszystko jednak własną głupotę. Poczwórna dawka proszków i to bez śniadania, coś ty sobie właściwie myślała, kretynko?

– …w gablocie naprzeciw wejścia oraz na stronie internetowej szkoły…

Niech to się już skończy – błysnęło w głowie Tosi, nim znów zgięła się w pokłonie przed muszlą. Nie była pewna, czy życzy rychłego zgonu jedynie sobie, czy również Jastrzębskiej. Dyrektorka miała zwyczaj akcentować każde zdanie w szczególnie obiecujący sposób, tak jakby zmierzała już do ostatecznej konkluzji. Jej głos wznosił się coraz wyżej w piętrowych antykadencjach, publiczność zamierała w oczekiwaniu na finał, a ona zdążała dalej, z coraz większym przejęciem, i mogła tak wzlatywać przez długie kwadranse.

Tosia oparła czoło o cienkie drzwi kabiny. Mdłości powoli odpuszczały, mimo to za nic w świecie nie wyszłaby teraz na zewnątrz. W głowie miała watę, z trudem kojarzyła fakty. Podłoga z beżowych płyt uginała jej się pod stopami. Trzeba czekać. W końcu ktoś zabierze Jastrzębskiej mikrofon. Tłum licealistów wyleje się z auli, przepłynie przez szkołę i wycieknie na ulice, do kawiarni i pubów, celebrować rozpoczęcie kolejnego semestru niewoli. Może wtedy Tosia odważy się wreszcie przemknąć do domu.

– …o składkach na ubezpieczenie poinformują was także nauczyciele na lekcjach wychowawczych…

Tosia zezowała na haczyk przykręcony do drzwi kabiny. Jej wzrok na przemian tracił i odzyskiwał ostrość. Kolejny interesujący skutek uboczny połykania proszków zamiast śniadania. A chciała tylko przeżyć w spokoju ten koszmarny pierwszy dzień szkoły! Wiedziała, że będzie koszmarny, przeczuwała to już od kilku dni.

Wakacje spędziła komfortowo w zaciszu własnego pokoju. Czytała książki, pisała fanfiki, przeglądała fanarty, obejrzała na YouTubie bootlegi z zaległej listy, słowem robiła to wszystko, do czego ma prawo każdy uczeń, który zdołał przeżyć pierwszą klasę liceum. Ale pod koniec sierpnia zaczął ją męczyć niepokój. Za plecami cioci Idalii podwoiła sobie dzienną dawkę kapsułek, ale to nie pomogło. Tego poranka łyknęła trzy, a po namyśle jeszcze czwartą. Nie oczekiwała wiele, chciała tylko zagłuszyć to wewnętrze rozstrojenie, które odczuwała za każdym razem, gdy musiała wychynąć z własnego świata i zmierzyć się z rzeczywistością.

No i miała za swoje. Już na początku szkolnej akademii dopadła ją rzeczywistość w wersji Pro, z efektami specjalnymi i bonusem w postaci kompletnego zaćmienia umysłu. Ledwo zdołała dobiec do łazienki.

Jastrzębskiej chyba skończyło się powietrze w płucach, bo ucichła na sekundę. Natychmiast rozbrzmiał huragan braw, który trwał i trwał. Najwyraźniej zdesperowani uczniowie postanowili zrobić wszystko, by nie dopuścić jej już więcej do głosu. Zabrzmiały słabo takty szkolnego hymnu, a chwilę później drzwi łazienki otworzyły się z trzaskiem. Na płytkach zastukały czyjeś obcasy. Tosia usłyszała podwójny zgrzyt otwieranych kosmetyczek.

– …jeszcze lepsze ciacho niż przed wakacjami.

– A Witolda widziałaś? Jak urósł!

– …że pęknę ze śmiechu, Roksana wyglądała jak panda z tym makijażem. Jak ktoś ma takie żabie oczy, to mu już nic nie pomoże.

Beztroski dziewczęcy śmiech odbił się echem po wykafelkowanej po sufit łazience. Potem ucichł – dziewczyny poprawiały usta.

Tosia czekała. Znów ktoś wszedł, szarpnął za klamkę jej kabiny. Chciała krzyknąć „Zajęte!”, ale gardło miała zaciśnięte i nie zdołała wydobyć z siebie głosu. Czekała cierpliwie. Wreszcie dziewczyny wybiegły, stukając obcasami.

Zza uchylonego okna wciąż dobiegały odgłosy wrzawy z boiska. Tosia nie ruszała się z miejsca. Minął kwadrans i radosny szczebiot młodzieży nieco przygasł. Po raz ostatni usłyszała trzaśnięcie furtki. Odczekała dla pewności jeszcze dziesięć minut, zdjęła torebkę z haczyka i powoli uchyliła drzwi.

Nad umywalkami przez całą szerokość ściany ciągnęło się duże lustro. Tosia umyła rozdygotane ręce i przepłukała usta, unikając wzrokiem swojego odbicia. Był to nawyk, nad którym się już nawet nie zastanawiała. Nie lubiła patrzeć na siebie i już. Ale kiedy otrzepywała ręce z wody, jej wzrok podążył odruchowo za rozbryzgującymi się na lustrze kroplami i choć nie chciała, spojrzała sobie prosto w twarz.

Szybko odwróciła głowę, ale to, co zdążyła zobaczyć, pozostało jej przed oczami jak blady slajd. Całkiem ładna dziewczyna, choć należałoby chyba powiedzieć: bardzo dobrze zrobiona dziewczyna, profesjonalnie umalowana i wykonturowana w sposób, który zmyślnie maskował jej nieco zbyt wydatny podbródek i podkreślał po kociemu kości policzkowe. Duże niebieskie oczy pod wyregulowanymi brwiami. Wokół fale jasnych włosów, przedzielone pośrodku i spływające na policzki. I nie zapominajmy o tej wykwintnej białej kreacji, przylegającej u góry, sutej u dołu, nie pomińmy wypielęgnowanych paznokci, pończoch i lśniących pantofelków.

Tosia właśnie próbowała zapomnieć. Wygrzebała z torebki miętową gumę i przeżuwając ją z wysiłkiem, niepewnym krokiem podążyła do wyjścia. Potknęła się na progu, ale jakimś cudem udało jej się odzyskać równowagę. Śmieszne rzeczy działy się w jej głowie. Bardzo chciało jej się spać, ale jednocześnie czuła przymus wpakowania się w jakąś awanturę. Tylko w ten sposób mogłaby zapomnieć, że wygląda dziś jeszcze bardziej niż zwykle jak przerośnięta wersja Alicji w Krainie Czarów. Na ogół kiedy ta świadomość zaczynała jej szczególnie doskwierać, oznaczało to, że już czas na kolejną kapsułkę. Ponieważ jednak organizm dopiero co dał jej do zrozumienia, że ma już dosyć kapsułek, dziękuję bardzo, Tosia musiała sobie jakoś poradzić sama.

Dotarła do schodów i zawahała się chwilę, po czym rozpoczęła długą wędrówkę w dół na półpiętro. Stopień za stopniem, stopień za stopniem, jakby dopiero uczyła się po nich schodzić. Zaczynała już nabierać wprawy, gdy z opóźnieniem dotarło do niej, że słyszy szybkie kroki, i w następnej chwili ktoś na nią wpadł.

Straciła równowagę, w ostatniej chwili jednak udało się jej złapać poręczy i nie upaść.

– O, przepraszam – usłyszała poprzez szum w uszach.

Młody człowiek, który z rozmachem wziął zakręt na półpiętrze i nie zauważył, że ktoś nadchodzi z góry, przystanął o kilka stopni niżej.

– Dostanę się tędy do sekretariatu?

Tosia musiała się chwilę zastanowić, a myślenie nie było w tej chwili jej mocną stroną. Zmysły płatały jej figle, pracując wybiórczo i dostarczając tylko przypadkowych detali. Chłopak miał piwne oczy w ciemnej oprawie, co ją niejasno oburzyło, bo nie znosiła procesu tuszowania własnych jasnych rzęs. Bezwiednie poprawił węzeł zmiętego krawata i zauważyła lśniące paznokcie o podłużnym kształcie – kolejny dowód na bezsensowną dystrybucję dóbr natury. Pytał o sekretariat. Chętnie by mu odpowiedziała, gdyby tylko była w stanie skojarzyć, w którym skrzydle szkoły się znajdują.

– Chyba tak – odezwała się wreszcie, bo cisza przedłużała się ponad miarę, a chłopak zaczynał jej się przyglądać z tym charakterystycznym zainteresowaniem, które zazwyczaj poprzedza pytanie w rodzaju „Czy wszystko z tobą w porządku?” – Chyba w górę i na prawo. – Nie była do końca pewna, czy to, co w tej chwili było w jej głowie prawą stroną, jest nią również dla reszty świata.

– Dziękuję – powiedział chłopak i dodał z wahaniem: – Czy ty się dobrze czujesz?

W swoim szesnastoletnim życiu Tosia słyszała to pytanie już tyle razy, że mogła na nie odpowiadać automatycznie. Oczywiście, że się dobrze czuje. Doskonale. I wyniosłe spojrzenie: kimże w ogóle jesteś, by pytać? Broda w górę, dąs księżniczki.

Dziś jednak coś nie wyszło, bo kiedy wstępnie zarzucała lokiem, zakręciło jej się w głowie i musiała jeszcze mocniej zacisnąć ręce na poręczy. Odchrząknęła.

– Zaspałam i nie zjadłam śniadania. – To była tylko częściowo prawda, ale Tosia nie przeżywała z tego powodu moralnych dylematów. Prawda jako taka była dla niej mało interesującym konceptem ludzi z niedostatkiem wyobraźni. – Zjem coś w bufecie na dole. – Miała nadzieję, że teraz chłopak się od niej odczepi, ale natręt tylko się ożywił i postąpił krok wyżej.

– Macie tu bufet? Pokażesz mi drogę?

– A sekretariat?…

– To nic pilnego. A nic nie jadłem od rana. Chodźmy.

Wyciągnął rękę w jej stronę. Tosia zawahała się. Rola niewiasty prowadzonej jak bezwolne cielę zupełnie jej nie odpowiadała, z drugiej jednak strony obawiała się trochę, że jeśli się nie zgodzi, spędzi na tych schodach resztę przedpołudnia. Zacisnęła usta i podała nieznajomemu rękę, starając się na niego nie patrzeć.

Na szczęście chłopakowi nie udzieliło się jej skrępowanie. Sprowadzał ją na parter stopień po stopniu, a jednocześnie nie przestawał mówić – o tym, że to jego pierwszy dzień w tej szkole, że nikogo jeszcze nie zna, ale chętnie pozna, że jest głodny jak wilk i że w jego poprzednim liceum dyrektor nie wygłaszał aż tak długich przemówień. Ani słowa o pożałowania godnym stanie Tosi, ani słowa o jej drżących rękach i chwiejnym kroku. Nie starał się też jej na siłę zaimponować, żadnych przechwałek, żadnych głupawych komplementów. Traktował ją tak swobodnie, jakby była jego kolegą. Nie była do tego przyzwyczajona, ale zaczynała z wolna dochodzić do wniosku, że jej się to podoba.

Gdy znaleźli się na dole, Tosia trochę już odzyskała orientację w terenie i mogła wskazać drogę do szkolnego baru. Student, który go obsługiwał, przecierał właśnie stoły mokrym ręcznikiem i na widok wchodzących wrzasnął przez ramię, że już zamyka.

– Ale możemy coś kupić? – upewnił się towarzysz Tosi.

– Byle szybko!

I nim zdążyła się zorientować, nowy znajomy kupił jej wielką, ociekającą majonezem kanapkę owiniętą w kawałek folii i herbatę w papierowym kubku.

– Możemy zjeść na boisku – powiedział, wciskając jej bułkę do ręki. Własną kanapkę trzymał pod łokciem, a w obu dłoniach kubki. – Widziałem ławki przez okno. Tędy da się wyjść?

Otworzył ramieniem drzwi na boisko. Ciepły podmuch wrześniowego wiatru uderzył Tosię w twarz, oślepiło ją słońce. Dopiero teraz uświadomiła sobie, jak bardzo zatęchłe było powietrze szkolnego korytarza. Poza nimi na boisku nie było już nikogo. Usiedli na odrapanej ławce pod kasztanem i chłopak uznał za stosowne się przedstawić.

– Jestem Leon – oznajmił, gdy tylko przełknął pierwszy kęs bułki. Ponieważ nie doczekał się żadnej reakcji, zapytał wprost: – A ty?

– Tosia – odparła z ociąganiem i poruszyła ramionami, jakby strząsała z siebie coś nieprzyjemnego. Nie znosiła się przedstawiać, chyba jeszcze bardziej niż patrzeć w lustro. Ot, jedna z jej rozlicznych małych fobii. Lubiła pozostawać w cieniu, a teraz jakby nagle stanęła na scenie w blasku reflektora – skulona, wybrakowana, niespełniająca oczekiwań.

Leon był jednak zbyt zajęty pożeraniem kanapki, by zwrócić uwagę na jej zakłopotanie. Powiedział tylko „aha” i upił herbaty z kubka.

– Do której klasy chodzisz? – spytał po chwili.

– Do drugiej.

– Ja też. Ale powtarzam klasę. Mam nadzieję, że się tu nie zanudzę przez to. Jak jest w tej szkole? Ludzie są w porządku?

– Chyba tak – powiedziała Tosia. Osobiście wszyscy wydawali jej się nie do zniesienia, ale nie było powodu, by Leon miał się czuć uprzedzony tylko dlatego, że ona ma coś nie tak z głową.

– Coś ciekawego można robić po lekcjach? Jakieś kółka? Kluby? Teatr?

– Jest koło matematyczne – odparła po chwili namysłu, skubiąc folię na kanapce. – Tak, na pewno. Teatru nie ma. I… ja nie wiem. Po lekcjach idę do domu. Po co zostawać i spotykać się z ludźmi, których i tak musisz oglądać przez pół dnia?

Zorientowała się, że wyrzuciła z siebie więcej, niż zamierzała powiedzieć, i speszona spuściła głowę. No i już, stało się. Przybędzie kolejna osoba w licznej grupie ludzi, którzy uważają ją za stukniętą. Jedna mniej, jedna więcej, co za różnica. Zdenerwowana upiła łyk herbaty ze swojego kubka i skrzywiła się.

– Też nie przepadam za ludźmi – odezwał się Leon. Wyłowił ze swojego kubka torebkę po herbacie i rzucił ją w stronę pobliskiego śmietnika. Trafił. – Wciąż czegoś chcą, czepiają się głupot. Dlatego się z nimi spotykam… Żeby lepiej poznać wroga. Czemu nie jesz?

Tosia otworzyła usta i je zamknęła. Zdecydowanie nie była dziś w wystarczająco dobrej formie, by nadążać za cudzym tokiem myślenia. Chciała wyjaśnić Leonowi, że majonez jest bardzo niezdrowy, podobnie jak białe pieczywo i czarna herbata z torebki, ale nim zebrała się w sobie, chłopak znów zmienił temat.

– Mieszkasz gdzieś niedaleko? – zapytał. – Znasz okolicę? Muszę zrobić zakupy. Łyżeczki, jakieś talerze, garnek, kubeł na śmieci. Są tu gdzieś sklepy z takimi rzeczami?

– Jest sklep z gospodarstwem domowym. Za rogiem.

Tosia próbowała się skupić i podać bardziej precyzyjne wskazówki, ale ciężko jej było dziś zmusić mózg do myślenia.

– Może cię tam po prostu zaprowadzę?…

– O, świetnie – ucieszył się Leon. – Ale nie ma pośpiechu. Poczekam, aż skończysz.

Tosia zamrugała kilka razy i nie wiedząc, co powiedzieć, odpakowała w końcu kanapkę z folii. Starała się nie myśleć za dużo o prawdach życiowych wdrukowanych jej do głowy przez ciocię Idalię: że majonez w kupnych kanapkach zawsze jest nieświeży; że lepiej się nawet nie domyślać, z czego zrobiono ten plasterek szynki; że nikt na pewno nie umył tej sałaty zbyt dokładnie. Zamiast tego skupiła się na Leonie, który znów gadał jak najęty:

– Przyjechałem trzy dni temu i jedną noc spałem na dworcu, a drugą w noclegowni, bo wcale nie tak łatwo wynająć mieszkanie we wrześniu. Ale cudem mi się udało, mam już coś. Straszna nora, ale blisko do szkoły. Nie będę musiał płacić za dojazdy. Tylko że nic tam nie ma, nawet krzesła.

Leon nawijał i nawijał, aż Tosia zjadła całą kanapkę. Wszystko wskazywało na to, że jej organizm zdecydował się wchłonąć te tłuste kalorie bez żadnych protestów. Nie miała już zawrotów głowy i zaburzeń widzenia. Ręce przestały drżeć. Nawet siły jakby jej przybyło. Naśladując Leona, cisnęła mokrą torebką od herbaty w stronę kosza na śmieci i prawie trafiła.

– Brawo – mruknął Leon, otrzepując garnitur. – Ohydna była, no nie? Może kiedyś zaproszę cię na prawdziwą herbatę. Jak już się dorobię dzbanka.

Tosia miała na swoim koncie kilka męczących randek i jedną bardzo nieudaną studniówkę, ale jeszcze nigdy żaden chłopak nie poprosił jej o to, by pomogła mu wybrać szczotkę do WC. Żadnemu z jej kolegów taka propozycja zapewne nie przeszłaby nawet przez usta. Leon bez zbędnych ceregieli zostawił ją w kąciku z akcesoriami do łazienek i uzbrojony w listę zakupów poszedł buszować między półkami zastawionymi po sufit szkłem i fajansem.

W sklepie było ciasno. Pośrodku stała wyspa regałów, a wokół niej pozostawiono tylko wąskie przejście. Tosia w swojej szerokiej sukience bała się poruszyć, by niczego nie strącić. Gapiła się więc na mydelniczki i dozowniki, a gdy się jej znudziło, zaczęła śledzić wzrokiem Leona i przypatrywać się, jak ogląda dokładnie każdy przedmiot, dopytuje się o cenę, wkłada do koszyka, po namyśle wyjmuje, odstawia z powrotem na półkę i szuka czegoś tańszego. Poczuła niejasny żal, gdy zobaczyła, że rezygnuje z zakupu dzbanka.

Nie uważała swojej rodziny za szczególnie zamożną, ale nigdy jeszcze nie spotkała człowieka, który byłby naprawdę biedny. Nawet sąsiad z parteru, Pokrzywniak, choć dorabiał do emerytury zwożeniem butelek i złomu do punktu skupu, przypuszczalnie miał w domu meble i zastawę stołową. W szkole nie wypadało być biednym, biedni byli społecznie martwi. Dotąd Tosia żyła w przekonaniu, że prawdziwie biedni ludzie zdarzają się tylko w literaturze i sztuce, ewentualnie gdzieś daleko, na drugim końcu globu, a oto miała przed sobą żywe wcielenie baśniowej sierotki. Prawie jakby mała Cosette, dyżurna biedula jej wyobrażeń, zstąpiła na ziemię z krainy fabuł. Leon był co prawda wyrośnięty, wręcz barczysty, i sprawiał wrażenie zaradnego nastolatka, niemniej w Tosi narastało pragnienie ratowania go z opresji.

– Już chyba mam wszystko – pochwalił się Leon, podchodząc bliżej. Zerknęła do koszyka. Jeden talerz, jeden kubek, komplet sztućców, mały rondelek. Poczuła łzy pod powiekami, tak jak wtedy, kiedy po raz pierwszy czytała Dziewczynkę z zapałkami. A potem przypomniała sobie, że zafundował jej dziś śniadanie, i zrobiło jej się głupio.

– A dzbanek?

– Nie zmieścił się w budżecie – wyjaśnił Leon. – Zresztą, co mi po dzbanku, skoro nie mam go na czym postawić? Co z tą szczotką?

– Weź najtańszą – w Tosi obudził się duch praktycznej cioci Idalii. – Nie będzie ci potem żal wyrzucić. Stołu też nie masz? Jak będziesz odrabiać lekcje?

Leon wzruszył ramionami i podążył w stronę kasy ze szczotką pod pachą, a Tosia ostrożnie drobiła za nim, przyciskając liczne fałdy sukienki do siebie.

– W bibliotece. Poza tym to tylko chwilowe. Spróbuję trochę dorobić, może korepetycjami.

– Ale przecież powtarzasz klasę?

Leon spojrzał na nią zdziwiony.

– No to co?

Nie wiedziała, co odpowiedzieć. Wydawało jej się oczywiste, że klasę powtarzają tylko osoby niezbyt lotne. Sama uważała się za tępą z większości przedmiotów, więc nie przeszkadzało jej, że Leon też nie jest orłem, ale dawanie korepetycji z definicji wymagało chyba jakiejś elementarnej wiedzy?

– Leżałem trochę w szpitalu na koniec roku – mruknął Leon, zgarniając drobniaki do chudego portfela. – Nie udało mi się wszystkiego pozaliczać na czas i… nieważne. Nie będziemy o tym mówić.

Wziął do ręki reklamówkę ze swoimi sprawunkami popakowanymi w szary papier i nie oglądając się na Tosię, podążył szybkim krokiem do wyjścia.

Tosia pobiegła za nim, tknięta nagłą myślą.

– Mam całą piwnicę pełną mebli – oznajmiła z przejęciem. – Moja ciocia wszystko chomikuje, ale potem tego nie używa. Możesz je sobie pożyczyć!

– Na pewno mogę?

Tosia z zapałem kiwała głową.

– Nikt ich nie potrzebuje. Kurzą się tylko.

– Lepiej się upewnij – poradził Leon, przystając przed sklepem.

Tosia wyciągnęła telefon z torebki i wybrała numer do taty.

Marcin Graczyk długo nie odbierał. Kiedy się w końcu odezwał, w jego głosie brzmiała panika.

– Co się stało?!

– Nic – zdziwiła się Tosia, nieświadoma faktu, że po raz pierwszy w życiu zadzwoniła do ojca z własnej inicjatywy. – Czy ja mogę nasze meble z piwnicy oddać koledze ze szkoły?

W słuchawce słychać było odgłosy remontu: daleki wizg wkrętarki, jakieś stuki no i oczywiście muzykę z radia. Tata westchnął z ulgą.

– Jasne – powiedział. – Wreszcie zrobi się tam trochę miejsca. Szkoła organizuje jakąś zbiórkę?

– Mhm – mruknęła Tosia, nie chcąc się wikłać w wyjaśnienia. – To cześć. – Przerwała połączenie. – Możesz je sobie zabrać – przekazała radosną nowinę Leonowi, który ucieszył się bardziej, niż byłby to skłonny okazać. Uśmiechnął się z wdzięcznością, bardziej samym spojrzeniem niż ustami, mrużąc oczy w słońcu; ona uśmiechnęła się również. Pogoda była jedną z tych rzeczy, które jakoś pozostawały na peryferiach jej świadomości, ale teraz właśnie dostrzegła, że jest ciepło i słonecznie, że brzozy na pobliskim skwerze szumią, a ich srebrzyste liście mienią się w słońcu jak zaśniedziałe monety.

– Pomogę ci je przenieść – zaofiarowała się z mocą. To się działo naprawdę, nie tylko w jej głowie. Była bohaterem ratującym nieszczęśnika w potrzebie. Potrzebował jej!

– Na własnych plecach?

– Dam radę!

Leon się zaśmiał, a Tosia mu zawtórowała. A ponieważ nie pamiętała, by śmiała się na głos kiedykolwiek przedtem, natychmiast się speszyła i ucichła, jakby śmiech był czymś kompromitującym, jak czkawka.

Tosia mieszkała na drugim końcu osiedla, więc podjechali jeden przystanek autobusem. Nabiła Leonowi przejazd na własną kartę i zaczęła wyjaśniać zasady działania systemu biletowego, nim jednak dojechali na miejsce, pogubiła się we własnych wyjaśnieniach.

– Wszyscy uważają, że to skomplikowane – oznajmiła porywczo i odwróciła się do okna. Jak ciężko być bohaterem i głupkiem jednocześnie! Własna tępota przyprawiała ją o dreszcz odrazy. Dziwne, że chłopak w ogóle chciał się z nią zadawać. Na pewno zależy mu wyłącznie na meblach. Gdy już je będzie miał, zniknie jej z pola widzenia, jak wszyscy interesujący ludzie, których kiedykolwiek poznała.

Wysiedli z autobusu i Tosia, nie odzywając się już ani słowem, poprowadziła swojego nowego znajomego w głąb osiedla, między pudełkowate bloki rozsiane na znacznej przestrzeni, poprzedzielanej pasami zieleni i placów zabaw. Nadłożyła trochę drogi, żeby nie mijać salonu urody cioci Idalii – czasami przed wejściem stały pracowniczki i paliły papierosy. Wszystkie znały Tosię i na pewno zainteresowałby je młody człowiek kroczący u jej boku; zaraz wywołałyby ciocię z gabinetu, a ciocia zaczęłaby zadawać pytania. Ciocia miała w zwyczaju kwestionować wszystko, co nie było jej własnym pomysłem, i kto wie, do czego by to mogło doprowadzić.

– Pobiegnę po klucz do piwnicy – uprzedziła Tosia. Zostawiła Leona przed drzwiami na klatkę schodową i pognała na swoje drugie piętro. Wróciła po dłuższej chwili, ściskając pęk kluczy. – Nie wiem, który będzie pasował – wyjaśniła z zakłopotaniem.

– Nie szkodzi, zaraz sprawdzę – Leon emanował optymizmem. Po kilku przymiarkach udało mu się otworzyć drzwi do podziemi, a gdy zeszli po betonowych schodkach i wąskim korytarzykiem dotarli do sezamu rodziny Graczyków, powtórzył całą operację przy mdłym świetle żarówki zwieszającej mu się za plecami.

Piwnica była wąska i wysoka, zarzucona prawie po sufit wszystkim, co ciocia Idalia wyeksmitowała z apartamentów na górze: torbami pełnymi ubrań i butów, starymi sankami Tosi, jakimiś sprzętami zawiniętymi w strecz i pustymi kartonami po AGD. Zeszło trochę czasu, zanim przekopali się przez to wszystko do samego dna.

– Widzę coś! – stęknął Leon, odkładając na bok pękatą reklamówkę wypełnioną nakrętkami do słoików. – Jest! To fotel!

Fotel, brzydki zawalidroga z wczesnych lat dziewięćdziesiątych, miał wyleniały zagłówek i obicie, które kolorem zawsze przypominało Tosi wątrobiankę. Leon usiadł w nim i popadł w stan bliski ekstazy.

– Idealny do czytania. Idealny.

Za fotelem odkryli jeszcze politurowany stolik na pochyłych nóżkach i kuchenne krzesło. Pod piwnicznym okienkiem stał też regał, na którym ciocia Idalia trzymała kiedyś słoiki z przetworami.

– Ten regał też mogę wziąć? Przyda się do książek.

– Bierz wszystko – powiedziała Tosia szczodrze. Nie miała skrupułów; tata już tyle razy powtarzał, że trzeba to wszystko wreszcie wynieść na śmietnik. Pewnie by to nawet zrobił, gdyby wiedział, w której szufladzie ciocia trzyma klucze.

Leon potarł czoło zakurzonym nadgarstkiem.

– Tylko nie wiem, jak to stąd zabiorę. Krzesło mógłbym zawieźć autobusem. Regał też. Ale fotel?

Tosia zmarszczyła brwi. Nie przyjmowała do wiadomości, że tak drobna przeszkoda mogłaby ją powstrzymać przed zapewnieniem Leonowi wyprawki na nowe życie. Podjęła się tego i zamierzała doprowadzić swój pomysł do końca. Zazwyczaj w osiąganiu celów przeszkadzał jej łagodny stan obojętności, w który popadała po kapsułkach. Dziś było inaczej. Może dlatego, że większość proszków, które zażyła rano, spłynęła szkolną kanalizacją. Może dzięki tej kalorycznej kanapce od Leona. A może to Leon, taki dzielny, choć całkiem sam, zmotywował ją do działania.

Może i była głupia. Ale teraz miała misję do wykonania i nic nie było jej w stanie zatrzymać.

– Daleko mieszkasz? – spytała.

– Naprzeciwko szkoły.

– Poczekaj chwilę – powiedziała Tosia i stukając pantofelkami, pobiegła w górę po schodach. Zatrzymała się na parterze i zadzwoniła do drzwi sąsiada Pokrzywniaka. Przez dłuższy czas nic się nie działo, więc zadzwoniła ponownie i tym razem nie zdejmowała palca z dzwonka, dopóki nie usłyszała zbliżającego się człapania. Drzwi uchyliły się i wyjrzało zza nich zaspane oblicze.

– Dzień dobry, czy mogę pożyczyć pana wózek?

– Wózek? – zachrypiał pan Pokrzywniak, mrugając oczami, jakby nie był pewien, czy dziewczyna w przybrudzonej białej sukience stojąca w progu jego mieszkania jest tworem rzeczywistym, czy gościem z zaświatów. – To moje narzędzie pracy, panienko.

– Oddam za godzinę – obiecała Tosia, przywołując na twarz promienny uśmiech, który ciocia Idalia kazała jej zawsze robić do zdjęć. Pokrzywniak nie dał się jednak oczarować.

– Piątka za pierwszą godzinę. Dwie za każdą następną.

Tosia pospiesznie uiściła opłatę, a potem przywołała z piwnic Leona i zaprowadziła go na tyły bloku, tam gdzie pod oknami krzewiły się nielegalne ogródki mieszkańców parteru. W większości były to zadbane, kolorowe spłachetki ziemi pełne kwiatów i warzyw. Ogródek Pokrzywniaka wyróżniał się spośród nich wybujałym kłębem chaszczy i uschniętych choinek. Spomiędzy nich wystawał pordzewiały wózek mleczarski. Tosia przelazła przez niską furtkę z siatki i chwyciła za dyszel. Leon podbiegł z drugiej strony i pomógł jej wypchnąć wózek z ogródka.

– Mów mi Tewje! – wysapała Tosia, gdy zaparkowali przed blokiem. – Damy radę?

– No pewnie! – Czy istniało cokolwiek, co byłoby w stanie wprawić w zakłopotanie tego człowieka? – Jeśli tylko uda nam się wytaszczyć ten fotel z piwnicy. Trochę waży.

Udało się. Tosia była nieskończenie wdzięczna Leonowi za to, że nie powiedział ani słowa, gdy na sam koniec omdlały jej ręce i upuściła mu fotel na stopę. Wkrótce potem wózek turkotał po chodniku, wyładowany stosem mebli powiązanych ze sobą sznurem do bielizny, którego zwój znaleźli w kącie piwnicy. Ludzie odwracali głowy, by popatrzeć na chłopaka w garniturze, który ciągnął za dyszel, i wiotką dziewczynę w bieli, która pchała wózek od tyłu. Leon nie przejmował się tym zupełnie. Zmartwiły go tylko plamy rdzy i smaru na sukience Tosi.

– Do diabła z tym – wydyszała, ocierając czoło przedramieniem. – Ciocia jakoś je wywabi. Ciocia Idalia umie wyprać wszystko.

W ten sposób do świadomości Leona została wprowadzona postać Tosinego anioła opiekuńczego, a nim dotarli do celu, Tosia w krótkich słowach opowiedziała w zasadzie całe swoje życie: o tacie, który jest szefem ekipy remontowej i spędza poza domem całe dnie; o cioci Idalii, która przychodzi co dzień gotować obiady i wychowywać siostrzenicę, co z jej punktu widzenia sprowadza się do nieustannego zaganiania jej do porządków i innych tego typu nużących czynności. Napomknęła też o mamie, która umarła tak dawno, że Tosia nie miała żadnych wspomnień, tylko zdjęcia w albumie.

– Ile miałaś wtedy lat?

– Sześć.

– Nie byłaś już taka mała.

– Wiem. Ale nie pamiętam niczego, co było przedtem – wyjaśniła Tosia pogodnie, tak jakby relacjonowała dzieje życia jakiejś obcej osoby. – Mam… mam dość krótką pamięć. A może to był szok. Tak mówi Szacki.

– Kto?

– Lekarz, do którego chodzę po kapsułki. – Tosia natężyła mięśnie, bo przetaczali wózek przez skrzyżowanie.

– Kapsułki? – powtórzył Leon podejrzliwie.

– Fluoksetyna. Sproszkowane szczęście.

Dotarli na drugą stronę ulicy i Leon zatrzymał się na chwilę, żeby złapać oddech. Przysiadł na dyszlu i zerknął na Tosię spod ściągniętych brwi.

– A nie możesz być szczęśliwa bez tych kapsułek?

– Bez kapsułek – powtórzyła z namysłem Tosia, odgarniając włosy ze spoconego karku. Ręce miała tłuste od kurzu i smaru, ale nie zwróciła na to uwagi. Próbowała się skupić i przypomnieć sobie, jak to jest, funkcjonować bez kapsułek. – Bez kapsułek wciąż mam ochotę pozabijać wszystkich, a na końcu siebie – wyjaśniła w końcu z promiennym uśmiechem.

Mieszkanie Leona mieściło się w apartamentowcu wciśniętym między dwa stare bloki. Tosia podświadomie spodziewała się osnutego pajęczynami poddasza i zdziwiło ją, że Leona stać na taką lokalizację. Zrozumiała, gdy weszła do środka, dźwigając krzesło: mieszkanie było śmiesznie, niewiarygodnie małe. W pierwszej chwili miała wrażenie, że znajdują się w czymś w rodzaju przedpokoju i że zaraz przejdą do dalszych pomieszczeń. Z niedowierzaniem rozglądała się po tym miniaturowym, niskim pokoiku, niewiele większym od windy, którą przed chwilą wwieźli meble. Jedyne drzwi zaprowadziły ją do łazienki, rozmiarami przypominającej schowek na szczotki.

Ściany były brudne i pomazane, na podłodze leżała ruda wykładzina. W kącie przy drzwiach wydzielono coś w rodzaju kuchennego aneksu: ze ściany wyrastał kran, pod nim wisiał mały zlew, obok stała kuchenna szafka, a na niej – turystyczny palnik. Obok brzęczała turystyczna lodówka.

Oprócz aneksu w pokoju znajdowała się tylko wiekowa szafa na ubrania i tapczan, a na nim śpiwór i wypchany plecak.

– Niezłe hektary, co? – zachichotał Leon, nadchodząc od strony windy z regałem na plecach. Ostrożnie odstawił go na ziemię przed progiem mieszkania. Obok stały już fotel i stolik. – Wejdź na tapczan albo coś, bo muszę przepchnąć to wszystko do środka.

Tosia posłusznie usunęła się za blat kuchennej szafki. Leon upchnął fotel w kąt pod oknem, co zredukowało wolną przestrzeń do mniej więcej metra kwadratowego powierzchni. Zagracił zaraz ten fragment stolikiem, obok którego ustawił krzesło. Przy ścianie umieścił regał.

– No, teraz mogę mieszkać! – wysapał z satysfakcją, po czym opadł na fotel, rozluźniając w locie węzeł krawata.

Tosia usiadła na krześle i oparła łokcie o blat. Była wykończona, ale było to zmęczenie człowieka, który wykonał kawał uczciwej roboty. Nie to obezwładniające znużenie, które często dopadało ją bez żadnego powodu.

– Musimy jeszcze odprowadzić ten wózek – przypomniał sobie Leon.

– Zdążymy…

Przez długi czas żadne z nich się nie odzywało. Tosia wodziła wzrokiem po tej brzydkiej, ubogiej klitce. Jedynym przyjemnym dla oka szczegółem był Leon, drzemiący w fotelu jak małe książątko. Ciemny lok opadł mu na czoło, klatka piersiowa unosiła się miarowo. Choć naharował się tak samo jak Tosia, w ogóle się nie ubrudził. Garnitur miał co prawda wymięty, ale wydawało jej się to zrozumiałe: najwyraźniej nie było go jeszcze stać na żelazko.

Czas mijał, on drzemał, a ona bała się nawet poruszyć. Nie chciała go obudzić. I nie chciała iść jeszcze do domu. Jej własne mieszkanie było większe, rzecz jasna, ładniejsze, z firankami, z pralką, zmywarką i w ogóle, no, tym wszystkim, co powinno mieć prawdziwe mieszkanie; z jakiegoś jednak powodu właśnie tu, za tym kuchennym blatem, używanym przez poprzednich lokatorów jako deska do krojenia, dopiero tu poczuła się jak w domu. Nikt nie smęcił, że się znów ubrudziła. Nikt nie wyrażał zdegustowania jej postępkami i niezdarnością. Nikt się nie czepiał.

W tok jej myśli wdarł się znienacka monumentalny finał uwertury do Upiora w operze. Leon się poruszył, podniósł ciemne rzęsy. Pomasował sobie kark. Tosia nerwowo przebierała palcami w torebce. Wyciągnęła telefon i gniewnym gestem podniosła do ucha.

– Tak?

– Jesteś już w domu?

– Ciociu – powiedziała Tosia. – Jest pierwszy września. Wszyscy są na kawie i opowiadają sobie, jak świetnie było na wakacjach.

– Jesteś z koleżankami? – ucieszyła się ciocia Idalia w słuchawce.

– Mhm.

– Wejdź na chwilę do mnie, kiedy będziesz wracać. Mam dla ciebie niespodziankę.

Tosia mogłaby się założyć, że niespodzianka oznacza jakiś nowy cień do powiek albo pomadkę. Ciocia dostawała mnóstwo próbek kosmetyków.

– Dobrze, ciociu. Cześć.

Schowała telefon z powrotem do torebki i zagryzła wargę, hamując złość.

– Wracamy? – spytał Leon z fotela.

– Nie ma pośpiechu.

– Ale ten wózek…

– Pokrzywniak na pewno śpi jak zabity.

Leon przeciągnął się, aż chrupnęło mu w stawach.

– Kiedyś zaproszę cię na herbatę – przypomniał sobie. – Ale dziś mam tylko wodę w kranie i jeden kubek.

– O, tak. – Tosi chciało się pić. Rozpakowała zakupy Leona i nalała sobie wody do kubka, ignorując głos cioci Idalii w swojej głowie: „Pij tylko przegotowaną wodę, kochanie!”. Poświstując przez zęby partię Thenadiera z Nędzników, ustawiła wszystkie nowe naczynia na blacie. Podniosła głowę, gdy usłyszała, że Leon, mocujący się z regałem, gwiżdże to samo.

– On nie chce stać prosto – wyjęczał z frustracją.

– Musisz go przykręcić do ściany – doradziła Tosia. – Masz jakieś wkręty? I kątowniki? A wiertarkę?

– Wyglądam, jakbym miał?

– Mogę ci pożyczyć. Przyniosę ci ją jutro do szkoły. Albo od razu tutaj, zaraz po lekcjach. – Miała nadzieję, że nie słychać w jej głosie, jak bardzo chciałaby tu jeszcze wrócić.

– Okej – powiedział z podłogi Leon. – Dobrze znasz Nędzników?

– Tak! A ty?

– Nie żebym uwielbiał. Widziałem tylko raz.

– W Romie? – głos Tosi był pełen zazdrości i szacunku zarazem.

– Nie, w kinie.

– Ach. – Starała się ukryć zawód. Nowy znajomy przypatrywał się jej uważnie.

– Lubisz musicale?

– O, tak! Najbardziej Upiora. I Dzwonnika. I Wicked. I… – Tosia urwała, a jej entuzjazm przygasł. No bo jaka była szansa, że ten człowiek w ogóle wie, o czym ona mówi?

– Niezła galeria straszydeł – mruknął Leon. – Brakuje tylko Sweeneya Todda.

– Och tak! I jego też!

– Gdzie ty to wszystko oglądasz? Wystawiają w Poznaniu musicale?

– Oglądam bootlegi – wyznała Tosia z żalem w głosie. – Tylko Evitę widziałam w zeszłym roku w Teatrze Muzycznym. Ale tata powiedział, że jeśli będę mieć dobre stopnie, zabierze mnie do Londynu i pójdziemy na Wicked. – Jej błękitne oczy zamgliły się w rozmarzeniu. – I może na Upiora, jeśli starczy pieniędzy… – znów urwała, bo wspominanie o takich zbytkach człowiekowi, którego nie stać na dzbanek do herbaty, wydało jej się niestosowne. Ale Leon wydawał się szczerze zainteresowany.

– I co, będziesz mieć te dobre stopnie?

– Nie wiem – burknęła Tosia i nerwowo upiła wody z kubka. – Pierwszy rok był taki sobie… – Szczerze mówiąc, pierwszy rok był fatalny, prawie go oblała. W podstawówce i gimnazjum dawała jej fory opinia „tego biednego dziecka bez mamusi”. W liceum nie mogła już na to liczyć. – Będę się starać.

– Może kiedyś będę mógł ci pomóc. W zamian za te meble.

– Nie są moje – powiedziała i zdenerwowana odstawiła kubek z głośnym stukiem. – Nie… nie musisz mi za nie płacić! – Była teraz naprawdę zła. Leon podniósł się z wykładziny zwinnie jak kot i stanąwszy po drugiej stronie blatu, złapał ją za rękę i lekko ścisnął. Wpiła w niego rozognione spojrzenie, czując, jak gniew ulatuje z niej jak powietrze z przekłutej dętki. Coś było w tym chłopaku – jakiś spokój, jakaś wewnętrzna dojrzałość wykraczająca poza jego wiek – co sprawiało, że i ona zaczynała odzyskiwać poczucie równowagi. Gdyby tak ściskał jej rękę co rano, może byłaby w stanie przeżyć dzień bez kapsułek.

Przynajmniej tak jej się wydawało w tej chwili.

– Po prostu chcę, żebyś pojechała do tego swojego Londynu – wyjaśnił Leon.

– Dziękuję – powiedziała nieswoim głosem i wyrwała rękę. Głupie, dziecinne zachowanie, ale na nic innego nie było jej stać w tej chwili.

Chłopak postał jeszcze chwilę, popatrzył na równy rządek naczyń, wreszcie podniósł głowę i powiedział przyjaźnie, rzeczowo:

– Musimy wracać. Nie chcę, żebyś miała kłopoty.

Tosia pożegnała go przed ogródkiem Pokrzywniaka. Patrzyła, jak odchodzi i znika za blokiem, a potem otrzepała ręce z rdzy, a sukienkę z suchego igliwia, które ją oblepiło, gdy wpychali wózek z powrotem w choinki. Westchnęła i powlokła się niechętnym krokiem w stronę salonu urody cioci Idalii.

Salon mieścił się w sąsiednim bloku, na parterze. Jego okna były wyklejone folią z podzielonym na ćwiartki banerem reklamowym, który głosił: SALON KOSMETYCZNY „IDALIA” * MANICURE * PEDICURE * PIELĘGNACJA TWARZY I CIAŁA. PODARUJ SOBIE CHWILĘ RELAKSU!”. Tosia zawsze miała dreszcze, kiedy czytała ten napis, bo wydawało jej się, że to sama ciocia krzyczy na nią z okna. Dotarła przed drzwi lokalu numer jeden i przez chwilę stała niezdecydowana, kopiąc wycieraczkę zakurzonym czubkiem pantofelka. W końcu zebrała się w sobie i weszła do środka.

Przedsionek zaaranżowany w dawnym przedpokoju lśnił sterylną czystością. Dominowała biel, przełamana tu i ówdzie beżem i bladym różem. Drzwi do gabinetów były pozamykane – dochodziły zza nich monologi klientek i kojące, łagodne głosy pracowniczek salonu. Za kontuarem siedziała zaś ciocia Idalia we własnej osobie i rozmawiała przez telefon.

Ciocia Idalia była elegancką kobietą nieco po czterdziestce, ale nikt nie dałby jej więcej niż trzydzieści parę lat. Tosia słyszała wielokrotnie przy różnych okazjach, że ona i ciocia wyglądają jak siostry, uważała jednak, że ludzie mówią to głównie po to, by się przypochlebić cioci. Ciocia miała jasne włosy do ramion, nieco już siwiejące, ale umiejętnie podfarbowane na naturalny blond. Miała też duże niebieskie oczy i na tym, zdaniem Tosi, podobieństwa się kończyły. Tosia wiedziała, że choćby starała się sto lat, nigdy nie nauczy się tego wdzięku, tego opanowania, tej bezkompromisowej pewności siebie, którą ciocia emanowała z natury. Prowadziła właśnie rozmowę z jakąś infolinią i choć jej spokojny głos nie zmienił się nawet o ton, Tosia mogła sobie z łatwością wyobrazić, jak jej rozmówca po drugiej stronie słuchawki zmienia się w psychiczny wrak człowieka. Kiedy ciocia wchodziła w tryb ofensywny, była jak pratchettowski chleb krasnoludów, tyle że bogato inkrustowany lukrem: słodki do mdłości i nie do skruszenia.

– Poczekam, aż pan to sobie zanotuje – mówiła teraz przyjaznym głosem osoby, której jedynym celem w życiu jest nieść światu ukojenie w troskach. – Ja wiem, że pan ma wyczerpującą pracę i takie informacje mogły panu ulecieć z głowy. Ja wiem, skarbie. Nie szkodzi, nie szkodzi. Ja się nie gniewam. Jak pan już zapisze, proszę dać mi znać. – Odłożyła słuchawkę bez przerywania połączenia, podniosła wzrok na siostrzenicę i zamrugała szybko trzy razy, co w mimice cioci Idalii oznaczało głęboki szok. – Tosiu?…

– Cześć, ciociu.

– Jak ty wyglądasz? Nie byłaś w kawiarni z koleżankami?

– To była bardzo brudna kawiarnia – bąknęła Tosia.

Ciocia Idalia wstała i wyszła zza kontuaru. Tosię owionął kwiatowy zapach jej perfum i jak zwykle w podobnych okolicznościach opanowało ją poczucie zupełnej niemocy. Ciocia ujęła ją za ramiona i jak lalkę odwróciła w stronę dużego lustra, które wisiało przy wejściu.

– Aż tak?

Tosia wykręciła głowę w bok, żeby nie patrzeć, ale i tak zdążyła zarejestrować, że jej sukienka jest szara z brudu, że na policzku ma ciemną smugę, a włosy wiszą jej w strąkach. Na szczęście w tym momencie zaburczało jej w brzuchu i w cioci odezwał się instynkt matki karmicielki.

– Jesteś głodna, kochanie?

– Tak! – Tosia mówiła szczerą prawdę, przepychanie wózka przez miasto zaostrzyło jej apetyt. A Tosia, nad czym ubolewała ciocia Idalia, rzadko kiedy bywała głodna.

– Całe szczęście mam pieczeń już gotową, tylko odgrzać – ucieszyła się ciocia. – Edytko! – zawołała w stronę gabinetów. – Wychodzę na chwilę, otwórz, gdyby ktoś dzwonił! – Przytknęła do ucha słuchawkę telefonu i skonstatowała, że jej rozmówca się rozłączył.

– To młode pokolenie nie ma za grosz cierpliwości. Chodź – otworzyła drzwi i wypuściła Tosię na klatkę schodową.

Dwupokojowe mieszkanko cioci Idalii znajdowało się tuż obok salonu, w lokalu numer dwa. Jego wnętrze wyglądało bardzo podobnie: ten sam porządek, ta sama biel przełamana różem i beżami. Ciocia nakazała Tosi się umyć, a sama pospieszyła do kuchni, skąd chwilę potem doleciał zapach odsmażanego mięsa. Dokładne wyszorowanie rąk i paznokci zajęło Tosi trochę czasu; gdy pojawiła się w kuchni, przygotowany dla niej talerz stał już na stole, a gospodyni w nieskazitelnie czystym fartuchu tarła warzywa na surówkę.

– Za chwilę ziemniaki będą gotowe – oznajmiła i odłożyła tarkę. – Usiądź. Pokażę ci twoją niespodziankę.

Opłukała ręce i wyszła na chwilę. Wróciła z niedużym kwadratowym pudełkiem, wykonanym z ekologicznej surowej sklejki. Na wieczku wytłoczone było tłuste logo producenta kosmetyków.

– Zobacz, jakie ładne! Pan przedstawiciel przyniósł to dziś rano.

Ponieważ Tosia gapiła się przed siebie szklanym wzrokiem, ciocia sama podniosła wieczko.

W środku stały w równym rządku buteleczki kolorowych lakierów do paznokci. W osobnej przegródce leżały akcesoria: nożyczki, obcążki, pilniczki. Tosia zrozumiała, że oczekuje się od niej jakiejś reakcji, więc powiedziała:

– Śliczne.

– Prawda? Jak ładnie będzie wyglądać na stoliku w twoim pokoju, obok doniczki z kwiatkiem, tym nowym…

Uwaga Tosi odpłynęła daleko, nim jeszcze zdanie wybrzmiało do końca. Nie było chyba dziedziny, którą darzyłaby mniejszym zainteresowaniem niż kwiaty doniczkowe, ale ciocia regularnie kupowała jej nowe i równie regularnie wyrzucała wyschnięte do śmietnika. Ciocia była odporna na tego typu delikatne sygnały. Sprzeciwianie się jej miało w sobie coś z wydobywania głazu z ziemi patyczkiem do lodów. Miała swoje niezmienne wyobrażenia na temat tego, co jest najlepsze dla jej siostrzenicy, i kierowała się nimi od lat. Trzeba przyznać, że Tosia rzadko kiedy demonstrowała jawny sprzeciw – najczęściej było jej wszystko jedno, poza tym doświadczenie nauczyło ją, że potrzeba stalowej woli i nerwów z tytanu, by poruszyć przekonania cioci choć o milimetr. Znacznie łatwiej było pozwolić myślom ulecieć, niczego nie słyszeć, utonąć we własnym wewnętrznym świecie.

Z odmętów wewnętrznego świata wydobyło Tosię na powierzchnię stuknięcie salaterki o stół – ciocia postawiła przed nią surówkę.

– Czy tam jest seler? Nie lubię.

– Nie, to jabłko – zapewniła ciocia pospiesznie. – Już nakładam ci mięsko.

– Nie lubię selera – wymamrotała Tosia, obojętnym wzrokiem wodząc po ścianie. Ciocia Idalia była zwolenniczką otwartych półek. W większości domów koncept tego rodzaju szybko zamienia się w kompromitującą wystawkę zakurzonych rupieci; u cioci szeregi czystych talerzy, kubków, salaterek i pater stały w karnym porządku, w każdej chwili gotowe do użycia.

Wzrok Tosi przemknął po najwyższej półce, gdzie pyszniła się kolekcja malowanych dzbanków z Bolesławca i Włocławka.

Mogłaby się założyć, że choć były regularnie pucowane, od lat nikt ich nie użył.