Fizjologia człowieka. Podstawy - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 stycznia 2021
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Fizjologia człowieka. Podstawy - ebook
Podręcznik zawiera niezbędne wiadomości na temat fizjologii człowieka, uwzględniające najnowsze informacje przydatne w późniejszej nauce przedmiotów klinicznych. Przejrzysty układ książki pozwala na łatwe i selektywne korzystanie z poszczególnych partii materiału stosownie do potrzeb studentów oraz koncepcji wykładu. Bogaty materiał graficzny – prawie 200 rycin – ułatwia rozumienie i przyswojenie treści.
Publikacja została przygotowana z myślą o studentach kierunków: pielęgniarstwo, położnictwo, ratownictwo medyczne, analityka medyczna, zdrowie publiczne, dietetyka. Treść uwzględnia zalecenia edukacyjne określone w podstawach programowych.
| Kategoria: | Biologia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-200-6330-1 |
| Rozmiar pliku: | 11 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
AUTORZY
dr n. med. Agnieszka Adamczak-Ratajczak
Oddział Neurologiczny z Pododdziałem Udarowym Szpitala Powiatowego im. Tadeusza Malińskiego w Śremie
dr n. med. Kinga Adamska
Zakład Dermatologii i Wenerologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Wojciech Adamski
Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. i n. o zdr. Zuzanna Chęcińska-Maciejewska
Międzywydziałowa Katedra Żywności i Żywienia Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr Tomasz Cisoń
Zakład Fizjoterapii
Instytut Kultury Fizycznej
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
dr hab. n. med. Magdalena Gibas-Dorna, prof. UZ
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr n. med. Alina Grochowalska
Państwowa Uczelnia Stanisława Staszica w Pile
mgr Natalia Hertmanowska
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
lek. Dariusz Hiczkiewicz
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr Paweł Kołodziejski
Katedra Fizjologii, Biochemii i Biostruktury Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
dr n. med. Emilia Korek
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Jacek Koźlik
Oddział Ginekologiczno-Położniczy z Patologią Ciąży
Szpital im. Fanciszka Raszei w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Hanna Krauss
Instytut ds. Badań Prewencyjnych
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr n. med. Justyna Kupsz
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Kinga Mikrut
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr Barbara Morawin
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr hab. Mariusz Naczk, prof. UZ
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr n. med. Leszek Niepolski
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Jacek Piątek
Wydział Nauk o Zdrowiu
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr inż. Ewa Pruszyńska-Oszmałek
Katedra Fizjologii, Biochemii i Biostruktury Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
dr Maciej Sassek
Katedra Fizjologii, Biochemii i Biostruktury Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
dr n. med. Przemysław Sosnowski
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr Ewa Śliwicka
Zakład Fizjologii i Biochemii
Katedra Dietetyki
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Teresa Torlińska, emeryt
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
mgr Anna Tylutka
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr n. med. Magdalena Warchoł
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Oskar Wojciech Wiśniewski
student Wydziału Lekarskiego
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Małgorzata Wojciechowska
Katedra Zdrowia Matki i Dziecka
Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. o zdr. Paulina Wojtyła-Buciora, prof. AK
Katedra Zdrowia Publicznego
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr hab. Agnieszka Zembroń-Łacny, prof. UZ
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr hab. n. o zdr. Jakub Żurawski
Zakład Immunobiologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w PoznaniuPRZEDMOWA
Ważne jest, aby nigdy nie przestać pytać. Ciekawość nie istnieje bez przyczyny. Kontemplując tajemnice wieczności, życia i cudownej struktury rzeczywistości, nie można uniknąć lęku. Wystarczy więc, jeśli spróbujemy zrozumieć choć trochę tej tajemnicy każdego dnia. Nigdy nie trać świętej ciekawości.
Albert Einstein
Podążając za myślą Alberta Einsteina, pragniemy przybliżyć Państwu tajniki funkcjonowania ludzkiego organizmu oraz zachęcić do zgłębiania wiedzy o zachodzących w nim procesach fizjologicznych. W sposób syntetyczny przedstawiamy podstawowe informacje pozwalające zrozumieć działania poszczególnych układów w kontekście utrzymania homeostazy, która zapewnia człowiekowi życie w równowadze z otaczającym światem.
Książka jest wzbogacona o liczne ilustracje, tabele i schematy pozwalające na łatwiejsze zrozumienie i przyswojenie prezentowanych treści. Obecne wydanie podręcznika częściowo zostało oparte na materiałach źródłowych ze zbiorowego opracowania podstaw fizjologii, które ukazało się w Wydawnictwie Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu i Wydawnictwie WSPiA im. Mieszka I w Poznaniu w 2009 roku. Jednym z inicjatorów ówczesnego wydania skryptu był nieżyjący już, znakomity fizjolog poznański – Dr med. Przemysław Sosnowski. Znaczna część aktualnego wydania powstała dzięki współpracy z ekspertami z różnych ośrodków akademickich i uwzględnia zaktualizowane informacje odnoszące się do fizjologii człowieka.
Mamy nadzieję, że podręcznik zostanie przychylnie przyjęty i będzie stanowić cenną pomoc w nauce fizjologii, która na dalszym etapie studiowania nauk medycznych otwiera możliwości zrozumienia procesów patologicznych zachodzących w organizmie człowieka.
prof. dr hab. n. med. Hanna Krauss
dr hab. n. med. Magdalena Gibas-Dorna, prof. UZWYKAZ SKRÓTÓW
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| 11βHSD1 | _11β-hydroxysteroid | dehydrogenaza |
| | dehydrogenase type _1 | 11β-hydroksysteroidowa |
| | | typu 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ABP | _androgen-binding | białko wiążące androgeny |
| | protein_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AC | _adenylyl cyclase_ | cyklaza adenylowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ACE | _angiotensin-converting | enzym konwertujący |
| | enzyme_ | angiotensynę |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ACh | _acetylcholine_ | acetylocholina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ACTH | _adrenocorticotropic | adrenokortykotropina |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ADH | _antidiuretic hormone_ | hormon antydiuretyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ADM | _adrenomedullin_ | adrenomedulina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ADP | _adenosine diphosphate_ | adenozynodifosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AI | _adequate intake_ | wystarczające spożycie |
| | | wody |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AMH | _anti-Müllerian hormone_ | hormon anty-Müllerowski |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AMP | _adenosine | adenozynomonofosforan |
| | monophosphate_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AMPK | _AMP-activated protein | kinaza białkowa |
| | kinase_ | aktywowana przez AMP |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ANG | _angiotensin_ | angiotensyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ANGPTL4 | _angiopoietin-like | białko |
| | protein 4_ | angiopoetynopodobne 4 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ANP | _atrial natriuretic | przedsionkowy peptyd |
| | peptide_ | natriuretyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| APC-r | _activated protein C | oporność na aktywowane |
| | resistance_ | białko C |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ARAS | _ascending reticular | wstępujący siatkowaty |
| | activating system_ | układ wzbudzający |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ARC | _arcuate nucleus_ | jądro łukowate |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ATP | _adenosine triphospate_ | adenozynotrifosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AUN | autonomiczny układ | |
| | nerwowy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AVP | _arginine vasopressin_ | wazopresyna argininowa |
| | | (wazopresyna) |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AWR | _airway resistance_ | opór dróg oddechowych |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BDNF | _brain-derived | czynnik neurotroficzny |
| | neurotrophic factor_ | pochodzenia mózgowego |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BIA | _body impedance | bioimpedancja |
| | analysis_ | elektryczna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BMD | _bone mineral density_ | gęstość mineralna kości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BMI | _body mass index_ | wskaźnik masy ciała |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BMR | _basal metabolic rate_ | spoczynkowa przemiana |
| | | materii |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BNP | _brain natriuretic | mózgowy peptyd |
| | peptide_ | natriuretyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BNP | _B-type natriuretic | czynnik natriuretyczny |
| | peptide_ | typu B |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| cAMP | _cyclic adenosine | cykliczny |
| | monophosphate_ | adenozynomonofosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CBG | _corticosteroid binding | transkortyna |
| | globulin_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CBG | _corticosteroid-binding | globulina wiążąca |
| | globulin_ | kortykosteroidy, |
| | | transkortyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CCK | _cholecystokinin_ | cholecystokinina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CFU | _colony forming unit_ | jednostka tworząca |
| | | kolonie |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CFU-S | _colony-forming unit | jednostka tworząca |
| | fibroblasts_ | kolonie fibroblastów |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| cGMP | _cyclic guanosine | cykliczny |
| | monophosphate_ | guanozynomonofosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CGRP | _calcitonin gene-related | peptyd związany z genem |
| | peptide_ | kalcytoniny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ChHN | choroba hemolityczna | |
| | noworodków | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CoA | _coenzyme A_ | koenzym A |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CPK | _creatine phosphokinase_ | kinaza kreatynowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CPM | całkowita przemiana | |
| | materii | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CRH | _corticotropin-releasing | hormon uwalniający |
| | hormone_ | kortykotropinę, |
| | | kortykoliberyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CRSP | _calcitonin | peptyd stymulujący |
| | receptor-stimulating | receptor kalcytoniny |
| | peptides_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CSF | _colony-stimulating_ | czynnik stymulujący |
| | _factor_ | powstawanie kolonii |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CT | _calcitonin_ | kalcytonina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CT | _computed tomography_ | tomografia komputerowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CTRP | _C1q/TNF-related | białko związane |
| | protein_ | z C1q/TNF |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DAG | _diacylglycerol_ | diacyloglicerol |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DBP | _diastolic blood | ciśnienie tętnicze |
| | pressure_ | rozkurczowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DHEA | _dehydroepiandrosterone_ | dehydroepiandrosteron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DHT | _dihydrotestosterone_ | dihydrotestosteron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DLCO | _diffusion lung capacity | badanie zdolności |
| | for carbon monoxide_ | dyfuzji gazów w płucach |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DOMS | _delayed onset muscle | opóźniona bolesność |
| | soreness_ | mięśni szkieletowych |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DPP | _dipeptidyl peptidase 4_ | dipeptydylopeptydaza 4 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DXA | _dual energy X-ray | densytometria podwójnej |
| | absorptiometry_ | energii promieniowania |
| | | rentgenowskiego |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| E₁ | estron | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| E₂ | 17β-estradiol | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| E₃ | estriol | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ECF | _extracellular fluid_ | przestrzeń |
| | | zewnątrzkomórkowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EDCF | _endothelium-derived | śródbłonkowe czynniki |
| | contracting factors_ | zwężające naczynia |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EDHF | _endothelium-derived | śródbłonkowy czynnik |
| | hyperpolarizing factor_ | hiperpolaryzacyjny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EDRF | _endothelium-derived | śródbłonkowe czynniki |
| | relaxing factors_ | rozszerzające naczynia |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EEG | elektroencefalografia | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EFP | _effective filtration | efektywne ciśnienie |
| | pressure_ | filtracyjne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EGF | _epidermal growth | epidermalny czynnik |
| | factor_ | wzrostu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EMG | elektromiografia | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ENK-L | _leucine-enkephalin_ | enkefalina leucynowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ENS | _enteric nervous system_ | układ nerwowo-jelitowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EOG | elektrookulografia | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EPSP | _excitatory postsynaptic | potencjał |
| | potential_ | postsynaptyczny |
| | | pobudzający |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ERV | _expiratory reserve | zapasowa objętość |
| | volume_ | wydechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ET | _endothelin_ | endotelina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FEV₁ | _forced expiratory | natężona objętość |
| | volume in 1 second_ | wydechowa |
| | | pierwszosekundowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FF | _filtration fraction_ | frakcja filtracyjna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FFM | _fat-free mass_ | beztłuszczowa masa ciała |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FGF | _fibroblast growth | czynnik wzrostu |
| | factor_ | fibroblastów |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FRC | _functional residual | czynnościowa pojemność |
| | capacity_ | zalegająca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FSH | _follicle-stimulating | folitropina, hormon |
| | hormone_ | folikulotropowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FVC | _forced vital capacity_ | natężona pojemność |
| | | życiowa płuc |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GABA | _γ-aminobutyric acid_ | kwas γ-aminomasłowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GFAP | _glial fibrillary acidic | kwaśne białko |
| | protein_ | włókienkowe gleju |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GFR | _glomerular filtration | wskaźnik filtracji |
| | rate_ | kłębuszkowej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GH | _growth hormone_ | hormon wzrostu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GHRH | _growth | somatoliberyna |
| | hormone-releasing | |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GIP | _gastric inhibitory | glukozozależny peptyd |
| | peptide_ | insulinotropowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GKS | _glucocorticoids_ | glukokortykosteroidy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GLP-1 | _glucagon-like peptide | glukagonopodobny peptyd |
| | 1_ | 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GLUT | _glucose transporter_ | transporter glukozy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GnRH | _gonadotropin-releasing | hormon uwalniający |
| | hormone_ | gonadotropinę, |
| | | gonadoliberyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GRP | _gastrin-releasing | peptyd uwalniający |
| | peptide_ | gastrynę |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| hCG | _human chorionic | ludzka gonadotropina |
| | gonadotropin_ | kosmówkowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| Hct | _hematocrit_ | hematokryt |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| HDL | _high-density | lipoproteiny o wysokiej |
| | lipoprotein_ | gęstości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| HR | _heart rate_ | częstość skurczów serca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| HSCs | _hemapoietic stem cells_ | hematopoetyczne komórki |
| | | pnia |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IC | _inspiratory capacity_ | pojemność wdechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ICF | _intracellular fluid_ | przestrzeń |
| | | wewnątrzkomórkowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IGF | _insulin-like growth | insulinopodobny czynnik |
| | factor_ | wzrostu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IL | _interleukin_ | interleukina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IP₃ | _inositol triphosphate_ | trifosforan inozytolu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IPSP | _inhibitory postsynaptic | potencjał |
| | potential_ | postsynaptyczny hamujący |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IRP | _immune risk profile_ | profil odpornościowego |
| | | ryzyka |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IRV | _inspired respiratory | zapasowa objętość |
| | volume_ | oddechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LA | _lactate_ | mleczan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LBM | _lean body mass_ | beztłuszczowa masa ciała |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LDH | _lactate dehydrogenase_ | dehydrogenaza mleczanowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LDL | _low-density | lipoproteiny o niskiej |
| | lipoprotein_ | gęstości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LH | _luteinizing hormone_ | hormon luteinizujący, |
| | | lutropina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LHA | _lateral hypothalamic | jądro boczne podwzgórza |
| | area_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LK | lewa komora | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LP | lewy przedsionek | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MALT | _mucosa-associated | tkanka limfatyczna |
| | lymphoid tissue_ | związana z błoną śluzową |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MAP | _mean arterial pressure_ | średnie ciśnienie |
| | | tętnicze |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MBP | _mean blood pressure_ | średnie ciśnienie |
| | | tętnicze |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCH | _mean corpuscular | średnia masa hemoglobiny |
| | hemoglobin_ | w krwince czerwonej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCH | _melanin-concentrating | hormon koncentrujący |
| | hormone_ | melaninę |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCHC | _mean corpuscular | średnie stężenie |
| | hemoglobin | hemoglobiny w krwince |
| | concentration_ | czerwonej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCP-1 | _monocyte | monocytarne białko |
| | chemoattractant | chemotaktyczne 1 |
| | protein-1_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCV | _mean corpuscular | średnia objętość krwinki |
| | volume_ | czerwonej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MHC | _myosin heavy chain_ | łańcuch ciężki miozyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MIH | _melanotropin release | melanostatyna |
| | inhibiting hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MLC | _myosin light chain_ | łańcuchy lekkie miozyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MLCK | _myosin light chain | kinaza łańcuchów lekkich |
| | kinase_ | miozyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MLSS | _maximal lactate steady | stan maksymalnej |
| | state_ | równowagi mleczanowej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MMP | metaloproteinaza | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MRH | _melanotropin releasing | melanoliberyna |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MRI | _magnetic resonance | rezonans magnetyczny |
| | imaging_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MSCs | _muscle stem cells_ | mięśniowe komórki |
| | | macierzyste |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MSH | _melanocyte-stimulating | hormon melanotropowy, |
| | hormone_ | melanotropina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MVC | _maximal voluntary | maksymalna siła skurczu |
| | constraction_ | dowolnego danej |
| | | grupy mięśni |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NA | _norepinephrine_ | noradrenalina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NAD | _nicotinamide adenine | dinukleotyd |
| | dinucleotide_ | nikotynamidoadeninowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NGF | _nerve growth factor_ | czynnik wzrostu neuronów |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NKA | _neurokinin A_ | neurokinina A |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NKB | _neurokinin B_ | neurokinina B |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NKT | _natural killer T-cells_ | subpopulacja limfocytów |
| | | T („naturalni zabójcy”) |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NPK | _neuropeptide K_ | neuropeptyd K |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NPY | _neuropeptide Y_ | neuropeptyd Y |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NSAID | _non-steroidal | niesteroidowe leki |
| | antiinflammatory drugs_ | przeciwzapalne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OATP | _organic anion transport | polipeptydy |
| | polypeptide_ | transportujące aniony |
| | | organiczne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OKR | _optokinetic reflex_ | odruch optokinetyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OUN | ośrodkowy układ nerwowy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OXY | _oxytocin_ | oksytocyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PADAM | _partial androgen defici | syndrom zespół |
| | ency | częściowego niedoboru |
| | in aging male_ | androgenów u mężczyzn |
| | | w starszym wieku |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAF | _platelet-activating | czynnik aktywujący |
| | factor_ | płytki |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAI-1 | _plasminogen activator | inhibitor aktywatora |
| | inhibitor 1_ | plazminogenu 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAI-2 | _plasminogen activator | inhibitor aktywatora |
| | inhibitor 2_ | plazminogenu 2 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAL | _physical activity | współczynnik aktywności |
| | level_ | fizycznej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAP | _pulmonary arterial | średnie ciśnienie |
| | pressure_ | w krążeniu płucnym |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PCr | _phosphocreatine_ | fosfokreatyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PG | _prostaglandin_ | prostaglandyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PHI | _peptide histidine | peptyd |
| | isoleucine_ | histydyno-izoleucynowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PI | _Pondéral index_ | wskaźnik Pondérala |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PK | prawa komora | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PP | prawy przedsionek | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PP | _pancreatic polypeptide_ | polipeptyd trzustkowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PPA | próg przemian | |
| | anaerobowych | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PPM | podstawowa przemiana | |
| | materii | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PRIH | _prolactin inhibiting | prolaktostatyna |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PRL | _prolactin_ | prolaktyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PTH | _parathyroid hormone_ | parathormon |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PVN | _paraventricular | jądro przykomorowe |
| | nucleus_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RAA | _renin-angiotensin-aldos | układ |
| | terone_ | renina–angiotensyna–aldo |
| | | steron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RAR | _rapidly adapting | szybko adaptujący się |
| | receptor_ | receptor |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RAS | _reticular activating | siatkowaty układ |
| | system_ | wzbudzający |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RBF | _renal blood flow_ | nerkowy przepływ krwi |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RBP | _retinol binding | białko wiążące retinol |
| | protein_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RDS | _respiratory distress | zespół ostrej |
| | syndrome_ | niewydolności oddechowej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RPF | _renal plasma flow_ | przepływ osocza przez |
| | | nerki |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RV | _residual volume_ | objętość zalegająca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RyR | _ryanodine receptor_ | receptor rianodynowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SAR | _slowly adapting | wolno adaptujący się |
| | receptor_ | receptor |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SBP | _systolic blood | ciśnienie tętnicze |
| | pressure_ | skurczowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SCFA | _short chain fatty | krótkołańcuchowe kwasy |
| | acids_ | tłuszczowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SCs | _satellite cells_ | komórki satelitarne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| sFRP | _secreted | białko sekrecyjne |
| | frizzled-related | podobne do Frizzled |
| | protein_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SHBG | _sex hormone binding | globulina wiążąca |
| | globulin_ | hormony płciowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SIADH | _syndrome of | zespół nieadekwatnego |
| | inappropriate | wydzielania _hormone |
| | antidiuretic_ | hypersecretion_ |
| | | wazopresyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SMI | _skeletal_ _muscle mass | indeks masy mięśniowej |
| | index_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SRY | _sex-determining region | region determinacji płci |
| | Y_ | na chromosomie Y |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SUN | somatyczny układ nerwowy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SV | _stroke volume_ | objętość wyrzutowa serca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| T | _testosterone_ | testosteron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| T₃ | _triiodothyronine_ | trijodotyronina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| T₄ | _thyroxine_ | tyroksyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TAFI | _thrombin activable | inhibitor fibrynolizy |
| | fibrinolysis inhibitor_ | aktywowany trombiną |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TBW | _total body water_ | całkowita zawartość wody |
| | | w organizmie |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TC | _total cholesterol_ | cholesterol całkowity |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TDF | _testis-determining | białkowy czynnik |
| | factor_ | determinujący rozwój |
| | | jądra |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TEE | _total energy | całkowity wydatek |
| | expenditure_ | energetyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TEWL | _transepidermal water | przeznaskórkowa utrata |
| | loss_ | wody |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TG | _triglycerides_ | triglicerydy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TGF-β | _transforming growth | transformujący czynnik |
| | factor β_ | wzrostu β |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TIMP-1 | _tissue inhibitors of | tkankowy inhibitor |
| | metaloproteinases_ | metaloproteinaz 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TLC | _total lung capacity_ | całkowita pojemność płuc |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| Tm | transport maksymalny | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TmG | transport maksymalny | |
| | glukozy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TNF-α | _tumor necrosis factor | czynnik martwicy |
| | α_ | nowotworów α |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TRH | _thyrotropin-releasing | hormon uwalniający |
| | hormone_ | tyreotropinę, |
| | | tyreoliberyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TSH | _thyroid stymulating | hormon tyreotropowy |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TV | _tidal volume_ | objętość oddechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TXA₂ | | _thromboxane A_₂ |
| | | tromboksan A₂ |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| UCP1 | _uncoupling protein 1_ | termogenina 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| UP | układ przywspółczulny | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| UW | układ współczulny | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VA | wentylacja pęcherzykowa | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VC | _vital capacity_ | pojemność życiowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VD | objętość przestrzeni | |
| | martwej | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VE | wentylacja płuc | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VIP | _vasoactive intestinal | wazoaktywny peptyd |
| | peptide_ | jelitowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VLDL | _very low-density | lipoproteiny o bardzo |
| | lipoprotein_ | niskiej gęstości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VMH | _ventromedial | jądro |
| | hypothalamus_ | brzuszno-przyśrodkowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VOR | _vestibulo-ocular | odruch |
| | reflex_ | przedsionkowo-oczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| WHR | _waist-hip ratio_ | stosunek obwodu talii do |
| | | obwodu bioder |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| WKT | wolne kwasy tłuszczowe | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
dr n. med. Agnieszka Adamczak-Ratajczak
Oddział Neurologiczny z Pododdziałem Udarowym Szpitala Powiatowego im. Tadeusza Malińskiego w Śremie
dr n. med. Kinga Adamska
Zakład Dermatologii i Wenerologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Wojciech Adamski
Katedra Okulistyki i Klinika Okulistyczna
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. i n. o zdr. Zuzanna Chęcińska-Maciejewska
Międzywydziałowa Katedra Żywności i Żywienia Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr Tomasz Cisoń
Zakład Fizjoterapii
Instytut Kultury Fizycznej
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu
dr hab. n. med. Magdalena Gibas-Dorna, prof. UZ
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr n. med. Alina Grochowalska
Państwowa Uczelnia Stanisława Staszica w Pile
mgr Natalia Hertmanowska
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
lek. Dariusz Hiczkiewicz
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr Paweł Kołodziejski
Katedra Fizjologii, Biochemii i Biostruktury Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
dr n. med. Emilia Korek
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. med. Jacek Koźlik
Oddział Ginekologiczno-Położniczy z Patologią Ciąży
Szpital im. Fanciszka Raszei w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Hanna Krauss
Instytut ds. Badań Prewencyjnych
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr n. med. Justyna Kupsz
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Kinga Mikrut
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr Barbara Morawin
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr hab. Mariusz Naczk, prof. UZ
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr n. med. Leszek Niepolski
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Jacek Piątek
Wydział Nauk o Zdrowiu
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr inż. Ewa Pruszyńska-Oszmałek
Katedra Fizjologii, Biochemii i Biostruktury Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
dr Maciej Sassek
Katedra Fizjologii, Biochemii i Biostruktury Zwierząt
Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu
dr n. med. Przemysław Sosnowski
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr Ewa Śliwicka
Zakład Fizjologii i Biochemii
Katedra Dietetyki
Akademia Wychowania Fizycznego im. Eugeniusza Piaseckiego w Poznaniu
prof. dr hab. n. med. Teresa Torlińska, emeryt
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
mgr Anna Tylutka
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr n. med. Magdalena Warchoł
Katedra i Zakład Fizjologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
Oskar Wojciech Wiśniewski
student Wydziału Lekarskiego
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr n. med. Małgorzata Wojciechowska
Katedra Zdrowia Matki i Dziecka
Zakład Praktycznej Nauki Położnictwa
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu
dr hab. n. o zdr. Paulina Wojtyła-Buciora, prof. AK
Katedra Zdrowia Publicznego
Akademia Kaliska im. Prezydenta Stanisława Wojciechowskiego w Kaliszu
dr hab. Agnieszka Zembroń-Łacny, prof. UZ
Katedra Fizjologii Stosowanej i Klinicznej
Collegium Medicum, Uniwersytet Zielonogórski
dr hab. n. o zdr. Jakub Żurawski
Zakład Immunobiologii
Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w PoznaniuPRZEDMOWA
Ważne jest, aby nigdy nie przestać pytać. Ciekawość nie istnieje bez przyczyny. Kontemplując tajemnice wieczności, życia i cudownej struktury rzeczywistości, nie można uniknąć lęku. Wystarczy więc, jeśli spróbujemy zrozumieć choć trochę tej tajemnicy każdego dnia. Nigdy nie trać świętej ciekawości.
Albert Einstein
Podążając za myślą Alberta Einsteina, pragniemy przybliżyć Państwu tajniki funkcjonowania ludzkiego organizmu oraz zachęcić do zgłębiania wiedzy o zachodzących w nim procesach fizjologicznych. W sposób syntetyczny przedstawiamy podstawowe informacje pozwalające zrozumieć działania poszczególnych układów w kontekście utrzymania homeostazy, która zapewnia człowiekowi życie w równowadze z otaczającym światem.
Książka jest wzbogacona o liczne ilustracje, tabele i schematy pozwalające na łatwiejsze zrozumienie i przyswojenie prezentowanych treści. Obecne wydanie podręcznika częściowo zostało oparte na materiałach źródłowych ze zbiorowego opracowania podstaw fizjologii, które ukazało się w Wydawnictwie Uniwersytetu Medycznego im. K. Marcinkowskiego w Poznaniu i Wydawnictwie WSPiA im. Mieszka I w Poznaniu w 2009 roku. Jednym z inicjatorów ówczesnego wydania skryptu był nieżyjący już, znakomity fizjolog poznański – Dr med. Przemysław Sosnowski. Znaczna część aktualnego wydania powstała dzięki współpracy z ekspertami z różnych ośrodków akademickich i uwzględnia zaktualizowane informacje odnoszące się do fizjologii człowieka.
Mamy nadzieję, że podręcznik zostanie przychylnie przyjęty i będzie stanowić cenną pomoc w nauce fizjologii, która na dalszym etapie studiowania nauk medycznych otwiera możliwości zrozumienia procesów patologicznych zachodzących w organizmie człowieka.
prof. dr hab. n. med. Hanna Krauss
dr hab. n. med. Magdalena Gibas-Dorna, prof. UZWYKAZ SKRÓTÓW
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| 11βHSD1 | _11β-hydroxysteroid | dehydrogenaza |
| | dehydrogenase type _1 | 11β-hydroksysteroidowa |
| | | typu 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ABP | _androgen-binding | białko wiążące androgeny |
| | protein_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AC | _adenylyl cyclase_ | cyklaza adenylowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ACE | _angiotensin-converting | enzym konwertujący |
| | enzyme_ | angiotensynę |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ACh | _acetylcholine_ | acetylocholina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ACTH | _adrenocorticotropic | adrenokortykotropina |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ADH | _antidiuretic hormone_ | hormon antydiuretyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ADM | _adrenomedullin_ | adrenomedulina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ADP | _adenosine diphosphate_ | adenozynodifosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AI | _adequate intake_ | wystarczające spożycie |
| | | wody |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AMH | _anti-Müllerian hormone_ | hormon anty-Müllerowski |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AMP | _adenosine | adenozynomonofosforan |
| | monophosphate_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AMPK | _AMP-activated protein | kinaza białkowa |
| | kinase_ | aktywowana przez AMP |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ANG | _angiotensin_ | angiotensyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ANGPTL4 | _angiopoietin-like | białko |
| | protein 4_ | angiopoetynopodobne 4 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ANP | _atrial natriuretic | przedsionkowy peptyd |
| | peptide_ | natriuretyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| APC-r | _activated protein C | oporność na aktywowane |
| | resistance_ | białko C |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ARAS | _ascending reticular | wstępujący siatkowaty |
| | activating system_ | układ wzbudzający |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ARC | _arcuate nucleus_ | jądro łukowate |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ATP | _adenosine triphospate_ | adenozynotrifosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AUN | autonomiczny układ | |
| | nerwowy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AVP | _arginine vasopressin_ | wazopresyna argininowa |
| | | (wazopresyna) |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| AWR | _airway resistance_ | opór dróg oddechowych |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BDNF | _brain-derived | czynnik neurotroficzny |
| | neurotrophic factor_ | pochodzenia mózgowego |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BIA | _body impedance | bioimpedancja |
| | analysis_ | elektryczna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BMD | _bone mineral density_ | gęstość mineralna kości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BMI | _body mass index_ | wskaźnik masy ciała |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BMR | _basal metabolic rate_ | spoczynkowa przemiana |
| | | materii |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BNP | _brain natriuretic | mózgowy peptyd |
| | peptide_ | natriuretyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| BNP | _B-type natriuretic | czynnik natriuretyczny |
| | peptide_ | typu B |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| cAMP | _cyclic adenosine | cykliczny |
| | monophosphate_ | adenozynomonofosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CBG | _corticosteroid binding | transkortyna |
| | globulin_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CBG | _corticosteroid-binding | globulina wiążąca |
| | globulin_ | kortykosteroidy, |
| | | transkortyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CCK | _cholecystokinin_ | cholecystokinina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CFU | _colony forming unit_ | jednostka tworząca |
| | | kolonie |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CFU-S | _colony-forming unit | jednostka tworząca |
| | fibroblasts_ | kolonie fibroblastów |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| cGMP | _cyclic guanosine | cykliczny |
| | monophosphate_ | guanozynomonofosforan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CGRP | _calcitonin gene-related | peptyd związany z genem |
| | peptide_ | kalcytoniny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ChHN | choroba hemolityczna | |
| | noworodków | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CoA | _coenzyme A_ | koenzym A |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CPK | _creatine phosphokinase_ | kinaza kreatynowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CPM | całkowita przemiana | |
| | materii | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CRH | _corticotropin-releasing | hormon uwalniający |
| | hormone_ | kortykotropinę, |
| | | kortykoliberyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CRSP | _calcitonin | peptyd stymulujący |
| | receptor-stimulating | receptor kalcytoniny |
| | peptides_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CSF | _colony-stimulating_ | czynnik stymulujący |
| | _factor_ | powstawanie kolonii |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CT | _calcitonin_ | kalcytonina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CT | _computed tomography_ | tomografia komputerowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| CTRP | _C1q/TNF-related | białko związane |
| | protein_ | z C1q/TNF |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DAG | _diacylglycerol_ | diacyloglicerol |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DBP | _diastolic blood | ciśnienie tętnicze |
| | pressure_ | rozkurczowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DHEA | _dehydroepiandrosterone_ | dehydroepiandrosteron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DHT | _dihydrotestosterone_ | dihydrotestosteron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DLCO | _diffusion lung capacity | badanie zdolności |
| | for carbon monoxide_ | dyfuzji gazów w płucach |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DOMS | _delayed onset muscle | opóźniona bolesność |
| | soreness_ | mięśni szkieletowych |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DPP | _dipeptidyl peptidase 4_ | dipeptydylopeptydaza 4 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| DXA | _dual energy X-ray | densytometria podwójnej |
| | absorptiometry_ | energii promieniowania |
| | | rentgenowskiego |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| E₁ | estron | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| E₂ | 17β-estradiol | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| E₃ | estriol | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ECF | _extracellular fluid_ | przestrzeń |
| | | zewnątrzkomórkowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EDCF | _endothelium-derived | śródbłonkowe czynniki |
| | contracting factors_ | zwężające naczynia |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EDHF | _endothelium-derived | śródbłonkowy czynnik |
| | hyperpolarizing factor_ | hiperpolaryzacyjny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EDRF | _endothelium-derived | śródbłonkowe czynniki |
| | relaxing factors_ | rozszerzające naczynia |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EEG | elektroencefalografia | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EFP | _effective filtration | efektywne ciśnienie |
| | pressure_ | filtracyjne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EGF | _epidermal growth | epidermalny czynnik |
| | factor_ | wzrostu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EMG | elektromiografia | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ENK-L | _leucine-enkephalin_ | enkefalina leucynowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ENS | _enteric nervous system_ | układ nerwowo-jelitowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EOG | elektrookulografia | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| EPSP | _excitatory postsynaptic | potencjał |
| | potential_ | postsynaptyczny |
| | | pobudzający |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ERV | _expiratory reserve | zapasowa objętość |
| | volume_ | wydechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ET | _endothelin_ | endotelina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FEV₁ | _forced expiratory | natężona objętość |
| | volume in 1 second_ | wydechowa |
| | | pierwszosekundowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FF | _filtration fraction_ | frakcja filtracyjna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FFM | _fat-free mass_ | beztłuszczowa masa ciała |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FGF | _fibroblast growth | czynnik wzrostu |
| | factor_ | fibroblastów |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FRC | _functional residual | czynnościowa pojemność |
| | capacity_ | zalegająca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FSH | _follicle-stimulating | folitropina, hormon |
| | hormone_ | folikulotropowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| FVC | _forced vital capacity_ | natężona pojemność |
| | | życiowa płuc |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GABA | _γ-aminobutyric acid_ | kwas γ-aminomasłowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GFAP | _glial fibrillary acidic | kwaśne białko |
| | protein_ | włókienkowe gleju |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GFR | _glomerular filtration | wskaźnik filtracji |
| | rate_ | kłębuszkowej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GH | _growth hormone_ | hormon wzrostu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GHRH | _growth | somatoliberyna |
| | hormone-releasing | |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GIP | _gastric inhibitory | glukozozależny peptyd |
| | peptide_ | insulinotropowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GKS | _glucocorticoids_ | glukokortykosteroidy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GLP-1 | _glucagon-like peptide | glukagonopodobny peptyd |
| | 1_ | 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GLUT | _glucose transporter_ | transporter glukozy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GnRH | _gonadotropin-releasing | hormon uwalniający |
| | hormone_ | gonadotropinę, |
| | | gonadoliberyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| GRP | _gastrin-releasing | peptyd uwalniający |
| | peptide_ | gastrynę |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| hCG | _human chorionic | ludzka gonadotropina |
| | gonadotropin_ | kosmówkowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| Hct | _hematocrit_ | hematokryt |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| HDL | _high-density | lipoproteiny o wysokiej |
| | lipoprotein_ | gęstości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| HR | _heart rate_ | częstość skurczów serca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| HSCs | _hemapoietic stem cells_ | hematopoetyczne komórki |
| | | pnia |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IC | _inspiratory capacity_ | pojemność wdechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| ICF | _intracellular fluid_ | przestrzeń |
| | | wewnątrzkomórkowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IGF | _insulin-like growth | insulinopodobny czynnik |
| | factor_ | wzrostu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IL | _interleukin_ | interleukina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IP₃ | _inositol triphosphate_ | trifosforan inozytolu |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IPSP | _inhibitory postsynaptic | potencjał |
| | potential_ | postsynaptyczny hamujący |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IRP | _immune risk profile_ | profil odpornościowego |
| | | ryzyka |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| IRV | _inspired respiratory | zapasowa objętość |
| | volume_ | oddechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LA | _lactate_ | mleczan |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LBM | _lean body mass_ | beztłuszczowa masa ciała |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LDH | _lactate dehydrogenase_ | dehydrogenaza mleczanowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LDL | _low-density | lipoproteiny o niskiej |
| | lipoprotein_ | gęstości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LH | _luteinizing hormone_ | hormon luteinizujący, |
| | | lutropina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LHA | _lateral hypothalamic | jądro boczne podwzgórza |
| | area_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LK | lewa komora | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| LP | lewy przedsionek | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MALT | _mucosa-associated | tkanka limfatyczna |
| | lymphoid tissue_ | związana z błoną śluzową |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MAP | _mean arterial pressure_ | średnie ciśnienie |
| | | tętnicze |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MBP | _mean blood pressure_ | średnie ciśnienie |
| | | tętnicze |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCH | _mean corpuscular | średnia masa hemoglobiny |
| | hemoglobin_ | w krwince czerwonej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCH | _melanin-concentrating | hormon koncentrujący |
| | hormone_ | melaninę |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCHC | _mean corpuscular | średnie stężenie |
| | hemoglobin | hemoglobiny w krwince |
| | concentration_ | czerwonej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCP-1 | _monocyte | monocytarne białko |
| | chemoattractant | chemotaktyczne 1 |
| | protein-1_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MCV | _mean corpuscular | średnia objętość krwinki |
| | volume_ | czerwonej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MHC | _myosin heavy chain_ | łańcuch ciężki miozyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MIH | _melanotropin release | melanostatyna |
| | inhibiting hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MLC | _myosin light chain_ | łańcuchy lekkie miozyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MLCK | _myosin light chain | kinaza łańcuchów lekkich |
| | kinase_ | miozyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MLSS | _maximal lactate steady | stan maksymalnej |
| | state_ | równowagi mleczanowej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MMP | metaloproteinaza | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MRH | _melanotropin releasing | melanoliberyna |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MRI | _magnetic resonance | rezonans magnetyczny |
| | imaging_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MSCs | _muscle stem cells_ | mięśniowe komórki |
| | | macierzyste |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MSH | _melanocyte-stimulating | hormon melanotropowy, |
| | hormone_ | melanotropina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| MVC | _maximal voluntary | maksymalna siła skurczu |
| | constraction_ | dowolnego danej |
| | | grupy mięśni |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NA | _norepinephrine_ | noradrenalina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NAD | _nicotinamide adenine | dinukleotyd |
| | dinucleotide_ | nikotynamidoadeninowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NGF | _nerve growth factor_ | czynnik wzrostu neuronów |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NKA | _neurokinin A_ | neurokinina A |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NKB | _neurokinin B_ | neurokinina B |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NKT | _natural killer T-cells_ | subpopulacja limfocytów |
| | | T („naturalni zabójcy”) |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NPK | _neuropeptide K_ | neuropeptyd K |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NPY | _neuropeptide Y_ | neuropeptyd Y |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| NSAID | _non-steroidal | niesteroidowe leki |
| | antiinflammatory drugs_ | przeciwzapalne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OATP | _organic anion transport | polipeptydy |
| | polypeptide_ | transportujące aniony |
| | | organiczne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OKR | _optokinetic reflex_ | odruch optokinetyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OUN | ośrodkowy układ nerwowy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| OXY | _oxytocin_ | oksytocyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PADAM | _partial androgen defici | syndrom zespół |
| | ency | częściowego niedoboru |
| | in aging male_ | androgenów u mężczyzn |
| | | w starszym wieku |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAF | _platelet-activating | czynnik aktywujący |
| | factor_ | płytki |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAI-1 | _plasminogen activator | inhibitor aktywatora |
| | inhibitor 1_ | plazminogenu 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAI-2 | _plasminogen activator | inhibitor aktywatora |
| | inhibitor 2_ | plazminogenu 2 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAL | _physical activity | współczynnik aktywności |
| | level_ | fizycznej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PAP | _pulmonary arterial | średnie ciśnienie |
| | pressure_ | w krążeniu płucnym |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PCr | _phosphocreatine_ | fosfokreatyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PG | _prostaglandin_ | prostaglandyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PHI | _peptide histidine | peptyd |
| | isoleucine_ | histydyno-izoleucynowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PI | _Pondéral index_ | wskaźnik Pondérala |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PK | prawa komora | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PP | prawy przedsionek | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PP | _pancreatic polypeptide_ | polipeptyd trzustkowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PPA | próg przemian | |
| | anaerobowych | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PPM | podstawowa przemiana | |
| | materii | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PRIH | _prolactin inhibiting | prolaktostatyna |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PRL | _prolactin_ | prolaktyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PTH | _parathyroid hormone_ | parathormon |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| PVN | _paraventricular | jądro przykomorowe |
| | nucleus_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RAA | _renin-angiotensin-aldos | układ |
| | terone_ | renina–angiotensyna–aldo |
| | | steron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RAR | _rapidly adapting | szybko adaptujący się |
| | receptor_ | receptor |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RAS | _reticular activating | siatkowaty układ |
| | system_ | wzbudzający |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RBF | _renal blood flow_ | nerkowy przepływ krwi |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RBP | _retinol binding | białko wiążące retinol |
| | protein_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RDS | _respiratory distress | zespół ostrej |
| | syndrome_ | niewydolności oddechowej |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RPF | _renal plasma flow_ | przepływ osocza przez |
| | | nerki |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RV | _residual volume_ | objętość zalegająca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| RyR | _ryanodine receptor_ | receptor rianodynowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SAR | _slowly adapting | wolno adaptujący się |
| | receptor_ | receptor |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SBP | _systolic blood | ciśnienie tętnicze |
| | pressure_ | skurczowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SCFA | _short chain fatty | krótkołańcuchowe kwasy |
| | acids_ | tłuszczowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SCs | _satellite cells_ | komórki satelitarne |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| sFRP | _secreted | białko sekrecyjne |
| | frizzled-related | podobne do Frizzled |
| | protein_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SHBG | _sex hormone binding | globulina wiążąca |
| | globulin_ | hormony płciowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SIADH | _syndrome of | zespół nieadekwatnego |
| | inappropriate | wydzielania _hormone |
| | antidiuretic_ | hypersecretion_ |
| | | wazopresyny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SMI | _skeletal_ _muscle mass | indeks masy mięśniowej |
| | index_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SRY | _sex-determining region | region determinacji płci |
| | Y_ | na chromosomie Y |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SUN | somatyczny układ nerwowy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| SV | _stroke volume_ | objętość wyrzutowa serca |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| T | _testosterone_ | testosteron |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| T₃ | _triiodothyronine_ | trijodotyronina |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| T₄ | _thyroxine_ | tyroksyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TAFI | _thrombin activable | inhibitor fibrynolizy |
| | fibrinolysis inhibitor_ | aktywowany trombiną |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TBW | _total body water_ | całkowita zawartość wody |
| | | w organizmie |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TC | _total cholesterol_ | cholesterol całkowity |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TDF | _testis-determining | białkowy czynnik |
| | factor_ | determinujący rozwój |
| | | jądra |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TEE | _total energy | całkowity wydatek |
| | expenditure_ | energetyczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TEWL | _transepidermal water | przeznaskórkowa utrata |
| | loss_ | wody |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TG | _triglycerides_ | triglicerydy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TGF-β | _transforming growth | transformujący czynnik |
| | factor β_ | wzrostu β |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TIMP-1 | _tissue inhibitors of | tkankowy inhibitor |
| | metaloproteinases_ | metaloproteinaz 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TLC | _total lung capacity_ | całkowita pojemność płuc |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| Tm | transport maksymalny | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TmG | transport maksymalny | |
| | glukozy | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TNF-α | _tumor necrosis factor | czynnik martwicy |
| | α_ | nowotworów α |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TRH | _thyrotropin-releasing | hormon uwalniający |
| | hormone_ | tyreotropinę, |
| | | tyreoliberyna |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TSH | _thyroid stymulating | hormon tyreotropowy |
| | hormone_ | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TV | _tidal volume_ | objętość oddechowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| TXA₂ | | _thromboxane A_₂ |
| | | tromboksan A₂ |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| UCP1 | _uncoupling protein 1_ | termogenina 1 |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| UP | układ przywspółczulny | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| UW | układ współczulny | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VA | wentylacja pęcherzykowa | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VC | _vital capacity_ | pojemność życiowa |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VD | objętość przestrzeni | |
| | martwej | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VE | wentylacja płuc | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VIP | _vasoactive intestinal | wazoaktywny peptyd |
| | peptide_ | jelitowy |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VLDL | _very low-density | lipoproteiny o bardzo |
| | lipoprotein_ | niskiej gęstości |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VMH | _ventromedial | jądro |
| | hypothalamus_ | brzuszno-przyśrodkowe |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| VOR | _vestibulo-ocular | odruch |
| | reflex_ | przedsionkowo-oczny |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| WHR | _waist-hip ratio_ | stosunek obwodu talii do |
| | | obwodu bioder |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
| WKT | wolne kwasy tłuszczowe | |
+--------------------------+--------------------------+--------------------------+
więcej..
