Flotylla Kaspijska 1722–1945. Zarys dziejów - ebook

Предисловие

Среди многих прекрасных и героических страниц истории русского и советского флота действия на Каспийском море до настоящего времени не удостоились необходимого внимания историков за пределами России. Хотя Каспийское море не было свидетелем великих битв и сражений, оно всегда играло необычайно важную роль в хозяйственном развитии государства. История русского присутствия в этих водах неразрывно связана с личностью Петра Великого, который вел в бой русских моряков во время двух военных экспедиций против Персии в начале 18-го века.

Очередные властители укрепили позицию России на Кавказе и на Каспийском море, в чем особые заслуги принадлежали Екатерине Второй, прозванной Великой, которая установила власть над Закавказьем.

В период Гражданской войны и иностранной интервенции моряки Волжско-Каспийской флотилии прославились в боях с превосходящим противником, проявив самоотверженность и мужество. Нельзя забыть и о целом ряде безымянных героев, для которых служба на флоте была не только обязанностью, но также честью.

Во время Великой Отечественной войны на плечах моряков Каспийской флотилии лежала главная тяжесть борьбы по охране судоходства в Каспийском море. От иранских портов до Астрахани корабли флотилии обеспечивали противовоздушную защиту важным транспортировкам нефти и поставкам с Запада по ленд-лизу.

Результативное противодействие атакам немецкой авиации на суда, перевозящие солдат и снабжение, повлияло на успех боев на Кавказе и на других фронтовых участках.

Хотел бы рекомендовать читателям данную монографию, которая одновременно является частью более общей работы молодых польских военных историков, занимающихся профессионально историей Военно-Морского Флота России. Популяризация истории Вооруженных сил России за рубежом, без сомнения, влияет на лучшее узнавание и понимание обоих народов, в чем большое участие принимают члены общества Lastadia.

В текущем году исполняется 70 лет окончания боевых действий на Каспийском море. Эта годовщина является хорошим моментом для подведения итогов истории военного присутствия России и СССР на этой акватории.

В заключение хотел бы выразить убеждение. что автор будет продолжать свои исследования в области военно-морской истории нашего государства.

kандидат военных наук, адмирал Владимир Григорьевич Егоров,

командующий Балтийским флотом (1991–2000)

23 X 2013Przedmowa

Spośród wielu pięknych i bohaterskich kart historii flot rosyjskiej i radzieckiej działania na Morzu Kaspijskim nie doczekały się dotychczas należytej uwagi historyków poza Rosją. Choć Morze Kaspijskie nie było świadkiem wielkich bitew i batalii to odgrywało ono zawsze niezwykle ważną rolę w gospodarczym rozwoju państwa.

Historia obecności rosyjskiej na tych wodach wiąże się nierozerwalnie z osobą cara i wodza Piotra I, który do walki prowadził rosyjskich marynarzy w czasie dwóch ekspedycji wojskowych przeciwko Persji na początku XVIII wieku.

Kolejni władcy umocnili pozycję Rosji na Kaukazie i nad Morzem Kaspijskim, szczególne zasługi w tej mierze miała Katarzyna II, zwana Wielką, która utrwaliła władztwo nad Zakaukaziem.

W okresie wojny domowej i obcej interwencji marynarze Flotylli Wołżańsko-Kaspijskiej wsławili się w walkach z przeważającym przeciwnikiem, czym dali świadectwo swego poświęcenia i męstwa. Nie można zapominać o całej rzeszy bezimiennych bohaterów dla których służba we flocie była nie tylko obowiązkiem, ale również zaszczytem.

W czasie Wielkiej Wojny Ojczyźnianej na barkach marynarzy Flotylli Kaspijskiej spoczywał główny ciężar walki o ochronę żeglugi wzdłuż Morza Kaspijskiego. Od portów irańskich do Astrachania okręty flotylli zapewniały osłonę przeciwlotniczą tak ważnym transportom ropy naftowej i dostawom przysyłanym z zachodu w ramach leand lease.

Skuteczne powstrzymanie niemieckiego lotnictwa atakującego transporty żołnierzy i zaopatrzenia walnie przyczyniło się do odniesienia zwycięstw w walkach na Kaukazie i na innych odcinkach długiego frontu.

Pragnę zarekomendować niniejszą monografię, która jest jednocześnie częścią większego opracowania młodych polskich historyków wojskowości zajmujących się w sposób merytoryczny i profesjonalny historią sił morskich Rosji. Propagowanie historii sił zbrojnych Rosji za granicą niewątpliwie wpływa na lepsze poznanie i zrozumienie obu narodów, w czym członkowie stowarzyszenia Lastadia mają swój duży udział.

W bieżącym roku mija 70 lat od zakończenia walk w basenie Morza Kaspijskiego. Ta rocznica jest dobrym momentem do podsumowania historii militarnej obecności Rosji i ZSRR na tym akwenie.

Wypada na zakończenie wyrazić przekonanie, że autor będzie kontynuował swoje badania w dziedzinie historii morskiej naszego państwa.

Admirał dr Władimir Grigoriewicz Jegorow, dowódca Floty Bałtyckiej 1991–2000

23 X 2013