Granice wytrzymałości - ebook

sir Chris Bo­ning­ton

bry­tyj­ski po­dróż­nik,

ka­wa­ler Kró­lew­skiego Or­deru

Wik­to­riań­skiego oraz Or­deru Im­pe­rium Bry­tyj­skiego, de­puty lieu­te­nant

Przed­mowa

Moje ży­cie ob­fi­tuje w przy­gody. Duże wy­so­ko­ści, na któ­rych spę­dzi­łem tyle lat, sta­no­wią za­pewne jedno z naj­bar­dziej bez­li­to­snych i tech­nicz­nie wy­ma­ga­ją­cych śro­do­wisk na tej pla­ne­cie. Al­pi­ni­zmu po­sma­ko­wa­łem pierw­szy raz zimą 1951 roku, kiedy au­to­sto­pem po­je­cha­łem do Snow­do­nii. Tam z każ­dej strony oto­czyła mnie przy­goda. Pod­nie­ciły mnie ry­zyko i piękno gór. Od tego mo­mentu nie mo­głem bez nich żyć. W sa­mych Hi­ma­la­jach wzią­łem udział w dzie­więt­na­stu wy­pra­wach, w tym czte­rech na Eve­rest. Przez krótki czas na­le­żał do mnie re­kord naj­star­szego zdo­bywcy szczytu: mia­łem 50 lat. Wspi­naczka to nie­bez­pieczna gra – zwłasz­cza wspi­naczka w eks­tre­mal­nych wa­run­kach.

Po­łu­dniowa ściana Eve­re­stu to szlak mi­tyczny. Nie cho­dzi tylko o re­pu­ta­cję i hi­sto­rię. Sta­nowi ona nie­zwy­kły test al­pi­ni­stycz­nej spraw­no­ści, wy­ma­ga­jący wszyst­kich ro­dza­jów wspi­naczki. To wiel­kie, skom­pli­ko­wane zbo­cze, z mnó­stwem wy­zwań. Dru­giego ta­kiego nie ma w żad­nych gó­rach na świe­cie. Je­śli na to na­ło­żyć jego hi­sto­rię i tra­ge­die, do któ­rych tam do­szło, po­wstaje po­tężna aura, jedna z naj­bar­dziej wy­jąt­ko­wych na na­szej pla­ne­cie.

Za każ­dym ra­zem, kiedy po niej się pią­łem – a na szczyt do­sze­dłem w końcu w 1985 roku – mia­łem za sobą nie­prze­spaną noc. Nie mo­głem prze­stać my­śleć o wszyst­kich tych, któ­rzy na gó­rze stra­cili ży­cie. Jed­nak gdy tylko zna­la­złem się na zbo­czu, wszyst­kie my­śli znik­nęły. Po­chło­nęła mnie wspi­naczka.

Nic nie daje ta­kiego rau­szu jak al­pi­nizm. Za­czyna się od fi­zycz­nego pro­cesu wy­ko­rzy­sta­nia ciała i fi­zjo­lo­gii do wspię­cia po od­cinku skały. Już samo to przy­nosi ogromną sa­tys­fak­cję. Do tego do­cho­dzi ele­ment ry­zyka, nie­od­łączny dla wspi­naczki. Strach jest emo­cją ab­so­lut­nie nie­zbędną każ­demu wspi­na­czowi do prze­ży­cia, bo mówi on o re­al­nych nie­bez­pie­czeń­stwach czy­ha­ją­cych wo­kół i po­zwala się skon­cen­tro­wać. W sku­pie­niu ko­niecz­nie na­leży oce­nić, na ile robi się groź­nie; czy i jak kon­ty­nu­ować; żeby prze­trwać, nie wolno tra­cić kon­cen­tra­cji. Tej eu­fo­rii nie da się opi­sać.

W wieku 85 lat zro­zu­mia­łem, że w miarę sta­rze­nia warto pa­mię­tać, aby się nie pod­da­wać. Spra­wiaj, żeby twoje ży­cie było tak róż­no­rodne i eks­cy­tu­jące, jak to tylko moż­liwe. Osią­gnię­cie suk­cesu wy­maga ogrom­nych na­kła­dów cięż­kiej pracy, za­zwy­czaj mo­no­ton­nej i nud­nej. Pra­cuj ciężko i żyj tak, aby wy­peł­niać swój po­ten­cjał. Mam na­dzieję, że czy­ta­jący tę książkę przy­szli na­ukowcy, le­karki, wspi­na­cze i po­dróż­niczki znajdą in­spi­ra­cję do dal­szego prze­su­wa­nia gra­nic na­uki, wzno­sze­nia się na nowe wy­żyny od­kryć i zdo­by­wa­nia ko­lej­nych szczy­tów osią­gnięć. Two­rze­nia no­wego świata dla obec­nych i przy­szłych po­ko­leń. Za­ko­cha­nia się w przy­ro­dzie, otwar­tych prze­strze­niach i tym pięk­nym da­rze, ja­kim jest ludz­kie ciało.Jonty Rho­des

były mię­dzy­na­ro­dowy kry­kie­ci­sta, tre­ner,

ko­men­ta­tor spor­towy, po­dróż­nik

Re­cen­zja

Gra­nice wy­trzy­ma­ło­ści dr. Mar­cusa Ran­neya to książka nie tylko dla eli­tar­nych spor­tow­ców chcą­cych po­lep­szyć wy­niki. Może ona po­słu­żyć za prze­wod­nik dla nas wszyst­kich w po­dróży ku „naj­lep­szej wer­sji sie­bie”.

Dzięki żo­nie, z za­wodu ar­chi­tektce, a jed­no­cze­śnie in­struk­torce jogi, od­kry­łem zna­cze­nie so­lid­nych fun­da­men­tów i funk­cjo­nal­nej struk­tury. Uzmy­sło­wi­łem so­bie też, że wszystko jest ze sobą po­łą­czone. W na­szej ro­dzi­nie taki fun­da­ment sta­no­wią do­bre od­ży­wia­nie i świa­dome wy­bory stylu ży­cia – ra­czej nie po­dą­ża­nie za naj­mod­niej­szą dietą czy ostat­nim krzy­kiem fit­nessu, ale ro­bie­nie tego, co się ko­cha, cia­łem, które się sza­nuje.

Dzięki jo­dze, a te­raz ajur­we­dzie, wraz z ko­rzy­ściami z pły­wa­nia w zim­nej wo­dzie i in­nych proz­dro­wot­nych ak­tyw­no­ści, do­ży­łem 50 lat bez ko­niecz­no­ści ra­dze­nia so­bie z pro­ble­mami zdro­wot­nymi. Udało się to – po­dob­nie jak w okre­sie mo­jej ka­riery, gdy na­le­ża­łem do po­nad­prze­cięt­nych gra­czy – dzięki sku­pie­niu na pracy, a nie na owo­cach, które ewen­tu­al­nie ona przy­nosi.

Go­dziny prak­tyk i do­bre de­cy­zje pod­jęte w dy­na­micz­nych sy­tu­acjach po­zwo­liły mi skon­cen­tro­wać się na pro­ce­sie, a nie tylko na wy­niku. Dzięki temu po emo­cjo­nal­nych gór­kach nie na­stę­po­wały gwał­towne dołki – o ile tylko mo­głem szcze­rze stwier­dzić, że nie oszczę­dza­łem sił pod­czas przy­go­to­wań do me­czu.

Wciąż ewo­lu­ujemy i się uczymy. Warto być też otwar­tym na rady. Jed­nak w pę­dzą­cym świe­cie, w któ­rym ży­jemy, wszy­scy po­trze­bu­jemy wy­go­spo­da­ro­wać czas na to, by po­słu­chać swo­jego ciała. Ono z na­tury wie, co dla nas naj­lep­sze. A cza­sem słu­cha­nie ciała ozna­cza igno­ro­wa­nie skarg czy ra­czej ogra­ni­czeń umy­słu.

Dr Mar­cus Ran­ney in­spi­ruje nas do tego, by­śmy prze­kra­czali ba­riery i tym sa­mym na­prawdę żyli, mak­sy­mal­nie wy­peł­nia­jąc swój po­ten­cjał.