-
nowość
Ideały życia codziennego chrześcijan na Wschodzie w świetle kościelnych źródeł normatywnych (IV–V wiek) - ebook
Ideały życia codziennego chrześcijan na Wschodzie w świetle kościelnych źródeł normatywnych (IV–V wiek) - ebook
Życie codzienne chrześcijan na Wschodzie w późnym antyku wciąż pozostaje przedmiotem wnikliwego zainteresowania nie tylko badaczy zajmujących się dziejami tego okresu czy historyków Kościoła i archeologów, lecz jest także przedmiotem zwykłej ciekawości wielu pasjonatów oraz tych, dla których wiara chrześcijańska jest żywą rzeczywistością. W niniejszej książce autor podejmuje próbę ukazania wyobrażeń twórców kościelnych źródeł normatywnych, redagowanych w IV i V w., na temat ideałów życia codziennego ówczesnych chrześcijan. Stawali oni przed problemem, jak łączyć wyznawaną religię z codzienną egzystencją. Z pomocą przychodzili im kościelni pisarze i moraliści, którzy tworzyli normy określające, jakie postępowanie było właściwe, a czego czynić nie należało.
Prezentowana książka stanowi znacznie rozszerzoną i uzupełnioną o wyniki najnowszych badań wersję rozprawy doktorskiej, przygotowanej w Katedrze Historii Bizancjum Uniwersytetu Łódzkiego pod kierunkiem dr hab. Teresy Wolińskiej, prof. UŁ.
*
Książka dr. Andrzeja Hołaska stanowi wszechstronne studium dotyczące ideału norm obyczajowych lansowanych we wczesnobizantyńskich kościelnych tekstach normatywnych. Rozprawa oparta została na gruntownej analizie źródłowej oraz najnowszej literaturze przedmiotu.
Z recenzji prof. Ireneusza Milewskiego
Uniwersytet Gdański
Spis treści
Wstęp 3
Rozdział I. Kościelne źródła normatywne – puzzle ideałów życia codziennego chrześcijan na Wschodzie w IV i V wieku 11
1. Zbiory praw regulujących życie Kościoła 12
1.1. Pseudoepigraficzne zbiory normatywne 13
1.2. Kolekcja Kanonów Ojców Greckich 16
1.3. Uchwały zgromadzeń biskupów – kanony synodalne i dokumenty soborowe 20
1.4. Kryteria doboru źródeł 22
2. Pseudoepigraficzne kościelne zbiory normatywne wykorzystywane w Egipcie 24
2.1. Kanony Pseudo-Hipolita 24
2.2. Kanony Pseudo-Atanazego 34
2.3. Kanony Pseudo-Bazylego 40
3. Egipskie normy kościelne zawarte w kolekcji Kanonów Ojców Greckich 45
3.1. Listy Dionizego z Aleksandrii 45
3.2. Kanony Piotra, biskupa Aleksandrii 47
3.3. Kanony Atanazego Wielkiego 50
3.4. Kanoniczne odpowiedzi Tymoteusza z Aleksandrii 53
3.5. Kanony Teofila Aleksandryjskiego 55
3.6. Kanony Cyryla Aleksandryjskiego 60
4. Małoazjatyckie normy kościelne z kolekcji Kanonów Ojców Greckich 63
4.1. Kanony Grzegorza, biskupa Neocezarei Pontyjskiej 63
4.2. Kanony Bazylego Wielkiego 65
4.3. Kanony Grzegorza z Nyssy 68
4.4. Wykaz ksiąg biblijnych Grzegorza z Nazjanzu 70
4.5. Kanon ksiąg Pisma Świętego Amfilocha z Ikonium 74
5. Kościelne zbiory normatywne syryjskiego pochodzenia 80
5.1. Kanony apostolskie 80
5.2. Konstytucje apostolskie 83
6. Inne normy kościelne w kolekcji Kanonów Ojców Greckich 96
6.1. Kanon Gennadiusza, patriarchy Konstantynopola 96
6.2. Kanon Cypriana, biskupa Kartaginy 99
Rozdział II. Egipt – życie codzienne chrześcijan w świetle ideałów norm kościelnych 105
Część I. Duchowieństwo – wyobrażenia na temat codziennej posługi 105
1. Poglądy Pseudo-Hipolita na rolę kleru w Kościele 105
1.1. Biskup 106
1.2. Prezbiterzy 122
1.3. Diakoni 136
1.4. Duchowni niższych święceń 141
1.5. Ekonom – kościelny zarządca 145
2. Wymagania stawiane duchownym przez Pseudo-Atanazego 148
2.1. Biskup 148
2.2. Prezbiterzy 165
2.3. Diakoni 198
2.4. Duchowni niższych święceń 203
2.5. Ekonom 214
3. Duchowieństwo w świetle kanonicznych pism metropolitów Aleksandrii 224
3.1. Autorytet listu Dionizego 225
3.2. Wytyczne Piotra I 226
3.3. Atanazy Wielki 233
3.4. Odpowiedzi Tymoteusza 236
3.5. Teofil Aleksandryjski 244
3.6. Dwa listy patriarchy Cyryla 256
Część II. Egipscy świeccy – ideały codziennego przestrzegania zasad wiary 269
1. Katechumeni 270
2. Prawy chrześcijanin w wyobrażeniu Pseudo-Hipolita 284
3. Wzór chrześcijanina na podstawie obserwacji Pseudo-Atanazego 289
4. Mnisi 297
5. Rola kobiety w egipskiej wspólnocie chrześcijańskiej 306
Rozdział III. Ideały chrześcijańskiego życia w świetle małoazjatyckich norm kościelnych 327
Część I. Duchowieństwo według wytycznych Bazylego Wielkiego 327
1. Moralność seksualna duchownych 329
2. Nadużycia związane z ustanawianiem 338
3. Odpowiedzialność dyscyplinarna kleru 344
Część II. Zalecenia i wymagania stawiane świeckim 349
1. Katechumeni 349
2. Penalizacja wykroczeń przeciw dyscyplinie w ujęciu kapadockich Ojców Kościoła 351
3. Poglądy Bazylego Wielkiego na problemy kobiet 363
Rozdział IV. Wymagania stawiane chrześcijanom w syryjskich normach kościelnych 373
Część I. Duchowieństwo – propagowane wzorce wypełniania obowiązków 373
1. W świetle Kanonów apostolskich 373
1.1. Biskup 373
1.2. Prezbiterzy 403
1.3. Diakoni 413
1.4. Duchowni niższych święceń 416
2. W świetle Konstytucji apostolskich 418
2.1. Rola biskupów 419
2.2. Prezbiterzy 432
2.3. Diakoni 434
2.4. Duchowni niższych święceń 437
Część II. Syryjski ideał pobożnego chrześcijanina 445
1. Katechumeni w północno-zachodniej Syrii 445
2. Program chrześcijańskiego życia zawarty w Konstytucjach apostolskich 462
2.1. Mężczyzna jeszcze lepszym chrześcijaninem 464
2.2. Wzorzec syryjskiej chrześcijanki 471
2.3. Ogólne zalecenia dla całej wspólnoty 481
Zakończenie 511
Summary 519
Wykaz skrótów 529
Wykaz skrótów ksiąg biblijnych 535
Bibliografia 537
Źródła 537
Opracowania 560
Indeksy 601
Indeks osób 601
Indeks nazw geograficznych i etnicznych 610
Abstrakt 615
Abstract 616
| Kategoria: | Historia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8331-966-7 |
| Rozmiar pliku: | 6,4 MB |