Informatyka sądowa w praktyce - ebook

Pozycja obowiązkowa dla biegłego sądowego z zakresu informatyki i elektroniki

• Akty prawne regulujące pracę biegłego
• Badania i analizy sądowe systemów informatycznych
• Opiniowanie sądowe z zakresu informatyki i elektroniki

Informatyka sądowa to gałąź nauk sądowych, której celem jest dostarczanie wiedzy z zakresu informatyki sądom, organom przygotowawczym w sprawach karnych oraz komornikom sądowym. Osoby zajmujące się tą dziedziną przeprowadzają analizy informacji cyfrowych, w tym incydentów informatycznych i włamań do sieci, a także opisują, analizują i wyceniają systemy teleinformatyczne. Powołane przez sąd, stanowią rzetelne źródło informacji z zakresu teleinformatyki lub informatyki, w razie gdy związane z nimi tematy są niezrozumiałe lub nieczytelne albo w toku sprawy sądowej wymagana jest specjalistyczna wiedza z branży IT.

Na polskim rynku brakowało dotąd opracowania opisującego informatykę sądową kompleksowo, w nieco szerszym kontekście, a przy tym napisanego językiem zrozumiałym dla czytelnika nieposiadającego formalnego wykształcenia prawniczego. Zadaniem książki jest wypełnienie tej luki i przybliżenie informatyki sądowej biegłym sądowym oraz osobom zainteresowanym poruszaną tematyką. Cenne wskazówki znajdą tu również prawnicy, specjaliści do spraw bezpieczeństwa teleinformatycznego, administratorzy, studenci kierunków informatycznych, a także pracownicy oraz funkcjonariusze służb, policji i organów ścigania.

• Akty prawne regulujące pracę biegłego sądowego
• Odpowiedzialność cywilna i karna biegłego sądowego
• Wymogi formalnoprawne dotyczące opinii
• Warsztat pracy biegłego sądowego z zakresu informatyki
• Przebieg badań i analiz systemów informatycznych
• Analiza incydentów i włamań do systemów IT
• Inwigilacja i wykrywanie złośliwego oprogramowania
• Wycena systemów komputerowych
• Prawa autorskie do oprogramowania
• Opiniowanie z zakresu informatyki i elektroniki
• Praktyczne przykłady opinii sądowych

Teoria i praktyka opiniowania sądowego z zakresu informatyki i elektroniki

Przedmowa 7

Podziękowania 9

O autorze 11

Rozdział 1. Informacje ogólne i podstawowe akty prawne 13

• 1.1. Informacje ogólne 13
• 1.2. Podstawowe akty prawne 14
• 1.3. Prawa i obowiązki biegłych w postępowaniu przed organami sprawiedliwości 15
  
  • 1.3.1. Odpowiedzialność karna biegłego 17
  • 1.3.2. Odpowiedzialność cywilna biegłego 18
  • 1.3.3. Biegły funkcjonariuszem publicznym 20
  • 1.3.4. Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej biegłego 20
• 1.4. Wymogi formalnoprawne opinii 21
• 1.5. Ekspertyza lub opinia prywatna 22

Rozdział 2. Informatyka sądowa 25

• 2.1. Licencje oprogramowania open source 25
• 2.2. Dowód elektroniczny i jego zabezpieczanie 26
• 2.3. Informatyka śledcza 27
  
  • 2.3.1. Sprzęt komputerowy do badań 29
  • 2.3.2. Oprogramowanie do badań 38
  • 2.3.3. Wykonanie kopii binarnej 45
  • 2.3.4. Badania post mortem 48
  • 2.3.5. Live forensic 52
  • 2.3.6. Analizy w środowisku big data 55
  • 2.3.7. Technologia triage 58
  • 2.3.8. Dobre praktyki badania nośników w informatyce śledczej 59
• 2.4. Badania systemów teleinformatycznych 60
  
  • 2.4.1. Badania oprogramowania 64
  • 2.4.2. Badania penetracyjne (pentesty) 65
• 2.5. Analiza projektów informatycznych 69
  
  • 2.5.1. Metodyki zarządzania projektami 70
  • 2.5.2. Opis realizacji systemu i jego funkcjonalności 71
  • 2.5.3. Zastosowane technologie kształtujące koszt i zaawansowanie projektu (czasochłonność projektu) 71

Rozdział 3. Analiza śledcza i powłamaniowa 75

• 3.1. Informacje ogólne 75
  
  • 3.1.1. Przygotowanie stanowiska badawczego 76
• 3.2. Analiza zawartości nośników i systemu plików 78
  
  • 3.2.1. Tablica MFT 79
• 3.3. Analiza rejestru systemowego 84
• 3.4. Inwigilacja 86
  
  • 3.4.1. Ślady działalności w sieci lokalnej i Internecie 88
• 3.5. Ukrywanie śladów aktywności 90
• 3.6. Wykrywanie złośliwego oprogramowania 92
  
  • 3.6.1. Wykrywanie złośliwego oprogramowania 93
  • 3.6.2. Postępowanie ze szkodliwym oprogramowaniem 94
  • 3.6.3. Środowisko do analizy i analiza 95
• 3.7. Analiza zdarzeń w osi czasu 96
• 3.8. Analiza aplikacji 99
• 3.9. Automatyzacja analizy śledczej 101

Rozdział 4. Wycena systemów komputerowych 103

Rozdział 5. Prawa autorskie do programów komputerowych 109

• 5.1. Najczęściej występujące typy licencji 110
• 5.2. System operacyjny Windows firmy Microsoft 112
• 5.3. Systemy operacyjne LINUX 114
• 5.4. Inne systemy operacyjne (Apple itp.) 115
• 5.5. Aplikacje typu CAD/CAM, inżynierskie 115
• 5.6. Inne aplikacje użytkowe 115

Rozdział 6. Opiniowanie sądowo-informatyczne 117

• 6.1. Postanowienie o zasięgnięciu opinii. Dowód z opinii biegłego 117
• 6.2. Struktura opinii sądowo-informatycznej 119
  
  • 6.2.1. Struktura opinii dotyczących badań nośników i informatyki śledczej 120
  • 6.2.2. Struktura opinii dotycząca oceny systemów komputerowych i teleinformatycznych 125
  • 6.2.3. Struktura opinii/ekspertyzy z zakresu wyceny systemów teleinformatycznych 125
• 6.3. Metodyka pracy biegłego 139
• 6.4. Opisy czynności i ich dokumentowanie 139
• 6.5. Wnioski z ekspertyzy, opinii 142
• 6.6. Opinia uzupełniająca 143
• 6.7. Opinia ustna, wezwanie biegłego 144
• 6.8. Ocena pracy biegłego 144

Rozdział 7. Opiniowanie z zakresu elektroniki 147

• 7.1. Sprzęt i oprogramowanie do badań 147
• 7.2. Struktura opinii z zakresu elektroniki 155
  
  • 7.2.1. Struktura opinii dotyczącej elektroniki 155
  • 7.2.2. Struktura opinii dotyczących metrologii/miernictwa elektrycznego i elektronicznego 160
  • 7.2.3. Struktura opinii dotyczącej badań nośników i informatyki śledczej 166
• 7.3. Sprzęt do badania urządzeń mobilnych 171
• 7.4. Oprogramowanie do badania urządzeń mobilnych 187

Rozdział 8. Przykłady opinii sądowych z zakresu informatyki 203

• 8.1. Ochrona dóbr osobistych 204
• 8.2. Włamanie do systemu teleinformatycznego 210
• 8.3. Kradzież z włamaniem na rachunek bankowy 228
• 8.4. Badanie w sprawie o czyn z art. 200 § 1k.k. 246
• 8.5. Badanie oprogramowania 261
• 8.6. Analiza dokumentacji projektowej 289

Rozdział 9. Przykłady opinii sądowych z zakresu elektroniki 307

• 9.1. Wady fizyczne sprzętu radiowego 308
• 9.2. Ocena uszkodzenia laptopa 318
• 9.3. Ocena wady fabrycznej laptopa 330
• 9.4. Badanie w sprawie o czyn z art. 297 § 1 k.k. 341
• 9.5. Badanie w sprawie o czyn z art. 286 § 1 k.k. 351
• 9.6. Badanie w sprawie o czyn z art. 200a § 2 k.k. 369
• 9.7. Wycena systemu teleinformatycznego 381

Rozdział 10. Zakończenie 395

Dodatek A. Adresy WWW 397

Dodatek B. Sądy okręgowe 401

Dodatek C. Prokuratury okręgowe 403

Dodatek D. Komendy wojewódzkie policji 409

Dodatek E. Urzędy marszałkowskie 411

Bibliografia 413