- promocja
Jak opisać prace B+R i pozyskać dotację w programie FENG na lata 2021-2027? - ebook
Jak opisać prace B+R i pozyskać dotację w programie FENG na lata 2021-2027? - ebook
JAK SKUTECZNIE POZYSKAĆ DOTACJĘ NA PRACE BADAWCZO-ROZWOJOWE?
Jeśli brakuje Ci wiedzy, nie wiesz jak zacząć pracę nad wnioskiem o dofinansowanie z programu FENG lub nie bardzo rozumiesz jaka jest różnica między badaniami przemysłowymi a pracami rozwojowymi – ten ebook jest dla Ciebie!
Dowiesz się z niego jak:
-
definiować i planować prace B+R,
-
realizować prace B+R,
-
opracować agendę badawczą,
-
ustalić poziom gotowości technologicznej,
-
definiować nowość i innowacyjność,
-
stosować TRL i co to jest,
-
planować koszty.
Dodatkowo otrzymasz przykład poprawnej agendy badawczej wraz z opisami poziomów gotowości technologicznej TRL
Ebook przeznaczony jest dla przedsiębiorców starających się utrzymać w tajemnicy istotę wynalazku, dla którego chcą pozyskać dofinansowanie. Jeśli nie chcesz ujawnić swojego pomysłu, musisz wiedzieć w jaki sposób przygotować wniosek.
Przydatny będzie także dla naukowców i konsultantów, którzy przygotowują wnioski do programu FENG.
Program Operacyjny Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki 2021-2027
Program stanowi kontynuację dwóch wcześniejszych programów Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Inteligentny Rozwój 2014-2020.
Program realizuje następujące cele:
-
zwiększenie potencjału w zakresie badań i innowacji oraz wykorzystywanie zaawansowanych technologii,
-
wzrost konkurencyjności MŚP,
-
rozwinięcie umiejętności na rzecz inteligentnej specjalizacji, transformacji przemysłowej i przedsiębiorczości,
-
transformacja gospodarki w kierunku Przemysłu 4.0 oraz zielonych technologii.
Ebook przeznaczony jest dla przedsiębiorców i naukowców starających się pozyskać dotację na opracowanie i wdrożenie nowego rozwiązania poprzez realizację prac B+R. Przydatny będzie także dla konsultantów, którzy będą przygotowywać wnioski do programu FENG. Zawiera opis oraz wyjaśnienie wielu definicji prac B+R i pojęć z nimi związanych, takich jak TRL czy komercjalizacja. Zawarto w nim także przykład sposobu ułożenia prac B+R.
Po lekturze ebooka będziesz wiedział/a jak zrobić opis nowej technologii w formularzu wniosku.
Jeśli chcesz wiedzieć jak układać zadania w agendzie badawczej i uniknąć kosztownych błędów w procesie pozyskiwania dotacji, skorzystaj z wiedzy i doświadczenia praktyka!
Informacje zawarte w ebooku pomogą Ci uniknąć tracenia czasu i pieniędzy. Skupisz się od razu na ścieżkach komercjalizacji Twojej innowacji.
Dlaczego warto kupić e-booka
Pozyskanie dotacji daje firmie ogromną przewagę konkurencyjną, pozwala podzielić ryzyko związane z wysokimi nakładami na opracowanie innowacji – nowych produktów i usług. Dzielenie ryzyka bardzo się opłaca! – bo dzięki dotacjom można uzyskać nawet do 85% dofinansowania (MŚP) na rozwój swojego biznesu.
Dzięki ebookowi dowiesz się m.in. jak skutecznie pozyskać dotację na opracowanie wysoce innowacyjnych projektów oraz czym są w przedsiębiorstwie prace badawczo-rozwojowe. Ponadto, uzyskasz informację jak napisać projekt i jednocześnie zachować w tajemnicy istotę wynalazku.
W Polsce z roku na rok wzrasta liczba przedsiębiorców prowadzących prace B+R polegające na opracowaniu nowych produktów i usług.
Bądź w tej grupie!
Czego się dowiesz z ebooka?
CZERP Z DOŚWIADCZENIA EKSPERTÓW
-
gdy masz już pomysł, ale nie umiesz go wyrazić językiem wymaganym we wniosku,
-
gdy chcesz starać się o dotację, ale nie wiesz od czego zacząć.
UNIKAJ KOSZTOWNYCH BŁĘDÓW UKŁADANIA PRAC B+R!
ZAOSZCZĘDŹ CZAS ORAZ PIENIĄDZE
-
gdy masz w firmie zespół, który może samodzielnie napisać wniosek,
-
gdy wiesz najlepiej jaka jest twoja innowacja i potrzebujesz jedynie dobrej „mapy drogowej”.
UCZYŃ PROCES UKŁADANIA PRAC B+R BARDZIEJ EFEKTYWNYM!
SPEŁNIJ WSZYSTKIE KRYTERIA OCENY WNIOSKU
-
gdy chcesz zatrzymać istotę wynalazku w tajemnicy,
-
gdy dostałeś/aś już negatywną ocenę swojego wniosku i chcesz uniknąć kolejnego rozczarowania.
WYKLUCZ RYZYKO ODRZUCENIA WNIOSKU!
Ebook przeznaczony jest dla przedsiębiorców, naukowców, konsultantów.
Jeśli brakuje Ci wiedzy, nie wiesz jak zacząć pracę nad wnioskiem o dofinansowanie z programu FENG lub nie bardzo rozumiesz jaka jest różnica między badaniami przemysłowymi a pracami rozwojowymi – ten ebook jest dla Ciebie!
Słaba jakość opisu prac B+R to słaby wniosek. Niektóre technologie nie mogą czekać na kilkukrotne składanie wniosku o dotację, aby mogły być wcielone w życie.
Naucz się jak opisać Twój pomysł zgodnie z wymaganymi definicjami.
O Autorce:
Nazywam sie Katarzyna Kilian-Kowerko i na co dzień pracuję w spółce Open Concept, która kompleksowo wspiera środowisko nauki i biznesu we wzajemnej komunikacji i współpracy. W swojej dotychczasowej pracy brałam udział w wielu projektach finansowanych z różnych programów (m.in. Euratom, 7PR, H2020, PO IR, RPO, POWER). Były to projekty inwestycyjne, badawczo-rozwojowe czy też szkoleniowe.
Mój doktorat napisałam na temat barier transferu technologii i komercjalizacji wyników prac badawczych. Praca nad doktoratem dała mi możliwości studiowania procesów komercjalizacji wynalazków tworzonych na polskich uczelniach. W konsekwencji wiedzę dotyczącą tworzenia innowacji, ich testowania, czy też sposobu wdrażania do gospodarki wykorzystuję z sukcesem w pracy z przedsiębiorcami.
Doświadczenie zawodowe związanie z pracą z projektami zdobywałam m.in. w Starostwie Powiatowym w Poznaniu czy też w Instytucie Chemii Bioorganicznej Polskiej Akademii Nauk.
Jestem czynnym ekspertem oceniającym wnioski o dofinansowanie w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój oraz Regionalnych Programów Operacyjnych. Ponadto jestem także przedstawicielem Narodowego Centrum Badań i Rozwoju w Komitecie Inwestycyjnym.
Spis treści
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału I:
-
Jak rozróżniać rodzaje badań. Przykłady!
-
Czym są prace B+R i prace rutynowe? I jak je odróżnić?
-
Po co biznes ma realizować prace B+R?
-
Czy prace B+R muszę realizować z uczelnią?
-
Agenda badawcza jak pracować nad nią?
-
Jak zbudować konsorcjum?
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału II:
-
Jak stworzyć agendę badawczą?
-
Czym są pułapki myślenia?
-
Jak wygląda prosta struktura agendy?
-
Jak w 5 krokach ułożyć poprawną agendę?
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału III:
-
Co to jest TRL i do czego się je stosuje?
-
Prototyp co to jest? I czy mogę go opracować?
-
Badanie stanu techniki- czy jest mi potrzebne i do czego?
-
Co to jest ochrona własności intelektualnej i czy mnie dotyczy?
-
Nowość – co oznacza i czy moją technologia może być uznana za nową?
-
Innowacja czym jest i jakie są jej rodzaje?
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału IV:
-
Wyzwania związane z zakładaniem centrum B+R w organizacji
-
Jak powinien wyglądać projekt w ramach którego chcemy założyć CBR
-
Uzyskanie statusu CBR
-
Jakie ulgi przysługują dla CBR
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału V:
-
Komercjalizacja, wdrożenie wyników i transfer technologii – czy to jest to samo?
-
Dlaczego ważny jest etap komercjalizacji
-
Możliwe ścieżki komercjalizacji
-
Jakiego specjalistę potrzebuję aby wdrożyć wynalazek na rynek.
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału VI:
-
Jak skonstruowany jest Program FENG?
-
Z ilu modułów się składa i które są obligatoryjne?
Czego mogę się dowiedzieć z rozdziału VII:
-
Przykład opisów prac B+R projektu
-
Cobot-Collaborative robot
-
Streszczenie projektu
-
Opis prac B+R
-
Wykres Ganta
-
Opis poziomów TRL dla projektu
-
Nowość projektu Cobot-Collaborative robot
| Kategoria: | Poradniki |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-967038-0-4 |
| Rozmiar pliku: | 6,2 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
ZAKAZ KOPIOWANIA I ROZPOWSZECHNIANIA
Wszelkie treści, w tym teksty, grafiki, zdjęcia, ilustracje zaprezentowane w niniejszym e-booku "Jak opisać prace B+R i pozyskać dotację w programie FENG na lata 2021-2027” podlegają ochronie na podstawie Ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych(tj. Dz. U. z 2021r. poz. 1062, z 2022 r. poz. 655)!
Kopiowanie lub rozpowszechnianie tych treści w całości lub w części bez zgody autora jest zagrożone karą grzywny, ograniczenia wolności a nawet pozbawienia wolności do lat 2 oraz rodzi odpowiedzialność odszkodowawczą!
Pamiętaj! Zakup e-booka jest zakupem imiennym, a każdy egzemplarz podlega oznakowaniu cyfrowym znakiem wodnym identyfikującym dany egzemplarz! Nie przekazuj tego e-booka dalej!
Dziękuję
Katarzyna Kilian-KowerkoNIE ZMARNUJ SZANSY NA DOTACJĘ!
Jesteśmy w przededniu zatwierdzenia nowego Programu Operacyjnego dla Polski na lata 2021-2027. Program nazywa się Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki – w skrócie FENG, i dla przedsiębiorców w znacznym stopniu będzie przeznaczony na prace B+R, wdrożenie innowacji czy też rozwój infrastruktury B+R.
Projekty w aktualnej perspektywie budżetowej będą mogły składać się z modułów, takich jak:
• prace B+R, wdrożenia innowacji,
• rozwój infrastruktury B+R, internacjonalizacja,
• rozwój kompetencji pracowników i osób zarządzających przedsiębiorstwem,
• cyfryzacja przedsiębiorstw,
• „zazielenienie” przedsiębiorstw.
Dwa pierwsze (prace B+R, wdrożenia innowacji), są modułami obligatoryjnymi. Oznacza to, że każdy projekt, w ramach którego będzie można pozyskać dotację, musi zawierać opisy prac badawczo-rozwojowych lub wdrożenie innowacji. Z mojego doświadczenia wynika, że tematyka prac B+R jest bardzo trudna nie tylko dla przedsiębiorców, ale dla każdego, kto kiedykolwiek zasiadł do opisania swojego pomysłu w formie wniosku o dofinansowanie.
Oceniając wnioski o dofinansowanie projektów badawczo-rozwojowych, bardzo często widziałam dużo błędów związanych z nieodpowiednim stosowaniem definicji prac badawczo-rozwojowych. Zadania rutynowe opisywane były jako zadania badawcze, niewłaściwie przypisywano także w projekcie poziomy TRL. Wspomniane błędy okazywały się brzemienne w skutkach – po prostu taki projekt zgodnie z kryteriami wyboru nie mógł być oceniony pozytywnie, a zatem nie otrzymywał dofinansowania. A trzeba powiedzieć, że dla wielu przedsiębiorców wnioskowanie o dotację na budowę nowego produktu bądź usługi to była wielka szansa na rozwój przedsiębiorstwa - szansa, która nie została wykorzystana.
Mając w pamięci wszystkie wnioski o dofinansowanie, te samodzielne pisane, i te przeze mnie oceniane postanowiłam napisać niniejszego e-booka, aby podzielić się własnymi spostrzeżeniami i doświadczeniami. Starałam się możliwie prostym językiem opisać wszystkie trudne zagadnienia, które wiążą się z przygotowaniem opisów prac B+R do wniosku oraz pozyskaniem dotacji na budowę czy rozwój technologii.
E-book jest przeznaczony m.in. dla przedsiębiorców starających się utrzymać w tajemnicy istotę swojego wynalazku, dla którego chcą pozyskać dofinansowanie. Jeśli więc nie chcesz ujawnić szczegółów pomysłu, powinieneś wiedzieć, w jaki sposób samodzielnie przygotować wniosek. Książka porusza każdy aspekt prowadzenia prac B+R:
• Sposób definiowania prac B+R (omawiam różne definicje prac B+R). Prowadzenie prac B+R (opracowywanie agendy badawczej, rozwój technologii, ustalanie poziomów gotowości technologicznej).
• Definiowanie nowości, innowacyjności i sposobu ich potwierdzania – badanie stanu techniki.
• Planowanie kosztów.
E-book zaczyna się od definicji prac B+R, a kończy przykładem agendy badawczo-rozwojowej budowy robota. Chciałam, aby każdy z rozdziałów był dla czytelnika wartościowy, porządkował wiedzę i okazał się pomocny przy wypełnianiu krytycznych elementów wniosku o dofinansowanie. Z treścią książki możesz zapoznać się od A do Z, aby uświadomić sobie istotę prac B+R, ale możesz ją także czytać na wyrywki, w zależności od tematu, który akurat najbardziej Cię interesuje.
Oczywiście każde zagadnienie poruszane w tym e-booku jest bardzo obszerne i nie zostało ono tu omówione w całości. Chciałam Ci pokazać tylko te informacje, które będą Ci służyły do przygotowania wniosku o dofinansowanie z opisem prac badawczo-rozwojowych.
Jeśli jednak są zagadnienia, których brakuje Ci w tym e-booku - śmiało pisz do mnie w tej sprawie.
Zapraszam Cię do fascynującego świata B+R!
Miłej lektury.
Katarzyna Kilian-KowerkoOPOWIEDZ MI O SWOIM POMYŚLE, A JA POMOGĘ CI GO WDROŻYĆ!
Pomagam firmom i instytucjom pozyskiwać dotację na projekty badawczo- rozwojowe. Dzięki dotacjom z UE możliwa jest realizacja wielu marzeń!
W Open Concept marzenia spełniamy tak szybko jak to tylko jest możliwe.
W 2014 roku, kiedy oddawałam do recenzji mój doktorat dotyczący komercjalizacji wyników prac badawczych w Polsce, stało się dla mnie jasne, że komercjalizacja prac badawczych jest istotnym czynnikiem wzrostu nie tylko uczelni i instytutów badawczych, ale także przedsiębiorstw. Wtedy też powstała spółka Open Concept, która wspiera wielu klientów w ich rozwoju. Klientami Open Concept są takie marki jak PKO BP, ENEA, RELPOL SA, Akademia Morska w Szczecinie i wiele innych (zobacz: www.openconcept.pl).
Po wielu latach pracy nad projektami B+R postanowiłam napisać tego e-booka, w którym dzielę się zdobytym doświadczeniem związanym z układaniem prac B+R, komercjalizacją oraz dobrymi praktykami. Pomogę Ci pozyskać dotację, założyć centrum badawczo-rozwojowe lub wymyślić ścieżkę rozwoju dla Twojej technologii.
Moja praca polega na:
→ Analizie pomysłu na projekt.
→ Konsultacji tworzenia innowacji.
→ Wsparciu w wymyślaniu/układaniu/realizacji prac B+R.
→ Tworzeniu agendy badawczej.
Więcej o mnie https://dotacjenabr.pl/
Więcej o Open Concept https://openconcept.pl/
Jeśli masz jakieś pytania, skontaktuj się ze mną:
[email protected] [email protected]Ł I
BADANIA I ROZWÓJ – DEFINICJE, ORGANIZACJA
Czego możesz dowiedzieć się z rozdziału:
• Po co biznes ma realizować prace B+R? Badania przemysłowe i prace rozwojowe – gdzie znajdę jakieś definicje?
• Czy da się rozróżnić rodzaje badań? Przykłady.
• Czym są prace B+R i prace rutynowe? Jak je odróżnić?
• Czy prace B+R muszę realizować z uczelnią czy mogę to zrobić samodzielnie?
• Jak zbudować konsorcjum?
• Czy jest mi potrzebna umowa, kiedy realizuję projekt w ramach konsorcjum?
Współcześnie motorem wzrostu gospodarczego i istotnym składnikiem rozwoju społeczeństwa są innowacje. Innowacja może się pojawiać poprzez interakcje bazy naukowej, rozwoju technologicznego oraz potrzeb rynku. Aktualnie najwięcej innowacji pojawia się na styku branż: okazuje się, że humaniści są równie potrzebni w procesie powstawania innowacji jak inżynierowie.
O sukcesie innowacji decyduje konsument, który dokonuje wyboru wśród wielu możliwości. Funkcjonujemy w świecie, w którym wiedza jest towarem rozprzestrzeniającym się w sposób wirusowy. Nie sama wiedza jednak decyduje o sukcesie, ale jej wdrożenie w postaci nowego produktu, usługi czy technologii.
Doświadczenia historyczne wskazują, że właśnie wprowadzanie innowacji doprowadziło wiele firm i krajów do znacznych korzyści ekonomicznych. Współczesna gospodarka wymusza na firmach ciągły rozwój, a szanse na przetrwanie mają tylko te, które dostosują się do zmieniających się warunków gospodarczych. Idea innowacyjnych produktów i usług jest szeroko akceptowana i uznawana za warunek sukcesu. Trudno bowiem dziś sobie wyobrazić świat bez innowacji. Innowacyjność jest cechą firm lub gospodarek oznaczającą zdolność do tworzenia i wdrażania innowacji oraz ich adaptowania. Stanowi praktyczne urzeczywistnienie kreatywności, atrybut przedsiębiorczości oraz kluczowy czynnik konkurencyjności . Jest więc obecnie jednym z najważniejszych elementów budowania przewagi konkurencyjnej przedsiębiorstw i gospodarek narodowych , a w konsekwencji pomyślności regionów i podmiotów w nich funkcjonujących.
Pojęcie innowacyjności na stałe wyszło z ekonomii do powszechnego użycia, często tracąc lub zmieniając swój pierwotny sens. Na potrzeby tego e-booka innowacyjność będzie omawiana w kontekście zdolności i motywacji przedsiębiorstw do prowadzenia działalności eksperymentalnej i badawczej, a także możliwości wdrażania nowej wiedzy do praktyki gospodarczej.
W ostatnich latach w badaniach z obszaru ekonomii i pokrewnych dyscyplin coraz większą uwagę przywiązuje się do konkurencyjności na poziomie branż i przedsiębiorstw . Istnieje udowodnione empirycznie powiązanie między innowacyjnością a konkurencyjnością. Na tej podstawie można stwierdzić, że sposób funkcjonowania systemów innowacyjnych znajduje odzwierciedlenie w konkurencyjności . W związku z tym pojęcie innowacyjności jest bardzo często niesłusznie mylone z konkurencyjnością. Ma to olbrzymie znaczenie w procesie pozyskiwania dotacji, gdzie trzeba opisać i uzasadnić zarówno innowacyjność nowej technologii, produktu lub usługi, która będzie celem projektu, a także jak ta innowacyjność bezpośrednio wpłynie na konkurencyjność przedsiębiorstwa.
Konkurencyjność to po prostu zdolność do wygrania z konkurentem, np. niższą ceną czy lepszą jakością, jednak wcale nie musi wiązać się z innowacyjnością. Drugim błędnym założeniem dotyczącym innowacyjności jest fakt, że jest ona kojarzona z tak zwanymi wysokimi technologiami. Skojarzenie to jest tylko częściowo poprawne. Przecież przedsiębiorstwo może np. kupić licencję na wykorzystywanie cudzej innowacji, a wówczas będzie tylko przedsiębiorstwem, które wykorzystuje innowacyjną licencję.
Czynnikiem decydującym o tym, czy firma jest innowacyjna, czy nie, jest własność intelektualna, która następnie staje się źródłem przewagi konkurencyjnej, a co za tym idzie - przychodów. Innowacyjność nie jest prostą sumą tworzących ją elementów, lecz synergią uzyskiwaną w wyniku szeroko pojmowanej współpracy i współdziałania opartego na rozwiniętych relacjach sieciowych .
Niewątpliwie tworzenie innowacji w celu wypracowania konkurencyjności, zdobycia pozycji lidera czy też utrzymania dotychczasowej pozycji na rynku jest warte podejmowania wysiłku tworzenia projektów badawczo- rozwojowych.
Prace B+R muszą być poparte analizami rynku, badaniami zapotrzebowania a równocześnie trzeba mieć też wizję rosnących przychodów z tytułu wdrożenia wypracowanych wyników. Tego rodzaju projektów nie realizujemy dla samego realizowania, ponieważ są one bardzo trudne w planowaniu i realizacji, a w konsekwencji bardzo kosztowne. Trzeba jednoznacznie powiedzieć, że nie każde przedsiębiorstwo ma zasoby, aby prowadzić przez kilka lat długotrwały proces twórczy, który w dodatku charakteryzuje się niepewnością co do efektów. Ale jednoznacznie trzeba powiedzieć także, że wysiłek włożony w prace B+R bardzo się opłaca, bo można osiągnąć pozycję lidera w określonej dziedzinie.
1.1. Rola badań i rozwoju w biznesie
W warunkach, gdy w naszym kraju wykorzystanie zasobów wiedzy jest ciągle niewystarczające do konkurowania w skali międzynarodowej, a Polska nie nadąża za przemianami dokonującymi się we współczesnym świecie, potrzebne jest systematyczne zwiększanie innowacyjności właśnie poprzez transfer i komercjalizację wiedzy na poziomie przedsiębiorstw.
Transfer i komercjalizacja są ściśle związane ze współpracą z szeroko pojętą nauką. Pojemność tej problematyki oraz jej multidyscyplinarny charakter sprawia, że może być ujmowana z wielu perspektyw. Niektóre aspekty wymagają łączenia wysiłku badaczy reprezentujących różne dziedziny i dyscypliny: od nauk technicznych, fizycznych czy przyrodniczych, przez ekonomiczne i prawne - aż do nauk humanistycznych. Most łączący oba światy to innowacje, które były i są uważane za motor wzrostu gospodarczego oraz istotny składnik postępu społeczeństwa na drodze do rozwoju .
Innowacja pojawia się w wyniku interakcji bazy naukowej, rozwoju technologicznego oraz potrzeb rynku. Jednak tworzenie innowacji jest kosztowne, prowadzenie prac B+R również. Koszty prowadzenia prac badawczo-rozwojowych są wysokie i rosną z roku na rok, w związku z powyższym daje się zaobserwować zbliżenie prywatnych centrów B+R do uniwersytetów. Wielkie koncerny odkryły, że razem z uczelniami mogą więcej, dlatego duże firmy zmieniają model pracy nad innowacjami. Takie przedsiębiorstwa, jak np. Volkswagen, Shell i Procter&Gamble chwalą się współpracą z uczelniami na całym świecie, mimo posiadanych własnych centrów B+R. Z drugiej strony, mówi się, że bez współpracy z przemysłem nie ma nagrody Nobla . Wzajemna współpraca daje wymierne korzyści dla obu stron. W związku z powyższym można stwierdzić, że silne i nowoczesne uczelnie są tym elementem, który napędza gospodarkę.
Aktualnie nie tylko wielkie firmy współpracują z uczelniami, ale także te z sektora MŚP - i posiadają już w swoich strukturach centra B+R. Ostatni budżet unijny dostępny w Polsce przyczynił się do ogromnej zmiany funkcjonowania przedsiębiorstw, głównie tych z sektora MŚP.
W ostatniej perspektywie budżetowej środki w ogromnej mierze przeznaczone bowiem były na prace B+R. Zwracam tu szczególną uwagę na sektor MŚP, ponieważ z danych GUS za rok 2020 wynika, że właśnie sektor mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw stanowi przeważającą większość przedsiębiorstw w Polsce – 99,8%. Wśród nich najliczniejszą grupą (96,7%, czyli ponad 2 miliony) są mikroprzedsiębiorstwa.
