Jak żywić niemowlęta i małe dzieci - ebook

PRZEDMOWA

Poradnik ten dedykujemy wszystkim, którzy pragną zdrowo i racjonalnie odżywiać swoje dzieci. Mamy nadzieję, że Czytelnicy nie poczują się urażeni przyjętą przez nas bezpośrednią formą, w której się do nich zwracamy.

W okresie niemowlęcym najdoskonalszym sposobem żywienia jest karmienie piersią. Choć wiele współczesnych kobiet wciąż jeszcze wątpi w możliwość wykarmienia własnego dziecka, to obserwacje i badania wskazują, że tylko znikomy odsetek kobiet naprawdę nie może karmić. Zdecydowana większość matek jest w stanie bez szczególnych przeszkód efektywnie karmić piersią, pod warunkiem że zostanie do tego przekonana i zdobędzie odpowiednią wiedzę.

Mamy nadzieję, że zgromadzone w poradniku informacje i rady ułatwią wątpiącym podjąć decyzję o karmieniu naturalnym, a zdecydowanym i karmiącym piersią pomogą w tym, aby stało się ono łatwiejsze, przyjemniejsze i bardziej efektywne.

Kobietom, które z różnych względów nie chcą lub nie mogą karmić piersią, postaramy się pokazać, jak i czym karmić w inny sposób, czyli sztuczny, aby czuły się bezpiecznie, a ich pociechy rozwijały się najlepiej, jak to tylko jest możliwe.

Rozwój cywilizacji z jednej strony sprzyja narastaniu liczby przedwczesnych urodzeń, z drugiej jednak pozwala coraz większej i coraz młodszej rzeszy wcześniaków nie tylko przeżyć, ale i coraz lepiej się rozwijać. Zawdzięczamy to między innymi znaczącym postępom w ich żywieniu. Dlatego też oddzielny rozdział poświęciliśmy podstawowym zasadom nowoczesnego żywienia wcześniaków i noworodków z małą urodzeniową masą ciała.

Głównym tematem tej publikacji jest żywienie zdrowych niemowląt i małych dzieci. Ze względu jednak na wagę zagadnienia oraz liczbę zadawanych nam na co dzień pytań zdecydowaliśmy się przedstawić podstawowe zasady leczenia dietetycznego w takich wybranych sytuacjach chorobowych, jak alergia na białka mleka krowiego, nietolerancje pokarmowe (np. laktozy) oraz celiakia. Sądzimy, że zapoznanie się ze stosowanymi w tych sytuacjach dietami eliminacyjnymi pozwoli do minimum zredukować błędy popełniane w ich przestrzeganiu.

Mając na uwadze, że każde dziecko choć raz w życiu zapada na ostrą biegunkę, a zasady postępowania terapeutycznego w tego typu przypadkach wciąż bywają bardzo nieracjonalne i zwykle nie są oparte na rzetelnych badaniach naukowych, postanowiliśmy przedstawić powszechnie dziś w świecie przyjęte sposoby leczenia dietetycznego oraz nawadniania doustnego w ostrych stanach biegunkowych. Są one tak proste, że może je bezpiecznie wdrożyć każdy, nawet jeszcze przed zasięgnięciem porady lekarskiej.

Dla miłośniczek sztuki kulinarnej na końcu książeczki zamieściliśmy trochę przepisów kulinarnych, które pozwolą nie tylko wykazać się inwencją, ale i znacznie urozmaicą monotonną niekiedy dietę małych dzieci.

Ponadto w przewodniku tym Czytelnicy znajdą odpowiedzi na najczęściej zadawane nam przez rodziców pytania, dotyczące różnych problemów związanych z naturalnym i sztucznym żywieniem niemowląt i małych dzieci. Opatrzyliśmy je możliwie szerokimi komentarzami, wynikającymi z naszych doświadczeń i obserwacji.

Na zakończenie pragniemy wyrazić nadzieję, że publikacja ta nie tylko poszerzy zakres wiedzy Czytelników o żywieniu niemowląt i małych dzieci, ale także złagodzi, a może niekiedy i całkiem rozwieje lęki i niepokoje nieodłącznie związane z macierzyństwem i rodzicielstwem.

AutorzyŻYWIENIE ZDROWEGO NIEMOWLĘCIA I MAŁEGO DZIECKA

Wybór sposobu żywienia – naturalne czy sztuczne?

Uważamy, że najlepszym sposobem żywienia niemowląt jest karmienie piersią i ten sposób zdecydowanie polecamy. Niezależnie jednak od naszych poglądów, wiedzy i wynikających z nich zaleceń, ostateczną decyzję o sposobie żywienia swego dziecka muszą państwo, jako rodzice, podjąć świadomie sami.

W wielu krajach świata (również w Polsce) od wielu lat realizowany jest program promocji karmienia piersią, czyli podejmowane są działania edukacyjne i organizacyjne mające sprzyjać upowszechnianiu karmienia naturalnego. Jednym z elementów tego programu jest wprowadzanie na oddziałach położniczo-noworodkowych systemu organizacyjnego pozwalającego na stały pobyt matki z dzieckiem, tzw. rooming-in. Jeśli będziesz mogła z niego skorzystać, pozwoli ci on na stały kontakt z noworodkiem i umożliwi przystawianie go do piersi tak często, jak tylko będzie on miał na to ochotę. Udowodniono, że taki sposób postępowania zdecydowanie zwiększa szansę na długotrwałe karmienie piersią.

Jeśli jednak z istotnych dla ciebie względów nie chcesz lub nie możesz karmić piersią, to jesteśmy zdania, że masz pełne prawo taką decyzję podjąć.

Karmienie piersią

Dlaczego warto karmić piersią?

Karmienie piersią jest bez wątpienia najdoskonalszym sposobem żywienia niemowląt!

Twój pokarm w pełni pokrywa zapotrzebowanie niemowlęcia na wszystkie niezbędne składniki odżywcze. Karmienie piersią zaspokaja ponadto nie tylko fizyczne, ale i psychiczne potrzeby twojego dziecka, zmniejsza również częstość zakażeń zarówno układu oddechowego, jak i pokarmowego i zapewnia dziecku doskonały start w przyszłe, samodzielne życie.

Zalety karmienia piersią:

- Idealne dostosowanie składu pokarmu kobiecego do aktualnych potrzeb i możliwości trawiennych niemowlęcia.
- Właściwości odpornościowe pokarmu, związane z obecnością przeciwciał chroniących niemowlę przed zakażeniami przewodu pokarmowego i układu oddechowego.
- Występowanie w pokarmie enzymów wspomagających trawienie tłuszczów i węglowodanów oraz substancji zapobiegających strawieniu i unieczynnieniu białek odpornościowych.
- Łatwiejsza dostępność pokarmu, który jest ponadto zawsze świeży i ma właściwą temperaturę.
- Wygoda! Niczego nie musisz mieszać, gotować, podgrzewać, myć, sterylizować! Niemowlę możesz karmić w każdych warunkach – na spacerze, w samochodzie, samolocie czy u znajomych.
- Lepszy rozwój umysłowy niemowląt karmionych piersią.
- Wzmacnianie więzi psychicznej między tobą a twoim dzieckiem.
- Niski koszt żywienia: nie musisz kupować mieszanek, butelek, smoczków, podgrzewaczy!
- Karmienie piersią jest korzystne nie tylko dla dziecka, ale także dla ciebie, gdyż zmniejsza ryzyko zachorowania na nowotwory piersi, jajników i szyjki macicy. Jeżeli tylko w okresie karmienia piersią nie będziesz jadła za dwoje (p. dieta kobiety karmiącej), to możesz bez problemu powrócić do masy ciała sprzed ciąży.
- Karmienie piersią ma właściwie tylko jedną „wadę” – nikt nie może cię w tym wyręczyć. Przez pierwsze tygodnie, dopóki nie ustali się indywidualny rytm karmienia, trudno ci będzie wyjść z domu nawet na parę godzin. Później – zwłaszcza jeśli okaże się, że masz znaczne ilości pokarmu – będziesz mogła przechować odciągnięty pokarm w lodówce lub w zamrażalniku. Podczas twojej nieobecności będzie go mógł podać dziecku ktoś cieszący się twoim zaufaniem (zasady przechowywania pokarmu – patrz str. 20).

Skład pokarmu kobiecego

Przez pierwsze kilka dni po porodzie twoje piersi wydzielać będą gęste, żółtawe mleko, tzw. siarę. Różni się ona od mleka dojrzałego tym, że zawiera więcej białka, a zwłaszcza substancji odpornościowych (przeciwciał).

Poza tym pierwszym okresem, skład twojego pokarmu będzie zmienny i zależny od: fazy karmienia (na początku faza wodna, obfita w laktozę, czyli cukier mleczny, a pod koniec faza tłuszczowa), pory dnia (w nocy pokarm zawiera więcej tłuszczu), czasu trwania ciąży (wyższe stężenie białka w pokarmie matek wcześniaków), twojej diety oraz stanu odżywienia.

Pamiętaj, że w każdym okresie laktacji twój pokarm jest maksymalnie dostosowany do swoistych potrzeb twojego dziecka, które wynikają z określonego etapu jego rozwoju oraz zdolności trawiennych jego przewodu pokarmowego.