Kraina najczystszego powietrza - ebook

CHRONOLOGIA

+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| Powieść | Historia |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1900 | Od 1876 roku Porfirio Díaz sprawuje dyktatorską władzę w Meksyku: powstają wielkie latyfundia; krajowe bogactwa naturalne zostają przekazane zagranicznym firmom; represje polityczne i wojskowe. |
| | |
| Narodziny Federica Roblesa, syna robotników rolnych, na jednej z hacjend rodziny de Ovando. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1905 | Strajk pracowników przemysłu włókienniczego w Río Blanco, pierwszy wybuch niezadowolenia skierowany przeciw dyktaturze. Rewolucja 1905 roku w Rosji. |
| | |
| Gervasio Pola, intelektualista i agitator, oraz Froilán Reyero, kuzyn Roblesa, uczestniczą w strajku w Río Blanco. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1909 | Francisco I. Madero startuje w wyborach prezydenckich przeciwko Porfiriowi Díazowi. Kryzys bałkański. |
| | |
| Rodzice oddają Roblesa do księdza. W kościółku w Morelii uczy się pisać i służyć do mszy. Gervasio Pola uczestniczy w prezydenckiej kampanii Madera. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1910 | Reelekcja Díaza. 20 listopada Madero wzywa do walki zbrojnej. |
| | |
| Gervasio Pola walczy w szeregach zwolenników Madera. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1911 | Armia ludowa zwycięża oddziały Díaza; dyktator ustępuje i uchodzi z kraju. Madero, wybrany na prezydenta, zachowuje aparat wojskowy i administracyjny Díaza i nie wprowadza reform społecznych. Zapata, przywódca chłopskiej partyzantki, walczy o reformę rolną. Wojna turecko-włoska. |
| | |
| Triumf rewolucji wznieconej przez Madera. Rodzina de Ovando emigruje do Stanów Zjednoczonych. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1913 | Reakcyjny zamach stanu generała Victoriana Huerty. Zabójstwo Madera. Ludowe powstanie przeciwko nowej dyktaturze, dowodzone przez Venustiana Carranzę na północy i Zapatę na południu. Wojna bałkańska. |
| | |
| Mercedes Zamacona opuszcza szkołę przyklasztorną i wraca na rodzinną hacjendę w Michoacán. Gervasio Pola, uwięziony przez Huertę, ucieka, by kontynuować walkę w szeregach zapatystów. Rodzi się Rodrigo Pola. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1914 | Walka rewolucyjna przeciwko Huercie. Militarne zwycięstwa generała Álvara Obregóna i Pancha Villi. Rewolucjoniści obiecują reformę rolną. Ucieczka Huerty. Obregón okupuje miasto Meksyk. Pierwsza wojna światowa. |
| | |
| Ksiądz zabiera Roblesa (będącego już zakrystianem) na hacjendę Zamacony. Ten ucieka, by przyłączyć się do oddziałów rewolucyjnych. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1915 | Zwycięska rewolucja rozpada się na frakcję mieszczańską Carranzy i na frakcje ludowe Villi i Zapaty. Villa zostaje pobity pod Celayą przez generała Obregóna, służącego pod Carranzą. Bitwa pod Ypres. Dardanele, nieudany desant aliantów na półwysep Gallipoli. |
| | |
| Śmierć Francisca de Ovando. Rodzina osiedla się w Paryżu. Robles uczestniczy w kampanii przeciw Villi. Rodzi się Manuel Zamacona. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1916 | Triumf frakcji mieszczańskiej: Carranza, Obregón, Calles i de la Huerta. Bitwa pod Verdun. |
| | |
| Rosenda Pola pracuje w sklepie w mieście Meksyk i uczy Rodriga. Rodzi się Norma Larragoiti. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1917 | Konstytucja rewolucyjna: reforma rolna, ochrona praw robotników. Odzyskanie złóż surowców. Villa atakuje amerykańskie miasto Columbus. Ekspedycja karna generała Pershinga przeciw Villi. Stany Zjednoczone przystępują do pierwszej wojny światowej. Rewolucja rosyjska. |
| | |
| Robles wkracza do miasta Meksyk z oddziałami Obregóna. Doña Serena Palomo i Pioquinto podążają za cofającym się Villą na północ. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1918 | Carranza prezydentem. Druga bitwa nad Marną. Zawieszenie broni. |
| | |
| Rodzi się Hortensia Chacón. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1919 | Zamordowanie Zapaty przez żołnierzy Carranzy. Konferencja wersalska. Republika Weimarska. |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1920 | Carranza odwleka wdrożenie reformy rolnej. Calles, Obregón i de la Huerta wzniecają rokosz w Agua Prieta. Zabójstwo Carranzy. Briand i Blok Narodowy. |
| | |
| Bankructwo i samobójstwo ojca Normy Larragoiti. Dziewczynka zostaje zabrana do miasta Meksyku pod opiekę wujostwa. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1921 | Obregón prezydentem.Start reformy rolnej. Stany Zjednoczone – z powodu niekorzystnego dla nich 27 artykułu Konstytucji – odmawiają uznania meksykańskiego rządu. Negocjacje ze Stanami ograniczające zakres reformy rolnej. Raymond Poincaré, Warren Harding, kryzys demokracji we Włoszech i faszyści przechodzą do „akcji bezpośredniej”. |
| | |
| Robles studiuje prawo razem z Libradem Ibarrą. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1924 | Calles i de la Huerta kłócą się o sukcesję po Obregónie. De la Huerta buntuje się i zostaje wygnany. Calles jako prezydent reorganizuje krajową gospodarkę. Wdraża politykę rozwoju komunikacji, buduje szkoły i zapory wodne. Stany Zjednoczone blokują nacjonalizację meksykańskich złóż naturalnych. Mussolini na czele faszystowskich Włoch. Hitler zwolniony przedterminowo z więzienia po nieudanym puczu w Monachium. Śmierć Lenina. |
| | |
| Ibarra walczy o reformę rolną. Robles korzysta na wyprzedaży ziem zrujnowanych przez rewolucję rodzin. Rodzi się Beniamin de Ovando. Rodrigo Pola idzie do szkoły z Robertem Régulesem. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1928 | Kler odrzuca rewolucyjne prawodawstwo. Rebelia cris-teros, przeciwników laicyzacji państwa. Zabójstwo Serrana, kandydata opozycji. Obregón wybrany ponownie, potem zamordowany przez katolika. Pierwszy plan pięcioletni ZSRR. Trocki na wygnaniu w Ałma Acie. |
| | |
| Rodrigo Pola w szkole średniej. Ibarra adwokatem doradzającym lewicowym związkom zawodowym. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1929 | Calles, jako Naczelny Wódz, rządzi poprzez nominalnych prezydentów i coraz bardziej zbliża się do Stanów Zjednoczonych (Morrow ambasadorem). Korupcja rewolucjonistów, spragnionych szybkiego wzbogacenia się. Kryzys gospodarczy w Stanach Zjednoczonych. |
| | |
| Robles wiąże się z ludźmi zarabiającymi na kasynach. Ibarra trafia do więzienia za agitację związkową. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1933 | Hitler przejmuje władzę w Niemczech; Roosevelt i New Deal. |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1934 | Cárdenas prezydentem. Calles myśli, że będzie jego kolejną marionetką. Cárdenas wypędza go z kraju i nadaje nowy impuls rewolucji: reforma rolna, organizacje robotnicze i chłopskie, masowa edukacja. |
| | |
| Ibarra wychodzi z więzienia. Robles zbija fortunę na nieruchomościach. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1935 | Reforma rolna tworzy wewnętrzny rynek; migracje ze wsi do miast, gdzie rolnicy stają się robotnikami albo lumpenproletariatem. Ugruntowanie dyktatury Stalina w ZSRR; włoska inwazja na Etiopię. |
| | |
| Rodzina de Ovando wraca do Meksyku. Robles adwokatem i doradcą amerykańskich firm. Zaręczyny Rodriga i Normy. Rodrigo opuszcza matkę. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1938 | Cárdenas wypowiada wojnę lokalnym kacykom i nacjonalizuje ropę. Anszlus Austrii. Trwa hiszpańska wojna domowa. Układ monachijski. Odstąpienie Niemcom Sudetów. |
| | |
| Robles i przywódca związkowy Feliciano Sánchez. Ibarra pracuje na rzecz edukacji ludowej na wsi. Norma i dolce vita. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1940 | Ávila Camacho prezydentem, polityka skręca w prawo. Mieszczaństwo zyskuje na rewolucyjnych reformach i zmienia się w „nową klasę”. Zabójstwo Trockiego w Meksyku. Trwa druga wojna światowa. |
| | |
| Ślub Roblesa i Normy. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+
| 1946–1952 | Miguel Alemán prezydentem. Meksykańska burżuazja u władzy. |
| | |
| Zasadnicza akcja powieści. | |
+----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------+Postaci

R o d z i n a d e O v a n d o

Francisco de Ovando, właściciel ziemski, wyemigrował po wybuchu Rewolucji.

Lorenza de Ovando, jego żona.

Joaquín de Ovando, ich syn.

Fernanda de Ovando, żona Joaquína.

Beniamin de Ovando, syn Joaquína i Fernandy.

Lucas de Ovando, bratanek don Francisca.

Angélica de Ovando, jego żona.

Pimpinela de Ovando, córka Lucasa i Angéliki; wychodzi za Rodriga Polę w 1951 roku.

R o d z i n a Z a m a c o n a

Ojciec Agustín Zamacona, ksiądz z Morelii.

Ana María Zamacona, właścicielka niewielkiej hacjendy w pobliżu Uruapan.

Ernestina Zamacona, jej starsza córka.

Kapitan Felipe Zamacona, syn Any Maríi, oficer najpierw na służbie u Huerty, potem u Carranzy.

Mercedes Zamacona, młodsza córka Any Maríi.

Manuel Zamacona, młodszy syn Any Maríi.

Manuel Zamacona, jedyny syn Mercedes.

R o d z i n a P o l a

Gervasio Pola, oficer w rewolucji z 1910 roku.

Rosenda Zubarán de Pola, jego żona.

Rodrigo Pola, syn Gervasia i Rosendy, narzeczony Normy Larragoiti, mąż Pimpineli de Ovando.

B u r ż u a c j a

Federico Robles, syn z chłopskiej rodziny pracującej na jednej z hacjend należących do rodziny de Ovando, żołnierz rewolucji, adwokat i doradca zagranicznych firm, bankier. Pierwsze małżeństwo z Normą Larragoiti, a drugie z Hortensią Chacón.

Norma Larragoiti de Robles, pierwsza żona Roblesa.

Roberto Régules, finansista.

Silvia Régules, jego żona.

Betina Régules, ich córka.

Jaime Ceballos, młody adwokat, narzeczony Betiny.

Juan Felipe Couto, poufny doradca i spekulant.

Don Jenaro Arriaga, bankier i spekulant.

O s o b y d r u g i e g o p l a n u

Junior, syn milionerów.

Pichi, studiuje filozofię.

Bobó Gutiérrez, rentier, organizator imprez.

Pedro Caseaux, gracz w polo, kochanek Silvii Régules.

Charlotte García, mistrzyni ceremonii.

Lally, modelka malarzy, muza poetów, kochanka Bobó.

Gus, homoseksualista.

Cuquita, łowczyni spadków.

Gloria Balceta, żona dyplomaty.

Paco Delquinto, miejscowy naśladowca Hemingwaya.

Juliette, miejscowa naśladowczyni Juliette Greco.

Chicho, stręczyciel.

Lopitos, sekretarz polityków.

O b c o k r a j o w c y

Książę Vampa, włoski kucharz udający arystokratę.

Dardo Moratto, argentyński pisarz, były sekretarz Victorii Ocampo i korektor tekstów Jorge Luisa Borgesa.

Natasza, dawna śpiewaczka kabaretowa w Sankt Petersburgu, Paryżu i Berlinie. Wykonywała premierowo kilka piosenek Kurta Weilla.

Contessa Aspacúccoli, z drobnej niemieckiej szlachty.

Hrabia Lemini, urodzony jako Thomas Schwartz, teksański awanturnik, który zbił majątek na meksykańskich złożach siarki.

Flavio Milós, południowoamerykański poeta imaginista, z czasem przyćmiony przez Pabla Nerudę.

Soapy Ainsworth, Amerykanka, spadkobierczyni sieci sklepów chemicznych.

Pinky, serbski książę, kuzyn trzeciego stopnia króla Aleksandra, zamordowanego w Marsylii.

Simón Evrahim, producent filmowy syryjsko-libańskiego pochodzenia.

I n t e l i g e n c i

Estévez, propagator Heideggera w Meksyku.

Bernardo Supratous, dyletant, autor wierszy naśladujących styl e. e. cummingsa.

López Wilson, marksista.

Luis Pineda, wydawca pism satyryczno-literackich, później konsul meksykański w Porto.

Pablo Berea, poeta, później wyższy urzędnik.

Jesús de Olmos, poeta i dziennikarz.

Ramón Frías, poeta, później ambasador.

Jorge Taillién, poeta i antropolog.

Roberto Ladeira, poeta, autor dzieł rozproszonych; popełnił samobójstwo w 1939 roku.

Tomás Mediana, poeta, zmarł tragicznie w 1950 roku.

Chino Taboada, reżyser.

L u d

Gladys García, dama do towarzystwa w kabaretach.

Juan Morales, taksówkarz.

Rosa Morales, jego żona.

Pepe, Juan i Jorge Morales, ich dzieci.

Pioquinto, strażnik.

Magdalena, jego żona.

Fidelio, ich syn, kelner.

Gabriel, ich syn, robotnik i emigrant.

Pepa, ich córka, bezrobotna.

Doña Serena, markietanka, niegdyś w oddziałach Pancha Villi.

Palomo, eksporucznik w Północnej Dywizji.

Beto, taksówkarz.

Tuno, robotnik.

Fifo, bezrobotny.

Hortensia Chacón, maszynistka, druga żona Federica Roblesa.

Donaciano, biurokrata, pierwszy mąż Hortensii Chacón.

R e w o l u c j o n i ś c i

Froilán Reyero, kuzyn Federica Roblesa, organizator strajku w Río Blanco.

Pedro Ríos, żołnierz Madera.

Sindulfo Mazotl, żołnierz Zapaty.

Generał Inés Llanos, zwolennik Zapaty, opuszcza go, by przyłączyć się do dyktatora Huerty.

Librado Ibarra, adwokat związkowy.

Feliciano Sánchez, przywódca robotniczy.

S t r a ż n i c y

Ixca Cienfuegos

Teódula Moctezuma

przełożył Tomasz Pindel