Kredyty waloryzowane do waluty obcej w praktyce orzeczniczej - ebook

Książka omawia kluczowe zagadnienia procesowe i materialnoprawne występujące w sprawach kredytów waloryzowanych do waluty obcej. Szczególną uwagę poświęcono rozbieżnościom orzeczniczym, w tym odnoszącym się do oceny skutków abuzywnych postanowień umownych oraz sposobów rozliczeń stron i procesowych ram ich dochodzenia. 

Tematyka poruszona w publikacji cechuje się ogromną dynamiką orzeczniczą, będącą przede wszystkim wynikiem masowego wpływu spraw kredytobiorców, dochodzących ochrony konsumenckiej. Autorka przeanalizowała aktualne tendencje orzecznicze, ze szczególnym uwzględnieniem dorobku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w tym najnowszego orzeczenia z 15.06.2023 r. w sprawie C-520/21, Sądu Najwyższego i Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Odniosła się również do żądania ewentualnego czy prawa zatrzymania, jako instytucji prawa procesowego i materialnego, które rozwinęły się pod wpływem spraw dotyczących kredytów waloryzowanych do waluty obcej.

Książka jest przeznaczona przede wszystkim dla praktyków prawa, w tym adwokatów, radców prawnych, sędziów i ich asystentów oraz aplikantów zawodów prawniczych.

Wykaz skrótów | str.   11

Rozdział I

Zagadnienia procesowe | str.    13

1. Wyłączenie sędziego kredytobiorcy  | str.    13

1.1. Uwagi ogólne | str.    13

1.2. Wyłączenie na żądanie sędziego  | str.    14

1.3. Wyłączenie na wniosek strony  | str.     15

2. Wydanie wyroku na posiedzeniu niejawnym  | str.   19

2.1. Uwagi ogólne  | str.     19

2.2. Przepis szczególny  | str.     20

2.3. Skutki nieprzeprowadzenia rozprawy na podstawie przepisu szczególnego  | str.     24

2.4. Uchybienia w zakresie postępowania dowodowego związane z wydaniem wyroku na posiedzeniu niejawnym  | str.    25

3. Współuczestnictwo kredytobiorców  | str.   29

3.1. Uwagi ogólne  | str.    29

3.2. Sprawa o zapłatę  | str.    29

3.3. Sprawa o ustalenie  | str.     36

4. Zmiana przedmiotowa powództwa  | str.    45

4.1. Uwagi ogólne  | str.     45

4.2. Zgłoszenie nowego roszczenia zamiast poprzedniego   | str.    46

4.3. Rozszerzenie powództwa w formie ustnej . | str.    47

4.4. Niedoręczenie przez sąd pisma zawierającego rozszerzenie powództwa  | str.     48

4.5. Zmiana powództwa przed sądem odwoławczym  | str.    50

5. Granice orzekania  | str.   53

5.1. Uwagi ogólne  | str.    53

5.2. Związanie żądaniem zapłaty zgłoszonym przez bank  | str.   54

5.3. Związanie żądaniem zapłaty zgłoszonym przez konsumenta  | str.    60

5.4. Związanie żądaniem ustalenia zgłoszonym przez konsumenta  | str.    65

5.5. Związanie określeniem waluty żądania  | str.    68

6. Żądanie ewentualne  | str.   69

6.1. Uwagi ogólne  | str.     69

6.2. Ustalenie wartości przedmiotu sporu . | str.    71

6.3. Związanie konstrukcją żądań  | str.    72

6.4. Żądania oparte na różnych skutkach abuzywności klauzul umownych  | str.    74

6.5. Żądania wyrażone w różnych walutach  | str.     76

6.6. Dopuszczalność wydania wyroku częściowego  | str.   77

6.7. Treść orzeczenia sądu II instancji  | str.    78

7. Związanie uznaniem niedozwolonego charakteru wzorca umowy w wyroku Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów  | str.    82

7.1. Uwagi ogólne  | str.     82

7.2. Zakres związania dokonaną kontrolą abstrakcyjną wzorca  | str.    83

8. Związanie prawomocnym wyrokiem oddalającym powództwa o ustalenie nieważności umowy  | str.     86

8.1. Uwagi ogólne  | str.    86

8.2. Moc wiążąca prawomocnego wyroku  | str.     88

8.3. Spory na tle abuzywności klauzul umownych  | str.     90

9. Obowiązek poinformowania konsumenta o skutkach braku potwierdzenia abuzywnych klauzul  | str.    91

9.1. Uwagi ogólne  | str.     91

9.2. Sposób realizacji wymogu odebrania oświadczenia konsumenta  | str.   93

9.3. Skutki nieodebrania oświadczenia  | str.    99

9.4. Ocena braku potwierdzenia abuzywności klauzul  | str.    102

10. Koszty postępowania | str.   103

10.1.  Uwagi ogólne  | str.    103

10.2.  Stawka wynagrodzenia pełnomocnika  | str.    105

10.3.  Koszty procesu w wyroku uwzględniającym zarzut potrącenia i zatrzymania  | str.    106

10.4.  Koszty procesu na rzecz współuczestników sporu  | str.    109

10.5.  Odsetki ustawowe za opóźnienie od kosztów procesu  | str.    110

10.6.  Opłata stała  | str.    111

Rozdział II

Zagadnienia materialnoprawne  | str.    113

1. Status konsumenta  | str.    113

1.1. Zagadnienia ogólne  | str.     113

1.2. Szczególne przymioty kredytobiorcy  | str.    119

1.3. Wykonanie umowy  | str.   125

1.4. Związek umowy z działalnością gospodarczą | str.    126

1.5. Poręczyciel  | str.     133

1.6. Małżonek przedsiębiorcy  | str.    136

1.7. Umowy o podwójnym celu  | str.    141

2. Umowa poza obrotem konsumenckim  | str.   147

2.1. Uwagi ogólne  | str.    147

2.2. Brak ochrony  | str.   147

2.3. Bezwzględna nieważność umowy  | str.     149

2.4. Wypełnienie luki w zakresie przeliczeń walutowych  | str.    150

3. Rodzaje kredytów powiązanych z walutą obcą  | str.    153

3.1. Uwagi ogólne  | str.    153

3.2. Kamuflaż   | str.    155

4. Abuzywność klauzul umownych  | str.    156

4.1. Uwagi ogólne  | str.     156

4.2. Indywidualne uzgodnienia  | str.    157

4.3. Dokonanie oceny abuzywności klauzul umownych | str.    159

4.4. Charakter abuzywnych klauzul umownych. | str.    164

4.5. Identyfikacja i wyodrębnienie abuzywnych klauzul umownych  | str.    165

4.6. Klauzula ryzyka walutowego  | str.    167

4.7. Klauzula przeliczeniowa  | str.   175

4.8. Klauzula przeliczeniowa oparta na średnim kursie NBP plus/minus marża  | str.     178

4.9. Klauzula zmiennego oprocentowania  | str.    184

4.10.  Właściwy reżim prawny  | str.    187

5. Skutki abuzywności klauzul . | str.   199

5.1. Uwagi ogólne  | str.     199

5.2. Nieważność umowy  | str.   199

5.3. Kredyt złotowy  | str.     207

5.4. Uzupełnienie umowy  | str.     212

6. Interes prawny w żądaniu ustalenia  | str.    221

6.1. Uwagi ogólne  | str.    221

6.2. Sprawa o zapłatę  | str.    221

6.3. Bankowy tytuł egzekucyjny  | str.    222

6.4. Ustalenie nieważności aneksu wprowadzającego waloryzację do waluty obcej  | str.    224

7. Zwrot nienależnego świadczenia | str.    226

7.1. Uwagi ogólne  | str.   226

7.2. Przesłanki zwrotu  | str.     227

7.3. Części składowe nienależnego świadczenia  | str.     232

7.4. Wymagalność  | str.    237

7.5. Przedawnienie  | str.    247

7.6. Nadużycie prawa  | str.     249

8. Zarzut potrącenia  | str.   251

8.1. Uwagi ogólne  | str.    251

8.2. Skuteczność potrącenia  | str.    252

8.3. Wymagalność wierzytelności  | str.    260

8.4. Przedawnienie roszczenia banku  | str.    264

8.5. Skutki potrącenia  | str.    265

9. Zarzut zatrzymania . | str.   266

9.1. Uwagi ogólne  | str.     266

9.2. Wzajemny charakter umowy kredytu  | str.    266

9.3. Zatrzymanie a potrącenie  | str.    271

9.4. Zgodność z celami dyrektywy 93/13  | str.    275

9.5. Podzielność świadczeń  | str.    278

9.6. Skuteczność zarzutu  | str.     280

9.7. Nadużycie prawa  | str.    291

9.8. Skutki zatrzymania  | str.     295

Zakończenie i podziękowanie  | str.     297

Literatura  | str.    301