Kryminalistyka w policyjnych "Archiwach X" - ebook

Policyjne,,Archiwum X”

Tzw. „cold case” (po polsku: „zimna sprawa”) to termin używany w kryminalistyce do określenia nierozwiązanych spraw kryminalnych, które zostały zamknięte z powodu braku wystarczających dowodów lub śladów pozwalających na identyfikację sprawcy. Pośród cech charakterystycznych „cold case” wskazuje się: nierozwiązanie przez długi czas (sprawa nie została rozwiązana przez wiele lat, często nawet dziesięcioleci), jak też brak nowych dowodów (śledztwo zostało zakończone z powodu braku wystarczających dowodów lub śladów). Czasami tego typu sprawy są ponownie otwierane i analizowane przy użyciu nowoczesnych technologii, takich jak analiza DNA, co może prowadzić do nowych śladów i rozwiązania sprawy. „Cold case” mogą być ponownie otwierane, gdy pojawiają się nowe dowody, świadkowie lub technologie umożliwiające dalsze dochodzenie. Przykłady znanych „cold case” obejmują sprawy takie jak morderstwo Jon Benét Ramsey czy sprawa „Zodiac Killer”. Śledczy często pracują nad „cold case” przez wiele lat, starając się rozwikłać tajemnice nierozwiązanych przestępstw.

Zbrodnia doskonała to termin używany do opisania przestępstwa, które zostało zaplanowane i przeprowadzone w taki sposób, że nie pozostawia żadnych śladów ani dowodów, które mogłyby prowadzić do wykrycia sprawcy. W praktyce oznacza to, że sprawca unika odpowiedzialności karnej, ponieważ organy ścigania nie są w stanie zebrać wystarczających dowodów, aby go zidentyfikować i osądzić. Warto jednak zauważyć, że wielu ekspertów uważa, że zbrodnia doskonała w rzeczywistości nie istnieje. Zawsze istnieje możliwość popełnienia błędu przez sprawcę lub pojawienia się nowych technologii i metod śledczych, które mogą ujawnić dowody wcześniej niewidoczne. W Polsce zbrodnia zabójstwa przedawnia się po 40 latach od jej popełnienia. Oznacza to, że po upływie tego czasu sprawca nie może być już ścigany ani osądzony za ten czyn. Warto jednak zauważyć, że przedawnienie nie dotyczy zbrodni przeciwko ludzkości i zbrodni wojennych, które nie ulegają przedawnieniu.

Policyjne „Archiwa X” w Polsce to specjalne zespoły śledcze, które zajmują się rozwiązywaniem niewykrytych spraw kryminalnych, zwłaszcza tych dotyczących najpoważniejszych przestępstw przeciwko życiu i zdrowiu, takich jak zabójstwa, oraz spraw poszukiwawczych dotyczących zaginięć osób sprzed lat. Ich główne zadania to:

— analiza starych spraw (przeglądanie i ponowna analiza nierozwiązanych spraw kryminalnych, które zostały zamknięte z powodu braku dowodów lub śladów prowadzących do sprawcy),

— wykorzystanie nowoczesnych technologii (stosowanie nowoczesnych technologii i metod śledczych, takich jak analiza DNA, aby odkryć nowe dowody i ślady),

— współpraca z prokuraturą (ścisła współpraca z prokuraturą w celu prowadzenia śledztw i przygotowywania aktów oskarżenia),

— koordynacja działań (nadzorowanie, koordynowanie i wspieranie pracy komórek organizacyjnych do spraw przestępstw niewykrytych we wszystkich komendach wojewódzkich i Komendzie Stołecznej Policji). Dzięki ich pracy wiele spraw, które przez lata pozostawały nierozwiązane, zostało ponownie otwartych i doprowadzonych do końca, co pozwoliło na osądzenie sprawców i przyniesienie sprawiedliwości ofiarom i ich rodzinom.

Policyjne „Archiwa X” działają na szczeblu wojewódzkim oraz centralnym. Zespoły te funkcjonują przy komendach wojewódzkich policji w Polsce oraz przy Komendzie Głównej Policji. Podstawą prawną działania policyjnych „Archiwów X” w Polsce jest Ustawa o Policji z dnia 6 kwietnia 1990 roku oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie.

Podstawą sukcesów policyjnych „Archiwów X” w Polsce jest kombinacja kilku kluczowych czynników takich jak:

— nowoczesne technologie: „Archiwa X” wykorzystują zaawansowane technologie, takie jak analiza DNA, badania balistyczne, analiza cyfrowa i inne nowoczesne metody śledcze, które pozwalają na odkrywanie nowych dowodów w starych sprawach,

— doświadczeni specjaliści: zespoły „Archiwów X” składają się z doświadczonych śledczych, którzy posiadają szeroką wiedzę i umiejętności w zakresie kryminalistyki, ich doświadczenie i specjalistyczna wiedza są kluczowe w prowadzeniu trudnych śledztw,

— współpraca interdyscyplinarna: „Archiwa X” współpracują z różnymi specjalistami i ekspertami, takimi jak biegli sądowi, lekarze patolodzy, psycholodzy oraz specjaliści od technologii cyfrowych, taka współpraca umożliwia kompleksową analizę dowodów i rozwiązanie skomplikowanych spraw,

— determinacja i upór: śledczy z „Archiwów X” często podejmują się trudnych i czasochłonnych śledztw, wymagających dużej determinacji i uporu, ich zaangażowanie i nieustępliwość w dążeniu do odkrycia prawdy są kluczowe dla sukcesu,

— analiza spraw archiwalnych: „Archiwa X” specjalizują się w analizie i ponownej ocenie starych, nierozwiązanych spraw, Dzięki nowoczesnym technikom śledczym i ponownej analizie dowodów są w stanie odkrywać nowe ślady i wskazówki,

— współpraca z prokuraturą: „Archiwa X” ściśle współpracują z prokuraturą, co pozwala na skuteczne prowadzenie śledztw i przygotowywanie aktów oskarżenia, wspólne działania śledczych i prokuratorów przyczyniają się do osiągania pozytywnych rezultatów. Te czynniki razem składają się na podstawę sukcesów policyjnych „Archiwów X” i pozwalają na skuteczne rozwiązywanie nawet najbardziej skomplikowanych i nierozwiązanych spraw kryminalnych.

Policyjne „Archiwa X” wykorzystują szeroki zakres zaawansowanych metod śledczych, aby rozwiązywać nierozwiązane sprawy kryminalne. Oto niektóre z kluczowych metod, którymi się posługują:

— analiza DNA (Jedna z najważniejszych metod wykorzystywanych przez „Archiwa X”. Umożliwia identyfikację sprawców na podstawie próbek biologicznych, takich jak ślady krwi, włosy, ślina czy skóra. Nowoczesne technologie pozwalają na uzyskanie wyników nawet z bardzo małych i zdegradowanych próbek),

— badania daktyloskopijne (Analiza odcisków palców to podstawowa technika identyfikacji sprawców. Dzięki nowoczesnym bazom danych można porównać odciski palców zarejestrowane na miejscu zbrodni z tymi przechowywanymi w bazach policyjnych),

— balistyka (Analiza śladów broni palnej, takich jak łuski i pociski, pozwala na ustalenie, z jakiej broni oddano strzały. Balistyka porównawcza umożliwia także zidentyfikowanie konkretnej broni używanej w przestępstwie),

— analiza śladów chemicznych (Badanie substancji chemicznych, takich jak narkotyki, trucizny czy pozostałości materiałów wybuchowych, pozwala na identyfikację sprawców i ustalenie mechanizmu działania),

— techniki cyfrowe (Współczesne technologie umożliwiają analizę dowodów cyfrowych, takich jak dane z telefonów komórkowych, komputerów, monitoringów czy zapisów z mediów społecznościowych. Analiza ta może dostarczyć cennych informacji na temat ruchów i działań sprawców),

— profilowanie kryminalne (Metoda ta polega na tworzeniu profili psychologicznych i behawioralnych sprawców na podstawie analizy ich działań. Profilowanie może pomóc w zawężeniu kręgu podejrzanych i zrozumieniu motywów przestępców),

— ekspertyzy medyczne (Badania przeprowadzane przez lekarzy sądowych, takie jak sekcje zwłok, analiza obrażeń czy toksykologia, dostarczają kluczowych informacji na temat przyczyn śmierci i mechanizmów działania sprawcy),

— rekonstrukcja zdarzeń (Wykorzystanie technik rekonstrukcyjnych, takich jak analiza śladów krwi, śladów butów czy trajektorii pocisków, pozwala na odtworzenie przebiegu zdarzeń na miejscu zbrodni). Te zaawansowane metody śledcze, wraz z doświadczeniem i zaangażowaniem śledczych, stanowią podstawę sukcesów policyjnych „Archiwów X” w rozwiązywaniu nierozwiązanych spraw kryminalnych.

Policyjne „Archiwa X” korzystają z analizy kryminalnej, która jest kluczowym elementem w procesie rozwiązywania nierozwiązanych spraw kryminalnych. Analiza kryminalna obejmuje różnorodne techniki i narzędzia wykorzystywane do gromadzenia, analizowania i interpretowania danych oraz dowodów związanych z przestępstwami. Poniżej wskazać należy szczegółowy opis zakresu i rodzajów analizy kryminalnej stosowanej przez „Archiwa X”, tj.:

— analizę danych kryminalnych (zbieranie danych z różnych źródeł, takich jak raporty policyjne, bazy danych przestępstw, akta spraw sądowych, rejestry karne i inne, analiza statystyczna w celu identyfikacji wzorców przestępczości, trendów oraz powiązań między różnymi przestępstwami, wykorzystanie technologii Big Data i zaawansowanych algorytmów do przetwarzania dużych ilości danych i wykrywania ukrytych zależności),

— analiza śladów biologicznych (analiza DNA: wykorzystanie nowoczesnych technik analizy DNA, takich jak profile genetyczne, aby identyfikować sprawców i łączyć ich z miejscami przestępstw, badania biologiczne śladów, takich jak krew, włosy, ślina, nasienie, w celu identyfikacji i powiązania dowodów z konkretnymi osobami),

— analizę balistyczną (badanie pocisków i łusek znalezionych na miejscu przestępstwa w celu identyfikacji broni użytej podczas zbrodni, analiza śladów pozostawionych przez broń na pociskach i łuskach w celu ustalenia ich pochodzenia i historii),

— analizę odcisków palców i śladów daktyloskopijnych (zbieranie i analiza odcisków palców znalezionych na miejscu przestępstwa w celu identyfikacji sprawców, wykorzystanie baz danych daktyloskopijnych do porównywania odcisków palców z danymi osób zarejestrowanych w systemie),

— analizę cyfrową i informatykę śledczą (badanie cyfrowych dowodów, takich jak dane z telefonów komórkowych, komputerów, kamer monitoringu i innych urządzeń elektronicznych, odtwarzanie usuniętych danych, analiza komunikacji elektronicznej, śledzenie aktywności online i analiza metadanych),

— profilowanie kryminalne (tworzenie profili psychologicznych sprawców na podstawie analizy ich zachowań, sposobu działania (modus operandi) oraz cech osobowości, identyfikacja potencjalnych wzorców przestępczych i cech charakterystycznych sprawców),

— analizę śladów fizycznych i chemicznych (badanie śladów fizycznych, takich jak odciski butów, narzędzia zbrodni, włókna, ślady farby itp., analiza chemiczna substancji, takich jak narkotyki, trucizny, płyny łatwopalne, w celu identyfikacji ich składu i pochodzenia),

— analizę komunikacji i wywiad kryminalny (zbieranie informacji od świadków, informatorów, ofiar i podejrzanych w celu uzyskania dodatkowych informacji o przestępstwie, analiza zapisów rozmów telefonicznych, wiadomości tekstowych, e-maili i innych form komunikacji). Wszystkie te techniki i narzędzia są wykorzystywane przez policyjne „Archiwa X” w celu kompleksowego badania nierozwiązanych spraw kryminalnych. Dzięki zaawansowanym metodom analizy kryminalnej śledczy są w stanie odkrywać nowe dowody, identyfikować sprawców i przyczyniać się do rozwiązywania nawet najbardziej skomplikowanych spraw.

Policyjne „Archiwa X” mogą korzystać z kontroli operacyjnej, zwanej potocznie podsłuchem, w celu zbierania dowodów i informacji niezbędnych do rozwiązania nierozwiązanych spraw kryminalnych. Kontrola operacyjna, w tym podsłuch, jest legalnym narzędziem śledczym stosowanym przez organy ścigania w Polsce, ale jej stosowanie jest ściśle regulowane przepisami prawa. Podsłuch telefoniczny i inne formy kontroli operacyjnej mogą być stosowane wyłącznie na podstawie zgody sądu, wydanej na wniosek prokuratora. Procedura ta jest określona w Kodeksie postępowania karnego oraz Ustawie o Policji. Kontrola operacyjna może obejmować monitorowanie rozmów telefonicznych, komunikacji elektronicznej, a także inne formy inwigilacji, takie jak obserwacja i śledzenie. Podsłuch może być stosowany w przypadku poważnych przestępstw, takich jak zabójstwa, uprowadzenia, przestępczość zorganizowana, handel narkotykami, terroryzm, korupcja i inne przestępstwa o wysokim ciężarze gatunkowym. Kontrola operacyjna jest narzędziem, które pozwala śledczym na uzyskanie istotnych dowodów i informacji, które mogą przyczynić się do rozwiązania skomplikowanych spraw kryminalnych.

Policyjne „Archiwa X” stosują różnorodne techniki przesłuchań, które są kluczowe w procesie rozwiązywania nierozwiązanych spraw kryminalnych. Polscy policjanci, w tym członkowie „Archiwów X”, często korzystają z technik przesłuchań opracowanych przez FBI. Szkolenia w zakresie tych technik obejmują elementy psychologii, które pomagają w uzyskaniu informacji od przesłuchiwanych osób. Technika Reida jest to jedna z najbardziej znanych technik przesłuchań, która składa się z trzech głównych etapów: analiza behawioralna, wywiad i przesłuchanie. Technika ta ma na celu wykrycie kłamstw i uzyskanie przyznania się do winy. Technika PEACE jest to technika przesłuchań stosowana głównie w Wielkiej Brytanii, ale również w innych krajach. Składa się z pięciu etapów: przygotowanie i planowanie, wprowadzenie i wyjaśnienie, uzyskanie informacji, zamknięcie oraz ocena. Technika ta skupia się na uzyskaniu pełnych i dokładnych informacji bez wywierania presji na przesłuchiwanego. Technika kognitywna polega na wykorzystaniu psychologicznych metod, które pomagają przesłuchiwanemu przypomnieć sobie szczegóły zdarzenia. Przesłuchujący może stosować różne techniki, takie jak zmiana perspektywy, odtwarzanie kontekstu zdarzenia czy zadawanie otwartych pytań. Technika wywiadu motywacyjnego jest to technika, która ma na celu zmotywowanie przesłuchiwanego do udzielenia informacji poprzez budowanie zaufania i empatii. Przesłuchujący stara się zrozumieć motywacje i emocje przesłuchiwanego, co może prowadzić do uzyskania cennych informacji. Technika analizy behawioralnej polega na obserwacji i analizie zachowań przesłuchiwanego, takich jak mowa ciała, mimika twarzy, ton głosu i inne sygnały niewerbalne. Analiza tych zachowań może pomóc w wykryciu kłamstw i uzyskaniu prawdziwych informacji. Technika symulacji sprowadza się do tego, że przesłuchujący może stosować symulacje i inscenizacje zdarzeń, aby pomóc przesłuchiwanemu przypomnieć sobie szczegóły zdarzenia. Technika ta może być szczególnie skuteczna w przypadku świadków, którzy mają trudności z przypomnieniem sobie szczegółów. Te techniki przesłuchań są stosowane przez policyjne „Archiwa X” w celu uzyskania jak najwięcej informacji od przesłuchiwanych osób i rozwiązania nierozwiązanych spraw kryminalnych. Dzięki zaawansowanym metodom przesłuchań śledczy są w stanie odkrywać nowe dowody i przyczyniać się do rozwiązywania nawet najbardziej skomplikowanych spraw.

W związku z powyższym stwierdzić należy, iż policyjne,,Archiwa X” nie mogłyby funkcjonować w izolacji wobec osiągnięć współczesnej kryminalistyki, która stanowi dla nich narządzie osiągania sukcesów. Celem niniejszej publikacji jest wykazanie jak najszerszych związków pomiędzy policyjnymi,,Archiwami X”, a kryminalistyką.Kryminalistyka jako nauka

Kryminalistyka jest to dziedzina naukowa zajmująca się badaniem i stosowaniem metod naukowych do wykrywania, zbierania, analizowania i prezentowania dowodów w postępowaniach sądowych. Kryminalistyka łączy wiedzę z różnych dziedzin, takich jak chemia, biologia, fizyka, psychologia, informatyka, i wiele innych, w celu rozwiązywania zagadek kryminalnych. Słowo „kryminalistyka” pochodzi od łacińskiego słowa „criminalis”, które oznacza „przestępczy” lub „dotyczący przestępstw”. Pojęcie to ewoluowało wraz z rozwojem nauk sądowych i technologii, aby objąć szeroki zakres metod i narzędzi używanych do śledztw kryminalnych.

Według pewnych źródeł ojcem kryminalistyki jest Eugène-François Vidocq. Był francuskim awanturnikiem i złodziejem, który utworzył dział kryminalistyki we francuskiej policji (Sûreté Nationale) i został jego pierwszym kierownikiem. Vidocq jest uważany za pioniera nowoczesnych metod śledczych i założyciela pierwszej na świecie prywatnej agencji detektywistycznej.

Hans Gross jest również uznawany za jednego z ojców kryminalistyki. Był austriackim prawnikiem i kryminologiem, który wniósł ogromny wkład w rozwój nauk sądowych. Gross jest znany przede wszystkim z wprowadzenia systematycznych metod badania miejsc zbrodni oraz analizy dowodów fizycznych. Jego praca „Handbuch für Untersuchungsrichter” (Podręcznik dla sędziów śledczych) z 1893 roku była przełomowa i stała się fundamentem nowoczesnej kryminalistyki. Gross wprowadził również pojęcie profilowania kryminalnego i podkreślał znaczenie psychologii w badaniach kryminalnych. Jego metody i techniki są stosowane do dziś i mają ogromny wpływ na współczesne praktyki śledcze.Gross był jednym z pierwszych, którzy zrozumieli, że nauka i technologia mogą znacząco wspomóc proces śledczy. Wprowadził systematyczne metody badania miejsc zbrodni, które obejmowały fotografowanie, zabezpieczanie śladów, analizę chemiczną i balistyczną, a także wykorzystanie odcisków palców. Jego podejście do badania dowodów fizycznych stało się fundamentem nowoczesnej kryminalistyki. Hans Gross zdawał sobie sprawę, że psychologia odgrywa kluczową rolę w badaniach kryminalnych. Wprowadził pojęcie profilowania kryminalnego, które pozwalało na tworzenie psychologicznych portretów przestępców na podstawie analizy ich zachowań i dowodów znalezionych na miejscach zbrodni. Jego prace w tej dziedzinie przyczyniły się do lepszego zrozumienia motywacji przestępczych i strategii śledczych. Hans Gross jest uznawany za jednego z pionierów kryminalistyki i jego prace mają ogromny wpływ na współczesne praktyki śledcze. Jego podręcznik stał się klasyką literatury kryminalistycznej i jest nadal wykorzystywany w szkoleniach sędziów śledczych, detektywów i ekspertów kryminalistycznych na całym świecie. Gross zmarł 9 grudnia 1915 roku, ale jego dziedzictwo wciąż żyje w pracach współczesnych kryminologów i śledczych. Jego metody i techniki pozostają fundamentem nowoczesnej kryminalistyki.

Inny pionier kryminalistyki — Alphonse Bertillon był francuskim policjantem i badaczem biometriki, który wprowadził technikę antropometrii do egzekwowania prawa. Urodził się 22 kwietnia 1853 roku w Paryżu i zmarł 13 lutego 1914 roku. Bertillon stworzył system identyfikacji oparty na pomiarach fizycznych, który był pierwszym naukowym systemem używanym przez policję do identyfikacji przestępców. Przed wprowadzeniem jego metody, przestępców można było identyfikować tylko po nazwisku lub zdjęciu. Bertillon jest również wynalazcą zdjęcia policyjnego, znanego jako „mug shot”. Fotografowanie przestępców rozpoczęło się w latach 40. XIX wieku, ale dopiero w 1888 roku Bertillon ustandaryzował ten proces. Jego metoda antropometryczna została ostatecznie zastąpiona przez daktyloskopię (analizę odcisków palców), ale jego wkład w rozwój kryminalistyki jest nieoceniony. Bertillon stworzył także wiele innych technik kryminalistycznych, w tym użycie związków galwanoplastycznych do zachowania śladów stóp, balistyki oraz dynamometru, używanego do określenia siły użytej przy włamaniach.

Z kolei Edmond Locard, znany jako „Sherlock Holmes Francji”, był pionierem w dziedzinie kryminalistyki i wniósł wiele istotnych wkładów do nauk sądowych. Najbardziej znanym wkładem Locarda jest jego zasada wymiany, znana jako „Locard’s Exchange Principle”. Zasada ta mówi, że „każdy kontakt pozostawia ślad”. Oznacza to, że kiedy dwie osoby lub obiekty wchodzą w kontakt, zawsze następuje wymiana materiałów między nimi. Ta zasada jest fundamentem nowoczesnej kryminalistyki i jest stosowana do analizy dowodów śladowych, takich jak włosy, włókna, odciski palców i inne mikroskopijne ślady. W 1910 roku Locard założył pierwsze na świecie laboratorium kryminalistyczne w Lyonie, we Francji. Laboratorium to umożliwiło naukową analizę dowodów z miejsc zbrodni i stało się wzorem dla przyszłych laboratoriów kryminalistycznych na całym świecie. Locard wniósł znaczący wkład w rozwój dactylografii, czyli analizy odcisków palców. Opracował również naukę o poroskopii, czyli badaniu porów na odciskach palców. Jego prace w tej dziedzinie przyczyniły się do uznania odcisków palców jako niezawodnej metody identyfikacji przestępców. Locard napisał wiele publikacji naukowych, w tym siedmiotomowe dzieło „Traité de Criminalistique” (Traktat o kryminalistyce), które stało się klasyką literatury kryminalistycznej. Jego prace były szeroko cytowane i miały ogromny wpływ na rozwój nauk sądowych. Podczas I wojny światowej Locard pracował z francuskim wywiadem jako lekarz sądowy, analizując mundury żołnierzy w celu ustalenia przyczyny i miejsca ich śmierci. Jego prace w tej dziedzinie przyczyniły się do rozwoju technik analizy dowodów wojennych.

Johann Christoph Friedrich Girtanner był niemieckim lekarzem, który żył w XVIII wieku. Jego prace miały istotny wpływ na rozwój kryminalistyki. W 1784 roku opublikował pracę „Über die Wahrheit” („O Prawdzie”), w której przedstawił koncepcję analizy dowodów w procesach karnych. Był jednym z pierwszych, którzy próbowali klasyfikować zbrodnie na podstawie dowodów i charakterystyk przestępców. Girtanner był również znany ze swoich badań nad syfilisem i innymi chorobami, a także z wkładu w rozwój chemii i medycyny. Jego prace przyczyniły się do bardziej naukowego podejścia do analizy dowodów i zrozumienia przestępczości.

Jan Evangelista Purkyně (znany również jako John Evangelist Purkinje) był czeskim anatomem i fizjologiem, który żył w latach 1787—1869. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój wielu dziedzin nauki, w tym kryminalistyki. Jednym z jego najważniejszych osiągnięć było wprowadzenie systemu klasyfikacji odcisków palców w 1823 roku. Purkyně podzielił linie papilarne na dziewięć typów, co stanowiło podstawę dla późniejszych systemów identyfikacji osób na podstawie odcisków palców. Jego prace w tej dziedzinie były pionierskie i miały ogromne znaczenie dla rozwoju kryminalistyki. Oprócz tego, Purkyně był znany z wielu innych odkryć naukowych, takich jak odkrycie komórek Purkinjego w móżdżku oraz włókien Purkinjego w sercu. Jego badania nad fizjologią wzroku, słuchu i innych zmysłów przyczyniły się do rozwoju eksperymentalnej psychologii i anatomii. Purkyně był również pierwszym naukowcem, który użył mikrotomu do przygotowywania cienkich przekrojów tkanek do badań mikroskopowych. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej medycyny i nauk przyrodniczych.

Ambroise Paré był francuskim chirurgiem, który żył w latach 1510—1590. Jest uważany za jednego z ojców nowoczesnej chirurgii i patologii sądowej. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój medycyny, w tym kryminalistyki. Paré zrewolucjonizował leczenie ran postrzałowych, odchodząc od stosowania wrzącego oleju, który był powszechnie używany w tamtych czasach. Zamiast tego, używał mieszanki żółtka jajka, oleju różanego i terpentyny, co okazało się znacznie skuteczniejsze i mniej bolesne dla pacjentów. Paré wprowadził technikę ligatury tętnic podczas amputacji, co zastąpiło wcześniejszą metodę kauteryzacji (przypalania) naczyń krwionośnych gorącym żelazem. Ta innowacja znacznie zmniejszyła ryzyko infekcji i krwawienia. Paré wynalazł wiele narzędzi chirurgicznych i protez, w tym sztuczne kończyny i oczy wykonane ze złota i srebra. Jego prace przyczyniły się do rozwoju protetyki i chirurgii rekonstrukcyjnej. Paré był jednym z pierwszych chirurgów, którzy odrzucili praktykę kastracji pacjentów wymagających operacji przepukliny. Jego podejście do chirurgii było bardziej humanitarne i skoncentrowane na dobru pacjenta. Ambroise Paré był pionierem, którego prace miały ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej medycyny i kryminalistyki. Jego innowacje i podejście do leczenia pacjentów zrewolucjonizowały praktyki medyczne tamtych czasów.

Giovanni Battista Morgagni był włoskim anatomem i patologiem, który żył w latach 1682—1771. Jest uważany za ojca nowoczesnej anatomii patologicznej. Jego prace miały ogromny wpływ na rozwój medycyny i kryminalistyki. Morgagni był pionierem w badaniu chorób poprzez analizę zmian anatomicznych w ciele. Jego prace przyczyniły się do zrozumienia, że większość chorób ma swoje źródło w konkretnych narządach i tkankach, a nie jest rozproszona po całym ciele. W 1761 roku opublikował swoje najważniejsze dzieło De Sedibus et Causis Morborum per Anatomen Indagatis, które zawierało opisy 640 sekcji zwłok i analizy chorób. To monumentalne dzieło ustanowiło podstawy nowoczesnej patologii i miało ogromny wpływ na rozwój medycyny. Morgagni przez 56 lat był profesorem anatomii na Uniwersytecie w Padwie, gdzie nauczał tysiące studentów medycyny z różnych krajów. Jego prace i nauczanie miały ogromny wpływ na rozwój medycyny w Europie. Giovanni Morgagni był pionierem, którego prace miały ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej medycyny i kryminalistyki. Jego badania nad anatomią patologiczną przyczyniły się do lepszego zrozumienia chorób i ich przyczyn.

Kryminalistyka jako odrębna nauka zaczęła się kształtować w XIX wieku. Wcześniej, badania nad przestępczością i karaniem miały charakter bardziej filozoficzny i moralny. Przełomowym momentem było wprowadzenie metod empirycznych i naukowych do analizy przestępstw. W starożytności filozofowie, tacy jak Platon i Arystoteles, rozważali naturę przestępstw i sprawiedliwości, co stanowiło fundament dla późniejszych teorii. W XVIII wieku myśliciele, tacy jak Cesare Beccaria, zaczęli kwestionować arbitralne i surowe kary. Beccaria w swojej pracy „O przestępstwach i karach” (1764) postulował racjonalny i sprawiedliwy system prawny, co dało początek klasycznej szkole kryminalistyki. W XIX wieku nastąpiło przejście do badań empirycznych nad przestępczością. Uczeni zaczęli polegać na obserwacjach, statystykach i metodach naukowych do analizy zachowań przestępczych. Lombroso, znany jako „ojciec nowoczesnej kryminalistyki”, wprowadził naukowe podejście do zrozumienia przestępczości. W swojej pracy „Człowiek przestępca” (1876) zaproponował koncepcję „urodzonego przestępcy”, sugerując, że pewne cechy fizyczne i psychologiczne predysponują jednostki do zachowań przestępczych. Szkoła pozytywistyczna podkreślała rolę czynników biologicznych, psychologicznych i środowiskowych w kształtowaniu zachowań przestępczych. Na przełomie XIX i XX wieku pojawiły się teorie socjologiczne, takie jak koncepcja anomii Emila Durkheima, która łączyła przestępczość z strukturami społecznymi i zakłóceniami. Rozwój metod statystycznych pozwolił kryminologom na systematyczne badanie trendów, wzorców i korelacji przestępczości. Kryminalistyka jako nauka ewoluowała przez wieki, przechodząc od filozoficznych rozważań do empirycznych badań i naukowych metod, co uczyniło ją kluczowym narzędziem w zrozumieniu i zwalczaniu przestępczości.

Przygody Sherlocka Holmesa stworzone przez Sir Arthura Conana Doyle’a miały znaczący wpływ na popularyzację kryminalistyki. Holmes, jako fikcyjny detektyw, wykorzystywał zaawansowane techniki analizy dowodów, logikę dedukcyjną oraz naukowe podejście do rozwiązywania zagadek kryminalnych. W swoich opowiadaniach i powieściach Conan Doyle wprowadził czytelników w świat kryminalistyki, prezentując nowoczesne metody śledcze, które w tamtym czasie były często nowatorskie i mało znane. Sherlock Holmes używał: daktyloskopii do analizy odcisków palców, balistyki do badania broni palnej, toksykologii do analizy trucizn i substancji chemicznych, analizy śladów do badania śladów stóp, opon i innych dowodów fizycznych. Dzięki popularności książek o Sherlocku Holmesie, wielu czytelników zaczęło interesować się naukowymi metodami badania przestępstw. Postać Holmesa inspirowała zarówno zawodowych śledczych, jak i naukowców do rozwijania i stosowania nowoczesnych technik kryminalistycznych. Ponadto, prace Conan Doyle’a przyczyniły się do wzrostu świadomości społecznej na temat znaczenia dowodów naukowych w śledztwach kryminalnych. Sir Arthur Conan Doyle sam był lekarzem, co tłumaczy jego znajomość naukowych metod, które wprowadzał do swoich opowieści.

Pierwszy wydział kryminalistyki na uniwersytecie powstał na Uniwersytecie w Lyonie we Francji w 1910 roku. Został założony przez Edmunda Locarda, który jest znany jako pionier kryminalistyki. Locard stworzył pierwsze laboratorium kryminalistyczne, które stało się wzorem dla przyszłych instytucji tego typu na całym świecie. Rozwój kryminalistyki w XX wieku był dynamiczny i obejmował wiele przełomowych odkryć oraz wprowadzenie nowych technologii i metod badawczych.

Współcześnie kryminalistyka pełni wiele istotnych funkcji, które przyczyniają się do wykrywania przestępstw, identyfikacji sprawców i zapewniania sprawiedliwości. Oto niektóre z najważniejszych funkcji kryminalistyki:

— zbieranie i zabezpieczanie dowodów: kryminalistyka polega na dokładnym zbieraniu, analizowaniu i zabezpieczaniu dowodów z miejsca przestępstwa, takich jak odciski palców, ślady DNA, ślady butów, włosy, ślady krwi i inne materiały dowodowe,

— analiza i interpretacja dowodów: specjaliści kryminalistyczni przeprowadzają analizę fizycznych, chemicznych i biologicznych dowodów, aby zidentyfikować sprawców i zrozumieć, jak doszło do przestępstwa; wykorzystują zaawansowane technologie i metody badawcze w celu uzyskania wiarygodnych wyników,

— rekonstrukcja zdarzeń: kryminalistyka pomaga w rekonstrukcji przebiegu zdarzeń na miejscu przestępstwa, co pozwala na odtworzenie chronologii i mechanizmu działania sprawcy,

— identyfikacja sprawców: dzięki analizie dowodów kryminalistycznych można zidentyfikować sprawców przestępstw, techniki takie jak analiza DNA, odcisków palców, śladów butów czy balistyka pomagają w ustaleniu tożsamości osób zaangażowanych w przestępstwo,

— przyczynianie się do właściwego przebiegu procesu sądowego: specjaliści kryminalistyczni często występują jako biegli sądowi, przedstawiając wyniki swoich analiz i ekspertyz w sądzie, ich prace mają kluczowe znaczenie dla zapewnienia sprawiedliwości i osądzenia winnych,

— zapobieganie przestępstwom: analiza danych kryminalistycznych może pomóc w identyfikacji wzorców przestępczości i opracowaniu strategii zapobiegania przestępstwom. Informacje te są wykorzystywane przez organy ścigania do skuteczniejszego działania,

— edukacja i badania naukowe: kryminalistyka odgrywa również ważną rolę w edukacji przyszłych specjalistów oraz w prowadzeniu badań naukowych mających na celu doskonalenie technik i metod wykorzystywanych w tej dziedzinie. Kryminalistyka jest zatem nieodzownym elementem nowoczesnego systemu wymiaru sprawiedliwości, gdyż pomaga w skutecznym zwalczaniu przestępczości i ochronie społeczeństwa.

Kryminalistykę można podzielić na dwa główne obszary: taktykę kryminalistyczną i technikę kryminalistyczną. Każdy z tych obszarów obejmuje różne metody i podejścia stosowane w badaniach kryminalnych. Taktyka kryminalistyczna zajmuje się planowaniem, organizacją oraz prowadzeniem działań śledczych w sposób efektywny i zgodny z prawem. Obejmuje różne strategie i procedury, które pomagają w zbieraniu, zabezpieczaniu i analizowaniu dowodów odnosząc się do takich zagadnień jak:

— planowanie śledztwa (opracowanie planu działania, określenie celów i zadań, ustalenie priorytetów),

— zarządzanie miejscem zbrodni (koordynacja działań na miejscu zbrodni, zabezpieczanie dowodów, zarządzanie zespołem śledczym),

— przesłuchania (techniki przesłuchiwania świadków, podejrzanych i ofiar w celu uzyskania jak najwięcej informacji),

— obserwacja i inwigilacja (techniki obserwacji podejrzanych, śledzenie ich działań, monitorowanie komunikacji),

— tworzenie profili kryminalnych (analiza zachowań przestępczych, opracowywanie profili psychologicznych przestępców),

— współpraca międzyagencyjna (koordynacja działań z innymi agencjami ścigania, wymiana informacji i zasobów).

Z kolei technika kryminalistyczna zajmuje się stosowaniem naukowych metod i narzędzi do badania dowodów fizycznych. Obejmuje różne dziedziny i specjalizacje, które pomagają w identyfikacji, analizie i interpretacji dowodów. Najbardziej znane gałęzie techniki kryminalistycznej to:

— daktyloskopia (analiza odcisków palców),

— balistyka (Badanie broni palnej i pocisków),

— chemia sądowa (analiza substancji chemicznych związanych z miejscem zbrodni),

— serologia (badanie próbek krwi i innych płynów ustrojowych),

— biologia molekularna (analiza DNA),

— entomologia sądowa (badanie owadów w kontekście ustalania czasu zgonu),

— analiza porównawcza pisma ręcznego,

— informatyka sądowa (analiza danych cyfrowych). Podział na taktykę i technikę kryminalistyczną pozwala na lepsze zrozumienie i organizację działań śledczych, a także na skuteczniejsze wykorzystanie dostępnych zasobów i technologii.

Kryminalistyka jako nauka o technikach i metodach stosowanych do wykrywania przestępstw i identyfikacji sprawców kładzie nacisk na kilka kluczowych reguł. Każdy kontakt pozostawia ślad. Oznacza to, że każdy przestępca pozostawia ślady swojej obecności na miejscu zbrodni i zabiera ze sobą ślady z miejsca zbrodni. Mówi o tym zasada Locarda (wymiana śladów). Kryminalistyka wymaga dokładności i precyzji w zbieraniu, analizowaniu i przechowywaniu dowodów. Nawet najmniejszy błąd może wpłynąć na wynik śledztwa. Kluczowe jest ścisłe śledzenie i dokumentowanie ruchu dowodów od momentu ich zebrania na miejscu zbrodni, aż do ich użycia w sądzie. Chroni to integralność dowodów i zapewnia ich autentyczność. Miejsce zbrodni powinno być odpowiednio zabezpieczone, aby uniknąć zniszczenia dowodów i utrzymania ich w nienaruszonym stanie do czasu ich zebrania i analizy. Kryminalistyka często polega na porównywaniu dowodów (np. odcisków palców, śladów DNA) z próbkami referencyjnymi w celu identyfikacji sprawcy. Kryminalistyka jest nauką interdyscyplinarną, która łączy wiedzę z wielu dziedzin, takich jak biologia, chemia, fizyka, psychologia, medycyna i inne. Każdy krok w procesie zbierania, analizowania i przechowywania dowodów powinien być dokładnie udokumentowany. Ekspertyzy kryminalistyczne muszą być jasne, precyzyjne i zrozumiałe dla osób, które nie są ekspertami w danej dziedzinie. Przy zbieraniu dowodów należy zachować jak największą ostrożność, aby zminimalizować ingerencję i zniszczenie dowodów. Przed zastosowaniem nowych technik analitycznych należy przeprowadzić testy kontrolne, aby upewnić się, że metody są wiarygodne i dają powtarzalne wyniki. Specjaliści kryminalistyczni muszą przestrzegać wysokich standardów etycznych, które obejmują obiektywność, rzetelność i uczciwość w swojej pracy. Te reguły są fundamentem, na którym opiera się współczesna kryminalistyka. Gwarantują one, że proces wykrywania przestępstw i identyfikacji sprawców jest przeprowadzany w sposób naukowy, precyzyjny i wiarygodny.

Siedem złotych pytań w kryminalistyce to zestaw kluczowych pytań, które pomagają śledczym w usystematyzowaniu i zrozumieniu zgromadzonych dowodów oraz poszlak. Oto te pytania: 1. Co? — Co się tak naprawdę zdarzyło? Do jakiego zdarzenia doszło? Czy to jest faktycznie przestępstwo, czy może nieszczęśliwy wypadek? 2. Gdzie? — Gdzie miało miejsce to zdarzenie? Czy są inne miejsca powiązane z tym wydarzeniem? 3. Kiedy? — Kiedy doszło do zdarzenia? Jak długo trwało? Jaka jest chronologia całego wydarzenia? 4. W jaki sposób? — W jaki sposób doszło do zdarzenia? Jak zostało dokonane? Jaki był przebieg zdarzenia? Jaki był mechanizm działania sprawcy? 5. Dlaczego? — Dlaczego ktoś się dopuścił danego czynu? Dlaczego ofiarą jest ta konkretna osoba? Co było motywem do popełnienia przestępstwa? 6. Jakimi środkami? — Jakimi narzędziami zostało popełnione przestępstwo? Czy były to jedna czy dwie osoby? 7. Kto? — Kto jest sprawcą, a może sprawcami? Kto jest ofiarą tego zdarzenia? Kto chciał śmierci tej osoby? Kto mógł skorzystać na tym wydarzeniu?

Reguła 5 srebrnych pytań w kryminalistyce to kolejne zestawienie kluczowych pytań, które mają na celu usystematyzowanie informacji i wsparcie śledczych w dochodzeniach. Jest to bardziej zwięzła wersja zasady 7 złotych pytań, a oto te pytania: 1. Kto? — Kto jest zaangażowany w to zdarzenie? Kim są sprawcy, ofiary i świadkowie? 2. Co? — Co się wydarzyło? Jaki jest charakter zdarzenia? 3. Gdzie? — Gdzie miało miejsce zdarzenie? Jakie są lokalizacje związane z tym wydarzeniem? 4. Kiedy? — Kiedy miało miejsce zdarzenie? Jaka jest chronologia wydarzeń? 5. W jaki sposób? — W jaki sposób doszło do zdarzenia? Jakie były metody działania sprawcy? Podobnie jak zasada 7 złotych pytań, reguła 5 srebrnych pytań pomaga w organizacji informacji i zrozumieniu przebiegu zdarzeń, co jest kluczowe dla skutecznego prowadzenia dochodzeń kryminalistycznych.

Reguły Daubert i Frye to dwa standardy stosowane w systemie prawnym Stanów Zjednoczonych do oceny dopuszczalności dowodów naukowych i zeznań biegłych w sądzie. Standard Frye pochodzi z 1923 roku, ze sprawy Frye przeciwko Stanom Zjednoczonym. Zgodnie z tym standardem, dowody naukowe są dopuszczalne tylko wtedy, gdy stosowane metodologie lub leżące u ich podstaw zasady są „ogólnie akceptowane” przez społeczności naukowe. Oznacza to, że metoda musi być uznana za wiarygodną przez większość ekspertów w danej dziedzinie. Standard Daubert został ustanowiony w 1993 roku przez Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych w sprawie Daubert przeciwko Merrell Dow Pharmaceuticals, Inc.. Ten standard jest bardziej elastyczny niż Frye i obejmuje kilka kryteriów oceny dowodów naukowych: czy metoda może być testowana i oceniana pod kątem wiarygodności?, czy metoda była poddana recenzji naukowej i publikacji?, Czy znany był lub potencjalny wskaźnik błędu metody?, czy istnieją standardy kontroli? czy metoda jest ogólnie akceptowana w społeczności naukowej?. Standard Daubert kładzie większy nacisk na rolę sędziego jako „strażnika” dowodów, który ocenia ich wiarygodność i relewantność.Ekspertyza daktyloskopijna

Daktyloskopia to technika identyfikacji osób na podstawie analizy odcisków palców. Wykorzystywana jest głównie w kryminalistyce do identyfikacji przestępców, ale znajduje także zastosowanie w innych dziedzinach, takich jak zabezpieczanie dostępu do urządzeń czy systemów. Każdy człowiek ma unikalne odciski palców, co sprawia, że są one doskonałym narzędziem do identyfikacji. Proces daktyloskopii polega na zbieraniu, analizowaniu i porównywaniu odcisków palców z miejsc zbrodni lub innych źródeł. Historia daktyloskopii jest fascynująca i sięga tysięcy lat wstecz. Początki zainteresowania liniami papilarnymi sięgają neolitu, gdzie malowidła naskalne z tamtej epoki zawierają odciski palców. Odciski palców były używane do zatwierdzania transakcji na tabliczkach glinianych w starożytnym Babilonie. Odciski kciuka znajdowano na glinianych pieczęciach, a także na oficjalnych dokumentach w XIV-wiecznej Persji. W Persji już w XIV wieku odciski palców były używane do uwiarygodnienia dokumentów rządowych. Profesor anatomii Marcello Malpighi w 1686 roku jako pierwszy opisał występowanie spiral, linii i kropek na opuszkach palców. William Herschel, angielski sędzia w Indiach, w 1877 roku wykorzystał niepowtarzalność linii papilarnych do zapobiegania wyłudzaniu państwowych pieniędzy. Henry Faulds, szkocki naukowiec i chirurg, w 1880 roku napisał, że odciski palców mogą być doskonałym sposobem identyfikacji. Sir Francis Galton, brytyjski psycholog i filozof, w 1892 roku potwierdził badaniami, że odciski palców są niepowtarzalną cechą indywidualną każdego człowieka. Opracował pierwszy pełny system klasyfikacji linii papilarnych i opublikował książkę „Fingerprints”. Juan Vucetich, argentyński policjant, w 1892 roku po raz pierwszy wykorzystał odcisk palca do zidentyfikowania sprawcy przestępstwa. W roku 1901 powstała londyńska registratura daktyloskopijna w Scotland Yardzie. Francuski oficer policji Alfons Berillon w roku 1902 wykorzystał odcisk palca do udowodnienia winy oskarżonemu o morderstwo. W amerykańskim więzieniu Sing Sing w 1903 roku po raz pierwszy celowo pobrano odciski palców.

Pierwsze udokumentowane wykorzystanie ekspertyzy daktyloskopijnej w sprawie karnej miało miejsce w 1892 roku w Argentynie. W sprawie tej, znanej jako sprawa Rojas, Juan Vucetich, pionier daktyloskopii, zastosował analizę odcisków palców do rozwiązania morderstwa dwóch dzieci. Matka dzieci, Francisca Rojas, początkowo oskarżyła swojego sąsiada o zbrodnię, ale odciski palców znalezione na miejscu zbrodni jednoznacznie wskazały na nią jako sprawcę.

Ekspertyza daktyloskopijna opiera się na kilku kluczowych założeniach (zasada 3 N): — niepowtarzalność (odciski palców każdej osoby są unikalne i niepowtarzalne, Nawet bliźnięta jednojajowe mają różne odciski palców, wzory linii papilarnych, choć mogą wyglądać podobnie, są jedyne w swoim rodzaju),

— niezmienność (wzory linii papilarnych pozostają niezmienione przez całe życie człowieka, odciski palców formują się w okresie prenatalnym i nie zmieniają się od momentu narodzin do śmierci, z wyjątkiem poważnych urazów czy chorób, które mogą wpływać na ich wygląd),

— nieusuwalność (odciski palców są trudne do usunięcia lub zmodyfikowania, ponieważ wzory linii papilarnych są zakodowane w głębszych warstwach skóry, choć powierzchniowe urazy skóry mogą tymczasowo zmieniać wygląd odcisków palców, wzory linii papilarnych regenerują się zgodnie z oryginalnym wzorem, z tego powodu odciski palców pozostają stałe i rozpoznawalne przez całe życie, pomimo normalnego zużycia skóry czy drobnych obrażeń, w praktyce kryminalistycznej nieusuwalność odcisków palców oznacza, że nawet próby celowego zmiany odcisków palców, na przykład poprzez usuwanie fragmentów skóry, nie są skuteczne i da się je wykryć podczas analizy daktyloskopijnej).

Wzory linii papilarnych mogą być sklasyfikowane według trzech głównych typów: łuki, pętle i spirale. Każdy z tych wzorów może być dodatkowo podzielony na różne podtypy, co ułatwia identyfikację i porównywanie odcisków palców.

Ekspertyza daktyloskopijna polega na porównywaniu odcisków palców pod kątem zgodności wzorów linii papilarnych, punktów charakterystycznych (minucje) oraz innych cech identyfikacyjnych. Proces ten wymaga precyzji i doświadczenia, aby dokładnie określić, czy dwa odciski palców pochodzą od tej samej osoby.

Współczesna daktyloskopia korzysta z zaawansowanych technologii komputerowych i oprogramowania do analizy i porównywania odcisków palców. Systemy AFIS (Automated Fingerprint Identification System) umożliwiają szybkie przeszukiwanie baz danych w celu identyfikacji osób na podstawie ich odcisków palców.

Proces zabezpieczania śladów daktyloskopijnych, zwanych również odciskami palców, jest bardzo precyzyjny i wymaga specjalistycznego sprzętu oraz wiedzy. Pierwszym krokiem jest dokładne zabezpieczenie miejsca zdarzenia, aby zapobiec zniszczeniu lub zanieczyszczeniu śladów daktyloskopijnych. Wszystkie osoby, które nie są związane z dochodzeniem, są usuwane z miejsca zdarzenia, a dochodzący używają rękawiczek i innych środków ochrony. Odciski palców mogą być niewidoczne gołym okiem, dlatego stosuje się różne metody ich wykrywania, takie jak:

— proszki daktyloskopijne (są to specjalne proszki, które są rozsypywane na powierzchniach, proszki przyczepiają się do tłustych lub wilgotnych substancji pozostawionych przez odcisk palca),

— chemiczne (stosuje się różne związki chemiczne, takie jak ninhydryna, cyjanokrylan (Super Glue) lub srebrny azotan, aby uwidocznić odciski na różnych powierzchniach),

— światło i laser (wykorzystuje się specjalne źródła światła, takie jak UV, IR czy laser, aby odkryć odciski palców).

Każdy znaleziony w toku oględzin miejsca zdarzenia odcisk palca jest fotografowany w wysokiej rozdzielczości. Zdjęcia powinny być wykonane pod różnymi kątami i w odpowiednim oświetleniu, aby uzyskać jak najwięcej szczegółów. Po wykryciu i udokumentowaniu odcisków palców przystępuje się do ich fizycznego zabezpieczenia. Proces ten może obejmować wykorzystanie takich narzędzi jak:

— folie daktyloskopijne (są to przezroczyste folie, które przylepiają się do proszków daktyloskopijnych, umożliwiając przeniesienie odcisków palców na folie),

— taśmy klejące (w niektórych przypadkach stosuje się specjalne taśmy klejące, które również mogą przenosić odciski palców). Zabezpieczone odciski palców są pakowane i przesyłane do laboratorium kryminalistycznego, gdzie są poddawane dalszej analizie. Ważne jest, aby zabezpieczone ślady były odpowiednio oznakowane, opisane i przechowywane w warunkach, które zapobiegają ich zniszczeniu. W laboratorium specjaliści przeprowadzają dokładną analizę odcisków palców, porównując je z bazami danych lub odciskami pobranymi od podejrzanych. Proces ten polega na identyfikacji punktów charakterystycznych i porównaniu ich z próbkami referencyjnymi. Na koniec sporządza się opinię z wyników analizy, która jest przekazywany odpowiednim organom ścigania. Ten proces jest kluczowy dla śledztw kryminalnych i może dostarczyć niepodważalnych dowodów w postaci identyfikacji sprawcy na podstawie jego odcisków palców. Systemy AFIS to zaawansowane bazy danych, które umożliwiają automatyczne przeszukiwanie i porównywanie odcisków palców. Dzięki temu proces identyfikacji jest szybszy i bardziej efektywny.

Współczesna daktyloskopia korzysta z zaawansowanych technologii i metod, które umożliwiają dokładniejsze i szybsze wykrywanie oraz analizowanie odcisków palców. Oto niektóre z najbardziej nowoczesnych metod wykorzystywanych w ramach ekspertyzy daktyloskopijnej, a mianowicie:

— metody chemiczne (wykorzystanie różnych związków chemicznych, takich jak ninhydryna, cyjanokrylan (Super Glue) czy srebrny azotan, pozwala na uwidocznienie odcisków palców na różnych powierzchniach, te metody są szczególnie przydatne w przypadku odcisków niewidocznych gołym okiem),

— metody optyczne (wykorzystanie specjalnych źródeł światła, takich jak UV, IR czy laser, pozwala na odkrycie odcisków palców na różnych powierzchniach, metody te są często stosowane w połączeniu z innymi technikami),

— metody fizyczne (proszki daktyloskopijne, które przyczepiają się do tłustych lub wilgotnych substancji pozostawionych przez odcisk palca, są nadal powszechnie stosowane, nowoczesne proszki mogą mieć różne kolory i właściwości, co ułatwia ich zastosowanie na różnych powierzchniach),

— metody fizykochemiczne (polimeryzacja cyjanoakrylanu to przykład metody fizykochemicznej, która wykorzystuje zarówno zjawiska fizyczne, jak i chemiczne do uwidocznienia odcisków palców),

— metody biologiczne (polegają na powlekaniu podłoża żelem agarowym z kulturami bakterii, które rosną w miejscach, gdzie gromadzą się substancje odżywcze pozostawione przez odciski palców, kolonie bakterii można później wybarwiać metodami stosowanymi w mikrobiologii),

— wykorzystanie technologii 3D (nowoczesne skanery 3D pozwalają na dokładne odwzorowanie odcisków palców, co umożliwia ich analizę w trójwymiarze, dzięki temu można uzyskać bardziej szczegółowe informacje na temat struktury linii papilarnych).

Daktyloskopowanie osób żywych i martwych różni się głównie w kontekście warunków i metod, jakie są stosowane do pobierania odcisków palców. W przypadku osób żywych, odciski palców są zazwyczaj pobierane za pomocą specjalnych skanerów, które bezpośrednio rejestrują wzory linii papilarnych na komputerze. Może być również używany tusz i papier, gdzie palce są tuszowane i odciskane na karcie daktyloskopijnej. Osoby żywe mogą aktywnie współpracować podczas pobierania odcisków palców, co ułatwia proces. Instrukcje dotyczące odpowiedniego nacisku, kąta i umiejscowienia palca mogą być przekazywane na bieżąco. Skóra osób żywych zazwyczaj jest w lepszej kondycji, co ułatwia pobieranie wyraźnych i dokładnych odcisków palców. W przypadku osób martwych, kondycja skóry może być znacznie gorsza. Skóra może być sucha, zniekształcona lub uszkodzona w wyniku procesów pośmiertnych, co utrudnia pobieranie odcisków palców. Daktyloskopowanie osób martwych często wymaga specjalnych technik i narzędzi. Może być konieczne użycie substancji chemicznych, które nawilżają skórę lub poprawiają jej elastyczność. W niektórych przypadkach, skóra może być nawet oddzielana od palca i nakładana na palec rękawiczki, aby uzyskać wyraźniejszy odcisk. Oczywiście, osoby martwe nie mogą współpracować, co oznacza, że proces jest bardziej skomplikowany i wymaga większej precyzji oraz doświadczenia ze strony specjalistów. Zarówno w przypadku osób żywych, jak i martwych, mogą być stosowane tusz i skanery daktyloskopijne do rejestracji odcisków palców. Po pobraniu, odciski palców są analizowane i porównywane w ten sam sposób, niezależnie od tego, czy pochodzą od osoby żywej, czy martwej.

Na skórze osoby martwej, na przykład na szyi, można zabezpieczyć odciski palców do badań daktyloskopijnych. Proces ten jest jednak bardziej skomplikowany niż w przypadku osób żywych, ze względu na zmiany pośmiertne zachodzące w skórze. Pierwszym krokiem jest ocena stanu skóry osoby zmarłej. Skóra może być sucha, zniekształcona lub uszkodzona w wyniku procesów pośmiertnych, co może utrudniać pobieranie odcisków palców. W przypadku zabezpieczania odcisków palców na skórze osoby zmarłej, ważne jest odpowiednie przygotowanie powierzchni. Może to obejmować nawilżenie skóry lub jej delikatne oczyszczenie z wszelkich zanieczyszczeń, które mogą zakłócać proces wykrywania odcisków.

Badania genetyczne (DNA) są bardziej pewne i dokładne niż daktyloskopia, ponieważ DNA oferuje praktycznie 100% pewność identyfikacji oraz jest mniej podatne na zniekształcenia czy nieczytelność wyników. Jednak daktyloskopia pozostaje bardzo ważnym narzędziem w kryminalistyce i jest szeroko stosowana ze względu na swoją użyteczność w wielu sytuacjach.