Krytyczni, wymagający i dysfunkcyjni rodzice Jak wyznaczać granice i budować zdrowe relacje - ebook
Wydawnictwo:
Rok wydania:
2020
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
Krytyczni, wymagający i dysfunkcyjni rodzice Jak wyznaczać granice i budować zdrowe relacje - ebook
Wyznacz granice swoim trudnym rodzicom
Czy twój rodzic cię lekceważy, nieustannie krytykuje lub domaga się ciągłej uwagi? Czy martwisz się, że w końcu będziesz musiał zrezygnować z kontaktów z rodzicami? Czy marzysz o bliskiej osobie, z którą można otwarcie porozmawiać? David M. Allen, psychoterapeuta z czterdziestoletnim stażem, udowadnia, że można na nowo zdefiniować wzorce rodzinne, uzdrowić wzajemne stosunki i stworzyć satysfakcjonujące relacje.
Czerpiąc z metod psychoterapii integracyjnej, autor uczy, jak dotrzeć do przyczyn powstawania krzywdzących zachowań rodziców, które najczęściej mają swoje źródło w przeszłości. Przedstawione w książce techniki i strategie ‒ poparte licznymi przykładami ‒ pokazują, jak dbać o własne potrzeby, wyznaczać granice i bronić się przed dysfunkcyjnym zachowaniem rodziców. Podstawą wszystkich działań jest wypracowanie asertywności i dostosowanie postępowania do konkretnej sytuacji.
Naprawa relacji z bliskimi jest wstępem do życia zgodnie z własnymi wyborami, a nie pod dyktando rodziców. Ten wartościowy poradnik otwiera drogę do samorealizacji i pomaga zbudować nową, satysfakcjonującą więź w rodzinie.
„Allen przedstawia jasno i przystępnie, jak dochodzi do uwikłania dzieci w style relacyjne rodziców, oraz wyjaśnia na praktycznych i przydatnych przykładach, co można zmienić w swoim postępowaniu, aby uwolnić się z tej splątanej sieci emocji”. dr Gregg Henriques, profesor psychologii, James Madison University
„Wnikliwość Davida Allena pomaga nam zrozumieć trwały wpływ wywierany przez krytycznych rodziców na życie swoich dzieci również wtedy, gdy osiągną wiek dorosły. Allen opisuje skuteczne strategie pomagające dorosłym dzieciom poradzić sobie z tym trudnym dziedzictwem”. Serge Prengel, LMHC, redaktor podcastu Somatic Perspectives on Psychotherapy
„Posługując się przejrzystym językiem i zrozumiałymi przykładami, David Allen pokazuje, jak skutecznie radzić sobie ze skomplikowanymi relacjami z rodzicami oraz innymi osobami. Czyni to z przekonaniem, że relacje te są wartościowe, warto je więc podtrzymywać oraz przekształcać, tak by satysfakcjonowały zarówno dzieci, jak i rodziców”. Dr George Stricker, profesor psychologii, American School of Professional Psychology at Argosy University
„Niewielu naukowcom udało się odnieść taki sukces, jak Davidowi Allenowi – napisać łatwą w odbiorze i niezwykle przydatną książkę adresowaną do szerokiego kręgu odbiorców, stanowiącą potencjalne źródło pomocy dla członków rodzin dysfunkcyjnych oraz służącą wypracowywaniu bardziej satysfakcjonujących relacji rodzinnych. Szczerze polecam!”. Dr Andre Marquis, profesor doradztwa psychologicznego i rozwoju człowieka Uniwersytetu w Rochester, autor kilkunastu publikacji, w tym Integral Psychotherapy
DAVID M. ALLEN, MD, emerytowany profesor psychiatrii, przez szesnaście lat kierował szkoleniami podyplomowymi ze specjalizacji psychiatrycznej w Centrum Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Tennessee w Memphis. Autor książki How Dysfunctional Families Spur Mental Disorders oraz kilku innych publikacji z dziedziny psychoterapii.
| Kategoria: | Psychologia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-233-7134-2 |
| Rozmiar pliku: | 1,2 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Spis treści
Przedmowa 7
Wprowadzenie
Twoja potrzeba ciepła i akceptacji 9
Część I. O co tu chodzi?
1 Jak zrozumieć zachowanie rodziców? 17
2 Jak reagujesz? 41
3 Nabierz dystansu, biorąc pod uwagę historię rodziny i okoliczności 61
Część II. Co możesz zrobić?
4 Przygotuj się 93
5 Odróżniaj myślenie logiczne od nielogicznego 105
6 Przewiduj siedemnaście ruchów, które mogą wykonać twoi rodzice i zaplanuj swoje kontry 123
7 Zaproś do współpracy rodzeństwo oraz inne ważne dla ciebie osoby 159
Część III. Jak dążyć do ciepła i akceptacji?
8 Nawiązuj konstruktywne rozmowy 177
9 Domagaj się określonych zmian 203
10 Pokonuj nawyki i kolejne pogorszenia sytuacji 215
Podsumowanie
Jesteś w stanie pokonać ograniczenia narzucane ci przez rodziców 225
Podziękowania 235
Bibliografia 237Przedmowa
Rodzice Alice, mojej pacjentki, budzili w niej od wielu lat uczucie gniewu. Nie zachowywali się idealnie, gdy była mała – matka egocentryczka i ojciec odgrywający rolę nadwornego krytyka. Niewiele uległo też poprawie, kiedy Alice dorosła.
Osiągnąwszy wiek średni, Alice zdała sobie jednak sprawę, że nadal marzy o rodzicach, z którymi mogłaby rozmawiać, ukochanych bliskich osobach, którym mogłaby się zwierzać ze swoich radości i trosk, a także wysłuchiwać ich problemów.
Nowa książka Davida Allena sprawia, że znacznie wzrastają szanse na to, iż Alice będzie mogła zrealizować swoje marzenie.
Pragnienie Alice dotyczące nawiązania zdrowszych relacji z rodzicami stanowi przykład różnicy między ludźmi a zwierzętami.
Wkraczając w dorosłość, zwierzęta takie jak pies, kot, niedźwiedź, koń, ptak czy lew przestają rozpoznawać wychowujących je rodziców i zwracać na nich uwagę. Dorosłe osobniki są w stanie przetrwać bez starszych opiekunów, tak więc więzy łączące rodzica i dziecko ulegają zanikowi.
U ludzi wygląda to inaczej. Zazwyczaj cenimy sobie relacje z członkami rodziny i w naturalny sposób staramy się je podtrzymywać, przynajmniej w przypadku, gdy mogą się przyczynić do naszego rozwoju.
Opieka nad starzejącymi się rodzicami wzmaga także nasze poczucie troski o nich. Kochamy tych, którymi się opiekujemy. W miarę upływu lat odświeżenie relacji z trudnymi rodzicami może w znacznym stopniu wynagrodzić wysiłek włożony w ten proces przez obie strony.
Podejście prezentowane przez Davida Allena odzwierciedla jego przekonanie o skuteczności psychoterapii integracyjnej.
Allen, uznany ekspert w tej dziedzinie, integruje wiele różnych podejść terapeutycznych. Po mistrzowsku wiąże leczenie poznawczo-behawioralne, dzięki któremu pacjenci uczą się nowego sposobu myślenia i nowych umiejętności komunikacyjnych, z psychodynamicznym odkrywaniem źródeł wzorców, którymi posługują się osoby poddawane terapii. Ponadto łączy analizę przypadków z perspektywą teorii systemów rodzinnych, co pozwala mu poszerzyć zakres badań o reakcje rodziców, potomstwa i rodzeństwa pacjentów.
Liczne badania skuteczności psychoterapii dowodzą, że takie integracyjne podejście do leczenia przynosi pacjentom najwięcej korzyści. W podobnym zakresie z niniejszej publikacji mogą skorzystać jej czytelnicy.
Pisząc tę książkę, David Allen zrealizował niezwykle ambitne przedsięwzięcie.
Czy wybitny terapeuta rodzinny jest w stanie jasno opisać swoją pracę z pacjentami, tak aby czytelnicy jego książki mogli sobie pomóc, odtwarzając przebieg tej pracy? Zdaję sobie sprawę z trudności tego przedsięwzięcia, gdyż podjęłam się już podobnego, pisząc książkę zatytułowaną Prescriptions Without Pills. Jest to niełatwe zadanie, a jednak David Allen odniósł godny podziwu sukces.
Allen kroczy z czytelnikiem przez pojednanie i odnowę, które mogą prowadzić do ziemi obiecanej, jaką stanowi pełna miłości relacja rodzic–dziecko. Niczym pełen pewności głos lektora w nawigacji Google Maps czy Waze kieruje nami przez meandry ważnego procesu poprawy relacji.
Brawa dla Davida Allena za wspaniały przyczynek do udoskonalania relacji łączących dorosłych członków rodzin.
dr Susan Heitler, autorka książki Prescriptions without Pills: For Relief from Depression, Anger, Anxiety, and MoreWprowadzenie
Twoja potrzeba ciepła i akceptacji
Dla wielu z nas rodzice stanowią główne źródło większości dobrych rzeczy w naszym życiu. Gdy jesteśmy mali, opiekują się nami i zaspokajają nasze podstawowe potrzeby: pożywienia, schronienia i ludzkiego ciepła. Chronią nas i powstrzymują od robienia tego, co może nam zaszkodzić. Okazują nam wsparcie, choć bez nadmiernej opiekuńczości. Uczą nas, jak radzić sobie z otoczeniem, aby móc zaspokoić własne pragnienia i potrzeby. Zapewniają nam dożywotnią miłość i ciepło. Wyczekujemy spotkań z nimi, żeby wspólnie świętować urodziny, zakończenie szkoły lub studiów, awans, ślub czy narodziny naszych dzieci albo po prostu spędzać z nimi czas, ponieważ cieszy nas ich towarzystwo. Myślimy o nich z czułością, a gdy odchodzą z tego świata, dotkliwie odczuwamy stratę.
Jeśli sięgnąłeś po tę książkę, to być może w twojej rodzinie brakuje takich uczuć. Odnosisz wrażenie, że twoi rodzice uważają cię za kompletnego nieudacznika. Być może wiele razy reagowali negatywnie na twoje ulubione zajęcia i zainteresowania. Czujesz, że w jakimś stopniu ich rozczarowujesz i wprawiasz w zażenowanie, odbierają cię jako osobę nadmiernie emocjonalną lub nadwrażliwą. Ich powtarzające się, kompulsywne negatywne reakcje wobec twoich wyborów życiowych i próśb wywołują w tobie wrażenie, że rodzice uważają twoje żądania za wygórowane i oczekują wręcz, że to ty powinieneś robić więcej dla nich.
Czasami uważasz, że twoi rodzice często zachowują się jak dzieci, a ty jesteś jedyną osobą dorosłą w tym towarzystwie. W pewnym sensie musisz stać się rodzicem własnej matki lub ojca, a nawet ich obojga. Bywa, że wzajemnie oskarżają się przed tobą, zupełnie jakbyś dysponował możliwością naprawienia ich małżeństwa i był do tego zobowiązany.
Być może uważasz, że – pomimo ich pozornej miłości do ciebie – w rzeczywistości twoi rodzice cię nie cenią. Zachowują się wobec ciebie lekceważąco, krytycznie, roszczeniowo, nienawistnie, innymi słowy – dysfunkcyjnie. Nie chodzi tu o pełnowymiarowe maltretowanie (jeśli w twojej rodzinie dochodzi do jawnego, znacznego maltretowania fizycznego lub wykorzystywania seksualnego, niniejsza książka nie zastąpi współpracy z wykwalifikowanym terapeutą). Prawdopodobnie jednak nie wszystkie z twoich interakcji z rodzicami zaliczają się do nieprzyjemnych. Nieprzyjemne są tylko te związane z określonymi momentami i miejscami lub sprawami, takimi jak nauka, kariera zawodowa czy relacje damsko-męskie. Twoi rodzice nie zachowują się negatywnie cały czas, zapewne dostrzegłeś, że sprawiają wrażenie naprawdę świetnych ludzi w innych sytuacjach, w towarzystwie przyjaciół i współpracowników, którzy najwyraźniej lubią z nimi przebywać i okazują im szacunek. Być może byłeś świadkiem tego, jak ojciec i matka wchodzą z tymi osobami w pozytywne interakcje. Mogłeś też usłyszeć, że jesteś prawdziwym szczęściarzem, mając takich rodziców.
Mimo to rodzice są trudni w kontaktach z tobą. Lekceważą cię – ignorują twoje uczucia i pomysły, mówią ci (lub innym ludziom), że twoje pomysły są głupie lub szalone, upierają się, że wiedzą, jak się czujesz, zupełnie, jakby wiedzieli na ten temat więcej niż ty. Wtrącają się w twoje życie, roszcząc sobie prawo do krytykowania twoich decyzji i dyktowania, co powinieneś robić. Bywa też, że zamykają się w sobie i wycofują z twojego życia wtedy, gdy najbardziej ich potrzebujesz.
Jest bardzo prawdopodobne, że starasz się dopasować siebie i swoje zachowania do tego, czego – jak się wydaje – pragną i potrzebują rodzice, a następnie odkrywasz, że właśnie za to cię krytykują. Ich żądania i słowa krytyki sprawiają na tobie wrażenie niespójnych, wręcz sprzecznych, powodując, że jakkolwiek postąpisz, to i tak wybierzesz złe rozwiązanie. Jeśli próbowałeś lub nadal próbujesz godzić się na różne rzeczy, żeby tylko jakoś się z rodzicami dogadać, wiesz już, że to po prostu nie działa i w żaden sposób nie kończy nieprzyjemnych interakcji. Nade wszystko zaś wasze wzajemne oddziaływanie często w znacznym stopniu upośledza twoją samoaktualizację (samorealizację), czyli przeżywanie przez ciebie życia w sposób, jaki sam wybrałeś.
To naturalne, że uważasz za niemal niemożliwe, by utrzymywać relacje z rodzicami zachowującymi się wobec ciebie w lekceważący, krytyczny, roszczeniowy i dysfunkcyjny sposób (invalidating, critical, demanding, dysfunctional, w skrócie ICDD), nie doświadczając jednocześnie spadku poczucia własnej wartości, nie odczuwając nieustannej kontroli, krytyki i zdrady ze strony rodziców oraz nie będąc w stanie pozbyć się uczucia gniewu lub wyczerpania. A jednak prawdopodobnie nadal łakniesz ciepła i akceptacji ze strony ojca i matki, niezależnie od tego, czy jesteś skłonny przyznać się do tego przed samym sobą. Nie chcesz pozbywać się ich ze swojego życia, choć nie chcesz też pozostawać nadal celem ich nacisków, prześladowań lub jawnej wrogości. Nie chcesz zrezygnować z relacji z rodzicami, martwisz się jednak, że w końcu będziesz musiał nieustannie ich unikać lub pogodzić się z ich niewłaściwym zachowaniem wobec ciebie. Jako osoba dorosła prawdopodobnie wątpisz we własne zdrowie psychiczne z powodu żywionej przez siebie nadziei, że pewnego dnia twoi rodzice okażą ci ciepło i akceptację.
Najprawdopodobniej korzystałeś już z wielu rewelacyjnych metod poprawy swoich relacji z rodzicami, które nie przyniosły żadnych lub prawie żadnych rezultatów. Z tego powodu możesz uważać za szalone założenie, że potrafisz powstrzymać rodziców od zachowań ICDD. Gdyby to było takie proste, dawno już wpadłbyś na to, jak to zrobić, a twoje wysiłki w końcu przyniosłyby skutek. Nie jest to jednak proste. Rozwiązania opisywane przeze mnie wymagają rozbudowanego planowania i konsekwentnych działań. Z pewnością jednak jesteś w stanie powstrzymać rodziców od wspomnianych zachowań.
Przedmowa 7
Wprowadzenie
Twoja potrzeba ciepła i akceptacji 9
Część I. O co tu chodzi?
1 Jak zrozumieć zachowanie rodziców? 17
2 Jak reagujesz? 41
3 Nabierz dystansu, biorąc pod uwagę historię rodziny i okoliczności 61
Część II. Co możesz zrobić?
4 Przygotuj się 93
5 Odróżniaj myślenie logiczne od nielogicznego 105
6 Przewiduj siedemnaście ruchów, które mogą wykonać twoi rodzice i zaplanuj swoje kontry 123
7 Zaproś do współpracy rodzeństwo oraz inne ważne dla ciebie osoby 159
Część III. Jak dążyć do ciepła i akceptacji?
8 Nawiązuj konstruktywne rozmowy 177
9 Domagaj się określonych zmian 203
10 Pokonuj nawyki i kolejne pogorszenia sytuacji 215
Podsumowanie
Jesteś w stanie pokonać ograniczenia narzucane ci przez rodziców 225
Podziękowania 235
Bibliografia 237Przedmowa
Rodzice Alice, mojej pacjentki, budzili w niej od wielu lat uczucie gniewu. Nie zachowywali się idealnie, gdy była mała – matka egocentryczka i ojciec odgrywający rolę nadwornego krytyka. Niewiele uległo też poprawie, kiedy Alice dorosła.
Osiągnąwszy wiek średni, Alice zdała sobie jednak sprawę, że nadal marzy o rodzicach, z którymi mogłaby rozmawiać, ukochanych bliskich osobach, którym mogłaby się zwierzać ze swoich radości i trosk, a także wysłuchiwać ich problemów.
Nowa książka Davida Allena sprawia, że znacznie wzrastają szanse na to, iż Alice będzie mogła zrealizować swoje marzenie.
Pragnienie Alice dotyczące nawiązania zdrowszych relacji z rodzicami stanowi przykład różnicy między ludźmi a zwierzętami.
Wkraczając w dorosłość, zwierzęta takie jak pies, kot, niedźwiedź, koń, ptak czy lew przestają rozpoznawać wychowujących je rodziców i zwracać na nich uwagę. Dorosłe osobniki są w stanie przetrwać bez starszych opiekunów, tak więc więzy łączące rodzica i dziecko ulegają zanikowi.
U ludzi wygląda to inaczej. Zazwyczaj cenimy sobie relacje z członkami rodziny i w naturalny sposób staramy się je podtrzymywać, przynajmniej w przypadku, gdy mogą się przyczynić do naszego rozwoju.
Opieka nad starzejącymi się rodzicami wzmaga także nasze poczucie troski o nich. Kochamy tych, którymi się opiekujemy. W miarę upływu lat odświeżenie relacji z trudnymi rodzicami może w znacznym stopniu wynagrodzić wysiłek włożony w ten proces przez obie strony.
Podejście prezentowane przez Davida Allena odzwierciedla jego przekonanie o skuteczności psychoterapii integracyjnej.
Allen, uznany ekspert w tej dziedzinie, integruje wiele różnych podejść terapeutycznych. Po mistrzowsku wiąże leczenie poznawczo-behawioralne, dzięki któremu pacjenci uczą się nowego sposobu myślenia i nowych umiejętności komunikacyjnych, z psychodynamicznym odkrywaniem źródeł wzorców, którymi posługują się osoby poddawane terapii. Ponadto łączy analizę przypadków z perspektywą teorii systemów rodzinnych, co pozwala mu poszerzyć zakres badań o reakcje rodziców, potomstwa i rodzeństwa pacjentów.
Liczne badania skuteczności psychoterapii dowodzą, że takie integracyjne podejście do leczenia przynosi pacjentom najwięcej korzyści. W podobnym zakresie z niniejszej publikacji mogą skorzystać jej czytelnicy.
Pisząc tę książkę, David Allen zrealizował niezwykle ambitne przedsięwzięcie.
Czy wybitny terapeuta rodzinny jest w stanie jasno opisać swoją pracę z pacjentami, tak aby czytelnicy jego książki mogli sobie pomóc, odtwarzając przebieg tej pracy? Zdaję sobie sprawę z trudności tego przedsięwzięcia, gdyż podjęłam się już podobnego, pisząc książkę zatytułowaną Prescriptions Without Pills. Jest to niełatwe zadanie, a jednak David Allen odniósł godny podziwu sukces.
Allen kroczy z czytelnikiem przez pojednanie i odnowę, które mogą prowadzić do ziemi obiecanej, jaką stanowi pełna miłości relacja rodzic–dziecko. Niczym pełen pewności głos lektora w nawigacji Google Maps czy Waze kieruje nami przez meandry ważnego procesu poprawy relacji.
Brawa dla Davida Allena za wspaniały przyczynek do udoskonalania relacji łączących dorosłych członków rodzin.
dr Susan Heitler, autorka książki Prescriptions without Pills: For Relief from Depression, Anger, Anxiety, and MoreWprowadzenie
Twoja potrzeba ciepła i akceptacji
Dla wielu z nas rodzice stanowią główne źródło większości dobrych rzeczy w naszym życiu. Gdy jesteśmy mali, opiekują się nami i zaspokajają nasze podstawowe potrzeby: pożywienia, schronienia i ludzkiego ciepła. Chronią nas i powstrzymują od robienia tego, co może nam zaszkodzić. Okazują nam wsparcie, choć bez nadmiernej opiekuńczości. Uczą nas, jak radzić sobie z otoczeniem, aby móc zaspokoić własne pragnienia i potrzeby. Zapewniają nam dożywotnią miłość i ciepło. Wyczekujemy spotkań z nimi, żeby wspólnie świętować urodziny, zakończenie szkoły lub studiów, awans, ślub czy narodziny naszych dzieci albo po prostu spędzać z nimi czas, ponieważ cieszy nas ich towarzystwo. Myślimy o nich z czułością, a gdy odchodzą z tego świata, dotkliwie odczuwamy stratę.
Jeśli sięgnąłeś po tę książkę, to być może w twojej rodzinie brakuje takich uczuć. Odnosisz wrażenie, że twoi rodzice uważają cię za kompletnego nieudacznika. Być może wiele razy reagowali negatywnie na twoje ulubione zajęcia i zainteresowania. Czujesz, że w jakimś stopniu ich rozczarowujesz i wprawiasz w zażenowanie, odbierają cię jako osobę nadmiernie emocjonalną lub nadwrażliwą. Ich powtarzające się, kompulsywne negatywne reakcje wobec twoich wyborów życiowych i próśb wywołują w tobie wrażenie, że rodzice uważają twoje żądania za wygórowane i oczekują wręcz, że to ty powinieneś robić więcej dla nich.
Czasami uważasz, że twoi rodzice często zachowują się jak dzieci, a ty jesteś jedyną osobą dorosłą w tym towarzystwie. W pewnym sensie musisz stać się rodzicem własnej matki lub ojca, a nawet ich obojga. Bywa, że wzajemnie oskarżają się przed tobą, zupełnie jakbyś dysponował możliwością naprawienia ich małżeństwa i był do tego zobowiązany.
Być może uważasz, że – pomimo ich pozornej miłości do ciebie – w rzeczywistości twoi rodzice cię nie cenią. Zachowują się wobec ciebie lekceważąco, krytycznie, roszczeniowo, nienawistnie, innymi słowy – dysfunkcyjnie. Nie chodzi tu o pełnowymiarowe maltretowanie (jeśli w twojej rodzinie dochodzi do jawnego, znacznego maltretowania fizycznego lub wykorzystywania seksualnego, niniejsza książka nie zastąpi współpracy z wykwalifikowanym terapeutą). Prawdopodobnie jednak nie wszystkie z twoich interakcji z rodzicami zaliczają się do nieprzyjemnych. Nieprzyjemne są tylko te związane z określonymi momentami i miejscami lub sprawami, takimi jak nauka, kariera zawodowa czy relacje damsko-męskie. Twoi rodzice nie zachowują się negatywnie cały czas, zapewne dostrzegłeś, że sprawiają wrażenie naprawdę świetnych ludzi w innych sytuacjach, w towarzystwie przyjaciół i współpracowników, którzy najwyraźniej lubią z nimi przebywać i okazują im szacunek. Być może byłeś świadkiem tego, jak ojciec i matka wchodzą z tymi osobami w pozytywne interakcje. Mogłeś też usłyszeć, że jesteś prawdziwym szczęściarzem, mając takich rodziców.
Mimo to rodzice są trudni w kontaktach z tobą. Lekceważą cię – ignorują twoje uczucia i pomysły, mówią ci (lub innym ludziom), że twoje pomysły są głupie lub szalone, upierają się, że wiedzą, jak się czujesz, zupełnie, jakby wiedzieli na ten temat więcej niż ty. Wtrącają się w twoje życie, roszcząc sobie prawo do krytykowania twoich decyzji i dyktowania, co powinieneś robić. Bywa też, że zamykają się w sobie i wycofują z twojego życia wtedy, gdy najbardziej ich potrzebujesz.
Jest bardzo prawdopodobne, że starasz się dopasować siebie i swoje zachowania do tego, czego – jak się wydaje – pragną i potrzebują rodzice, a następnie odkrywasz, że właśnie za to cię krytykują. Ich żądania i słowa krytyki sprawiają na tobie wrażenie niespójnych, wręcz sprzecznych, powodując, że jakkolwiek postąpisz, to i tak wybierzesz złe rozwiązanie. Jeśli próbowałeś lub nadal próbujesz godzić się na różne rzeczy, żeby tylko jakoś się z rodzicami dogadać, wiesz już, że to po prostu nie działa i w żaden sposób nie kończy nieprzyjemnych interakcji. Nade wszystko zaś wasze wzajemne oddziaływanie często w znacznym stopniu upośledza twoją samoaktualizację (samorealizację), czyli przeżywanie przez ciebie życia w sposób, jaki sam wybrałeś.
To naturalne, że uważasz za niemal niemożliwe, by utrzymywać relacje z rodzicami zachowującymi się wobec ciebie w lekceważący, krytyczny, roszczeniowy i dysfunkcyjny sposób (invalidating, critical, demanding, dysfunctional, w skrócie ICDD), nie doświadczając jednocześnie spadku poczucia własnej wartości, nie odczuwając nieustannej kontroli, krytyki i zdrady ze strony rodziców oraz nie będąc w stanie pozbyć się uczucia gniewu lub wyczerpania. A jednak prawdopodobnie nadal łakniesz ciepła i akceptacji ze strony ojca i matki, niezależnie od tego, czy jesteś skłonny przyznać się do tego przed samym sobą. Nie chcesz pozbywać się ich ze swojego życia, choć nie chcesz też pozostawać nadal celem ich nacisków, prześladowań lub jawnej wrogości. Nie chcesz zrezygnować z relacji z rodzicami, martwisz się jednak, że w końcu będziesz musiał nieustannie ich unikać lub pogodzić się z ich niewłaściwym zachowaniem wobec ciebie. Jako osoba dorosła prawdopodobnie wątpisz we własne zdrowie psychiczne z powodu żywionej przez siebie nadziei, że pewnego dnia twoi rodzice okażą ci ciepło i akceptację.
Najprawdopodobniej korzystałeś już z wielu rewelacyjnych metod poprawy swoich relacji z rodzicami, które nie przyniosły żadnych lub prawie żadnych rezultatów. Z tego powodu możesz uważać za szalone założenie, że potrafisz powstrzymać rodziców od zachowań ICDD. Gdyby to było takie proste, dawno już wpadłbyś na to, jak to zrobić, a twoje wysiłki w końcu przyniosłyby skutek. Nie jest to jednak proste. Rozwiązania opisywane przeze mnie wymagają rozbudowanego planowania i konsekwentnych działań. Z pewnością jednak jesteś w stanie powstrzymać rodziców od wspomnianych zachowań.
więcej..
