Linux. Wiersz poleceń i skrypty powłoki. Biblia - ebook
Linux. Wiersz poleceń i skrypty powłoki. Biblia - ebook
Odkąd systemy linuksowe mają atrakcyjne interfejsy graficzne, wielu administratorów wykonuje swoje zadania za pomocą myszy. Wiersz poleceń jest o wiele trudniejszym interfejsem, ten sposób pracy jednak pozwala na wykorzystanie pełnego potencjału Linuksa i uzyskanie dostępu do funkcji, które w inny sposób byłyby nieosiągalne. Umiejętność pisania skryptów wiersza poleceń i powłoki Linuksa wciąż jest niezwykle ważna dla każdego administratora, któremu zależy na efektywnym działaniu systemu.
Ta książka, podobnie jak inne z serii "Biblia", zawiera zarówno niezbędne teoretyczne informacje, jak i mnóstwo praktycznych wskazówek i instrukcji, dzięki czemu jest znakomitą pomocą w nauce pisania skryptów dla Linuksa. Pokazano tu, kiedy efektywniej jest używać interfejsu graficznego, a kiedy lepiej sięgnąć do wiersza poleceń. Opisano elementy systemu Linux i przedstawiono podstawowe informacje o powłoce, a także o pracy w wierszu poleceń. Zaprezentowano techniki przetwarzania danych użytkownika w skryptach, pracę z systemami plików, wreszcie - sposoby instalacji i aktualizacji oprogramowania. Sporo miejsca poświęcono pracy z wyrażeniami regularnymi i zaawansowanym metodom manipulacji danymi, pokazano też, jak zmodyfikować skrypty powłoki, aby działały w innych powłokach Linuksa.
Najciekawsze zagadnienia:
- tworzenie praktycznych skryptów i narzędzi skryptowych i zarządzanie nimi
- alternatywne powłoki, takie jak dash i zsh
- edytory gawk i sed
- podstawowe i rozszerzone wyrażenia regularne
- tworzenie skryptów powłoki dla pulpitów graficznych w środowiskach KDE i GNOME
- pisanie podstawowych i zaawansowanych funkcji
Wiersz poleceń: oto pełny potencjał Linuksa!
Spis treści
O autorach
O redaktorze merytorycznym
Podziękowania
Wprowadzenie
Część I. Wiersz poleceń Linuksa
- Rozdział 1. Powłoki Linuksa - podstawy
- Poznawanie Linuksa
- Jądro Linuksa
- Narzędzia GNU
- Środowisko pulpitu Linuksa
- Zapoznanie z dystrybucjami Linuksa
- Podstawowe dystrybucje Linuksa
- Podsumowanie
- Poznawanie Linuksa
- Rozdział 2. Uzyskiwanie dostępu do powłoki
- Dostęp do wiersza poleceń
- Konsole
- Terminale graficzne
- Dostęp do CLI przez konsolę Linuksa
- Dostęp do CLI przez graficzny emulator terminala
- Emulator terminala Gnome
- Uzyskiwanie dostępu do terminala GNOME
- Pasek menu
- Emulator terminala Konsole
- Dostęp do Konsole
- Pasek menu
- Emulator terminala xterm
- Uzyskiwanie dostępu do xterm
- Parametry wiersza poleceń
- Podsumowanie
- Dostęp do wiersza poleceń
- Rozdział 3. Podstawowe polecenia powłoki Bash
- Uruchamianie powłoki
- Praca z wierszem poleceń powłoki
- Posługiwanie się podręcznikiem Bash
- Przeglądanie systemu plików
- System plików Linuksa
- Poruszanie się po katalogach
- Wyświetlanie list plików i katalogów
- Wyświetlanie podstawowej listy
- Długi format listy
- Filtrowanie listy wyników
- Obsługa plików
- Tworzenie plików
- Kopiowanie plików
- Uzupełnianie poleceń
- Dowiązania do plików
- Zmienianie nazw plików
- Usuwanie plików
- Zarządzanie katalogami
- Tworzenie katalogów
- Usuwanie katalogów
- Przeglądanie zawartości plików
- Sprawdzanie typu pliku
- Wyświetlanie całego pliku
- Wyświetlanie części pliku
- Podsumowanie
- Rozdział 4. Więcej poleceń powłoki Bash
- Monitorowanie programów
- Podglądanie procesów
- Monitorowanie procesów w czasie rzeczywistym
- Zatrzymywanie procesów
- Monitorowanie przestrzeni dyskowej
- Montowanie mediów
- Polecenie df
- Polecenie du
- Praca z plikami danych
- Przechowywanie danych
- Wyszukiwanie danych
- Kompresja danych
- Archiwizacja danych
- Podsumowanie
- Monitorowanie programów
- Rozdział 5. Rozszerzenie wiadomości o powłoce
- Typy powłoki
- Relacja rodzic-dziecko między powłokami
- Wyświetlanie listy procesów
- Pomysłowe wykorzystanie podpowłok
- Polecenia zewnętrzne i wbudowane
- Polecenia zewnętrzne
- Polecenia wbudowane
- Podsumowanie
- Rozdział 6. Zmienne środowiskowe w systemie Linux
- Zmienne środowiskowe - informacje ogólne
- Globalne zmienne środowiskowe
- Lokalne zmienne środowiskowe
- Zmienne zdefiniowane przez użytkownika
- Ustawianie lokalnych zmiennych zdefiniowanych przez użytkownika
- Ustawianie globalnych zmiennych środowiskowych
- Usuwanie zmiennych środowiskowych
- Sprawdzanie domyślnych zmiennych środowiskowych powłoki
- Ustawianie zmiennej środowiskowej PATH
- Lokalizacja systemowych zmiennych środowiskowych
- Proces logowania do powłoki
- Proces powłoki interaktywnej
- Proces powłoki nieinteraktywnej
- Ustawianie zmiennych środowiskowych na stałe
- Zmienne tablicowe
- Podsumowanie
- Zmienne środowiskowe - informacje ogólne
- Rozdział 7. Uprawnienia do plików w systemie Linux
- Zabezpieczenia Linuksa
- Plik /etc/passwd
- Plik /etc/shadow
- Dodawanie użytkownika
- Usuwanie użytkownika
- Modyfikowanie konta użytkownika
- Grupy w Linuksie
- Plik /etc/group
- Tworzenie nowych grup
- Modyfikowanie grup
- Dekodowanie uprawnień do plików
- Symbole uprawnień do plików
- Domyślne uprawnienia do plików
- Zmiana ustawień zabezpieczeń
- Zmiana uprawnień
- Zmiana właściciela
- Wspólne pliki
- Listy kontroli dostępu
- Podsumowanie
- Zabezpieczenia Linuksa
- Rozdział 8. Zarządzanie systemami plików
- Systemy plików Linuksa
- Ewolucja systemu plików Linuksa
- Systemy plików z księgowaniem
- Systemy plików z zarządzaniem woluminami
- Praca z systemami plików
- Tworzenie partycji
- Polecenie gdisk
- Polecenie GNU parted
- Tworzenie systemu plików
- Sprawdzanie i naprawianie systemu plików
- Woluminy logiczne
- Struktura LVM
- LVM w Linuksie
- Używanie LVM w Linuksie
- Podsumowanie
- Systemy plików Linuksa
- Rozdział 9. Instalacja oprogramowania
- Zarządzanie pakietami
- Systemy oparte na Debianie
- Zarządzanie pakietami za pomocą polecenia apt
- Instalowanie pakietów oprogramowania za pomocą polecenia apt
- Aktualizacja oprogramowania za pomocą polecenia apt
- Dezinstalacja oprogramowania za pomocą polecenia apt
- Repozytoria apt
- Systemy oparte na Red Hat
- Wyświetlanie listy zainstalowanych pakietów
- Instalowanie oprogramowania za pomocą polecenia dnf
- Aktualizacja oprogramowania za pomocą polecenia dnf
- Dezinstalacja oprogramowania za pomocą polecenia dnf
- Uszkodzone zależności
- Repozytoria RPM
- Zarządzanie oprogramowaniem za pomocą kontenerów
- Kontenery snap
- Kontenery flatpak
- Instalacja z kodu źródłowego
- Podsumowanie
- Rozdział 10. Praca z edytorami
- Praca z edytorem vim
- Sprawdzanie pakietu vim
- Podstawy edytora vim
- Edytowanie danych
- Kopiowanie i wklejanie
- Wyszukiwanie i zastępowanie
- Edytor nano
- Edytor Emacs
- Sprawdzanie pakietu Emacs
- Edytor Emacs w trybie konsolowym
- Edytor Emacs z graficznym interfejsem użytkownika
- Rodzina edytorów KDE
- Edytor KWrite
- Edytor Kate
- Edytor GNOME
- Uruchamianie gedit
- Podstawowe funkcje edytora gedit
- Zarządzanie wtyczkami
- Podsumowanie
- Praca z edytorem vim
Część II. Podstawy skryptów powłoki
- Rozdział 11. Podstawy budowy skryptów
- Używanie kilku poleceń na raz
- Tworzenie pliku skryptu
- Wyświetlanie komunikatów
- Zmienne
- Zmienne środowiskowe
- Zmienne użytkownika
- Podmienianie poleceń
- Przekierowywanie wejścia i wyjścia
- Przekierowywanie wyjścia
- Przekierowywanie wejścia
- Potoki
- Wykonywanie działań matematycznych
- Polecenie expr
- Nawiasy
- Rozwiązanie zmiennoprzecinkowe
- Wychodzenie ze skryptu
- Sprawdzanie stanu wyjścia
- Polecenie exit
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Rozdział 12. Polecenia strukturalne
- Instrukcja if-then
- Instrukcja if-then-else
- Zagnieżdżanie instrukcji if
- Polecenie test
- Porównywanie liczb
- Porównywanie łańcuchów
- Porównywanie plików
- Testy złożone
- Zaawansowane właściwości instrukcji if-then
- Pojedyncze nawiasy
- Podwójne nawiasy
- Podwójne nawiasy prostokątne
- Polecenie case
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Rozdział 13. Więcej poleceń strukturalnych
- Polecenie for
- Wczytywanie listy wartości
- Wczytywanie złożonych list wartości
- Wczytywanie listy ze zmiennej
- Wczytywanie wartości z polecenia
- Zmiana separatora pól
- Wczytywanie katalogu za pomocą symboli wieloznacznych
- Polecenie for w stylu języka C
- Polecenie for z języka C
- Używanie więcej niż jednej zmiennej
- Polecenie while
- Podstawowy format polecenia while
- Używanie kilku poleceń testowych
- Polecenie until
- Zagnieżdżanie pętli
- Przeglądanie za pomocą pętli danych w plikach
- Kontrolowanie pętli
- Polecenie break
- Polecenie continue
- Przetwarzanie wyników pętli
- Kilka praktycznych przykładów
- Wyszukiwanie plików wykonywalnych
- Tworzenie wielu kont użytkownika
- Podsumowanie
- Polecenie for
- Rozdział 14. Przyjmowanie danych od użytkownika
- Przekazywanie parametrów
- Wczytywanie parametrów
- Wczytywanie nazwy skryptu
- Testowanie parametrów
- Specjalne zmienne parametryczne
- Liczenie parametrów
- Pobieranie wszystkich danych
- Przesuwanie parametrów
- Opcje
- Wyszukiwanie opcji
- Polecenie getopt
- Polecenie getopts
- Standaryzacja opcji
- Odbieranie danych od użytkownika
- Podstawy wczytywania
- Kontrola czasu
- Wczytywanie bez wyświetlania
- Wczytywanie danych z pliku
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Przekazywanie parametrów
- Rozdział 15. Prezentowanie danych
- Wejście i wyjście
- Standardowe deskryptory plików
- Przekierowywanie błędów
- Przekierowywanie wyjścia w skryptach
- Przekierowania tymczasowe
- Trwałe przekierowania
- Przekierowywanie wejścia w skryptach
- Tworzenie własnych przekierowań
- Tworzenie wyjściowych deskryptorów plików
- Przekierowywanie deskryptorów plików
- Tworzenie wejściowych deskryptorów plików
- Tworzenie deskryptora odczytu/zapisu plików
- Zamykanie deskryptorów plików
- Wyświetlanie listy otwartych deskryptorów plików
- Tłumienie wyników poleceń
- Pliki tymczasowe
- Tworzenie lokalnego pliku tymczasowego
- Tworzenie tymczasowego pliku w katalogu
- Tworzenie tymczasowego katalogu
- Zapisywanie komunikatów w dzienniku
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Wejście i wyjście
- Rozdział 16. Kontrola w skryptach
- Obsługa sygnałów
- Wysyłanie sygnałów do powłoki Bash
- Generowanie sygnałów
- Przechwytywanie sygnałów
- Przechwytywanie sygnału wyjścia w skrypcie
- Modyfikowanie lub usuwanie pułapki
- Wykonywanie skryptów w tle
- Wykonywanie w tle
- Wykonywanie wielu zadań w tle
- Wykonywanie skryptów bez rozłączania
- Kontrolowanie zadań
- Wyświetlanie zadań
- Ponowne uruchamianie zatrzymanych zadań
- Czy warto być uprzejmym
- Polecenie nice
- Polecenie renice
- Wykonywanie według zegara
- Planowanie wykonywania zadań za pomocą polecenia at
- Regularne wykonywanie skryptów
- Uruchamianie skryptów z nową powłoką
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Obsługa sygnałów
Część III. Zaawansowane techniki skryptowe
- Rozdział 17. Tworzenie funkcji
- Podstawy funkcji skryptowych
- Tworzenie funkcji
- Używanie funkcji
- Zwracanie wartości przez funkcję
- Domyślny stan wyjścia
- Polecenie return
- Przechwytywanie wyjścia funkcji
- Używanie zmiennych w funkcjach
- Przekazywanie parametrów do funkcji
- Zakres dostępności zmiennych w funkcji
- Zmienne tablicowe i funkcje
- Przekazywanie tablic do funkcji
- Zwracanie tablic przez funkcje
- Funkcje rekurencyjne
- Tworzenie biblioteki
- Używanie funkcji w wierszu poleceń
- Tworzenie funkcji w wierszu poleceń
- Definiowanie funkcji w pliku .bashrc
- Praktyczny przykład
- Pobieranie i instalacja
- Budowa biblioteki
- Funkcje biblioteki shtool
- Używanie biblioteki
- Podsumowanie
- Podstawy funkcji skryptowych
- Rozdział 18. Pisanie skryptów dla pulpitów graficznych
- Tworzenie menu tekstowych
- Tworzenie struktury menu
- Tworzenie funkcji menu
- Dodawanie logiki menu
- Łączenie wszystkiego razem
- Polecenie select
- Tworzenie okien
- Pakiet dialog
- Opcje polecenia dialog
- Polecenie dialog w skryptach
- Interfejs graficzny
- Środowisko KDE
- Środowisko GNOME
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Tworzenie menu tekstowych
- Rozdział 19. Wprowadzenie do edytorów sed i gawk
- Praca z tekstem
- Edytor sed
- Podstawy programu gawk
- Podstawowe polecenia edytora sed
- Więcej opcji zastępowania
- Używanie adresów
- Usuwanie wierszy
- Wstawianie i dołączanie tekstu
- Zmienianie wierszy
- Zamienianie znaków
- Jeszcze parę słów o drukowaniu
- Praca z plikami w edytorze sed
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Praca z tekstem
- Rozdział 20. Wyrażenia regularne
- Podstawy wyrażeń regularnych
- Definicja
- Typy wyrażeń regularnych
- Definiowanie wzorców BRE
- Zwykły tekst
- Znaki specjalne
- Znaki zakotwiczenia
- Kropka
- Klasy znaków
- Negacja klas znaków
- Zakresy
- Specjalne klasy znaków
- Gwiazdka
- Rozszerzone wyrażenia regularne
- Znak zapytania
- Znak plusa
- Klamry
- Symbol potoku
- Grupowanie wyrażeń
- Praktyczny przykład
- Liczenie plików w katalogach
- Sprawdzanie poprawności numeru telefonu
- Sprawdzanie adresów e-mail
- Podsumowanie
- Podstawy wyrażeń regularnych
- Rozdział 21. Zaawansowane funkcje edytora sed
- Polecenia wielowierszowe
- Polecenie n
- Wielowierszowe polecenie usuwania
- Wielowierszowe polecenie drukowania
- Schowek tymczasowy
- Negacja poleceń
- Zmiana przepływu sterowania
- Rozgałęzianie
- Testowanie
- Wymiana przez wzorzec
- Znak &
- Zamiana pojedynczych słów
- Polecenia edytora sed w skryptach
- Opakowania
- Przekierowywanie wyników edytora sed
- Tworzenie narzędzi edytora sed
- Dodawanie wierszy odstępu
- Dodawanie pustych wierszy, gdy trochę już ich jest
- Numerowanie wierszy w pliku
- Drukowanie ostatnich wierszy
- Usuwanie wierszy
- Usuwanie znaczników HTML-a
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Polecenia wielowierszowe
- Rozdział 22. Zaawansowane funkcje edytora gawk
- Zmienne
- Zmienne wbudowane
- Zmienne zdefiniowane przez użytkownika
- Tablice
- Definiowanie zmiennych tablicowych
- Iteracja przez zmienne tablicowe
- Usuwanie zmiennych tablicowych
- Wzorce
- Wyrażenia regularne
- Operator dopasowywania
- Wyrażenia matematyczne
- Polecenia strukturalne
- Instrukcja if
- Instrukcja while
- Instrukcja do-while
- Instrukcja for
- Formaty drukowania
- Funkcje wbudowane
- Funkcje matematyczne
- Funkcje łańcuchowe
- Funkcje czasu
- Funkcje zdefiniowane przez użytkownika
- Definiowanie funkcji
- Używanie własnych funkcji
- Tworzenie biblioteki funkcji
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
- Zmienne
- Rozdział 23. Praca z alternatywnymi powłokami
- Powłoka Dash
- Funkcjonalność powłoki Dash
- Parametry wiersza poleceń powłoki Dash
- Zmienne środowiskowe powłoki Dash
- Wbudowane polecenia powłoki Dash
- Skrypty powłoki Dash
- Tworzenie skryptów powłoki Dash
- Co nie będzie działać
- Powłoka zsh
- Budowa powłoki zsh
- Opcje powłoki
- Polecenia wbudowane
- Pisanie skryptów powłoki zsh
- Działania matematyczne
- Polecenia strukturalne
- Funkcje
- Praktyczny przykład
- Podsumowanie
Część IV. Tworzenie praktycznych skryptów i zarządzanie nimi
- Rozdział 24. Pisanie prostych narzędzi skryptowych
- Wykonywanie kopii zapasowych
- Codzienne wykonywanie kopii zapasowej plików
- Tworzenie skryptu archiwizacji godzinnej
- Usuwanie kont
- Potrzebne funkcje
- Tworzenie skryptu
- Uruchamianie skryptu
- Monitorowanie systemu
- Domyślne funkcje audytu powłoki
- Funkcje monitorowania uprawnień
- Tworzenie skryptu
- Uruchamianie skryptu
- Podsumowanie
- Wykonywanie kopii zapasowych
- Rozdział 25. Organizacja skryptów
- Kontrola wersji
- Katalog roboczy
- Poczekalnie
- Repozytorium lokalne
- Repozytorium zdalne
- Rozgałęzianie
- Klonowanie
- Git jako system kontroli wersji
- Konfiguracja środowiska Git
- Zatwierdzanie w Git
- Podsumowanie
- Kontrola wersji
Dodatki
- Dodatek A. Przewodnik po poleceniach powłoki Bash
- Dodatek B. Skrócony przewodnik po edytorach sed i gawk
- Skorowidz
Kategoria: | Systemy operacyjne |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-8322-075-8 |
Rozmiar pliku: | 9,4 MB |