List do Kolosan (NPD) - ebook

WSTĘP

Drodzy Czytelnicy,

przekład Listu do Kolosan, który trzymają Państwo w rękach, jest przeznaczony dla osób, które nie są objęte jakąkolwiek opieką eklezjalną. Z tego powodu ma on szczególną postać i jest dość nietypowy, jak na polskie warunki kulturowe. Chociaż nosi on nazwę Nowy Przekład Dynamiczny, to w istocie, z uwagi na użycie potrójnego kryterium ekwiwalentów dynamicznych (semantycznego, merytorycznego i kontekstualnego), można śmiało nazwać go przekładem o potrójnej naturze dynamicznej. Co więcej, w redakcji tekstu zastosowaliśmy znany z tradycji hebrajskiej targumiczny styl translacji, co w polskiej tradycji przekładów biblijnych jest przedsięwzięciem całkowicie nowatorskim. Więcej szczegółowych informacji na temat tej metody przekładu, jego formy i stylistyki znajdą Państwo na końcu publikacji – w Wyjaśnieniach metodologicznych NPD.

Potrzeba realizacji takiego właśnie tłumaczenia Bożego Słowa zrodziła się z kontaktów członków Zespołu NPD ze zwykłymi ludźmi, którzy w czasie rozmów ewangelizacyjnych wielokrotnie zgłaszali potrzebę dysponowania przystępnym tłumaczeniem Biblii, które będzie zrozumiałe nie tylko dla specjalistów, ale także dla zwykłych zjadaczy chleba. Dla wielu ludzi język i styl współczesnych tłumaczeń Biblii jest ciągle poważną barierą w dotarciu do istoty przekazu Pisma św. Inną trudnością, z jaką zmagają się odbiorcy wielu tradycyjnych przekładów, jest dość powszechne ich zorientowanie na kultywowanie religijności. A przecież chrześcijaństwo w swej źródłowej, biblijnej formie nie jest religią, a więc nie powinno być obciążane typowym dla systemów religijnych zespołem obrzędów i ceremonii. Oddawanie Bogu czci powinno – zgodnie ze słowami Jezusa – odbywać się „w duchu i w prawdzie”, gdyż „takich czcicieli chce mieć Ojciec” (J 4,23). Życie chrześcijańskie powinno więc być codziennym, prostym i szczerym, osobistym związkiem ze zmartwychwstałym Chrystusem, a nie systemem pielęgnującym obrzędowy ceremonializm. Innymi słowy, ma być tego rodzaju życiem, w którym ludzki duch jest poddany Bożemu Duchowi Uświęcenia, a ludzka dusza poddana Prawdzie Bożego Słowa, która objawiła się na świecie w widzialny sposób w osobie Chrystusa (por. J 1,14). Takiego życia chce dla nas Jezus, więc tego powinniśmy się trzymać, aby pełnić wolę Boga. Rozumiejąc możliwe zagrożenia, staraliśmy się nie wpaść w pułapkę nadmiernego przywiązania do starotestamentowej koncepcji religijności, co mogłoby negatywnie odcisnąć się na klarowności przekazu Nowego Testamentu. Dlatego dołożyliśmy wszelkich starań, aby unikać interpretowania nauczania Jezusa i Jego Apostołów przez pryzmat religijnego ceremonializmu, gdyż sam Jezus nigdy nikogo do niego nie zachęcał.

Mamy nadzieję, że Nowy Przekład Dynamiczny Nowego Testamentu, który nazwaliśmy Dobrą Wiadomością o ratunku w Chrystusie, wraz z bogatym i wnikliwym niekonfesyjnym komentarzem, podanym we współczesnym języku i nowoczesnej formie, stanie się dla Państwa dobrym źródłem osobistego poznania Boga i Jego woli.

WydawcaList do Kolosan

Autor listu

Paweł z Tarsu (Apostoł mógł mieć wówczas ok. 53–55 lat).

Czas powstania listu

Około 61–62 r., a więc ok. 24–25 lat po nawróceniu Pawła. Był to czas panowania Nerona jako cesarza rzymskiego.

Miejsce powstania listu

Najprawdopodobniej areszt domowy w Rzymie.

Adresaci listu

Wspólnota ludzi wierzących w Chrystusa w Kolosach (obecnie są to tereny zachodniej Turcji).

Kontekst napisania listu

Dobra Wiadomość o ratunku, który jest w Chrystusie, szybko dotarła do Frygii, która była zamożnym, świetnie prosperującym regionem w Azji Mniejszej (obecnie jest to Anatolia w Turcji). Ponieważ tereny te leżały na skrzyżowaniu głównych szlaków handlowych, spotykali się tam ludzie o najróżniejszych światopoglądach i wyznający różne religie. Istniały tam również silne tradycje pogańskie. Konglomerat tych wpływów ukształtował społeczeństwo hołdujące synkretyzmowi religijnemu (tzn. łączeniu wielu różnych wierzeń religijnych w jeden system, jedną nową, wypadkową koncepcję). Tak więc ludzie, którzy zaufali Chrystusowi, musieli na co dzień mierzyć się z wyzwaniami i poglądami wynikającymi z prądów filozoficznych i religijnych. Ci, którzy nie trzymali się mocno Słowa Bożego, wpadali w duchowe kłopoty. Wiara takich ludzi słabła i realne stawało się zagrożenie, że pociągnięci blichtrem innych religii lub prądów filozoficznych odsuną się od Chrystusa. List ten jest pismem równoległym do Listu do Efezjan. Oba dokumenty Paweł nie tylko wysłał równocześnie, ale również skonstruował w podobny sposób. Dlatego każdy z listów jest znakomitym uzupełnieniem i wyjaśnieniem mniej jasnych fragmentów drugiego. Jednak inne cele przyświecały każdemu z tych pism. O ile w Liście do Efezjan Paweł przedstawił Boży plan zbawienia w Chrystusie, o tyle w Liście do Kolosan skoncentrował się na ostrzeżeniu wierzących przed grożącym im synkretyzmem religijnym.

Cel napisania listu

Ostrzeżenie przed synkretyzmem religijnym, czyli przed łączeniem różnych pojęć filozoficznych i religijnych w jeden konglomerat wiary niezgodnej z Dobrą Wiadomością o ratunku, który jest dostępny w Chrystusie (por. Kol 2,4-6). Apostoł Paweł zaczął otrzymywać sygnały na temat duchowych zagrożeń, jakie pojawiły się w rejonie Frygii. Dlatego postanowił napisać list przypominający wierzącym o niezwykłej roli Chrystusa w Bożym planie zbawienia. Chciał ich nie tylko uchronić przed zgubnymi wpływami fałszywych nauczycieli, ale przede wszystkim wzmocnić w PANU, uświadomić wierzącym, że w Chrystusie znajdą nie tylko odpowiedzi na wszelkie pytania, ale także wyjaśnienie wszelkich Bożych tajemnic.

Temat listu

Chrystus jest sednem Bożego planu zbawienia. To od Niego wywodzi się wszystko i wszystko w Nim ma sens i cel. Wszelkie religie i poglądy, które bez Chrystusa próbują wyjaśniać porządek świata, jego logikę czy przewidywać jego przyszły rozwój, nie mają właściwego rozeznania prawdy i siłą rzeczy zajmują się tylko cieniami prawdziwej rzeczywistości, której istotą jest Chrystus.

Kluczowy werset

W Nim też objawił swoją naturę i dlatego tylko On jest jedynym obrazem niewidzialnego Boga, praprzyczyną wszelkiego stworzenia. W Nim bowiem zaistniało wszystko, co tylko zostało stworzone, zarówno w Niebiosach, jak i na Ziemi: byty widzialne i niewidzialne, trony, panowania, zwierzchności i władze. Wszystko dokonało się przez Niego i dla Niego. Dlatego ON JEST przed wszystkim i wszystko jedynie w Nim ma swój cel, sens i miejsce.

Kol 1,15–17 (NPD)

Plan listu

I. Adres, pozdrowienie i dziękczynienie (w. 1,1–8)

II. Chrystus jedyną drogą do pojednania człowieka z Bogiem (w. 1,9–20)

III. Rola Pawła w misji głoszenia Chrystusa (w. 1,21–2,5)

IV. Ujawnienie tajemnicy złożonej w Chrystusie (w. 2,6–12)

V. Wolność w Chrystusie (w. 2,13–23)

VI. Nowe Życie w Chrystusie (w. 3,1–4,1)

VII. Zalecenia i końcowe pozdrowienia (w. 4,2–18)

Adres, pozdrowienie i dziękczynienie

1 ¹ Paweł, z woli Boga Apostoł¹ Chrystusa Jezusa, wraz z bratem w wierze, Tymoteuszem², kierujemy ten list ² do braci i sióstr w Kolosach, to znaczy do tych, którzy poprzez wierne trwanie w Chrystusie zaliczają się do świętego Bożego ludu³. Niech zawsze otacza was łaska i pokój od Boga, który jest naszym Ojcem.

³ Wiedzcie o tym, że w modlitwach do Boga, Ojca i naszego PANA, Jezusa Chrystusa, nieustannie składamy za was dziękczynienia. ⁴ Słyszymy bowiem o waszym zaufaniu do Chrystusa Jezusa i o ofiarnej postawie Bożej miłości, jaką okazujecie wszystkim braciom i siostrom w wierze ⁵ z powodu nadziei, która została odłożona dla was w Niebiosach. O niej to dowiedzieliście się z głoszonego wam Słowa Prawdy, to jest z Dobrej Wiadomości ⁶ o Bożej łaskawości okazanej nam w Chrystusie. Jak na całym świecie, tak samo i pośród was wzrasta ona i owocuje od pierwszego dnia, gdy tylko ją usłyszeliście i przyjęliście. ⁷ Dobrze się jej nauczyliście od umiłowanego Epafrasa, który – jak i ja – jest całkowicie i bez reszty oddany⁴ Chrystusowi. ⁸ To on właśnie powiadomił nas o tym, że postawa ofiarnej Bożej miłości⁵ tak pięknie zakorzeniła się w waszym duchu.

Chrystus jedyną drogą do pojednania człowieka z Bogiem

⁹Z tego powodu od dnia, w którym o was usłyszeliśmy, nie przestajemy prosić Boga w modlitwach, aby wasze poznawanie Jego woli dokonywało się w pełni wszelkiej mądrości i duchowego zrozumienia. ¹⁰ Chodzi bowiem o to, żebyście nauczyli się żyć w sposób godny PANA, to znaczy, abyście – starając się Jemu przypodobać – w każdej sprawie wydawali dobry⁶ owoc, którym jest wzrost w wierze i w głębszym osobistym poznaniu Boga. ¹¹ Wpatrując się w Jego potęgę i chwałę, owocujcie wytrwałością i cierpliwością oraz radosnym ¹² dziękczynieniem składanym Ojcu, który uzdolnił was do otrzymania udziału w obiecanym dziedzictwie w światłości. ¹³ Bądźcie świadomi, że to Bóg wyrwał nas z mocy ciemności i przeniósł pod panowanie⁷ umiłowanego Syna, ¹⁴ w którym dokonał naszego odkupienia⁸ i uwolnienia z mocy grzechu⁹. ¹⁵ W Nim też objawił swoją naturę i dlatego tylko On jest jedynym obrazem¹⁰ niewidzialnego Boga, praprzyczyną wszelkiego stworzenia¹¹. ¹⁶ W Nim bowiem zaistniało wszystko, co tylko zostało stworzone, zarówno w Niebiosach, jak i na Ziemi: byty widzialne i niewidzialne, trony, panowania, zwierzchności i władze. Wszystko dokonało się przez Niego i dla Niego. ¹⁷ Dlatego ON JEST¹² przed wszystkim i wszystko jedynie w Nim ma swój cel, sens i miejsce. ¹⁸ I to On jest Głową Kościoła, to znaczy żywej społeczności wierzących, która jest Jego Ciałem¹³, gdyż to On sam ją zapoczątkował. On bowiem – przychodząc na świat pomiędzy duchowo martwymi ludźmi – stał się pierwszym¹⁴ z tych, którzy narodzili się z Bożego Ducha¹⁵. ¹⁹ To właśnie w Nim Bóg postanowił objawić się w całej pełni ²⁰ i zdecydował, że również w Nim pojedna ze sobą wszystko – i to, co jest na Ziemi, i to, co w Niebiosach – pieczętując ten pokój krwią, którą Chrystus przelał na krzyżu.