Literatura obecna. Szkice o najnowszej prozie i krytyce - ebook
Literatura obecna. Szkice o najnowszej prozie i krytyce - ebook
Pojęcie „literatury obecnej”, nieco zadłużone w refleksji filologicznej Hansa Ulricha Gumbrechta, rozumiem na dwa sposoby naraz. Po pierwsze, odnosić się ma do niejasnej ontologii tego, co literackie (i nie tylko) we współczesności. Literatura jako obiekt dzisiaj istnieniowo niepewny, chwilami nieobecny, innym razem podejrzanie oczywisty, wreszcie – najczęściej – ujawniający się jako coś spektralnego, widmowego. Do tej problematyki i dynamiki objawiania się, odchodzenia oraz znikania należą wszelkie pytania o miejsca zajmowane przez literaturę, a ściślej: o jej sposoby zajmowania i wytwarzania miejsc własnych. Drugie ze znaczeń „literatury obecnej” akcentuje teraźniejszość czytanych utworów. Bez wątpienia są one wyjątkowo interesującą ekspresją naszego „teraz”, kontynuują – na własnych zasadach, przy użyciu właściwych sobie środków – opisaną przez Karla Bohrera nowoczesną problematykę momentu. Książka jest próbą zapytania o to, jakie wyobrażenia na temat udziału w teraźniejszości dają się odnaleźć w utworach współczesnych polskich autorek i autorów. W najfortunniejszych dziełach dochodzi do nowego, fascynującego usytuowania (się) utworu na pozycjach celowej niewczesności, intrygującej późności lub zdumiewającej aktualności. (ze Wstępu)
Tomasz Mizerkiewicz (ur. 1971) – profesor UAM w Zakładzie Literatury XX Wieku, Teorii Literatury i Sztuki Przekładu w Instytucie Filologii Polskiej UAM w Poznaniu; krytyk, historyk i teoretyk literatury. Autor m.in. książek Po tamtej stronie tekstów. Literatura polska a nowoczesna kultura obecności (2013), Nić śmiesznego. Studia o komizmie w literaturze polskiej XX i XXI wieku (2007). Stale współpracuje z „Nowymi Książkami” i „FA-artem”, ponadto publikuje na łamach „Dekady Literackiej”, „Wielogłosu”, „artPapieru”, „Czasu Kultury” i in.
Spis treści
Wstęp – literatura obecna
1. Co to było?! Czyli z historii literatury najnowszej
Wnuki Darwina. „Życie literackie” jako młodoliteracka
metafora zmienności po roku 1989
Poważnie zagrożeni katastrofizmem. Krytyka dyskursów
katastroficznych w polskiej literaturze współczesnej
Estetyka profanacji w najnowszej literaturze polskiej
2. Odchodzenie (od) postmodernizmu
Wszyscy byliśmy postmodernistami
Rozruchy miejskie. O obrazach miasta w polskiej prozie
współczesnej
Nowe formy obecności mitu w polskiej prozie
Terrorysta, on patrzy (Bieguni Olgi Tokarczuk)
Ponowoczesność a wartości ruchowe
(Ruchy Sławomira Shutego)
3. Znowu Polska, znowu polityka
Nowa nielegalność, nowa literackość drugiego obiegu
(Cały czas Janusza Andermana)
Powieść lozańska
(Ostatni raport Zbigniewa Kruszyńskiego)
Inteligent i demony przeszłości
(Wszystkie języki świata Zbigniewa Mentzla)
Czytadło dla radykałów
(Ciało obce Rafała Ziemkiewicza)
Jakiej emigracji Polacy potrzebują
(Marsz Polonia Jerzego Pilcha)
Bogatszy o zapomnienie
(Bestiarium Tomasza Różyckiego)
Halucynacje muszą być
(Niehalo Ignacego Karpowicza)
I ty zostaniesz Afrykaninem
(Murzynek B. Artura Daniela Liskowackiego)
4. Inaczej aktualne – tematyka żydowska i genderowa
Zbeletryzować drugą wojnę
(Cadyk i dziewczyna Anny Boleckiej)
Zbyt głośna Zagłada
(Więcej gazu, Kameraden! Krystiana Piwowarskiego)
Żydowski dom spokojnej młodości
(Pensjonat Piotra Pazińskiego)
Nowa zasada epickości
(Piaskowa Góra Joanny Bator)
Postfeministyczna proza więzi rodzinnych
(Bambino Ingi Iwasiów)
Krytyka żywotów równoległych
(Ku słońcu Ingi Iwasiów)
Męska pięść walczy o feminizm
(Biało-czerwony Dawida Bieńkowskiego)
Nadmatka nadchodzi
(Awersja Adama Kaczanowskiego)
5. Czas fantastyki, kryminału, powieści historycznej
Wirtualny odbiorca wirtualny (albo o tym, jak
Jacek Dukaj wymyślił czytelników współczesnej
literatury polskiej)
Dwuznaczny urok historiozofii (Lód Jacka Dukaja)
Gotyk gorszy niż narkotyk
(Pałac Ostrogskich Tomasza Piątka)
Fizyka ciał miejskich, czyli o współczesnym polskim
kryminale
Nowożytność przeklęta i kolorowa
(Don Juan raz jeszcze Andrzeja Barta)
Czytać od końca (Warunek Eustachego Rylskiego)
Magnetyczny punkt literatury
(Mariasz Artura Daniela Liskowackiego)
Peweksowa powieść
(Excentrycy Włodzimierza Kowalewskiego)
Apokryf o modernistycznej radości
(Dolina Radości Stefana Chwina)
6. Zaistnieć wcześnie, istnieć późno
Przywłaszczenie literatury – o pisarstwie
Doroty Masłowskiej
Diablodycea albo unde bonum?
(Dłużyzny Tomasza Białkowskiego)
Postludzka komedia?
(Nieludzka komedia Jerzego Franczaka)
Twórca pokątnej literatury młodzieńczej (Niech żyje
wolność i Chmurołap Zbigniewa Masternaka)
Proza konfesyjna w epoce blogów
(Imigracje Kai Malanowskiej)
Dziennik późny (Dziennik zdarzeń i dopowiedzeń
Jerzego Górzańskiego)
Jeszcze inna emigracja
(Łagodny deszcz Marka Bartelika)
Czas sobowtórów
(Dzikie Anioły Henryka Bardijewskiego)
Zapiski starego „poganina”
(Na Grobli Eustachego Rylskiego)
7. Materie biografii i literatury
Autentyk odnaleziony. Kochana Maryniuchna
Bogusławy Latawiec jako autobiografia rodzinna
Jak wspominać „skomponowane” życie?
(Przypisy do życia Marty Wyki)
Intermedia pamięci (Pelargonie Zofii Mitosek)
Zwodzirej, albo o przypadku prozy akademickiej
(Walce wolne, walce szybkie Adama Poprawy)
Uwikłanie w biografię literacką
(Pióro Marka Nowakowskiego)
Ciężar lekkiej przesady
(Lekka przesada Adama Zagajewskiego)
Podróż jako przymuszenie do prozy
(Budzik Platona Krzysztofa Lisowskiego)
„Właściwy moment” pisania
(Jesień w Szczecinie Dariusza Bitnera)
Zdradliwe „końcówki”
(Ostatnia Macieja Malickiego)
Literatura i grzech nieanielstwa
(Ludzie moralni Włodzimierza Kowalewskiego)
8. Jest krytyka!
Obmapywanie krytyki literackiej („Kartografowie
dziwnych podróży”; wypisy z polskiej krytyki literackiej
XX wieku pod red. Marty Wyki)
Zbigniewa Bieńkowskiego (bez)krytyczna miłość
do literatury
Falkiewicz, czyli sztuka ceremoniału krytycznego
Rewizja nadzwyczajna (Lustratorzy wyobraźni, rewidenci
fikcji Mieczysława Orskiego)
Cztery tezy o najnowszej prozie
(Rozbite zwierciadło Mieczysława Orskiego)
Krytyka literackiego dojrzewania
(Opowieści dla dorosłych i opowiastki dla niedorosłych
Mieczysława Orskiego)
Wróżenie z poezji
(Księga objawień Adriany Szymańskiej)
Od krytyka do historyka literatury
(Wielkie Wczoraj Dariusza Nowackiego)
Krytyczna sztuka latania
(Kto im dał skrzydła? Dariusza Nowackiego)
Trójpolówka, czyli o roztropnym użytkowaniu literatury
(Zamieszanie Jerzego Madejskiego)
Odwaga czytania dosłownego
(Wola odróżnienia Anny Kałuży)
Granice zmian w literaturze
(Etapy Roberta Ostaszewskiego)
Krytyka powodowana gniewem (Chamuły, gnidy,
przemilczacze… Antologia dwudziestowiecznego pamfletu
polskiego, oprac. Dorota Kozicka)
Zakończenie – utopika krytyczna (wypowiedź w ankiecie
„Wielogłosu”)
Nota bibliograficzna
Indeks nazwisk
| Kategoria: | Polonistyka |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 97883-242-1995-7 |
| Rozmiar pliku: | 2,7 MB |
