Łużyce nad Nysą i Lubszą - ebook

Wprowadzenie

Przewodnik turystyczno-historyczny Łużyce nad Nysą i Lubszą. Historia, zabytki, natura początkowo był spontaniczną inicjatywą, z czasem przybrał formę zorganizowanego przedsięwzięcia. Pierwsze wyprawy rowerowe Autorki miały cele czysto zdrowotne, ale z każdym kilometrem stawały się bardziej wciągające i można powiedzieć „uzależniające”. Stąd zrodził się pomysł, aby zebrane wrażenia udostępnić szerszemu gronu miłośników turystyki, wzbogacone o kontekst historyczny.

Region Dolnych Łużyc ma długą i bardzo interesującą historię. Podlegał on różnym władcom: Bolesławowi Chrobremu, Piastom śląskim, królom Czech — Luksemburgom, Jagiellonom, Habsburgom, Marcinowi Korwinowi, saskim Wettinom i pruskim Hohenzollernom. Jego centra zmieniały się — najpierw był to Luckau, potem Cottbus (Chociebuż), a na wschodzie — Żary. Zamieszkały był początkowo przez słowiańskich Łużyczan, którzy wypierani byli przez osadników niemieckich. Do dnia dzisiejszego zachowały się jednak liczne pamiątki po dawnych mieszkańcach, a kultura i język pielęgnowane są jeszcze przez kilkanaście tysięcy Łużyczan oraz kilka aktywnych instytucji.

Po drugiej wojnie światowej wschodnia część Dolnych Łużyc (podobnie jak i Górnych Łużyc) przyłączona została do Polski. Nie wnikając w liczne szczegóły jest to obszar pomiędzy Nysą Łużycką i Bobrem z takimi ośrodkami, jak Żary, Gubin, Lubsko, Jasień, Krzystkowice i Trzebiel. Nasze opracowanie prezentuje gminy: Żary, Łęknica, Trzebiel, Tuplice, Lubsko, Lipinki Łużyckie, Jasień, Brody oraz Gubin. Niektóre wyprawy przebiegają także po stronie niemieckiej, niekiedy już na Łużycach Górnych. Był to zabieg celowy, ponieważ chcieliśmy w pełni przybliżyć krajobraz obecnego pogranicza polsko-niemieckiego.

Przewodnik składa się z trzech części:

— pierwsza — „Opis miejscowości” — zawiera opisy historyczne największych znajdujących się przy danej trasie miejscowości; wyjątek stanowi rozdział trzeci, ponieważ szlak wiedzie przez niewielkie wsie oraz obszar leśny, dlatego też przybliżone zostały gminy, w których leżą wymienione tereny zabudowane (podrozdziały „Warto zobaczyć — warto wiedzieć” przedstawiają godne uwagi zabytki czy walory przyrodnicze);

— druga — „Czas na wycieczkę” — to propozycja wypraw o różnym stopniu trudności;

— trzecia — „Okolica widziana z innej perspektywy — wieże i baszty widokowe” — wskazuje miejsca, gdzie istnieją wieże i baszty widokowe.

Z uwagi na to, że w książce przedstawiliśmy wyprawy, gdzie znajdują się między innymi pozostałości dawnych zakładów czy kopalń, zwracamy uwagę, aby przestrzegać wszelkich zakazów wstępu oraz stosować się do tablic informujących o niebezpieczeństwie. Jeżeli brak jest stosownych oznaczeń należy pamiętać, że zwiedzać można jedynie miejsca dostosowane do ruchu turystycznego. Na drogach zalecamy zachować ostrożność oraz przestrzegać przepisów ruchu drogowego.

W niniejszym przewodniku zaproponowaliśmy rower jako wygodny i ekologiczny środek transportu. Oczywiście można sugerowane trasy lub ich części przemierzać pieszo, a niektóre w całości zwiedzić poruszając się samochodem osobowym. W przypadku samochodów istnieją wyjątki, które wykluczają możliwość wjazdu np. obszary leśne czy szlaki — Szlak Kolejowo-Górniczy, Szlak Wzdłuż Odry i Nysy. Jednak w niedalekiej odległości od większości atrakcji istnieją parkingi (niekiedy płatne), z których można do nich dojść pieszo.

Zachęcamy do poznania Łużyc nad Nysą i Lubszą — dziejów, zabytków oraz przyrody tego niezwykłego zakątka w Europie. Mamy nadzieję, że podróże po tym terenie sprawią Państwu mnóstwo radości i pozwolą zgłębić historię wielu niesamowitych miejsc.

Anna Polak i Leszek C. Belzyt