Maria Jarema: wymyślić sztukę na nowo - ebook
Maria Jarema: wymyślić sztukę na nowo - ebook
Książka podzielona jest na trzy komplementarne części. Pierwszą są pisma zebrane Marii Jaremy: o malarstwie, rzeźbie i architekturze światowej, procesie twórczym, społeczeństwie, polityce, statusie artystów czy sytuacji kobiet. Głos Jaremianki jest mocny, stanowczy, a ona sama ciekawie odnosi się do bieżących wydarzeń, rozważa tradycję i antycypuje tendencje współczesne. Druga część tomu to reprodukcje i opisy prac Jaremy – zarówno tych wysoko cenionych, jak i dotychczas nieznanych i/lub niepublikowanych, pochodzących z prywatnych kolekcji. Trzecia część to komentarze ekspertek i ekspertów, teksty o sztuce i postaci Jaremy.
Fragment wstępu Agnieszki Daukszy:
„Koncepcja estetyczna i społeczna Marii Jaremy to wyraz niezgody. Powstawała, wtórując praktyce artystycznej, rozwijała się w dialogu z ówczesnymi stanowiskami ideowymi i społecznymi, umacniała się w konfrontacji z działaniami czołowych artystów awangardy europejskiej. Jarema pisywała mało, niechętnie, w afekcie – pretekstem większości tekstów jest chęć polemiki lub interwencji, przesunięcie dyskusji na inne tory. Uważała, że słowa z zasady nie są w stanie reprezentować materii wizualnej, używała ich z konieczności jako „najbardziej ogólnego środka porozumienia między ludźmi”. Deklarowała bez kokieterii: „Nie wiem, czy nie powiem bzdur, bo ani mówić, ani pisać nie umiem, ale pewne rzeczy mnie bardzo obchodzą i chcę się wypowiedzieć”. Nie chodziło jedynie o niedostateczną sprawczość głosu kobiecego czy modernistyczne przeświadczenie o niewyrażalności doświadczeń, ale o nieprzystawalność medium językowego i plastycznego: „[gdy] układają się nasze myśli w zdanie, zauważamy, że stwarzamy nową konstrukcję czy strukturę, która staje się poezją, literaturą, filozofią, historią, traktatem naukowym czy metodologicznym na temat obrazu. To nam daje złudzenie, że zbliżamy się do niego”.
Z recenzji prof. dr hab. Marii Poprzęckiej:
„Zaangażowanie towarzyszące Jaremiance przez całe życie sprawia, że spuścizna obejmująca jej wypowiedzi jest bogata i zróżnicowana. Zawiera zarówno teksty programowe, jak i bardzo osobiste notatki, które redaktorka tomu pozyskała dzięki pracy z prywatnym archiwum artystki, zawierającym również nieznane rękopisy. Dzięki tej różnorodności otrzymujemy zniuansowany wizerunek Marii Jaremy. Z jednej strony postać radykalnej aktywistki, z drugiej prywatny portret myślącej kobiety, pełnej wahań i wątpliwości. […]
Druga część tomu to zbiór esejów poświęconych sztuce Jaremy, które w sumie składają się na solidne dopełnienie wiedzy o życiu i działalności tej wybitnej, niezwykle interesującej osobowości twórczej. Publikacja wypowiedzi artystki i naukowe studia jej poświęcone należały się Jaremiance od dawna”.
Spis treści
Agnieszka Dauksza
Awangarda jako forma bycia. O teorii sztuki Marii Jaremy
MARIA JAREMA – PISMA I OBRAZY
Silnie unerwiona ruchliwość. Kilka słów o życiu Jaremianki
Życiorys własny
Notatki ze szkicowników (z czasu studiów)
Manifest Do Artystów wydany przez Grupę Krakowską w kwietniu 1934 roku
Odpowiedź na ankietę
Wrażenia z wystawy malarstwa francuskiego w Krakowie w 1946 roku
Wspomnienie o Henryku Wicińskim
O losie kobiet
Do Ireny Krzywickiej
Sprawozdanie z pobytu za granicą
Wrażenia z Rzymu
Koncepcja korrealizmu architektonicznego Fredericka Kieslera – notatki z lektury albo próba przekładu
Notatki na marginesie lektury Henriego Bergsona
Plastyka par Piet Mondrian. Notatki
Wypowiedź na konferencji plastyków w Nieborowie w 1949 roku
Wypowiedź w dyskusji na IV Ogólnopolskiej Wystawie Plastyki w 1954 roku
Z pracowni plastyków
Rozmowa Juliusza Kydryńskiego z Marią Jaremą
Rozmowa o inspiracjach francuskich
O 29. Biennale
Notatki rozproszone
ESEJE O SZTUCE MARII JAREMY
Agnieszka Rejniak-Majewska
Figuralizm i abstrakcja. „Lekcja kubizmu” według Marii Jaremy
Karolina Czerska
Maria Jarema w pejzażu teatralnym Krakowa lat trzydziestych
Ada Grzelewska
Maria Jarema. Tańcząc czyli w swojej skórze. O doświadczaniu teatru
Agata Małodobry
Maria Jarema w najpiękniejszym mieście świata. O paryskich inspiracjach artystki
Jerzy Kronhold
Maria Jarema w Cieszynie
Wiktoria Kozioł
Pochód (1940). Twórczość Marii Jaremy w latach 1939–1945
Marek Świca
O potrzebie marzenia. Aneks do biografii Marii Jaremy (1945–1949)
Agnieszka Dauksza
Wrażliwość tkankowa. Materializm plastyczny Marii Jaremy
Jarosław Suchan
Polityczna historia apolityczności Grupy Krakowskiej
Wybrana bibliografia
Nota i podziękowania
Przypisy
| Kategoria: | Literatura faktu |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-7453-565-6 |
| Rozmiar pliku: | 38 MB |
