Model dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego - ebook
Model dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego - ebook
W publikacji autor omawia niezwykle ważne zagadnienie dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego jako fundamentu ochrony praw jednostki w demokratycznym państwie prawa. Dowodzi, że formalne gwarancje prawa do obrony nie są wystarczające – konieczne są szczegółowe przepisy, skuteczne mechanizmy ich egzekwowania oraz uwzględnienie praktyki i kontekstu kulturowego.
Analizuje standard konstytucyjny i międzynarodowy dostępu do obrońcy oraz przedstawia propozycje de lege ferenda. Całość wywodu uzupełnia obszerne omówienie orzecznictwa Sądu Najwyższego, Europejskiego Trybunału Praw Człowieka oraz Trybunału Sprawiedliwości.
Publikacja może być szczególnie użyteczna dla prawników (sędziów, adwokatów, prokuratorów) mierzących się w swojej pracy zawodowej z praktycznymi implikacjami braku obrońcy podczas pierwszego przesłuchania podejrzanego w postępowaniu przygotowawczym. Zainteresuje również pracowników naukowych zajmujących się postępowaniem karnym.
Spis treści
| Zawartość | Nr strony |
|---|---|
| | |
| Wykaz skrótów | 11 |
| | |
| Słowo wstępne | 13 |
| | |
| Rozdział 1. Dostęp do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego – charakterystyka podstawowych pojęć oraz metodologii przeprowadzonych badań | 17 |
| 1.1. Zakres badań poświęconych problematyce dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego | 17 |
| 1.2. Skonstruowanie optymalnego modelu dostępu do obrońcy jako główny cel pracy | 32 |
| 1.3. Hipotezy badawcze | 40 |
| 1.4. Zastosowane w pracy metody badawcze | 45 |
| 1.5. Kwestia terminologiczna: dostęp do adwokata, do prawnika czy do obrońcy? | 51 |
| 1.6. Budowa modelu w sytuacjach kolizyjnych – pomiędzy potrzebami efektywnego ścigania a względami wynikającymi z zasady prawa do obrony | 58 |
| | |
| Rozdział 2. Standard konstytucyjny dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego | 69 |
| | |
| Rozdział 3. Standard międzynarodowy dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego | 87 |
| 3.1. Standard wynikający z systemu ochrony praw człowieka Organizacji Narodów Zjednoczonych | 87 |
| 3.1.1. Wzorcowe reguły minimalne Narodów Zjednoczonych dotyczące postępowania z więźniami | 87 |
| 3.1.2. Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych oraz orzecznictwo Komitetu Praw Człowieka | 90 |
| 3.1.3. Zbiór zasad ochrony wszelkich osób podlegających zatrzymaniu lub aresztowaniu | 93 |
| 3.1.4. Podstawowe zasady Narodów Zjednoczonych dotyczące roli adwokatów | 96 |
| 3.1.5. Zasady i wytyczne dotyczące dostępu do pomocy prawnej w sprawach karnych | 97 |
| 3.1.6. Standard ONZ – podsumowanie | 104 |
| 3.2. Standard wynikający z europejskiej Konwencji praw człowieka oraz orzecznictwa strasburskiego | 106 |
| 3.2.1. Znaczenie, wpływ i odczytywanie standardu strasburskiego | 106 |
| 3.2.2. Przed doktryną Salduz | 109 |
| 3.2.3. Doktryna Salduz | 118 |
| 3.2.4. Ibrahim i Inni p. Zjednoczonemu Królestwu | 130 |
| 3.2.5. Orzecznictwo po wyroku Ibrahim i Inni p. Zjednoczonemu Królestwu | 140 |
| 3.2.6. Prawo do aktywnego udziału obrońcy w przesłuchaniu podejrzanego oraz innych czynnościach procesowych podejmowanych w początkowej fazie postępowania | 149 |
| 3.2.7. Warunki skutecznego zrzeczenia się prawa do pomocy obrońcy | 152 |
| 3.2.8. Poufność kontaktu z obrońcą | 160 |
| 3.2.9. Prawo do pomocy obrońcy wybranego przez podejrzanego lub ustanowionego przez osoby mu bliskie | 165 |
| 3.2.10. Obowiązki państwa związane z dostępem do obrońcy z urzędu | 173 |
| 3.2.11. Standard strasburski – podsumowanie | 177 |
| 3.3. Standard wynikający z prawa europejskiego | 182 |
| 3.3.1. Zasada prawa do obrony w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej | 182 |
| 3.3.2. Dyrektywy unijne w obszarze postępowania karnego – uwagi wprowadzające | 186 |
| 3.3.3. Dyrektywa 2012/13/UE | 189 |
| 3.3.4. Dyrektywa 2013/48/UE | 190 |
| 3.3.4.1. Powiązanie treściowe dyrektywy 2013/48 ze standardem strasburskim | 190 |
| 3.3.4.2. Zakres stosowania dyrektywy 2013/48 | 191 |
| 3.3.4.3. Uprawnienia związane z dostępem do obrońcy | 193 |
| 3.3.4.4. Poufne porozumiewanie się z obrońcą | 201 |
| 3.3.4.5. Kontakt osoby pozbawionej wolności ze światem zewnętrznym | 203 |
| 3.3.4.6. Czasowe odstępstwa od praw przewidzianych w dyrektywie 2013/48 | 205 |
| 3.3.4.7. Zrzeczenie się praw przewidzianych w dyrektywie 2013/48 | 214 |
| 3.3.4.8. Dostęp do obrońcy w postępowaniu dotyczącym ENA | 217 |
| 3.3.4.9. Skuteczny środek naprawczy | 220 |
| 3.3.5. Dyrektywa 2016/800 | 229 |
| 3.3.6. Dyrektywa 2016/1919 | 239 |
| 3.3.7. Standard wynikający z prawa europejskiego – podsumowanie | 247 |
| | |
| Rozdział 4. Dostęp do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego – analiza porównawcza | 255 |
| 4.1. Podmiotowe oraz temporalne granice dostępu do obrońcy | 255 |
| 4.2. Pouczenie o prawie do skorzystania z pomocy obrońcy | 263 |
| 4.3. Zrzeczenie się prawa do pomocy obrońcy | 268 |
| 4.4. Dostęp do obrońcy z wyboru | 275 |
| 4.5. Dostęp do obrońcy z urzędu | 283 |
| 4.6. Oczekiwanie na obrońcę w związku z planowaną czynnością procesową | 291 |
| 4.7. Warunki zapewnione do konsultacji z obrońcą | 297 |
| 4.8. Opóźnienie dostępu do obrońcy w sytuacjach wyjątkowych | 300 |
| 4.9. Zakres czynności, w których obrońca ma prawo brać udział w początkowej fazie ścigania karnego | 304 |
| 4.10. Procesowe konsekwencje naruszeń przepisów regulujących dostęp do obrońcy | 311 |
| 4.11. Analiza porównawcza – podsumowanie | 317 |
| | |
| Rozdział 5. Model optymalny dostępu do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego – założenia konstrukcyjne | 337 |
| 5.1. Podmiotowe oraz temporalne granice dostępu do obrońcy | 337 |
| 5.2. Pouczenie o prawie do skorzystania z pomocy obrońcy | 340 |
| 5.3. Zrzeczenie się prawa do pomocy obrońcy | 345 |
| 5.4. Dostęp do obrońcy z wyboru | 348 |
| 5.5. Dostęp do obrońcy z urzędu | 353 |
| 5.6. Oczekiwanie na obrońcę w związku z planowaną czynnością procesową | 359 |
| 5.7. Warunki zapewnione do konsultacji z obrońcą | 363 |
| 5.8. Opóźnienie dostępu do obrońcy w sytuacjach wyjątkowych | 368 |
| 5.9. Zakres czynności, w których obrońca ma prawo brać udział w początkowej fazie ścigania karnego | 371 |
| 5.10. Procesowe konsekwencje naruszeń przepisów regulujących dostęp do obrońcy | 375 |
| | |
| Rozdział 6. Dostęp do obrońcy na początkowym etapie procesu karnego – ewaluacja polskich rozwiązań i propozycje de lege ferenda | 385 |
| 6.1. Metody rozwiązania problemów związanych z formalną definicją podejrzanego | 385 |
| 6.2. Modyfikacja wzorów pouczeń oraz propozycja wprowadzenia wyraźnego zrzeczenia się prawa do pomocy obrońcy | 397 |
| 6.3. Proponowane metody zwiększenia efektywności dostępu do obrońcy z wyboru dla osoby zatrzymanej | 412 |
| 6.4. Proponowane metody zwiększenia efektywności dostępu do obrońcy z urzędu dla osoby zatrzymanej | 422 |
| 6.5. Efektywny dostęp do obrońcy w kontekście udziału w czynnościach dowodowych przeprowadzanych z udziałem podejrzanego w początkowej fazie ścigania karnego | 433 |
| 6.6. Propozycja rezygnacji z rozwiązań ograniczających poufny kontakt z obrońcą w początkowej fazie ścigania karnego | 452 |
| 6.7. Propozycja wprowadzenia zakazu dowodowego wykorzystania wyjaśnień podejrzanego uzyskanych z naruszeniem przepisów regulujących dostęp do obrońcy | 458 |
| 6.8. Proponowane rozwiązania w zakresie opóźnienia dostępu do obrońcy | 472 |
| | |
| Zakończenie | 479 |
| | |
| Bibliografia | 489 |
| | |
| Akty prawne | 509 |
| | |
| Wykaz orzeczeń | 511 |
| | |
| Inne cytowane w pracy źródła | 517 |
| Kategoria: | Karne |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8390-932-5 |
| Rozmiar pliku: | 4,7 MB |