- promocja
-
W empik go
Módlcie się nieustannie. Autorzy wczesnochrześcijańscy o modlitwie ustawicznej - ebook
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
PDF
czytaj
na laptopie
czytaj
na tablecie
Format e-booków, który możesz odczytywać na tablecie oraz
laptopie. Pliki PDF są odczytywane również przez czytniki i smartfony,
jednakze względu na komfort czytania i brak możliwości skalowania
czcionki, czytanie plików PDF na tych urządzeniach może być męczące dla
oczu. Więcej informacji znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na laptopie
Pliki PDF zabezpieczone watermarkiem możesz odczytać na dowolnym
laptopie po zainstalowaniu czytnika dokumentów PDF. Najpowszechniejszym
programem, który umożliwi odczytanie pliku PDF na laptopie, jest Adobe
Reader. W zależności od potrzeb, możesz zainstalować również inny
program - e-booki PDF pod względem sposobu odczytywania nie różnią
niczym od powszechnie stosowanych dokumentów PDF, które odczytujemy
każdego dnia.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
LUB
24,99 zł za tytuł
Tytuł dostępny w abonamencie Empik Go już od 24,99 zł / 30 dni
Sprawdź
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Módlcie się nieustannie. Autorzy wczesnochrześcijańscy o modlitwie ustawicznej - ebook
Dojrzała modlitwa cechuje się ciągłością. W istocie modlący się nigdy nie kończy swojej modlitwy. Jest w nim trwałe odniesienie do Boga, nawet jeśli nie wypowiada słów na głos lub w myśli.
Biblijne wezwanie do modlitwy ciągłej obejmują wszystkie rodzaje modlitwy: uwielbienie, dziękczynienie, przebłaganie i prośbę.
Kształtująca się w pierwszych wiekach tradycja monastyczna stworzyła przebogatą duchowość modlitwy ustawicznej. Książka zawiera teksty greckich i łacińskich pisarzy chrześcijańskiej starożytności, którzy komentowali biblijne słowa zachęty do nieprzerwanej modlitwy. Kluczem wyboru były przede wszystkim słowa św. Pawła – nieustannie się módlcie (1 Tes 5, 17).
Z zebranych tekstów wyłania się zarys patrystycznej teologii modlitwy ciągłej, ujęty w obszernym wstępie do niniejszej antologii. Refleksja układa się w trzy podstawowe i praktyczne zagadnienia:
• Jak zachować ciągłość modlitwy w czasie?
• Jak zachować ciągłość modlitwy w duchu?
• Jakie skutki przynosi modlitwa ciągła?
Lektura książki pomaga w praktykowaniu modlitwy, otwiera spojrzenie na jej ważne aspekty, niekiedy całkiem zapomniane i nieznane.
| Kategoria: | Wiara i religia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8043-925-2 |
| Rozmiar pliku: | 1,2 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
PRZYPISY
1 Por. Ps 34(33), 2: _Będę błogosławił Pana w każdej sytuacji_; Ps 55(54), 18: _Wieczorem, rano i w południe narzekam i jęczę, a głosu mego wysłucha_; Ps 119(118), 164: Siedem razy dziennie Cię wysławiałem za Twoje sprawiedliwe wyroki.
2 Por. Mt 7, 8: Każdy, kto prosi, otrzymuje; Łk 18, 1–2: Powiedział im też przypowieść o tym, że zawsze powinni się modlić i nie ustawać: W pewnym mieście żył sędzia itd.; Łk 11, 9: chociażby nie wstał i nie dał z tego powodu, że jest jego przyjacielem, to z powodu jego natręctwa wstanie i da mu, ile potrzebuje, i dodaje: A ja wam powiadam: Proście, a będzie wam dane; Mk 11, 24–25: A kiedy stajecie do modlitwy, wierzcie, że otrzymacie, a stanie się wam.
3 Por. Łk 6, 12.
4 Por. 1 Tes 5, 16–18: Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie, w każdych okolicznościach dziękujcie; Rz 12, 8: W modlitwie bądźcie wytrwali; Ef 6, 18: Módlcie się zresztą nieustannie, poddając się działaniu Ducha. I nad tym właśnie czuwajcie z całą wytrwałością i błaganiem; Kol 4, 2: Trwajcie gorliwie na modlitwie, czuwając podczas niej wśród dziękczynienia.
5 Por. Bazyli Wielki, _Reguły moralne_, 56, 1; nt. nauki Bazylego o modlitwie ciągłej zob. G. Filoramo, _Mnēmē Theu. Preghiera Continua in Basilio_, w: _La preghiera nel tardo antico,_ Roma 1999, s. 179–187.
6 Por. Teodoret z Cyru, _Interpretatio in Psalmos_, in Ps. 15, 1.
7 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Commentarii in Lucam_, in 3, 21.
8 Por. Beda Czcigodny, _In Lucae evangelium expositio_, VI 21.
9 Por. Orygenes, _Homilie do Księgi Kapłańskiej_, VI 6 (tytuły pism przetłumaczonych na język polski podajemy w języku polskim).
10 Por. Beda Czcigodny, _In primam partem Samuhelis libri_, I 1.
11 Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami,_ IX 7, ŹMon 28, s. 383; nt. modlitwy nieustannej wg Jana Kasjana zob. J. Levko, _Incessant Prayer and John Cassian_, „Diakonia” 28/2 (1995), s. 71–90; L. McMahon, _O God, come to my assistance: a journey with Cassian’s prayer_, „Journal of Spiritual Formation and Soul Care” 5/1 (2012), s. 135–143.
12 Pseudo-Makary, _Homiliae_, LIII 3.
13 Natknęliśmy się na przyczynkowy artykuł, ukazujący panoramę myśli patrystycznej nt. modlitwy nieprzerwanej: A. Guillaumont, _Le problème de la prière continuelle dans le monachisme ancien_, w: H. Limet, J. Ries (eds.), _L'expérience de la prière dans les grandes religions_, Louvain-La-Neuve 1980, s. 285–294. Całościowe ujęcie, ale w odniesieniu do monastycyzmu, przedstawia M. Marx, _Incessant prayer in ancient monastic literature_, Roma 1946. Opracowania dotyczące poszczególnych autorów podajemy w innych przypisach.
14 Por. _Apophthegmata Patrum. Collectio systematica_ (wersja grecka), XII 27.
15 Por. Hezychiusz z Jerozolimy, _Commentarius brevis_, in Ps. 118, 147.
16 Por. _Jak należy przebywać w celi,_ 22.
17 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja systematyczna_ (wersja łacińska), XII 6.
18 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Epifaniusz, 3.
19 Por. _Jak należy przebywać w celi_, 22.
20 Por. Jan Chryzostom, _De Anna,_ IV 4–5.
21 Jan Chryzostom (?), _De precatione_, I, PG 50, 778.
22 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
23 Por. Klemens Rzymski, _List do Kościoła w Koryncie_, XL1–2.
24 _Physiologus_, 14.
25 Por. _Konstytucje Apostolskie_, II 59.
26 _Katechizm Kościoła Katolickiego_, 2698.
27 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
28 Por. Tertulian, _O modlitwie_, 25; Orygenes, _O modlitwie_, 12, 2.
29 Por. _Didache_, VIII 2–3.
30 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4.
31 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
32 D. Brzeziński, _Publiczna modlitwa Kościoła w starożytności chrześcijańskiej_, w: H. Sobeczko (red.), _Mirabile laudis canticum. Liturgia Godzin: dzieje i teologia_, Opole 2008, s. 65.
33 Por. tamże, s. 66.
34 Por. Tertulian, _O modlitwie_, 25.
35 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
36 Por. Hieronim, _Listy_, 22, 36: „horam tertiam, sextam, nonam, diluculum quoque et vesperam nemo qui nesciat”.
37 Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
38 Por. D. Brzeziński, _Publiczna modlitwa Kościoła w starożytności chrześcijańskiej_, dz. cyt., s. 74.
39 Por. Augustyn z Hippony, _Sermones_, 114A, MiAg 1, s. 233.
40 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3–5.
41 Por. tamże, 37, 3.5.
42 Por. tamże, 37, 5.
43 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
44 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
45 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3.
46 Por. Jan Chryzostom, _Expositiones in Psalmos_, in Ps. 5, 4.
47 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Expositio in Psalmos_, in Ps. 5, 4.
48 Grzegorz Wielki, _Moralia_, I, XXXV 49, ŹMon 39, s. 134.
49 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
50 Por. Euzebiusz z Cezarei, _Commentaria in Psalmos_, in Ps. 87, 14.
51 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3; Teodor Studyta, _Catechesis magna_, A. Papadopoulos, s. 853.
52 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3; Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
53 Por. np. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59; Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164; Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
54 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
55 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
56 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4; w BH mowa o zarazie w południe, a nie demonie.
57 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
58 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
59 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4; Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
60 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
61 Por. D. Wiąckiewicz, _Od Pachomiusza do Benedykta_, SThV 1 (2018), s. 184.
62 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
63 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
64 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
65 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4.
66 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
67 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 5.
68 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
69 Por. Hieronim ze Strydonu, _Tractatus LIX in Psalmos_, in Ps. 89.
70 Hieronim, _Listy_, 22, 36, ŹMT 54, s. 108.
71 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 5.
72 Por. np. Nicetas z Remezjany, _O czuwaniach sług Boga._
73 Por. _Wykaz odpustów. Normy i nadania_, Katowice 2012, s. 31.
74 Por. Mariusz Wiktoryn, _Commentarii in Epistulas Pauli_, II, in Eph. 6, 18.
75 Por. Teodoret z Cyru, _Interpretatio in XIV epistulas sancti Pauli,_ in Eph. 6, 18.
76 Por. Augustyn z Hippony, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 32, 3, II 1; podobnie in Ps. 32, 4, II 2; Dydym Ślepiec, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 2.
77 Por. Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, in Ps. 1, 2.
78 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, IV 4–5.
79 Por. Jan Chryzostom (?), _De pseudoprophetis_, 12; Hieronim, _Listy_, 22, 36.
80 Hieronim, _Listy_, 22, 36, ŹMT 54, s. 108.
81 Por. Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 3.
82 Por. _Reguła Mistrza_, L 47–52.
83 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Antoni, 1.
84 Por. Atanazy Aleksandryjski, _Żywot św. Antoniego_, 3.
85 Jan Klimak, _Drabina raju_, IV 41, W. Polanowski, s. 132.
86 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, XXIV 10–12.
87 Por. tamże_,_ X 14.
88 Por. S. Columba, _„Working the Earth of the Heart”. The Messalian Controversy in History, Texts, and Language to AD 431_, Oxford 1991.
89 Por. np. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Lucjusz; _Vita Pachomii_, ed. F. Halkin, s. 69.
90 Por. Palladiusz, _Historia dla Lausosa_, XX.
91 Por. Augustyn z Hippony, _De haeresibus_, 57.
92 Por. Prosper z Akwitanii, _De gratia Dei_, XI 2.
93 Tertulian, _Zachęta do czystości_, 10, PSP 29, s. 176.
94 Por. Fulgencjusz z Ruspe, _De veritate praedestinationis et gratiae Dei,_ II 28.
95 Por. Pseudo-Makary, _Homiliae_, LIII 3.
96 Por. Jan z Karpatos, _Capita theologica_, 104.
97 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, X 14.
98 Por. Marek Eremita, _De paenitentia_, 7; Izajasz Abba, _Asceticon_, VII 4.
99 Por. G.M. de Durand, SCh 445, s. 124–127 (przyp.).
100 W. Patrin, _Nauka św. Marka Eremity o cnocie_, CollTh 89/1 (2019), s. 94.
101 Por. M. Belda, _La preghiera continua secondo san Massimo il Confessore_, „Annales Theologici” 26/2 (2012), s. 305–322.
102 Por. Orygenes, _Homilie o Księdze Rodzaju_, XI 4.
103 Por. Orygenes (?), Homilia do 1 Sm 1, 1 – 2, 6.
104 Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 3.
105 Por. tamże, 4.
106 Por. Grzegorz Wielki, _Listy_, VII 33.
107 Por. Beda Czcigodny, _In Lucae evangelium expositio_, V 17.
108 Por. Beda Czcigodny, _Homeliarum Evangelii libri_, II 22; tenże, _In Cantica canticorum_, III 4; Hieronim ze Strydonu, _Tractatus LIX in Psalmos_, in Ps. 1, 76; Hilary z Poitiers, _Tractatus super Psalmos_, in Ps. 1, 12; Fulgencjusz z Ruspe, _Epistulae_, II 26.
109 Beda Czcigodny, _In Marci Evangelium expositio_, III 9.
110 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos,_ K. Phrantzolas, 5, s. 346 (nt. tożsamości autora zob. nota przy tekstach Efrema w antologii); Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
111 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos,_ K. Phrantzolas, 5, s. 346.
112 Por. tamże; Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
113 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos,_ K. Phrantzolas, 5, s. 346.
114 Por. Por. Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
115 Bazyli Wielki, _Reguły krótsze_, 261, ŹMon 6, s. 396n.
116 Por. Bazyli Wielki, _Epistulae_, 223, 2.
117 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Agaton, 9.
118 Pseudo-Makary, _Opuscula_, II 3.
119 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos_, K. Phrantzolas, 5, s. 347n.
120 Por. Mariusz Wiktoryn, _Commentarii in Epistulas Pauli_, II, in Eph. 6, 18.
121 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, II 2.
122 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, X 7–14; Augustyn z Hippony, _Epistulae_, 130, 20.
123 Ignacy Antiocheński, _List do Kościoła w Efezie_, X 1, BOK 1, s. 116.
124 Por. Chromacjusz z Akwilei, _Homilie o Ew. wg św. Mateusza_, 28, 3.
125 Por. Augustyn z Hippony, _Epistulae_, 188, 2.
126 Por. Chromacjusz z Akwilei, _Homilie o Ew. wg św. Mateusza_, 28, 5.
127 Por. Orygenes, _O modlitwie_, 22, 5.
128 Por. Izaak Syryjczyk, _Orationes ascetici_, XXIII 19; LVI 20.
129 Por. Grzegorz Palamas, _Pro hesychastis_, II, 1, 30–31.
130 Por. Ambroży z Mediolanu, _O sakramentach_, VI 12.
131 Por. Barsanufiusz i Jan, _Listy_, 710.
132 _Apophthegmata Patrum. Collectio systematica_ (wersja grecka), XII 20.
133 Pseudo-Makary, _Sermones_, XI 1.
134 Dydym Aleksandryjski, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 2.
135 Tamże: αὐτὸς ὁ πόθος προσευχή ἐστιν.
136 Tamże.
137 Tamże.
138 Por. Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, PG 12, 1196 = tenże, _Excerpta in Psalmos_, PG 17, 108: Ἐπιθυμία πιθυμία γὰρ διανοίας ἀγαθῆς ἐνεργής ἐστι προσευχὴ.
139 Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 3.
140 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, II 2.
141 Por. Jan Chryzostom, _Expositiones in Psalmos_, in Ps. 119, 4.
142 _Apophthegmata Patrum. Collectio systematic_a (wersja grecka), XII 20.
143 Augustyn z Hippony, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 37, 14 (BH: 38, 10), PSP 38, s. 50n.
144 Tenże, _Sermones_, 80, 7.
145 Por. tenże, _Sermones_, 152, 1.
146 Por. tenże, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 32, II 1.
147 Por. tenże, _Sermones_, 56, RBén 68, s. 28.
148 Tenże, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 118, 2, PSP 41, s. 291n.
149 Por. tenże, _Epistulae_, 130, 18–20; M. Belda, _La preghiera continua secondo Sant’Agostino_, „Annales Theologici” 10/2 (1996), s. 349–379.
150 Por. Ambroży z Mediolanu, _De Cain et Abel_, II 6, 21.
151 Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, in Ps. 1, 2.
152 Hieronim, _Listy_, 22, 36, ŹMT 54, s. 108.
153 Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 4; Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, in Ps. 1, 2.
154 Barsanufiusz i Jan, _Listy_, 87, ŹMon 69, s. 226.
155 Maksym Wyznawca, _Capita de caritate_, II 61–62.
156 Por. _Jak należy przebywać w celi_, 17, ŹMon 56, s. 211n.
157 Fulgencjusz z Ruspe, _Fragmenta IV ex opusculis ad Eugippium_, fragm. 1.
158 Por. tamże.
159 Por. Izaak Syryjczyk, _Orationes ascetici_, XIII 2.
160 Por. Efrem Syryjski (?), _De oratione,_ K. Phrantzolas, 5, s. 133–136.
161 Por. Piotr Chryzolog, _Collectio sermonum_, 108.
162 Por. Dydym Aleksandryjski, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 4.
163 Por. Beda Czcigodny, _In Marci Evangelium expositio_, III 9.
164 Por. Ambrozjaster, _Commentarius in Pauli epistulas_, in 1 Thess. 5, 17–18.
165 Por. Hieronim, _Dialogi przeciw pelagianom_, II 16.
166 Por. Pseudo-Firmikus Maternus, _Consultationes Zacchei christiani et Apollonii philosophi,_ III 6, 3.
167 Por. Hilary z Poitiers, _Tractatus super psalmos_, Aleph, 15: in Ps. 118, 7–8.
168 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Expositio in Psalmos_, in Ps. 4, 2.
169 Ambroży z Mediolanu, De Cain et Abel, II 6, 21; por. M. Belda, _La preghiera continua secondo Sant’Ambrogio_, w: _La preghiera nel tardo antico_, Roma 1999, s. 275–287.
170 Por. Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
171 Por. Efrem Syryjski (?), _De patientia et consummatione huius saeculi_, K. Phrantzolas, 4, s. 174.
172 Ambroży z Mediolanu, _De Cain et Abel_, II 6, 22.
173 Por. Atanazy Aleksandryjski (?), _Sermo pro iis qui saeculo renuntiarunt_, PG 28, 1409.
174 Por. _Apophthegmata Patrum. Collectio systematica_ (wersja grecka), XII 24.
175 Por. Ewagriusz z Pontu, _O praktyce ascetycznej_, 49, ŹMon 18, s. 241; Jan Damasceński (?), _De virtutibus et vitiis_, PG 95, 92.
176 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, X 14.
177 Por. Maksym Wyznawca, _Capita de caritate_, III 87.
178 Por. Jan z Karpatos, _Capita theologica sive centurium secundum_, 105.
179 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos_, K. Phrantzolas, 5, s. 345n.
180 Por. Roman Melodos (?), _Cantica dubia_, 63, 13.
181 Por. Orygenes, _Homilie o Księgach Liczb_, XIV 2; Ewagriusz z Pontu, _O modlitwie_, 76.
182 Por. Augustyn z Hippony, _Epistulae_, 130, 18–20; _Antologia modlitwy wczesnochrześcijańskiej_, Lublin 1993, s. 110–112.
183 Por. _Pasterz Hermasa_, 88, 6–7.
184 _Pasterz Hermasa_, 90, 1, BOK 1, s. 277.
185 Por. _Pasterz Hermasa_, 90, 1–2.
186 Por. Dydym Aleksandryjski, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 2.
187 Por. Augustyn z Hippony, _Sermones_, LXXX 2–5_._
188 _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja systematyczna_ (wersja łacińska), XII12, ŹMon 9, s. 231.
189 Por. Efrem Syryjski (?), _Consilium de vita spiritali ad monachum novitium_, 54.
190 Por. Jan Chryzostom (?), _De paenitentia_, 7.
191 Por. Pseudo-Makary, _Homiliae_ (collectio HA), LVI 1.
192 Barsanufiusz i Jan_, Listy_, 258, ŹMon 69, s. 437; nt. ich nauki o modlitwie ciągłej zob. B. Bitton-Ashkelony, _Demons and prayers_, „Vigiliae christianae” 57/2 (2003), s. 209–217.
193 Marek Eremita, _De paenitentia_, 7.
194 Por. Izydor z Sewilli, _Sententiae_, III 19, 5.
195 Por. Atanazy Aleksandryjski (?), _Sermo pro iis qui saeculo renuntiarunt_, 6.
196 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, VIII 13.
197 Ewagriusz z Pontu, _Capita discipulorum Evagrii_, 168.
198 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, IX 6.
199 Por. Pseudo-Atanazy, _Sermo pro iis qui saeculo renuntiarunt_, 5–6.
200 Por. Barsanufiusz i Jan, _Listy_, 848.
201 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, IV 4–5.
202 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 854.
203 Por. Ambrozjaster, _Commentarius in Pauli epistulas_, in Eph. 6, 18.
204 Por. Jan Damasceński (?), _De octo spiritibus nequitiae (fragm.)_, PG 95, 84.
205 Por. Grzegorz z Nyssy, _Homilie o Modlitwie Pańskiej_, I 1.
206 Ewagriusz z Pontu, _Do mnichów mieszkających we wspólnotach_, 37, ŹMon 18, s. 316.
207 Orygenes, _Homilie o Księdze Rodzaju_, X 1, ŹMT 64, s. 114.
208 Por. Teodoret z Cyru, _Interpretatio in XIV epistulas s. Pauli_, in Eph. 6, 18.
209 Por. Pseudo-Atanazy, _Vita s. Syncleticae_, 19.
210 Por. Jan Chryzostom (?), _Admonitiones spirituales_, PG 62, 743.
211 Por. Jan z Karpatos, _Capita theologica sive centurium secundum_, 106.
212 Por. Ewagriusz z Pontu, _Scholia in Psalmos_, in Ps. 56 (55), 7; Orygenes (?), _Fragmenta in Psalmos_, in Ps. 56, 4.
213 Por. Jan Chryzostom, _In epistulam ad Romanos homiliae_, VIII 6. Ten walor modlitwy nieprzerwanej był chętnie podejmowany przez mesalian, którzy wyolbrzymiali rolę modlitwy, zdolnej wypędzić demonów, a pomniejszali znaczenie sakramentów świętych pod tym względem (por. S. Columba, _„Working the Earth of the Heart”_, s. 60).
214 Por. Atanazy Aleksandryjski, _Epistulae festales_, III 5.
215 Por. Anastazy Synaita, _Quaestiones et responsiones_, aneks 1, sekcja 2.
216 Por. Arnobiusz Młodszy, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 17.
217 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Commentarii in Lucam_, in Luc. 11, 8; por. in Luc. 18, 1.
1 Por. Ps 34(33), 2: _Będę błogosławił Pana w każdej sytuacji_; Ps 55(54), 18: _Wieczorem, rano i w południe narzekam i jęczę, a głosu mego wysłucha_; Ps 119(118), 164: Siedem razy dziennie Cię wysławiałem za Twoje sprawiedliwe wyroki.
2 Por. Mt 7, 8: Każdy, kto prosi, otrzymuje; Łk 18, 1–2: Powiedział im też przypowieść o tym, że zawsze powinni się modlić i nie ustawać: W pewnym mieście żył sędzia itd.; Łk 11, 9: chociażby nie wstał i nie dał z tego powodu, że jest jego przyjacielem, to z powodu jego natręctwa wstanie i da mu, ile potrzebuje, i dodaje: A ja wam powiadam: Proście, a będzie wam dane; Mk 11, 24–25: A kiedy stajecie do modlitwy, wierzcie, że otrzymacie, a stanie się wam.
3 Por. Łk 6, 12.
4 Por. 1 Tes 5, 16–18: Zawsze się radujcie, nieustannie się módlcie, w każdych okolicznościach dziękujcie; Rz 12, 8: W modlitwie bądźcie wytrwali; Ef 6, 18: Módlcie się zresztą nieustannie, poddając się działaniu Ducha. I nad tym właśnie czuwajcie z całą wytrwałością i błaganiem; Kol 4, 2: Trwajcie gorliwie na modlitwie, czuwając podczas niej wśród dziękczynienia.
5 Por. Bazyli Wielki, _Reguły moralne_, 56, 1; nt. nauki Bazylego o modlitwie ciągłej zob. G. Filoramo, _Mnēmē Theu. Preghiera Continua in Basilio_, w: _La preghiera nel tardo antico,_ Roma 1999, s. 179–187.
6 Por. Teodoret z Cyru, _Interpretatio in Psalmos_, in Ps. 15, 1.
7 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Commentarii in Lucam_, in 3, 21.
8 Por. Beda Czcigodny, _In Lucae evangelium expositio_, VI 21.
9 Por. Orygenes, _Homilie do Księgi Kapłańskiej_, VI 6 (tytuły pism przetłumaczonych na język polski podajemy w języku polskim).
10 Por. Beda Czcigodny, _In primam partem Samuhelis libri_, I 1.
11 Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami,_ IX 7, ŹMon 28, s. 383; nt. modlitwy nieustannej wg Jana Kasjana zob. J. Levko, _Incessant Prayer and John Cassian_, „Diakonia” 28/2 (1995), s. 71–90; L. McMahon, _O God, come to my assistance: a journey with Cassian’s prayer_, „Journal of Spiritual Formation and Soul Care” 5/1 (2012), s. 135–143.
12 Pseudo-Makary, _Homiliae_, LIII 3.
13 Natknęliśmy się na przyczynkowy artykuł, ukazujący panoramę myśli patrystycznej nt. modlitwy nieprzerwanej: A. Guillaumont, _Le problème de la prière continuelle dans le monachisme ancien_, w: H. Limet, J. Ries (eds.), _L'expérience de la prière dans les grandes religions_, Louvain-La-Neuve 1980, s. 285–294. Całościowe ujęcie, ale w odniesieniu do monastycyzmu, przedstawia M. Marx, _Incessant prayer in ancient monastic literature_, Roma 1946. Opracowania dotyczące poszczególnych autorów podajemy w innych przypisach.
14 Por. _Apophthegmata Patrum. Collectio systematica_ (wersja grecka), XII 27.
15 Por. Hezychiusz z Jerozolimy, _Commentarius brevis_, in Ps. 118, 147.
16 Por. _Jak należy przebywać w celi,_ 22.
17 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja systematyczna_ (wersja łacińska), XII 6.
18 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Epifaniusz, 3.
19 Por. _Jak należy przebywać w celi_, 22.
20 Por. Jan Chryzostom, _De Anna,_ IV 4–5.
21 Jan Chryzostom (?), _De precatione_, I, PG 50, 778.
22 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
23 Por. Klemens Rzymski, _List do Kościoła w Koryncie_, XL1–2.
24 _Physiologus_, 14.
25 Por. _Konstytucje Apostolskie_, II 59.
26 _Katechizm Kościoła Katolickiego_, 2698.
27 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
28 Por. Tertulian, _O modlitwie_, 25; Orygenes, _O modlitwie_, 12, 2.
29 Por. _Didache_, VIII 2–3.
30 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4.
31 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
32 D. Brzeziński, _Publiczna modlitwa Kościoła w starożytności chrześcijańskiej_, w: H. Sobeczko (red.), _Mirabile laudis canticum. Liturgia Godzin: dzieje i teologia_, Opole 2008, s. 65.
33 Por. tamże, s. 66.
34 Por. Tertulian, _O modlitwie_, 25.
35 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
36 Por. Hieronim, _Listy_, 22, 36: „horam tertiam, sextam, nonam, diluculum quoque et vesperam nemo qui nesciat”.
37 Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
38 Por. D. Brzeziński, _Publiczna modlitwa Kościoła w starożytności chrześcijańskiej_, dz. cyt., s. 74.
39 Por. Augustyn z Hippony, _Sermones_, 114A, MiAg 1, s. 233.
40 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3–5.
41 Por. tamże, 37, 3.5.
42 Por. tamże, 37, 5.
43 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
44 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
45 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3.
46 Por. Jan Chryzostom, _Expositiones in Psalmos_, in Ps. 5, 4.
47 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Expositio in Psalmos_, in Ps. 5, 4.
48 Grzegorz Wielki, _Moralia_, I, XXXV 49, ŹMon 39, s. 134.
49 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
50 Por. Euzebiusz z Cezarei, _Commentaria in Psalmos_, in Ps. 87, 14.
51 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3; Teodor Studyta, _Catechesis magna_, A. Papadopoulos, s. 853.
52 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 3; Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
53 Por. np. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59; Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164; Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
54 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
55 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
56 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4; w BH mowa o zarazie w południe, a nie demonie.
57 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
58 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
59 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4; Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
60 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
61 Por. D. Wiąckiewicz, _Od Pachomiusza do Benedykta_, SThV 1 (2018), s. 184.
62 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, III 3, 8.
63 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
64 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 853.
65 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 4.
66 Por. Jan Chryzostom (?), _In Psalmum 118 homiliae_, III 4, in Ps. 118, 164.
67 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 5.
68 Por. Izydor z Sewilli, _Etymologiarum sive Originum libri_, VI 19, 59.
69 Por. Hieronim ze Strydonu, _Tractatus LIX in Psalmos_, in Ps. 89.
70 Hieronim, _Listy_, 22, 36, ŹMT 54, s. 108.
71 Por. Bazyli Wielki, _Reguły dłuższe_, 37, 5.
72 Por. np. Nicetas z Remezjany, _O czuwaniach sług Boga._
73 Por. _Wykaz odpustów. Normy i nadania_, Katowice 2012, s. 31.
74 Por. Mariusz Wiktoryn, _Commentarii in Epistulas Pauli_, II, in Eph. 6, 18.
75 Por. Teodoret z Cyru, _Interpretatio in XIV epistulas sancti Pauli,_ in Eph. 6, 18.
76 Por. Augustyn z Hippony, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 32, 3, II 1; podobnie in Ps. 32, 4, II 2; Dydym Ślepiec, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 2.
77 Por. Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, in Ps. 1, 2.
78 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, IV 4–5.
79 Por. Jan Chryzostom (?), _De pseudoprophetis_, 12; Hieronim, _Listy_, 22, 36.
80 Hieronim, _Listy_, 22, 36, ŹMT 54, s. 108.
81 Por. Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 3.
82 Por. _Reguła Mistrza_, L 47–52.
83 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Antoni, 1.
84 Por. Atanazy Aleksandryjski, _Żywot św. Antoniego_, 3.
85 Jan Klimak, _Drabina raju_, IV 41, W. Polanowski, s. 132.
86 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, XXIV 10–12.
87 Por. tamże_,_ X 14.
88 Por. S. Columba, _„Working the Earth of the Heart”. The Messalian Controversy in History, Texts, and Language to AD 431_, Oxford 1991.
89 Por. np. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Lucjusz; _Vita Pachomii_, ed. F. Halkin, s. 69.
90 Por. Palladiusz, _Historia dla Lausosa_, XX.
91 Por. Augustyn z Hippony, _De haeresibus_, 57.
92 Por. Prosper z Akwitanii, _De gratia Dei_, XI 2.
93 Tertulian, _Zachęta do czystości_, 10, PSP 29, s. 176.
94 Por. Fulgencjusz z Ruspe, _De veritate praedestinationis et gratiae Dei,_ II 28.
95 Por. Pseudo-Makary, _Homiliae_, LIII 3.
96 Por. Jan z Karpatos, _Capita theologica_, 104.
97 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, X 14.
98 Por. Marek Eremita, _De paenitentia_, 7; Izajasz Abba, _Asceticon_, VII 4.
99 Por. G.M. de Durand, SCh 445, s. 124–127 (przyp.).
100 W. Patrin, _Nauka św. Marka Eremity o cnocie_, CollTh 89/1 (2019), s. 94.
101 Por. M. Belda, _La preghiera continua secondo san Massimo il Confessore_, „Annales Theologici” 26/2 (2012), s. 305–322.
102 Por. Orygenes, _Homilie o Księdze Rodzaju_, XI 4.
103 Por. Orygenes (?), Homilia do 1 Sm 1, 1 – 2, 6.
104 Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 3.
105 Por. tamże, 4.
106 Por. Grzegorz Wielki, _Listy_, VII 33.
107 Por. Beda Czcigodny, _In Lucae evangelium expositio_, V 17.
108 Por. Beda Czcigodny, _Homeliarum Evangelii libri_, II 22; tenże, _In Cantica canticorum_, III 4; Hieronim ze Strydonu, _Tractatus LIX in Psalmos_, in Ps. 1, 76; Hilary z Poitiers, _Tractatus super Psalmos_, in Ps. 1, 12; Fulgencjusz z Ruspe, _Epistulae_, II 26.
109 Beda Czcigodny, _In Marci Evangelium expositio_, III 9.
110 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos,_ K. Phrantzolas, 5, s. 346 (nt. tożsamości autora zob. nota przy tekstach Efrema w antologii); Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
111 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos,_ K. Phrantzolas, 5, s. 346.
112 Por. tamże; Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
113 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos,_ K. Phrantzolas, 5, s. 346.
114 Por. Por. Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
115 Bazyli Wielki, _Reguły krótsze_, 261, ŹMon 6, s. 396n.
116 Por. Bazyli Wielki, _Epistulae_, 223, 2.
117 Por. _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja alfabetyczna_, Agaton, 9.
118 Pseudo-Makary, _Opuscula_, II 3.
119 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos_, K. Phrantzolas, 5, s. 347n.
120 Por. Mariusz Wiktoryn, _Commentarii in Epistulas Pauli_, II, in Eph. 6, 18.
121 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, II 2.
122 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, X 7–14; Augustyn z Hippony, _Epistulae_, 130, 20.
123 Ignacy Antiocheński, _List do Kościoła w Efezie_, X 1, BOK 1, s. 116.
124 Por. Chromacjusz z Akwilei, _Homilie o Ew. wg św. Mateusza_, 28, 3.
125 Por. Augustyn z Hippony, _Epistulae_, 188, 2.
126 Por. Chromacjusz z Akwilei, _Homilie o Ew. wg św. Mateusza_, 28, 5.
127 Por. Orygenes, _O modlitwie_, 22, 5.
128 Por. Izaak Syryjczyk, _Orationes ascetici_, XXIII 19; LVI 20.
129 Por. Grzegorz Palamas, _Pro hesychastis_, II, 1, 30–31.
130 Por. Ambroży z Mediolanu, _O sakramentach_, VI 12.
131 Por. Barsanufiusz i Jan, _Listy_, 710.
132 _Apophthegmata Patrum. Collectio systematica_ (wersja grecka), XII 20.
133 Pseudo-Makary, _Sermones_, XI 1.
134 Dydym Aleksandryjski, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 2.
135 Tamże: αὐτὸς ὁ πόθος προσευχή ἐστιν.
136 Tamże.
137 Tamże.
138 Por. Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, PG 12, 1196 = tenże, _Excerpta in Psalmos_, PG 17, 108: Ἐπιθυμία πιθυμία γὰρ διανοίας ἀγαθῆς ἐνεργής ἐστι προσευχὴ.
139 Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 3.
140 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, II 2.
141 Por. Jan Chryzostom, _Expositiones in Psalmos_, in Ps. 119, 4.
142 _Apophthegmata Patrum. Collectio systematic_a (wersja grecka), XII 20.
143 Augustyn z Hippony, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 37, 14 (BH: 38, 10), PSP 38, s. 50n.
144 Tenże, _Sermones_, 80, 7.
145 Por. tenże, _Sermones_, 152, 1.
146 Por. tenże, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 32, II 1.
147 Por. tenże, _Sermones_, 56, RBén 68, s. 28.
148 Tenże, _Objaśnienia Psalmów_, in Ps. 118, 2, PSP 41, s. 291n.
149 Por. tenże, _Epistulae_, 130, 18–20; M. Belda, _La preghiera continua secondo Sant’Agostino_, „Annales Theologici” 10/2 (1996), s. 349–379.
150 Por. Ambroży z Mediolanu, _De Cain et Abel_, II 6, 21.
151 Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, in Ps. 1, 2.
152 Hieronim, _Listy_, 22, 36, ŹMT 54, s. 108.
153 Bazyli Wielki, _Homilia in martyrem Julittam_, 4; Orygenes (?), _Selecta in Psalmos_, in Ps. 1, 2.
154 Barsanufiusz i Jan, _Listy_, 87, ŹMon 69, s. 226.
155 Maksym Wyznawca, _Capita de caritate_, II 61–62.
156 Por. _Jak należy przebywać w celi_, 17, ŹMon 56, s. 211n.
157 Fulgencjusz z Ruspe, _Fragmenta IV ex opusculis ad Eugippium_, fragm. 1.
158 Por. tamże.
159 Por. Izaak Syryjczyk, _Orationes ascetici_, XIII 2.
160 Por. Efrem Syryjski (?), _De oratione,_ K. Phrantzolas, 5, s. 133–136.
161 Por. Piotr Chryzolog, _Collectio sermonum_, 108.
162 Por. Dydym Aleksandryjski, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 4.
163 Por. Beda Czcigodny, _In Marci Evangelium expositio_, III 9.
164 Por. Ambrozjaster, _Commentarius in Pauli epistulas_, in 1 Thess. 5, 17–18.
165 Por. Hieronim, _Dialogi przeciw pelagianom_, II 16.
166 Por. Pseudo-Firmikus Maternus, _Consultationes Zacchei christiani et Apollonii philosophi,_ III 6, 3.
167 Por. Hilary z Poitiers, _Tractatus super psalmos_, Aleph, 15: in Ps. 118, 7–8.
168 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Expositio in Psalmos_, in Ps. 4, 2.
169 Ambroży z Mediolanu, De Cain et Abel, II 6, 21; por. M. Belda, _La preghiera continua secondo Sant’Ambrogio_, w: _La preghiera nel tardo antico_, Roma 1999, s. 275–287.
170 Por. Grzegorz z Nyssy, _O celu życia i prawdziwej ascezie_, 85.
171 Por. Efrem Syryjski (?), _De patientia et consummatione huius saeculi_, K. Phrantzolas, 4, s. 174.
172 Ambroży z Mediolanu, _De Cain et Abel_, II 6, 22.
173 Por. Atanazy Aleksandryjski (?), _Sermo pro iis qui saeculo renuntiarunt_, PG 28, 1409.
174 Por. _Apophthegmata Patrum. Collectio systematica_ (wersja grecka), XII 24.
175 Por. Ewagriusz z Pontu, _O praktyce ascetycznej_, 49, ŹMon 18, s. 241; Jan Damasceński (?), _De virtutibus et vitiis_, PG 95, 92.
176 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, X 14.
177 Por. Maksym Wyznawca, _Capita de caritate_, III 87.
178 Por. Jan z Karpatos, _Capita theologica sive centurium secundum_, 105.
179 Por. Efrem Syryjski (?), _Institutio ad monachos_, K. Phrantzolas, 5, s. 345n.
180 Por. Roman Melodos (?), _Cantica dubia_, 63, 13.
181 Por. Orygenes, _Homilie o Księgach Liczb_, XIV 2; Ewagriusz z Pontu, _O modlitwie_, 76.
182 Por. Augustyn z Hippony, _Epistulae_, 130, 18–20; _Antologia modlitwy wczesnochrześcijańskiej_, Lublin 1993, s. 110–112.
183 Por. _Pasterz Hermasa_, 88, 6–7.
184 _Pasterz Hermasa_, 90, 1, BOK 1, s. 277.
185 Por. _Pasterz Hermasa_, 90, 1–2.
186 Por. Dydym Aleksandryjski, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 33, 2.
187 Por. Augustyn z Hippony, _Sermones_, LXXX 2–5_._
188 _Apoftegmaty Ojców Pustyni. Kolekcja systematyczna_ (wersja łacińska), XII12, ŹMon 9, s. 231.
189 Por. Efrem Syryjski (?), _Consilium de vita spiritali ad monachum novitium_, 54.
190 Por. Jan Chryzostom (?), _De paenitentia_, 7.
191 Por. Pseudo-Makary, _Homiliae_ (collectio HA), LVI 1.
192 Barsanufiusz i Jan_, Listy_, 258, ŹMon 69, s. 437; nt. ich nauki o modlitwie ciągłej zob. B. Bitton-Ashkelony, _Demons and prayers_, „Vigiliae christianae” 57/2 (2003), s. 209–217.
193 Marek Eremita, _De paenitentia_, 7.
194 Por. Izydor z Sewilli, _Sententiae_, III 19, 5.
195 Por. Atanazy Aleksandryjski (?), _Sermo pro iis qui saeculo renuntiarunt_, 6.
196 Por. Jan Kasjan, _De institutis coenobiorum_, VIII 13.
197 Ewagriusz z Pontu, _Capita discipulorum Evagrii_, 168.
198 Por. Jan Kasjan, _Rozmowy z ojcami_, IX 6.
199 Por. Pseudo-Atanazy, _Sermo pro iis qui saeculo renuntiarunt_, 5–6.
200 Por. Barsanufiusz i Jan, _Listy_, 848.
201 Por. Jan Chryzostom, _De Anna_, IV 4–5.
202 Por. Teodor Studyta, _Catechesis magna_, ed. A. Papadopoulos, s. 854.
203 Por. Ambrozjaster, _Commentarius in Pauli epistulas_, in Eph. 6, 18.
204 Por. Jan Damasceński (?), _De octo spiritibus nequitiae (fragm.)_, PG 95, 84.
205 Por. Grzegorz z Nyssy, _Homilie o Modlitwie Pańskiej_, I 1.
206 Ewagriusz z Pontu, _Do mnichów mieszkających we wspólnotach_, 37, ŹMon 18, s. 316.
207 Orygenes, _Homilie o Księdze Rodzaju_, X 1, ŹMT 64, s. 114.
208 Por. Teodoret z Cyru, _Interpretatio in XIV epistulas s. Pauli_, in Eph. 6, 18.
209 Por. Pseudo-Atanazy, _Vita s. Syncleticae_, 19.
210 Por. Jan Chryzostom (?), _Admonitiones spirituales_, PG 62, 743.
211 Por. Jan z Karpatos, _Capita theologica sive centurium secundum_, 106.
212 Por. Ewagriusz z Pontu, _Scholia in Psalmos_, in Ps. 56 (55), 7; Orygenes (?), _Fragmenta in Psalmos_, in Ps. 56, 4.
213 Por. Jan Chryzostom, _In epistulam ad Romanos homiliae_, VIII 6. Ten walor modlitwy nieprzerwanej był chętnie podejmowany przez mesalian, którzy wyolbrzymiali rolę modlitwy, zdolnej wypędzić demonów, a pomniejszali znaczenie sakramentów świętych pod tym względem (por. S. Columba, _„Working the Earth of the Heart”_, s. 60).
214 Por. Atanazy Aleksandryjski, _Epistulae festales_, III 5.
215 Por. Anastazy Synaita, _Quaestiones et responsiones_, aneks 1, sekcja 2.
216 Por. Arnobiusz Młodszy, _Commentarii in Psalmos_, in Ps. 17.
217 Por. Cyryl Aleksandryjski, _Commentarii in Lucam_, in Luc. 11, 8; por. in Luc. 18, 1.
więcej..
BESTSELLERY
Wydawnictwo: Logos MediaFormat: EPUB MOBIZabezpieczenie: Watermark VirtualoKategoria: Wiara i religiaWspólny przekład Pisma Świętego jedenastu Kościołów działających w Polsce. Ebook wyróżnia się wygodną nawigacją i zawiera ponad 30 tysięcy przypisów oraz 50 tysięcy odsyłaczy przygotowanych w formie aktywnych linków.49,50 zł49,50 zł- 29,50 zł
- EBOOK
18,90 zł 21,00 Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.
Wydawnictwo: Wydawnictwo MFormat: EPUB MOBIZabezpieczenie: Watermark VirtualoKategoria: Wiara i religiaBIBLIA wydana przez WYDAWNICTWO M w Roku Wiary jest wyjątkową edycją. Zawiera 121 ilustracji Gustave’a Doré i nawiązuje do niezwykle cenionych XIX -wiecznych wydań. Jest to pierwsze w Polsce wydanie Pisma Świętego w wersji cyfrowej z ... 30,90 zł 34,90 Rekomendowana przez wydawcę cena sprzedaży detalicznej.
- 11,87 zł
