Muzeum. Historia światowa. Tom 3. Na podbój świata (1850–2020) - ebook

Historia muzeów staje się prawdziwie światowa w drugiej połowie XIX wieku. Ten okres zaczyna się umownie w 1851 roku, kiedy w londyńskim Pałacu Kryształowym zorganizowano Wystawę Światową. Od tej pory muzeum jest emblematyczną instytucją nowoczesnej cywilizacji. Z wszystkimi tego konsekwencjami. Kolonizuje podbijane kraje i gromadzi ich dziedzictwo. Bierze udział w obu wojnach światowych. Bywa ofiarą i beneficjentem totalitaryzmów. Jest przestrzenią awangardowych działań artystycznych i maszyną propagandową – po obu stronach żelaznej kurtyny. Dzisiaj istnieje ponad sto tysięcy muzeów. Wydaje się, że w państwach demokratycznych są szczególnymi miejscami kultury, życia społecznego i odnawiających się tożsamości. Ich kolekcje rosną, powierzchnie się rozszerzają, a siedziby przybierają nieznane dotąd kształty.

Przynajmniej tak było do niedawna. Trzeci tom zatrzymuje się w momencie, kiedy z powodu pandemii muzea na całym świecie zostały zamknięte.

Przedmowa

Księga szósta: Europa Zachodnia. Od pierwszej wystawy światowej do pierwszej wojny światowej

25. Sztuka i przemysł

Henry Cole i South Kensington Museum

Semper

Wiedeń i Berlin

Repliki South Kensington. Wyjątek francuski

Niepowodzenia i sukcesy pewnej utopii

26. Muzea historyczne

Dynastie i ich muzea

Muzea wojskowe

Bohaterowie i lud

Małe ojczyzny, kantony i miasta

27. Prehistoria, antropologia, etnografia

Wkroczenie prehistorii

Europa muzeów etnologicznych. Bastian

Pitt Rivers Museum

Rzym i Paryż

Muzeum etnologiczne a kolonizacja

Życie chłopskie i muzeum plenerowe. Hazelius

28. Natura, nauka, technika

Paleontologia i ewolucja

Od zwiedzającego-widza do zwiedzającego-manipulatora

29. Sztuka w czasie i w przestrzeni

Archeologia, sztuka i muzeum

Rewizje, przewartościowania, ponowne odkrycia: barok i rokoko

Od japonizmu do „sztuki murzyńskiej”

Nowe sposoby eksponowania. Bode

Artyści żyjący i sztuka nowoczesna

Księga siódma. W stronę Wschodu i Południa

30. Europa Środkowa: muzea i narody

Patriotyczne inicjatywy arystokratów

W służbie ideologii narodowej

31. Imperium, narodowość, nowoczesność. Muzeum w Rosji, 1719–1914

Kunstkamera i Ermitaż

Czas projektów

Osiągnięcie Tretiakowa

Galeria Tretiakowska do 1917 roku

Muzeum Rosyjskie

Muzeum Aleksandra III. Cwietajew

W Rosji prowincjonalnej

32. W stronę Południa, Wschodu, Zachodu

Pierwsza fala: od Kalkuty do Limy via Kapsztad i Sydney

Druga fala: mnożenie się, różnicowanie, stabilizacja

Poza Europą: Imperium Osmańskie, Egipt

Poza Europą: Japonia i Chiny

Księga ósma. Stany Zjednoczone Ameryki Północnej

33. Od rewolucji amerykańskiej do wojny secesyjnej

Republika wobec muzeów

Muzea towarzystw naukowych

Louis Agassiz i Museum of Comparative Zoology

„Muzeum w amerykańskim znaczeniu tego słowa”

34. Epopeja Smithsonian Institution: 1826–2020

Od legatu Smithsona do Smithsonian Institution

Od jednego muzeum narodowego do dziewiętnastu muzeów narodowych

35. Sztuka i historia naturalna: od Bostonu do Chicago

Idee założycielskie. Corcoran Gallery

Boston i Nowy Jork

Filadelfia i Chicago

Muzea historii naturalnej

36. Życie muzeów: kolekcje, darczyńcy, publiczność

Kolekcjonerzy i ich muzea. Rola kobiet

Muzea wobec swoich darczyńców: urok i stosunek sił

Kopie, odlewy, deaccessioning

Wykopaliska, rynek i związane z nim zagrożenia

Kolekcje – rozrost i różnicowanie się

Publiczność: Goode, Boas, Gilman, Kent

Zawodowi muzealnicy: Dana i Sachs

37. Okres międzywojenny: sztuka nowoczesna, nauka, historia, dawni mistrzowie

MoMA: Barr

Kolekcjonerzy i muzea sztuki nowoczesnej

Nauka, przemysł, historia

The National Gallery

Księga dziewiąta. Wojny, totalitaryzmy, demokracje

38. Od wojny do wojny

Okres powojenny

Pora na awangardy

Muzea reżimów totalitarnych: ZSRR, Włochy, Trzecia Rzesza

Okres przedwojenny

39. Druga wojna światowa

Chiny

Hiszpania

Polska i Europa Środkowa

Wielka Brytania, Francja, Belgia, Holandia

Niemcy

Związek Radziecki

Włochy

Stany Zjednoczone

Okres bezpośrednio powojenny

Księga dziesiąta: Długa teraźniejszość. Od roku 1945 do dzisiaj

40. Boom na muzea

Coraz więcej

Muzea historyczne: w cieniu wojen światowych

Powrót muzeów sztuki nowoczesnej, odnowa muzeów sztuki dawnej

Koniec muzeum etnograficznego?

Wyzwanie restytucji

Bibliografia

Spis ilustracji

Przypisy