Myślenie krytyczne w edukacji. Metodyka kształcenia w szkole podstawowej - ebook

W publikacji podjęto zagadnienie myślenia krytycznego pojmowanego jako proces, w którym uczniowie zdobywają wiedzę i umiejętności, jak mądrze postępować i dokonywać uzasadnionych wyborów. Współcześnie zalew informacji medialnej wymusza kształcenie podejścia krytycznego, aby nie stracić rozeznania w świecie i móc obronić się przed przeciążeniem informacyjnym. Autorka zakłada, że możliwe, a nawet konieczne jest przenoszenie filozoficznych dociekań na temat myślenia krytycznego na podstawowe, codzienne kompetencje, w które wyposażamy każde dziecko.

Propozycje metodyczne, zawierające ćwiczenia i projekty, przeznaczone są do edukacji w zakresie szkoły podstawowej. Dla edukacji wczesnoszkolnej (klasy 1–3) zaprezentowano ćwiczenia mające na celu zaszczepić dzieciom nawyk uważności, zadawania pytań i intelektualnej odwagi – umiejętności niezbędne w kształceniu krytycznego myślenia. Natomiast do uczniów klas 4–8 skierowano kilkanaście projektów kształtujących samodzielne myślenie, poszukiwanie, badanie, sprawdzanie, wybieranie, ocenianie, rozwiązywanie problemów, podejmowanie decyzji i tworzenie.

*

Książka odznacza się jasnością prowadzonego wywodu – zgodnie z McLuhanowską maksymą: „przekaźnik jest przekazem”. Sens praktyczny publikacji nadaje jej wyraźny charakter dydaktyczny, wręcz instruktażowy.

prof. dr hab. Stanisław Dylak

W serii ukazały się:

E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości dziecka. Koncepcja i wskazówki metodyczne

E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć w przedszkolu i szkole podstawowej

E. Płóciennik, Rozwijanie mądrości w praktyce edukacyjnej. Scenariusze zajęć dla młodzieży

J. Sternberg, L. Jarvin, E. L. Grigorenko, Mądrość, inteligencja i twórczość w nauczaniu. Jak zapewnić uczniom sukces

Płóciennik, Mądrość dziecka. Predyspozycje – przejawy – perspektywy wspierania

A. Pobojewska, Edukacja do samodzielności. Warsztaty z dociekań filozoficznych. Teoria i metodyka

Wprowadzenie 7

Rozdział 1. Co to jest myślenie krytyczne? 13

1.1. Jak zdefiniować myślenie krytyczne? 13

1.2. Jakie są rodzaje krytycyzmu? Krytycyzm destruktywny, bezstronny i konstruktywny 23

1.3. Gdzie i dlaczego myślenie krytyczne jest potrzebne? 30

Rozdział 2. Jak rozwijać myślenie krytyczne? 41

2.1. Jak ujawnia się krytycyzm w rozwoju człowieka? 41

2.2. Dlaczego boimy się krytyki? 53

2.3. Jak nauczyć myślenia krytycznego? Psychopedagogiczne uwarunkowania stymulujące konstruktywną krytykę 75

Rozdział 3. Przykłady ćwiczeń i projektów w szkole podstawowej 91

3.1. Materiały dla nauczyciela cz. 1. Uwagi do przygotowania i realizacji zajęć 91

3.2. Materiały dla nauczyciela cz. 2. Ćwiczenia i projekty dla kl. 1–3 „PoWażne Sprawy – poszukiwania Małych Myślicieli” 99

3.3. Materiały dla nauczyciela cz. 3. Strategie i projekty dla kl. 4–8 „PoWażne Sprawy – poszukiwania Samodzielnych Myślicieli” 149

Zakończenie 207

Bibliografia 209

Odpowiedzi do „Krytykotestu” 217