- W empik go
Ogień Majdanu - ebook
Ogień Majdanu - ebook
Trzy miesiące, które odmieniły Ukrainę, zapisane poprzez świadectwa pojedynczych osób: nagrania, dzienniki, wspomnienia, blogi czy wpisy na Facebooku. Wielość doświadczeń składa się na uniwersalną opowieść o fenomenie ukraińskiego przełomu, zaczętego pokojowym wiecem w obronie proeuropejskiej orientacji kraju, a zakończonego rewolucją w Kijowie i obaleniem prezydenta-kryminalisty. To czas, kiedy Ukraińcy zaczynają mówić pełnym głosem o swym prawie do wolnego wyboru, o uczciwości, prawdzie, godności, a w końcu wychodzą na ulice w ich obronie – za każdą cenę.
Spis treści
Światło z Kijowa Zbigniew Gluza
Zapowiedź. 21–30 listopada 2013
Stanowienie. 30 listopada – 8 grudnia 2013
Front. 8–11 grudnia 2013
Porządek. 12 grudnia 2013 – 10 stycznia 2014
Wyzwanie. 11–21 stycznia 2014
Przełom. 22–29 stycznia 2014
Deklaracja. 30 stycznia – 17 lutego 2014
Starcie. 18–19 lutego 2014
Finał. 20–22 lutego 2014
Spis źródeł
Kategoria: | Literatura faktu |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-64476-46-4 |
Rozmiar pliku: | 866 KB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Z a wschodnią granicą Polski – raczej ciemno. Coraz trudniej patrzeć w tę przestrzeń, widząc w niej więcej porządków sowieckich niż modernizacyjnych dążeń demokracji. Na tym tle ukraiński przełom 2013/14 roku pokazuje: człowiek nie musi przegrywać z systemem, nie jest zdany na społeczny konformizm, może wybrać istnienie niepodległe. Nie było od lat tak spektakularnego potwierdzenia międzyludzkiej solidarności, jak ten proeuropejski bunt. W zjednoczonej Europie trzeba dostrzec: poza jej zewnętrzną granicą pojawiła się najsilniejsza deklaracja unijnej przynależności.
Jeszcze w lutym 2014 Ośrodek KARTA stanął wobec pytania, co możemy zrobić dla Majdanu. Jak moglibyśmy zareagować na ten sygnał idący z Kijowa, który odczytywaliśmy jako współczesną odsłonę długotrwałego procesu wydobywania się społeczeństw spod komunizmu i jego następstw. Rodziły się naturalne skojarzenia. Gdy – pierwsi w Polsce – podjęliśmy się przedstawienia dzień po dniu Sierpnia 1980, odbyło się to dwadzieścia lat po wydarzeniach; wtedy już pamięć o tamtej rewolcie pomijała i szczegóły, i emocje. Rozumieliśmy, jak istotne jest, by Ukraińcy swą rewolucję opisali natychmiast.
We wrześniu 2014 zaskakującą odpowiedź na pytanie, jak możemy pomóc, przyniosły rozmowy w Kijowie z organizatorami Muzeum Majdanu: to ważne, by doprowadzić do stworzenia najpełniejszego obrazu tego doświadczenia. Wahaliśmy się, czy ukraińską pamięć da się zapisywać według metody KARTY – czy podpowiedź formuły z polskiej strony nie zrodzi niepokoju i odruchu niechęci. Zachęta do podjęcia takiej próby była tak jednoznaczna, wprost entuzjastyczna, że sama stała się dla nas zobowiązaniem do działania. A mocniejsze jeszcze potwierdzenie aprobaty przychodziło do nas z Ukrainy podczas pracy w całym ostatnim roku.
Po stronie KARTY sprawa znalazła orędowników: Macieja Kowalczyka, żywiołowego przyjaciela Ukrainy, oraz Annę Richter, redaktorkę-ukrainistkę. Wieloosobowy, ukraińsko-polski zespół, który udało im się stworzyć, dotarł do większości świadectw pozostawionych przez Majdan 2013/14 – blisko stu poświęconych mu książek, kilkuset relacji dźwiękowych i filmowych, tysięcy wpisów internetowych, zapisów telewizyjnych ze sceny Majdanu, prasy… Z zestawianych ze sobą źródeł powstawały równolegle dwie wersje językowe książki: polska i ukraińska.
Od opisanych zdarzeń minęły raptem dwa lata. Grają tu i szczegóły, i emocje. Uderzająca jest też w tym zapisie obecność współczesnych form komunikacji, dzięki którym łatwiej zrozumieć doznania danej chwili, ale także sposób jej pojmowania. Ulotne teksty stawały się tu często podstawowymi świadectwami historycznymi. Majdan zyskał swoich bardów, którzy wprawdzie nie pieśnią, lecz krótką frazą, komentowali doświadczenie – wiele takich wersów, tu przywołanych, bez wątpienia przejdzie do ukraińskiego kanonu.
Coś zostawił po sobie ogień – ten wokół Majdanu i w jego ludziach. Światło – i wtedy, i dzisiaj. Nie lokalne ani tylko europejskie. Uniwersalne. Światło, które wolnym ludziom pozwala znieść mroczny świat, które upewnia, że po nocy nadejdzie dzień. Opowiedziane tu zwycięstwo Majdanu nie jest bezwzględne, Ukraina nie stała się jeszcze krainą jasności. Jednak w jej stolicy zdarzyła się zwycięska bitwa dobra ze złem, światła z ciemnością.
Tak stajemy teraz po jego stronie.
listopad 2015
Zbigniew Gluza