Ojcze nasz. Streszczenie całej Ewangelii - ebook

WSTĘP

_„Jezus pochodził z ludu, który potrafił się modlić”_1, z narodu, w którym powstała księga modlitwy – Księga Psalmów – i który w księgach biblijnych pozostawił świadectwo różnych form modlitwy i różnych sposobów zwracania się do Boga. Zwoje z Qumran czy Psalmy Salomona świadczą o tym, że także w okresie od zamknięcia Starego Testamentu do redakcji Nowego Testamentu w Izraelu powstawało bardzo wiele modlitw błagalnych, pochwalnych i hymnów. A jednak Jezus zostawił swoim uczniom tylko jedną modlitwę, kilka zdań, modlitwę najkrótszą, nie będącą wielosłowiem (zob. Mt 6,7), „modlitwę najistotniejszą, bez jakiejkolwiek retoryki (w którą tak łatwo popaść na modlitwie!), bez choćby jednego słowa za dużo”2: modlitwę _Ojcze nasz_3.

_Ojcze nasz_ jest owocem modlitewnego ideału Izraela. Rzeczywiście również Żyd mógłby odmawiać tę modlitwę, gdyż jest ona zgodna z wiarą i oczekiwaniami Izraela. Ta modlitwa mogłaby być odmawiana także przez muzułmanina albo przez wierzącego przedstawiciela jeszcze innej tradycji religijnej, gdyż mamy tu do czynienia z modlitwą pełną ufności do Boga. W jej tekście, odczytywanym pobieżnie, nie wymienia się imienia Jezusa; zaś prośby w niej zawarte są takie, jakie mógłby wypowiedzieć każdy wierzący: o chleb, przebaczenie, uwolnienie od prób, pokus i zła. Koniecznie trzeba podkreślić _uniwersalność modlitwy Ojcze nasz_4: ta modlitwa ujawnia to, czego człowiek potrzebuje, co jest naprawdę ważne w życiu, a zatem właśnie to, o co może prosić Boga w swojej modlitwie. Tak, każdy człowiek i cała ludzkość może wyrazić siebie przez modlitwę _Ojcze nasz_. I właśnie dlatego wydaje się być skandalicznym fakt, że w naszych czasach chrześcijanie różnych wyznań odrzucają możliwość odmawiania tej wyjątkowej modlitwy, pozostawionej nam przez Jezusa!

Dla nas, chrześcijan, modlitwa _Ojcze nasz_ rzeczywiście jest, jak powiedział Tertulian, _breviarium totius evangelii_, „skrótem całej Ewangelii”5. Co więcej, możemy stwierdzić, że mamy tu do czynienia z wzorem modlitwy w całości zawartym w Nowym Testamencie. Modlitwa Pana Jezusa, _Kyriosa_, jest jedyną modlitwą, którą On nam dał. To w niej wyraża się pełnia Jego życia duchowego, w niej kryją się ślady Jego modlitwy odnotowanej przez ewangelie i Jego wiara przeżywana w szczególnym związku z Ojcem. Są w tej modlitwie też Jego oczekiwanie na przyjście królestwa, Jego codzienne życie, odznaczające się prostotą i dzieleniem się z innymi, Jego znajomość Boga i świata, Jego braterstwo z innymi ludźmi, Jego doświadczenie walki ze złem… Oto dlaczego, choć prawdą jest, że _Ojcze nasz_ mogłaby być modlitwą uniwersalną, ekumeniczną, jest jednocześnie modlitwą uczniów Jezusa, wzorem ich modlitwy.

_Dalsza część książki dostępna w wersji pełnej_

1 J. Jeremias, _Teologia del Nuovo Testamento_, t. 1, Brescia 1972, s. 213.

2 B. Maggioni, _Padre nostro_, Milano 1995, s. 9.

3 Bibliografia dotycząca modlitwy _Ojcze nasz_ jest obfita. W języku polskim na uwagę zasługują: Dział drugi _Katechizmu Kościoła katolickiego_ (2759-2865), Poznań 1994 , oraz komentarze patrystyczne: _Modlitwa Pańska. Komentarze greckich Ojców Kościoła IV-V w_., red. K. Bielawski, Tyniec 2004; _Modlitwa Pańska. Komentarze łacińskich Ojców Kościoła IV-V w_., red. K. Bielawski, Tyniec 2004; _Modlitwa Pańska. Komentarze średniowieczne_, red. K. Bielawski, Tyniec 2004. Poza tym w ostatnim czasie ukazały się m.in. publikacje: J.A. Kłoczowski, _Ojcze nasz – źródło modlitwy_, Poznań 2009; abp B. Pylak, _Modlitwa Pańska. Ojcze nasz jako synteza chrześcijańskiej duchowości_, Lublin 2009; A. Rusconi, _Ośmielamy się mówić Ojcze nasz,_ Kielce 2009; __ A. Grün, _Modlitwa Ojcze nasz. Przewodnik po życiu i_ _wierze_, Poznań 2010; A. Napiórkowski OSPPE, _Ojcze nasz. Medytacje z_ _Jezusem_, Kraków 2010 .

4 Na ten temat pisała siostra Maria di Campello: „Aby być gotowym do odmówienia modlitwy _Ojcze nasz_ trzeba pielęgnować w sobie braterstwo kosmiczne… być w jedności z braćmi jakiejkolwiek religii. Może nie wszyscy będą wierzący, lecz może kiedyś, w jakiejś chwili, wszyscy poczują, że istnieje Ojciec” – „La preghiera”, w: _Sorella Maria parla. Raccolta di pensieri_ _(1924-1961)_, manuskrypt, Eremo di Campello.

5 Tertulian z Kartaginy, _O_ _modlitwie_, 1, w: _Odpowiedź na Słowo. Najstarsi mistrzowie chrześcijańskiej modlitwy_, Wstęp i oprac. H. Pietras SJ, Kraków 1993, s. 35. W _KKK_ 2761 zwrot ten został przetłumaczony następująco: „streszczenie całej Ewangelii” – wersję tę wykorzystano w tytule niniejszej książki .