-
W empik go
Opowieści historyczne z XVI wieku - ebook
Wydawnictwo:
Data wydania:
1 stycznia 2020
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
LUB
24,99 zł za tytuł
Tytuł dostępny w abonamencie Empik Go już od 24,99 zł / 30 dni
Sprawdź
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Opowieści historyczne z XVI wieku - ebook
Książka zawiera zbiór esejów powstałych z fascynacji autora sylwetką wojewody płockiego Feliksa Szreńskiego. Autor urodził się w miejscowości Szreńsk na Mazowszu, będącej przez półtora wieku siedzibą sławnego ongiś rodu Szreńskich herbu Dołęga. Feliks Szreński wzniósł w miasteczku stojący do dziś murowany kościół i piękny zamek obronny, który obecnie jest ruiną. Szreńsk, położony na rubieżach północnego Mazowsza, wplątany był przez wieki w zarzewia konfliktów z sąsiednimi plemionami Prusów, których tragiczne losy wiążą się z zaborczością zakonu krzyżackiego. Z ziem należących niegdyś do tych ludów przywędrowali pruscy praprzodkowie autora, zakładając gniazdo szlacheckie na terenie Grzybowa koło Mławy. Autor jest urzeczony złotym wiekiem XVI, kiedy to Polska była potęgą polityczną, militarną i gospodarczą, jak również w dziedzinie nauk i poezji. Przedstawia na stronach książki słynną, barwną postać polityka i poety, księcia biskupa Jana Dantyszka, sekretarza i ambasadora króla Zygmunta Starego. W swych esejach opisuje liczne konflikty tamtych czasów, począwszy od walki księcia Siemowita IV o koronę polską, zakończonej ugodą z księciem Władysławem Jagiełłą, po wojny z zakonem krzyżackim i z księciem Albrechtem Hohenzollernem. Przytacza również smutną opowieść o końcu linii władców z dynastii Jagiellonów, osłodzoną jednakże sukcesem politycznym - powstaniem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Opisy dramatycznych wydarzeń tamtych lat autor łagodzi, przedstawiając charakterystyczne dla owej epoki obyczaje, takie jak polowania czy zwyczaje kulinarne.
| Kategoria: | Opowiadania |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-62993-92-5 |
| Rozmiar pliku: | 3,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
SŁOWO WSTĘPNE
Urodziłem się w Szreńsku¹, miejscowości uważanej ongiś za stolicę Ziemi Zawkrzeńskiej, północnej rubieży Mazowsza. Mój dziadek po kądzieli, Paweł Wrzesień, a po nim mój tata, Stanisław Grzybowski, pełnili tam w latach międzywojennych funkcję sekretarza gminy. Zagłębiwszy się w kroniki historyczne, dowiedziałem się, że właścicielami Szreńska był wybitny rycerski ród Szreńskich herbu Dołęga, jeden z najbogatszych na Mazowszu. Uprzednio miasteczko to było własnością benedyktynów z Mogilna. Nestor rodu, Stanisław Grad Szreński, walczył w bitwie pod Grunwaldem. Jego prawnuk Feliks, wojewoda płocki, ostatni z rodu, wzniósł w Szreńsku zamek obronny i murowany kościół. Znalazłem tylko trzy artykuły naukowe traktujące o rodzie Szreńskich.
Ziemia Zawkrzeńska graniczyła wówczas z ziemiami Prusów, a potem, po eksterminacji plemion pruskich, z państwem zakonu krzyżackiego. Prusowie, uciekając przed jarzmem zakonnych władców, osiedlali się na ziemiach Królestwa Polskiego, między innymi na Ziemi Mazowieckiej.
Tam też, w Grzybowie koło Mławy, osiedlili się pruscy przybysze wysokiego rodu. Ich potomkami byli: Windyka i Rukała herbu Prus II (Wilczekosy), piszący się z Grzybowa. Tak zaistniało szlacheckie gniazdo rodowe Grzybowskich, pieczętujących się herbem Prus II (Wilczekosy). Stamtąd wywodzi się moja rodzina, której przodkowie, potomkowie Rukały, dziedziczyli między innymi część szlachecką dóbr ziemskich, położonych między innymi we wsi Grzybowo-Rukały. Najstarszy ze zidentyfikowanych moich przodków – Wojciech Grzybowski – urodził się w Rukałach około 1725 roku. Niestety, luka w zapisach metrykalnych w Archiwum Diecezjalnym w Płocku z okresu około 30 lat wcześniejszego nie pozwoliła na ścisłe powiązanie Wojciecha z żyjącym kilka wieków wcześniej antenatem rodu, Rukałą Grzybowskim.
Część ziem Prusów, w tym Warmia ze stolicą w Lidzbarku, weszła z czasem w skład Polski jako Prusy Królewskie. Na Warmii, mającej status księstwa, rezydował w XVI wieku książę biskup Jan Dantyszek, sekretarz króla Zygmunta Starego, dyplomata i poeta. Znaczną częścią ziem pruskich władał lennik Polski, książę Albrecht Hohenzollern. Były to tak zwane Prusy Książęce ze stolicą w Królewcu.
Ten okres w dziejach Polski zwany jest „złotym wiekiem”. Polska tamtych czasów stanowiła potęgę polityczną, gospodarczą i militarną. Kwitły nauka i sztuka. O prestiżu Królestwa Polskiego tamtych lat i jego monarchy Zygmunta I zwanego Starym niech świadczy fakt, że po zgonie władcy uroczystościom pogrzebowym celebrowanym w Krakowie towarzyszyły równie świetne w Augsburgu, stolicy Świętego Cesarstwa Rzymskiego, w których brał udział sam cesarz rzymski Karol V.
Elity ówczesnej epoki uwielbiały zabawiać się polowaniem. Był to również, oczywiście, sposób na wzbogacanie pańskich stołów. Najgrubsza zwierzyna stanowiła tak zwane regale, czyli zarezerwowana była dla łowów królewskich. Amatorkami polowania były też damy z wysokich rodów – królowa Bona Sforza i księżna Mazowsza Anna Radziwiłłówna.
Ówczesne stoły, przede wszystkim szlachty i możnowładców, ale też ludzi „podlejszego stanu”, były urozmaicone. Bogaci hołdowali drogim zamorskim przyprawom i wymyślnym sposobom przyrządzania potraw. W bardzo wysokiej cenie była sól, którą – poza tym, że stanowiła niezastąpioną przyprawę – traktowano jako środek płatniczy. Już w czasach nieco późniejszych, bo w XVII wieku, wsławił się sztuką kuchmistrzowską niejaki Stanisław Czerniecki, którego nobilitowano poprzez nadanie mu herbu Biały Gołąb.
Osobną kwestią była sprawa spożywania napitków. Powszechnie pito piwo. Święty Benedykt pozwalał zakonnikom ze swojego zgromadzenia wypijać około litra piwa dziennie. Wino to był już zbytek ludzi zamożnych. Powszechnie warzono bardzo szlachetne trunki typu miody pitne, dostępne jednakże nie wszystkim. Pojawiła się też wódka, zwana wówczas „gorzałym winem”. Spożywanie trunków alkoholowych ogólnie akceptowano. Poeci pisali o nich wiersze. Nie brak było jednakże i krytyki tego zwyczaju. W XVII wieku pojawiła się w Polsce kawa. Nie od razu się jednak przyjęła. Pomimo krytyki zwyczaj picia tego „szkaradnego napoju” z czasem przyjął się w domach szlacheckich i mieszczańskich.
Na koniec chciałbym dodać, że wprawdzie tytuł książki mówi o opowieściach z XVI wieku, to nie sposób było ograniczyć ich jedynie do tak wąskiego okresu, chociażby z powodu narracji o rodzie Szreńskich czy też wkraczających w XVII wiek zwyczajów kulinarnych.
_Jacek Karol Grzybowski_
------------------------------------------------------------------------
¹ Szreńsk – miejscowość w powiecie mławskim, po powstaniu styczniowym wraz z kilkudziesięcioma innymi miasteczkami Rzeczypospolitej zdegradowana do rangi wsi.
Urodziłem się w Szreńsku¹, miejscowości uważanej ongiś za stolicę Ziemi Zawkrzeńskiej, północnej rubieży Mazowsza. Mój dziadek po kądzieli, Paweł Wrzesień, a po nim mój tata, Stanisław Grzybowski, pełnili tam w latach międzywojennych funkcję sekretarza gminy. Zagłębiwszy się w kroniki historyczne, dowiedziałem się, że właścicielami Szreńska był wybitny rycerski ród Szreńskich herbu Dołęga, jeden z najbogatszych na Mazowszu. Uprzednio miasteczko to było własnością benedyktynów z Mogilna. Nestor rodu, Stanisław Grad Szreński, walczył w bitwie pod Grunwaldem. Jego prawnuk Feliks, wojewoda płocki, ostatni z rodu, wzniósł w Szreńsku zamek obronny i murowany kościół. Znalazłem tylko trzy artykuły naukowe traktujące o rodzie Szreńskich.
Ziemia Zawkrzeńska graniczyła wówczas z ziemiami Prusów, a potem, po eksterminacji plemion pruskich, z państwem zakonu krzyżackiego. Prusowie, uciekając przed jarzmem zakonnych władców, osiedlali się na ziemiach Królestwa Polskiego, między innymi na Ziemi Mazowieckiej.
Tam też, w Grzybowie koło Mławy, osiedlili się pruscy przybysze wysokiego rodu. Ich potomkami byli: Windyka i Rukała herbu Prus II (Wilczekosy), piszący się z Grzybowa. Tak zaistniało szlacheckie gniazdo rodowe Grzybowskich, pieczętujących się herbem Prus II (Wilczekosy). Stamtąd wywodzi się moja rodzina, której przodkowie, potomkowie Rukały, dziedziczyli między innymi część szlachecką dóbr ziemskich, położonych między innymi we wsi Grzybowo-Rukały. Najstarszy ze zidentyfikowanych moich przodków – Wojciech Grzybowski – urodził się w Rukałach około 1725 roku. Niestety, luka w zapisach metrykalnych w Archiwum Diecezjalnym w Płocku z okresu około 30 lat wcześniejszego nie pozwoliła na ścisłe powiązanie Wojciecha z żyjącym kilka wieków wcześniej antenatem rodu, Rukałą Grzybowskim.
Część ziem Prusów, w tym Warmia ze stolicą w Lidzbarku, weszła z czasem w skład Polski jako Prusy Królewskie. Na Warmii, mającej status księstwa, rezydował w XVI wieku książę biskup Jan Dantyszek, sekretarz króla Zygmunta Starego, dyplomata i poeta. Znaczną częścią ziem pruskich władał lennik Polski, książę Albrecht Hohenzollern. Były to tak zwane Prusy Książęce ze stolicą w Królewcu.
Ten okres w dziejach Polski zwany jest „złotym wiekiem”. Polska tamtych czasów stanowiła potęgę polityczną, gospodarczą i militarną. Kwitły nauka i sztuka. O prestiżu Królestwa Polskiego tamtych lat i jego monarchy Zygmunta I zwanego Starym niech świadczy fakt, że po zgonie władcy uroczystościom pogrzebowym celebrowanym w Krakowie towarzyszyły równie świetne w Augsburgu, stolicy Świętego Cesarstwa Rzymskiego, w których brał udział sam cesarz rzymski Karol V.
Elity ówczesnej epoki uwielbiały zabawiać się polowaniem. Był to również, oczywiście, sposób na wzbogacanie pańskich stołów. Najgrubsza zwierzyna stanowiła tak zwane regale, czyli zarezerwowana była dla łowów królewskich. Amatorkami polowania były też damy z wysokich rodów – królowa Bona Sforza i księżna Mazowsza Anna Radziwiłłówna.
Ówczesne stoły, przede wszystkim szlachty i możnowładców, ale też ludzi „podlejszego stanu”, były urozmaicone. Bogaci hołdowali drogim zamorskim przyprawom i wymyślnym sposobom przyrządzania potraw. W bardzo wysokiej cenie była sól, którą – poza tym, że stanowiła niezastąpioną przyprawę – traktowano jako środek płatniczy. Już w czasach nieco późniejszych, bo w XVII wieku, wsławił się sztuką kuchmistrzowską niejaki Stanisław Czerniecki, którego nobilitowano poprzez nadanie mu herbu Biały Gołąb.
Osobną kwestią była sprawa spożywania napitków. Powszechnie pito piwo. Święty Benedykt pozwalał zakonnikom ze swojego zgromadzenia wypijać około litra piwa dziennie. Wino to był już zbytek ludzi zamożnych. Powszechnie warzono bardzo szlachetne trunki typu miody pitne, dostępne jednakże nie wszystkim. Pojawiła się też wódka, zwana wówczas „gorzałym winem”. Spożywanie trunków alkoholowych ogólnie akceptowano. Poeci pisali o nich wiersze. Nie brak było jednakże i krytyki tego zwyczaju. W XVII wieku pojawiła się w Polsce kawa. Nie od razu się jednak przyjęła. Pomimo krytyki zwyczaj picia tego „szkaradnego napoju” z czasem przyjął się w domach szlacheckich i mieszczańskich.
Na koniec chciałbym dodać, że wprawdzie tytuł książki mówi o opowieściach z XVI wieku, to nie sposób było ograniczyć ich jedynie do tak wąskiego okresu, chociażby z powodu narracji o rodzie Szreńskich czy też wkraczających w XVII wiek zwyczajów kulinarnych.
_Jacek Karol Grzybowski_
------------------------------------------------------------------------
¹ Szreńsk – miejscowość w powiecie mławskim, po powstaniu styczniowym wraz z kilkudziesięcioma innymi miasteczkami Rzeczypospolitej zdegradowana do rangi wsi.
więcej..
