-
W empik go
Pierwsza wojna punicka. Historia militarna - ebook
Format ebooka:
EPUB
Format
EPUB
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najpopularniejszych formatów e-booków na świecie.
Niezwykle wygodny i przyjazny czytelnikom - w przeciwieństwie do formatu
PDF umożliwia skalowanie czcionki, dzięki czemu możliwe jest dopasowanie
jej wielkości do kroju i rozmiarów ekranu. Więcej informacji znajdziesz
w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Format
MOBI
czytaj
na czytniku
czytaj
na tablecie
czytaj
na smartfonie
Jeden z najczęściej wybieranych formatów wśród czytelników
e-booków. Możesz go odczytać na czytniku Kindle oraz na smartfonach i
tabletach po zainstalowaniu specjalnej aplikacji. Więcej informacji
znajdziesz w dziale Pomoc.
Multiformat
E-booki w Virtualo.pl dostępne są w opcji multiformatu.
Oznacza to, że po dokonaniu zakupu, e-book pojawi się na Twoim koncie we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego tytułu.
Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na karcie produktu.
Multiformat
E-booki sprzedawane w księgarni Virtualo.pl dostępne są w opcji
multiformatu - kupujesz treść, nie format. Po dodaniu e-booka do koszyka
i dokonaniu płatności, e-book pojawi się na Twoim koncie w Mojej
Bibliotece we wszystkich formatach dostępnych aktualnie dla danego
tytułu. Informacja o dostępności poszczególnych formatów znajduje się na
karcie produktu przy okładce. Uwaga: audiobooki nie są objęte opcją
multiformatu.
czytaj
na tablecie
Aby odczytywać e-booki na swoim tablecie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. Bluefire
dla EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na czytniku
Czytanie na e-czytniku z ekranem e-ink jest bardzo wygodne i nie męczy
wzroku. Pliki przystosowane do odczytywania na czytnikach to przede
wszystkim EPUB (ten format możesz odczytać m.in. na czytnikach
PocketBook) i MOBI (ten fromat możesz odczytać m.in. na czytnikach Kindle).
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
czytaj
na smartfonie
Aby odczytywać e-booki na swoim smartfonie musisz zainstalować specjalną
aplikację. W zależności od formatu e-booka oraz systemu operacyjnego,
który jest zainstalowany na Twoim urządzeniu może to być np. iBooks dla
EPUBa lub aplikacja Kindle dla formatu MOBI.
Informacje na temat zabezpieczenia e-booka znajdziesz na karcie produktu
w "Szczegółach na temat e-booka". Więcej informacji znajdziesz w dziale
Pomoc.
Czytaj fragment
Pobierz fragment
Pobierz fragment w jednym z dostępnych formatów
LUB
24,99 zł za tytuł
Tytuł dostępny w abonamencie Empik Go już od 24,99 zł / 30 dni
Sprawdź
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Pierwsza wojna punicka. Historia militarna - ebook
Opisywano przez autora pierwsza wojna punicka (264-241 przed Chr.) była najdłuższą ciągłą wojną w relacjach grecko-rzymskich, jedną z największych morskich wojen w dziejach świata, wreszcie momentem, po którym Rzym rozpoczął swoją drogę do budowy imperium. Autor stara się przedstawić przebieg działań militarnych podczas tego konfliktu, a także pokazać ogromny wpływ pierwszej wojny punickiej na dalsze losy basenu Morza Śródziemnego.
Publikacja zawiera liczne plany i mapy.
| Kategoria: | Historia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-65855-88-6 |
| Rozmiar pliku: | 1,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
PRZEDMOWA
Może dziwić, ale i budzić zrozumienie fakt, że jak dotąd w języku angielskim nie powstała współczesna monografia poświęcona pierwszej wojnie punickiej. Niniejsza książka jest próbą wypełnienia tej luki. Wojna ta oczywiście była omawiana w klasycznych podręcznikach dotyczących historii Rzymu i Kartaginy, a także w całościowych opracowaniach wojen punickich. Z konieczności ujmowana była jednak zwięźle, w dodatku trzy ostatnie znane mi prace pełne są poważnych błędów. W książce Rome against Carthage Thomas Dorey i Donald Dudley poświęcają wojnie zaledwie 28 stron i przemilczają wiele kontrowersyjnych spraw. Z kolei Brian Caven w The Punic Wars przeznacza na jej omówienie dwa razy więcej miejsca, pisze zajmująco i dzieli się wieloma interesującymi spostrzeżeniami, pomija jednak szczegóły i nie wiadomo dlaczego, nie odwołuje się do źródeł starożytnych. Najpełniejsze opracowanie wojny w języku angielskim znajdziemy w książce Johannesa Thiela History of Roman sea-power before the Second Punic War, ale – jak to już sugeruje tytuł – dotyczy ona głównie morskiej strony konfliktu, walki na lądzie zaś są w niej zaledwie naszkicowane.
Można się rzecz jasna zastanawiać, czy w ogóle sensowne jest badanie pierwszej wojny punickiej w oderwaniu od pozostałych. O ile jednak nie ma możliwości zrozumienia drugiej i trzeciej wojny bez choćby ogólnych wiadomości na temat pierwszej, to odwrotnej zależności nie ma; przeciwnie – badanie pierwszej wojny punickiej ujmowanej jedynie jako początkowa faza trzyrundowej rywalizacji w rzeczywistości może tylko wypaczyć jej obraz. To prawda, że Polibiusz, autor najwcześniejszego ocalałego przekazu na temat konfliktu, postrzegał tę wojnę jako preludium do kluczowego okresu w dziejach Rzymu, czyli marszu do dominacji nad „światem”. Takie ujęcie jest jednak sensowne wyłącznie wówczas, gdy weźmiemy pod uwagę późniejsze wydarzenia. Polibiusz może nas zatem wprowadzić w błąd i zasugerować, że wojna rozpoczęła się jako konflikt między Kartaginą a Rzymem, a nie Rzymem i Hieronem z Syrakuz, albo że rzymski program budowy floty w roku 261/260 był spowodowany chęcią zagarnięcia Sycylii.
Pierwsza wojna punicka z całą pewnością zasługuje na odrębną publikację. Była to najdłuższa ciągła wojna w historii grecko-rzymskiej, jedna z największych morskich wojen, jakie kiedykolwiek stoczono, wreszcie wojna, po której Rzym wkroczył na drogę budowy imperium. Z uwagi na brak nowych znaczących źródeł nie można radykalnie zmienić spojrzenia na konflikt, nie mam też takich ambicji. Jedyne, co chcę osiągnąć, to rozjaśnić niektóre szczegóły i być może udzielić klarownej odpowiedzi na pytanie, dlaczego Rzym zwyciężył. Podjętej tu próbie opisania dziejów wojny towarzyszy dyskusja na temat spraw strategicznych i taktycznych; bazuję, jeśli to tylko było możliwe, na źródłach antycznych i wykorzystuję te spośród ostatnich badań, które wydały mi się istotne. Jeśli chodzi o tę ostatnią sprawę – wiele czerpię od moich poprzedników, przede wszystkim od Franka Walbanka, którego gruntowny Historical commentary on Polybius jest nie do przecenienia.
Źródła do dziejów omawianej wojny nie są tak bogate jak w przypadku drugiej wojny punickiej – głównie z powodu braku odpowiednich ksiąg dzieła Liwiusza – musimy zatem pogodzić się z tym, że nigdy nie uzyskamy odpowiedzi na wiele pytań. Trudno ustalić nawet fakty, rzadko też można na poziomie bardziej zaawansowanym prowadzić dyskusję na temat strategii i taktyki. To samo dotyczy sił zbrojnych przeciwników, zarówno jeśli chodzi o marynarkę, jak i wojsko lądowe. Nie wiemy na przykład, czym dokładnie była kwinkwerema, a dysponowały nią – jako galerą wojenną – obie strony. Nie znamy też szczegółów rekrutacji, uzbrojenia i organizacji armii rzymskiej, o ile oczywiście nie uznamy, że przekaz Polibiusza, dotyczący współczesnej mu armii, można odnieść także do armii o stulecie starszej, a wiemy, że przynajmniej w kilku szczegółach zrobić tego nie sposób. W kwestiach demograficznych i logistycznych jesteśmy skazani na zgadywanie, gdyż w interesującym mnie okresie w wątpliwość poddawane są nawet dane z cenzusów przeprowadzanych w Rzymie. Jeśli weźmiemy to wszystko pod uwagę, stanie się również oczywiste, że – za wyjątkiem Regulusa i Klaudiusza Pulchra po stronie rzymskiej i Hamilkara Barkasa po kartagińskiej – nie jest możliwa identyfikacja innych głównych aktorów wydarzeń, a wojny tej nie ożywia – tak jak w przypadku drugiej wojny punickiej – obecność bohaterów tej miary co Hannibal czy Scypion.
Mimo poczynionych zastrzeżeń materiał źródłowy wypada uznać za fascynujący, gdyż zdaje się odzwierciedlać różnorodne tendencje: tradycję prorzymską, czerpaną z twórczości niemal współczesnego wydarzeniom Fabiusza Piktora i zachowaną u korzystających z dzieła Liwiusza Eutropiusza i Orozjusza, tradycję prokartagińską, pochodzącą ze współczesnego wojnie Filinosa, którego słowa utrwalone zostały przez Diodora; wreszcie trzecią tradycję, jak się wydaje odrębną od pozostałych, ocaloną we fragmentach prac Kasjusza Diona i jego bizantyjskiego epitomatora Zonarasa. W centrum tych tradycji znajduje się zaś szkic dziejów wojny nakreślony w pierwszej księdze Dziejów przez Polibiusza, który – choć prawdopodobnie bardziej prorzymski niż prokartagiński – był jednak wystarczająco niezależny, by na podstawie jego informacji stworzyć podstawę, a wokół niej spróbować utkać opowieść uzupełnianą późniejszymi źródłami.
Podziękowania składam, jak zwykle, kolegom z Newcastle za ich niezmienną pomoc i wsparcie, oraz mojej żonie, która w trakcie pracy nad własnym doktoratem rysowała mapy i plany. Chciałbym również podziękować Stevenowi Gerrardowi z UCL Press, który najpierw życzliwie przyjął moją propozycję wydawniczą, a potem wraz z Sheilą Knight pomógł doprowadzić ją do – mam nadzieję – pomyślnego zakończenia.
J.F. Lazenby
Newcastle upon TyneCHRONOLOGIA
Dla lat 264-247 i 242-241 podałem nazwiska konsulów, którzy w danym roku sprawowali naczelną komendę
289-285 – Mamertyni zajmują Messanę
280-275 – wojna Rzymu z Pyrrusem
280/279 – traktat Rzymu z Kartaginą skierowany przeciwko Pyrrusowi
275 – bitwa pod Benewentem; Pyrrus opuszcza Italię
272 – Tarent poddaje się Rzymowi
270 – Rzym odbija Regium
270/69(?) – Hieron przejmuje władzę w Syrakuzach
265/264 – zwycięstwo Hierona nad Mamertynami nad rzeką Longanus; Mamertyni najpierw apelują o pomoc do Kartaginy, a potem do Rzymu; przymierze między Hieronem a Kartaginą
264 – (konsulowie: Ap. Klaudiusz Kaudeks, M. Fulwiusz Flakkus) wybuch wojny; Klaudiusz Kaudeks przeprawia się na Sycylię i przerywa oblężenie Messany
263 – (konsulowie: M. Waleriusz Maksymus, M. Otacyliusz Krassus) obydwaj konsulowie prowadzą kampanię na Sycylii; Hieron zawiera pokój z Rzymem
262 – (konsulowie: L. Postumiusz Megellus, Kw. Mamiliusz Witulus) obydwaj konsulowie oblegają Agrygent
261 – (konsulowie: L. Waleriusz Flakkus, T. Otacyliusz Krassus) upadek Agrygentu; flota kartagińska atakuje Italię; Rzymianie decydują się na budowę floty
260 – (konsulowie: Gn. Korneliusz Scypion, G. Duiliusz) Scypion wzięty do niewoli w Lipari; Duiliusz zwycięża w bitwie pod Mylae
259 – (konsulowie: L. Korneliusz Scypion, G. Akwiliusz Florus) Scypion atakuje Korsykę i Sardynię; walki Akwiliusza na Sycylii
258 – (konsulowie: A. Atyliusz Kalatynus, G. Sulpicjusz Paterkulus) walki Kalatynusa na Sycylii, Paterkulus atakuje Sardynię i zwycięża w bitwie pod Sulci
257 – (konsulowie: G. Atyliusz Regulus, Gn. Korneliusz Blasio) Atyliusz Regulus zwycięża w bitwie pod Tyndaris i atakuje Maltę; Blasio dowodzi na Sycylii
256 – (konsulowie: L. Manliusz Wulson, M. Atyliusz Regulus) obydwaj konsulowie rozbijają flotę kartagińską pod Eknomos i udają się do Afryki, gdzie pozostaje Regulus; ten zwycięża w bitwie pod Adys i zajmuje Tunis; nieudane negocjacje z Kartaginą
255 – (konsulowie: Ser. Fulwiusz Petynus Nobilior, M. Emiliusz Paulus) Regulus pokonany i schwytany nieopodal Tunisu; konsulowie przybywają z flotą na ratunek ocalałym, odnoszą zwycięstwo koło Przylądka Hermejskiego i atakują Cossyrę; w drodze powrotnej zostają zaskoczeni przez sztorm koło Kamaryny
254 – (konsulowie, wybrani powtórnie: Gn. Korneliusz Scypion, A. Atyliusz Kalatynus) obydwaj konsulowie walczą na Sycylii, zdobywają Panormos i inne miasta
253 – (konsulowie: Gn. Serwiliusz Cepion, G. Semproniusz Blesus) Cepion walczy na Sycylii; Blesus atakuje Afrykę, omal nie traci floty pod Syrtą, by stracić połowę na skutek sztormu pod Cape Palinurus
252 – (konsulowie: G. Aureliusz Kotta, P. Serwiliusz Geminus) flota rzymska zredukowana do 60 okrętów; obydwaj konsulowie walczą na Sycylii, zdobywają Termę i Lipari
251 – (konsulowie: L. Cecyliusz Metellus, G. Furiusz Pacylus) obydwaj konsulowie walczą na Sycylii; Kartagińczycy wzmacniają tamtejszą armię
250 – (konsulowie, wybrani powtórnie: G. Atyliusz Regulus, L. Manliusz Wulson) Metellus odnosi zwycięstwo pod Panormos, konsulowie rozpoczynają oblężenie Lilibeum
249 – (konsulowie: P. Klaudiusz Pulcher, L. Juniusz Pullus) Klaudiusz przegrywa bitwę pod Drepanum, Juniusz traci flotę w sztormie nieopodal Kamaryny
248 – (konsulowie, wybrani powtórnie: G. Aureliusz Kotta, P. Serwiliusz Geminus) obydwaj konsulowie kontynuują oblężenie Lilibeum i Drepanum; Kartalon atakuje Italię
247 – (konsulowie: L. Cecyliusz Metellus – wybrany powtórnie, N. Fabiusz Buteo) Metellus kontynuuje oblężenie Lilibeum, Buteo Drepanum, gdzie zdobywa wyspę Pelias; na Sycylię przybywa Hamilkar Barkas; atakuje Bruttium
246-244 – potyczki wokół Heirkte
244-243 – Hamilkar rusza na Eryks; ciągłe potyczki
242 – (konsulowie: G. Lutacjusz Katulus, A. Postumiusz Albinus) Katulus wysłany na Sycylię na czele nowej floty; ranny pod Drepanum
241 – (konsulowie: A. Manliusz Torkwatus Attykus – wybrany powtórnie, Kw. Lutacjusz Cerko) 10 marca Lutacjusz Katulus zwycięża w decydującej bitwie koło Wysp Egackich, wraz z bratem, Lutacjuszem Cerko negocjują warunki pokojowe
240-237 – bunt najemników w Afryce
238 – Rzym anektuje Sardynię
237 – Hamilkar Barkas przybywa do Hiszpanii
229 – śmierć Hamilkara Barkasa w Hiszpanii; dowództwo przejmuje Hazdrubal
227 – pretor G. Flaminiusz zostaje namiestnikiem zachodniej Sycylii, a pretor M. Waleriusz (Lewinus?) – Sardynii
221 – zabójstwo Hazdrubala w Hiszpanii, jego następcą zostaje Hannibal
219 – Hannibal zdobywa Sagunt
218 – początek drugiej wojny punickiej
Może dziwić, ale i budzić zrozumienie fakt, że jak dotąd w języku angielskim nie powstała współczesna monografia poświęcona pierwszej wojnie punickiej. Niniejsza książka jest próbą wypełnienia tej luki. Wojna ta oczywiście była omawiana w klasycznych podręcznikach dotyczących historii Rzymu i Kartaginy, a także w całościowych opracowaniach wojen punickich. Z konieczności ujmowana była jednak zwięźle, w dodatku trzy ostatnie znane mi prace pełne są poważnych błędów. W książce Rome against Carthage Thomas Dorey i Donald Dudley poświęcają wojnie zaledwie 28 stron i przemilczają wiele kontrowersyjnych spraw. Z kolei Brian Caven w The Punic Wars przeznacza na jej omówienie dwa razy więcej miejsca, pisze zajmująco i dzieli się wieloma interesującymi spostrzeżeniami, pomija jednak szczegóły i nie wiadomo dlaczego, nie odwołuje się do źródeł starożytnych. Najpełniejsze opracowanie wojny w języku angielskim znajdziemy w książce Johannesa Thiela History of Roman sea-power before the Second Punic War, ale – jak to już sugeruje tytuł – dotyczy ona głównie morskiej strony konfliktu, walki na lądzie zaś są w niej zaledwie naszkicowane.
Można się rzecz jasna zastanawiać, czy w ogóle sensowne jest badanie pierwszej wojny punickiej w oderwaniu od pozostałych. O ile jednak nie ma możliwości zrozumienia drugiej i trzeciej wojny bez choćby ogólnych wiadomości na temat pierwszej, to odwrotnej zależności nie ma; przeciwnie – badanie pierwszej wojny punickiej ujmowanej jedynie jako początkowa faza trzyrundowej rywalizacji w rzeczywistości może tylko wypaczyć jej obraz. To prawda, że Polibiusz, autor najwcześniejszego ocalałego przekazu na temat konfliktu, postrzegał tę wojnę jako preludium do kluczowego okresu w dziejach Rzymu, czyli marszu do dominacji nad „światem”. Takie ujęcie jest jednak sensowne wyłącznie wówczas, gdy weźmiemy pod uwagę późniejsze wydarzenia. Polibiusz może nas zatem wprowadzić w błąd i zasugerować, że wojna rozpoczęła się jako konflikt między Kartaginą a Rzymem, a nie Rzymem i Hieronem z Syrakuz, albo że rzymski program budowy floty w roku 261/260 był spowodowany chęcią zagarnięcia Sycylii.
Pierwsza wojna punicka z całą pewnością zasługuje na odrębną publikację. Była to najdłuższa ciągła wojna w historii grecko-rzymskiej, jedna z największych morskich wojen, jakie kiedykolwiek stoczono, wreszcie wojna, po której Rzym wkroczył na drogę budowy imperium. Z uwagi na brak nowych znaczących źródeł nie można radykalnie zmienić spojrzenia na konflikt, nie mam też takich ambicji. Jedyne, co chcę osiągnąć, to rozjaśnić niektóre szczegóły i być może udzielić klarownej odpowiedzi na pytanie, dlaczego Rzym zwyciężył. Podjętej tu próbie opisania dziejów wojny towarzyszy dyskusja na temat spraw strategicznych i taktycznych; bazuję, jeśli to tylko było możliwe, na źródłach antycznych i wykorzystuję te spośród ostatnich badań, które wydały mi się istotne. Jeśli chodzi o tę ostatnią sprawę – wiele czerpię od moich poprzedników, przede wszystkim od Franka Walbanka, którego gruntowny Historical commentary on Polybius jest nie do przecenienia.
Źródła do dziejów omawianej wojny nie są tak bogate jak w przypadku drugiej wojny punickiej – głównie z powodu braku odpowiednich ksiąg dzieła Liwiusza – musimy zatem pogodzić się z tym, że nigdy nie uzyskamy odpowiedzi na wiele pytań. Trudno ustalić nawet fakty, rzadko też można na poziomie bardziej zaawansowanym prowadzić dyskusję na temat strategii i taktyki. To samo dotyczy sił zbrojnych przeciwników, zarówno jeśli chodzi o marynarkę, jak i wojsko lądowe. Nie wiemy na przykład, czym dokładnie była kwinkwerema, a dysponowały nią – jako galerą wojenną – obie strony. Nie znamy też szczegółów rekrutacji, uzbrojenia i organizacji armii rzymskiej, o ile oczywiście nie uznamy, że przekaz Polibiusza, dotyczący współczesnej mu armii, można odnieść także do armii o stulecie starszej, a wiemy, że przynajmniej w kilku szczegółach zrobić tego nie sposób. W kwestiach demograficznych i logistycznych jesteśmy skazani na zgadywanie, gdyż w interesującym mnie okresie w wątpliwość poddawane są nawet dane z cenzusów przeprowadzanych w Rzymie. Jeśli weźmiemy to wszystko pod uwagę, stanie się również oczywiste, że – za wyjątkiem Regulusa i Klaudiusza Pulchra po stronie rzymskiej i Hamilkara Barkasa po kartagińskiej – nie jest możliwa identyfikacja innych głównych aktorów wydarzeń, a wojny tej nie ożywia – tak jak w przypadku drugiej wojny punickiej – obecność bohaterów tej miary co Hannibal czy Scypion.
Mimo poczynionych zastrzeżeń materiał źródłowy wypada uznać za fascynujący, gdyż zdaje się odzwierciedlać różnorodne tendencje: tradycję prorzymską, czerpaną z twórczości niemal współczesnego wydarzeniom Fabiusza Piktora i zachowaną u korzystających z dzieła Liwiusza Eutropiusza i Orozjusza, tradycję prokartagińską, pochodzącą ze współczesnego wojnie Filinosa, którego słowa utrwalone zostały przez Diodora; wreszcie trzecią tradycję, jak się wydaje odrębną od pozostałych, ocaloną we fragmentach prac Kasjusza Diona i jego bizantyjskiego epitomatora Zonarasa. W centrum tych tradycji znajduje się zaś szkic dziejów wojny nakreślony w pierwszej księdze Dziejów przez Polibiusza, który – choć prawdopodobnie bardziej prorzymski niż prokartagiński – był jednak wystarczająco niezależny, by na podstawie jego informacji stworzyć podstawę, a wokół niej spróbować utkać opowieść uzupełnianą późniejszymi źródłami.
Podziękowania składam, jak zwykle, kolegom z Newcastle za ich niezmienną pomoc i wsparcie, oraz mojej żonie, która w trakcie pracy nad własnym doktoratem rysowała mapy i plany. Chciałbym również podziękować Stevenowi Gerrardowi z UCL Press, który najpierw życzliwie przyjął moją propozycję wydawniczą, a potem wraz z Sheilą Knight pomógł doprowadzić ją do – mam nadzieję – pomyślnego zakończenia.
J.F. Lazenby
Newcastle upon TyneCHRONOLOGIA
Dla lat 264-247 i 242-241 podałem nazwiska konsulów, którzy w danym roku sprawowali naczelną komendę
289-285 – Mamertyni zajmują Messanę
280-275 – wojna Rzymu z Pyrrusem
280/279 – traktat Rzymu z Kartaginą skierowany przeciwko Pyrrusowi
275 – bitwa pod Benewentem; Pyrrus opuszcza Italię
272 – Tarent poddaje się Rzymowi
270 – Rzym odbija Regium
270/69(?) – Hieron przejmuje władzę w Syrakuzach
265/264 – zwycięstwo Hierona nad Mamertynami nad rzeką Longanus; Mamertyni najpierw apelują o pomoc do Kartaginy, a potem do Rzymu; przymierze między Hieronem a Kartaginą
264 – (konsulowie: Ap. Klaudiusz Kaudeks, M. Fulwiusz Flakkus) wybuch wojny; Klaudiusz Kaudeks przeprawia się na Sycylię i przerywa oblężenie Messany
263 – (konsulowie: M. Waleriusz Maksymus, M. Otacyliusz Krassus) obydwaj konsulowie prowadzą kampanię na Sycylii; Hieron zawiera pokój z Rzymem
262 – (konsulowie: L. Postumiusz Megellus, Kw. Mamiliusz Witulus) obydwaj konsulowie oblegają Agrygent
261 – (konsulowie: L. Waleriusz Flakkus, T. Otacyliusz Krassus) upadek Agrygentu; flota kartagińska atakuje Italię; Rzymianie decydują się na budowę floty
260 – (konsulowie: Gn. Korneliusz Scypion, G. Duiliusz) Scypion wzięty do niewoli w Lipari; Duiliusz zwycięża w bitwie pod Mylae
259 – (konsulowie: L. Korneliusz Scypion, G. Akwiliusz Florus) Scypion atakuje Korsykę i Sardynię; walki Akwiliusza na Sycylii
258 – (konsulowie: A. Atyliusz Kalatynus, G. Sulpicjusz Paterkulus) walki Kalatynusa na Sycylii, Paterkulus atakuje Sardynię i zwycięża w bitwie pod Sulci
257 – (konsulowie: G. Atyliusz Regulus, Gn. Korneliusz Blasio) Atyliusz Regulus zwycięża w bitwie pod Tyndaris i atakuje Maltę; Blasio dowodzi na Sycylii
256 – (konsulowie: L. Manliusz Wulson, M. Atyliusz Regulus) obydwaj konsulowie rozbijają flotę kartagińską pod Eknomos i udają się do Afryki, gdzie pozostaje Regulus; ten zwycięża w bitwie pod Adys i zajmuje Tunis; nieudane negocjacje z Kartaginą
255 – (konsulowie: Ser. Fulwiusz Petynus Nobilior, M. Emiliusz Paulus) Regulus pokonany i schwytany nieopodal Tunisu; konsulowie przybywają z flotą na ratunek ocalałym, odnoszą zwycięstwo koło Przylądka Hermejskiego i atakują Cossyrę; w drodze powrotnej zostają zaskoczeni przez sztorm koło Kamaryny
254 – (konsulowie, wybrani powtórnie: Gn. Korneliusz Scypion, A. Atyliusz Kalatynus) obydwaj konsulowie walczą na Sycylii, zdobywają Panormos i inne miasta
253 – (konsulowie: Gn. Serwiliusz Cepion, G. Semproniusz Blesus) Cepion walczy na Sycylii; Blesus atakuje Afrykę, omal nie traci floty pod Syrtą, by stracić połowę na skutek sztormu pod Cape Palinurus
252 – (konsulowie: G. Aureliusz Kotta, P. Serwiliusz Geminus) flota rzymska zredukowana do 60 okrętów; obydwaj konsulowie walczą na Sycylii, zdobywają Termę i Lipari
251 – (konsulowie: L. Cecyliusz Metellus, G. Furiusz Pacylus) obydwaj konsulowie walczą na Sycylii; Kartagińczycy wzmacniają tamtejszą armię
250 – (konsulowie, wybrani powtórnie: G. Atyliusz Regulus, L. Manliusz Wulson) Metellus odnosi zwycięstwo pod Panormos, konsulowie rozpoczynają oblężenie Lilibeum
249 – (konsulowie: P. Klaudiusz Pulcher, L. Juniusz Pullus) Klaudiusz przegrywa bitwę pod Drepanum, Juniusz traci flotę w sztormie nieopodal Kamaryny
248 – (konsulowie, wybrani powtórnie: G. Aureliusz Kotta, P. Serwiliusz Geminus) obydwaj konsulowie kontynuują oblężenie Lilibeum i Drepanum; Kartalon atakuje Italię
247 – (konsulowie: L. Cecyliusz Metellus – wybrany powtórnie, N. Fabiusz Buteo) Metellus kontynuuje oblężenie Lilibeum, Buteo Drepanum, gdzie zdobywa wyspę Pelias; na Sycylię przybywa Hamilkar Barkas; atakuje Bruttium
246-244 – potyczki wokół Heirkte
244-243 – Hamilkar rusza na Eryks; ciągłe potyczki
242 – (konsulowie: G. Lutacjusz Katulus, A. Postumiusz Albinus) Katulus wysłany na Sycylię na czele nowej floty; ranny pod Drepanum
241 – (konsulowie: A. Manliusz Torkwatus Attykus – wybrany powtórnie, Kw. Lutacjusz Cerko) 10 marca Lutacjusz Katulus zwycięża w decydującej bitwie koło Wysp Egackich, wraz z bratem, Lutacjuszem Cerko negocjują warunki pokojowe
240-237 – bunt najemników w Afryce
238 – Rzym anektuje Sardynię
237 – Hamilkar Barkas przybywa do Hiszpanii
229 – śmierć Hamilkara Barkasa w Hiszpanii; dowództwo przejmuje Hazdrubal
227 – pretor G. Flaminiusz zostaje namiestnikiem zachodniej Sycylii, a pretor M. Waleriusz (Lewinus?) – Sardynii
221 – zabójstwo Hazdrubala w Hiszpanii, jego następcą zostaje Hannibal
219 – Hannibal zdobywa Sagunt
218 – początek drugiej wojny punickiej
więcej..
