Po swojemu. Kino Władysława Ślesickiego - ebook

Wliczając w całościowy rachunek filmy zrealizowane samodzielnie, w duetach, w szkole filmowej i na zamówienie, dorobek Władysława Ślesickiego to 25 tytułów, powstałych w latach 1954–1984. To trzy dekady reżyserowania, niemal równo podzielone między twórczość dokumentalną i fabularną. Książka podąża szlakiem chronologii –  z dwóch powodów. Pierwszy wiąże się z chęcią, by na to rodzajowe następstwo spojrzeć nie w perspektywie pęknięcia, lecz intrygująco przejawiającej się konsekwencji twórczej (innymi słowy: jednym z założonych zadań badawczych było tropienie pierwiastków kina fabularnego w dokumencie, ale też – kwestia może nawet ciekawsza – śladów kina dokumentalnego w fabule). Drugi powód spojrzenia diachronicznego odnosi się przede wszystkim do etapu poczynań dokumentalnych reżysera – tych, które nieprzypadkowo zapewniły mu zarówno liczne festiwalowe trofea (w kraju i za granicą), jak i trwałe miejsce w historii polskiego kina. Opłaca się zaś skorzystać tu z analizy osadzonej w porządku chronologicznym, by tym wyraźniej odmalować proces kreowania i ewoluowania dokumentalnego stylu Władysława Ślesickiego – stylu unikalnego.

Szlachetna i piękna twórczość Władysława Ślesickiego znalazła wreszcie godnego jej monografistę. W napisanej z pasją i znawstwem książce Piotr Pławuszewski odmalowuje obraz wyjątkowego artysty polskiego kina, autora lirycznych dokumentów o bezpowrotnie minionym świecie cygańskich wędrówek i flisackich wypraw oraz niezmąconego cywilizacyjnym hałasem życia w na poły dzikich przestrzeniach polskich gór i pojezierzy. Reżyser Ruchomych piasków oraz W pustyni i w puszczy jawi się na kartach tej książki jako artysta o sprecyzowanym i spójnym programie artystycznym, wrażliwy outsider, który zapłacił wysoką cenę za wierność sobie.

Prof. UAM dr hab. Mikołaj Jazdon

Z uwagą przeczytałam książkę pana Piotra Pławuszewskiego o moim zmarłym mężu, reżyserze Władysławie Ślesickim. Jako – w miarę możliwości – obiektywna czytelniczka jestem pełna uznania dla pracowitości i rzetelności badawczej autora, jako żona – jestem niezmiernie wdzięczna za zajęcie się tym tematem. Wymyślanie i realizacja filmów to bardzo interesujący proces, który ja miałam okazję obserwować z bliska, a pan Piotr Pławuszewski postanowił go zanalizować i odtworzyć. Wierzę, że czytelnicy docenią wysiłek badacza i odnajdą w lekturze ciekawe dla siebie wątki.

Barbara Ślesicka

O kim, dlaczego i jak
I. Początki

1. W szkole filmowej
1.1. Szkolne pisanie
1.2. Szkolne kręcenie

2. W duecie: Karabasz–Ślesicki
2.1. W kręgu „czarnej serii”. Gdzie diabeł mówi dobranoc (1956), Ludzie z pustego obszaru (1957)
2.2. O miejskiej samotności

II. Czas dokumentu

1. Krótkie wprowadzenie antropologiczno-poetyckie
1.1. Film etnograficzny, antropologia filmu
1.2. Filmowa poetyckość

2. Styl poszukiwany
2.1. Ślady autobiografii. W gromadzie Ducha Puszczy (1957)
2.2. Bieszczadzki dyptyk o człowieku i naturze. Spacer w Bieszczadach (1958), Opowieść o drodze (1958)
2.3. Poruszająca siła obrazu. Wśród ludzi (1960)
2.4. Łagodny obraz małomiasteczkowy. Portret małego miasta (1961)

3. Styl odnaleziony
3.1. Afirmacja i nostalgia. Płyną tratwy (1962)
3.2. Konfrontacja. Ludzie i ryby (1962), Góra (1964)
3.3. Prace zlecone
3.4. Etnograf w taborze. Zanim opadną liście (1964)
3.5. „Ludzkość” i styl – w pigułce. Rodzina człowiecza (1966)

4. Styl odnawiany
4.1. Próby z formą i tematem. Dni, miesiące, lata (1966)
4.2. Zmiana krajobrazu. Energia (1967)
4.3. Bohater przemówił. Chyłe pola (1970)

III. Czas fabuły

1. Zapomniane początki. Chwila ciszy (1965)
2. Przygoda letnia. Ruchome piaski (1968)
3. Przygoda egzotyczna. W pustyni i w puszczy (1973)
4. Przygoda wojenna. …Droga daleka przed nami… (1979)
5. Dziwna przygoda sensacyjno-kryminalna. Śpiewy po rosie (1982)
6. Przygoda leśna. Lato leśnych ludzi (1984)

Epilog potrójny

1. Epilog fabularny. Ucieczka na wyspy
2. Epilog dokumentalny. Własne miejsce
3. Epilog tekstowy

Filmografia Władysława Ślesickiego
Bibliografia
Lista ilustracji
Indeks
Summary