Pół wieku z zabytkami w życiu i pracach konserwatorskich gdańskiego architekta - ebook
Pół wieku z zabytkami w życiu i pracach konserwatorskich gdańskiego architekta - ebook
Książka prezentuje doświadczenia znanego gdańskiego architekta Andrzeja Macura, związane z konserwacją zabytków na Pomorzu oraz Warmii i Mazurach, a także z ochroną dóbr światowego dziedzictwa kultury w Estonii, Macedonii, Egipcie i Algierii. Autor ukazuje, jak kształtował się jego profil zawodowy, oraz przestawia wybrane projekty, omawiając historię obiektów, wyniki badań architektonicznych, przyjęte zasady i metody konserwatorskie, a także polemiki towarzyszące procesowi konserwacji. Prezentacja wybranych projektów nie ma charakteru rozprawki naukowej na temat doktryn konserwatorskich, ale ukazuje zdarzenia i koncepcje związane z możliwością uratowania niektórych obiektów zabytkowych przed całkowitą degradacją. Dokumentuje także proces poszukiwania najodpowiedniejszych współczesnych funkcji dla zachowanych obiektów zabytkowych.
Kategoria: | Architektura |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-7908-148-6 |
Rozmiar pliku: | 55 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Myśl o napisaniu książki pojawiła się po raz pierwszy w 1978 roku podczas kontraktu w Tallinie. Byłem zaskoczony tym, że estońscy konserwatorzy mają tak wiele publikacji dokumentujących ich badania i realizacje. Postanowiliśmy wówczas z ojcem, że mając sporo własnych projektów konserwatorskich, na ich bazie przygotujemy naszą publikację. Jednak tak się nie stało. Dopiero po śmierci ojca w folderze wystawy Zabytki – moja miłość, architekt Kazimierz Macur (1915–2001) ukazały się artykuły poświęcone jego życiu i realizacjom konserwatorskim¹. Kolejnym etapem było opracowanie przeze mnie obszernej publikacji, która pod tytułem Gdańsk Kazimierza Macura. Z historii konserwacji i odbudowy zabytków w latach 1936–2000 została wydana przez Fundację Terytoria Książki w 2016 roku. Praca nad tą książką spowodowała, że studiując domowe archiwum dokumentów, zdjęć i w głównej mierze rysunków, odnajdywałem nie tylko projekty ojca czy wykonane przez nas wspólnie, ale też znaczną liczbę moich, powstałych przy udziale innych projektantów. Podczas wizyty w Noto na Sycylii u mojego przyjaciela Bartłomieja Zwiejskiego², zapoznałem go z zebranymi materiałami. Ocenił je jako bardzo interesujące i zasugerował, iż warto by te projekty i realizacje konserwatorskie udostępnić w postaci obszernej publikacji.
ilustracja 1.
Bartłomiej Zwiejski i Andrzej Macur, Palazzola Akrai, 2015 rok
Tak powstała książka Pół wieku z zabytkami w życiu i pracach konserwatorskich gdańskiego architekta, w której postanowiłem zaprezentować to, co kształtowało mój profil zawodowy, oraz przedstawić wybrane projekty i przeprowadzane rewaloryzacje obiektów zabytkowych. Projekty wykonane w kraju – z podziałem na poszczególne rodzaje architektury – usytuowałem na początku opracowania, a te wykonane poza granicami Polski na końcu. W opisach projektów zawarłem krótkie dane historyczne oraz omówiłem wyniki badań architektonicznych, przyjęte zasady i metody konserwatorskie, a także polemiki towarzyszące procesowi konserwacji tych obiektów.
Podczas działalności konserwatorskiej miałem przyjemność współpracować z wieloma wspaniałymi osobami i chciałbym, aby zostały one zapamiętane. Byli wśród nich świetni konstruktorzy: Bernard Hoffmann, Jan Jarecki, Zenon Sykutera i Bonifacy Nagadowski, elektrycy: Stefan Kozłowski, Henryk Ciesiul, Aleksander Król, Maciej Maciakowski i Piotr Czaplicki oraz projektant instalacji sanitarnych i wentylacji Andrzej Siliński. Przede wszystkim wspominam duże grono architektów takich jak: Tomasz Celewicz, Andrzej Chodnik, Andrzej Kwaśnica, Bogdan Rodziewicz, Władysław Sucharski, Stefan Sykutera i Rajmund Wilimiński. Większość z nich rozpoczęła swoje doświadczenia konserwatorskie od pracy w moim zespole, a później się usamodzielniła. Głównie jednak wracam pamięcią do architekta Mirosława Czaplińskiego, z którym w mojej pracowni autorskiej przygotowywaliśmy najciekawsze projekty w kraju i w Rosji, aż do czasu jego przedwczesnej śmierci. Bogaty w doświadczenia był dla mnie okres pracy w Algierze, podczas którego miałem możliwość współpracować z najlepszymi konserwatorami w kraju. Byli to między innymi architekci: Teresa Dobiszewska, Krystyna Kulczyńska, Krzysztof Kamiński, Wiesław Olszowicz, Jerzy Tusiacki i Ryszard Szczęsny oraz badacze architektury: Jan Spratek i Halina Rojkowska-Tasak, a także archeolog Eligiusz Dworaczyński. W Egipcie wspomagali mnie egiptolodzy: Janusz Karkowski, Franciszek Pawlicki i Maciej Witkowski. Oddzielny rozdział w moich doświadczeniach zawodowych stanowił okres, kiedy wspólnie z Mirosławem Hrynkiewiczem i Waldemarem Trzebiatowskim zarządzaliśmy pracownią projektową SAP Projekt Północ w Sopocie. To wtedy projektowaliśmy duże obiekty handlowe, kulturalne, biurowe oraz konserwatorskie. Niestety w czasie pisania tej książki mój przyjaciel Mirek Hrynkiewicz³ – architekt, ale i autor przepięknych ballad – zmarł, nie zdoławszy ukończyć swojej publikacji, przedstawiającej teorie o Pięknym Mieście.
Przyjęta przeze mnie w książce perspektywa narracyjna powinna zasugerować czytelnikom, że jest to rodzaj sprawozdania z półwiecznej „delegacji”, w ramach której byłem wysyłany do różnych miast i krajów w celu prowadzenia prac związanych z ochroną dóbr kultury krajowego i światowego dziedzictwa.
Chciałbym podziękować wszystkim osobom, które swoimi radami i wysiłkiem przyczyniły się do powstania tej książki. Specjalne wyrazy wdzięczności kieruję do Czesławy Betlejewskiej, która dokonała wstępnej oceny tekstu i zasugerowała niezbędne korekty i uzupełnienia, oraz recenzentom książki: profesorowi Wiesławowi Gruszkowskiemu⁴ a także, całemu zespołowi gdańskiej Fundacji Terytoria Książki za jej opracowanie i wydanie.
*
Książkę dedykuję przede wszystkim córce Mai oraz synom Mateuszowi i Maksowi, gdyż mój często wielomiesięczny pobyt poza domem pozbawiał ich ojcowskiej obecności i pozostawiał w samotności.
ilustracja 2.
Fragment sklepienia w kaplicy na zamku w Lidzbarku Warmińskim, 1973 rok