Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki - ebook
Polityka wrażliwości. Wprowadzenie do humanistyki - ebook
W 1973 roku Maria Janion, uznała, że jedno z najważniejszych pytań ówczesnej epoki brzmiało: „jak uprawiać humanistykę w drugiej połowie wieku XX”. Po 40 latach Michał Paweł Markowski powraca do tego pytania, zastanawiając się nad sytuacją uniwersytetu i humanistyki w epoce post-liberalnej. Główny argument książki wspierają trzy tezy. Po pierwsze, humanistyka nie powinna konkurować z naukami ścisłymi i w ogóle nie powinna uważać się za naukę, gdyż roszczenie takie osłabia jej siłę. Po drugie, jej zadaniem powinno być rozwijanie dyskursywnej wrażliwości, czyli umiejętności posługiwania się wieloma językami w opisie rzeczywistości. Po trzecie, humanistyka powinna mieć na celu uwypuklanie egzystencjalnego zakorzenienia badań nad kulturą. W oparciu o bogatą literaturę przedmiotu, od Schlegla do Derridy, od Kanta do Rorty’ego, od Nietzschego do Gadamera, autor śledzi przemiany humanistyki od niemieckiego romantyzmu do najnowszych dyskusji w Stanach Zjednoczonych. W książce, w której polemiczny ton miesza się ze skrupulatną analizą współczesnej filozofii i nauki o literaturze, przyświeca jeden cel zasadniczy: przywrócić humanistyce znaczenie polityczne i egzystencjalne, czyli przekonać niedowiarków o jej kluczowym znaczeniu dla duchowego rozwoju świata poddanego opresji rynku.
Michal Paweł Markowski, literaturoznawca, eseista, tłumacz. Stefan and Lucy Hejna Chair in Polish Language and Literature oraz szef wydziału slawistycznego na University of Illinois w Chicago. Dyrektor Artystyczny Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. J. Conrada. Profesor wizytujący na UJ. Autor wielu książek na temat literatury polskiej i filozofii literatury oraz kilku zbiorów esejów. Ostatnio opublikował: Powszechna rozwiązłość: Schulz, egzystencja, literatura (2012). Laureat wielu nagród, m. in. "Literatury na Świecie" (1997) i Nagrody im. Kazimierza Wyki za całość dorobku eseistycznego (2011). Współredaktor serii wydawniczych "Hermeneia" i "Horyzonty nowoczesności". Mieszka w Chicago.
Spis treści
Krótka historia humanistyki w cytatach: od Montaigne’a do Derridy
Część I. Wstęp, czyli jak uzasadnić nasze istnienie
Kryzys uzasadnienia
Kompensacja
Demokracja
Stymulacja
Autonomia
Legitymizacja
Część II. Humanistyka: wprowadzenie
Znaczenia, nie fakty
Po jakie licho?
Duch i dyskurs
Śmierć niezaangażowanego obserwatora
Ekwipunek
Prywatne i publiczne
Polityka i policja
Nauka i egzystencja
Bez domieszki
Fuzja fakultetów
Wytwarzanie zdarzeń
Parę słów o zbawianiu świata
Duch (w) instytucji
Powiedzieć wszystko
Humanistyka bez humanizmu
Humanistyka nie jest nauką!
Niewspółmierność
Dwie kultury
Realiści i konstruktywiści
Światopoglądy
Nauka i religia
Solidarność
Metamorfoza świata w człowieku
„Cóż to jest prawda?”
Część III. Od humanizmu do humanistyki
Od humanizmu do humanistyki
Co to jest humanizm?
Templum
Słodycz i światło
Podzielność
Człowiek, czyli podmiot
Efekt dyskursu
Miara przedstawialności
Subiektywność i prawda
Funkcje dyskursu
Pozycja podmiotu
Troska o siebie
Asceza
Użytek z dyskursów
Pożądane miejsce
Interpretacja i identyfikacja
Doświadczenie
Byt, który mówi, byt, który czuje
Z okazji śmierci
Wewnątrz
Żałoba i kanibalizm
„A teraz Cię zjem!"
Opowieści z krypty: remake
Opłakuję, więc jestem
Obraz bez obrazy
Nieznośny paradoks wierności
Część IV. Przeciwko obiektywności
Kształtowanie uczuć
Strukturalna obiektywność
Na początku był lęk
Kolorowe liczby
Westchnienia i argumenty
Mózg i literatura
Antropologia
Trójpolówka
Po co literatura?
Literatura jako egzystencja
Antropolog i (jego) egzystencja
Idiosynkrazje
Samodzielne konstrukcje o dużej wartości
Podwójna alienacja
Wyjaśnianie rozumienia wyjaśniania
Upiór specjalizacji
Czarny scenariusz
Przed Trybunałem
Opowieści z półki
Odnawianie egzystencji
Metadyscyplina
Co począć z życiem?
Kształcenie wrażliwości
Czuły systemat
Intuicja wielorakich sensów
Część V. Od rozumienia do nierozumienia
Dekonstrukcja wykształcenia
Co można znaleźć we własnym domu?
Wstrząs
„Strzeżcie się rozumienia!”
Tessera
Walka o uznanie
Stawanie się-kimś-innym
Skradziony list
Zaznaczenie
Komitywa
Pytanie
Odpowiedź
Czego chcesz ode mnie?
Część VI. Dialektyka i egzystencja
Ucieczka od natury
Kant, czyli rozum w niebezpieczeństwie
Krytyka nieczystego rozumu
Prostota esencji
Rozumne i rzeczywiste
Dialektyka
O niewyrażalnym
Od Es do Ich
Pasaż
„Więcej we mnie Ja”
Podmiot podzielony
Egzystencja przeciwko egzystencjalizmowi
Część VII. Zwrot egzystencjalny w humanistyce
Jena
Estetyzacja życia?
Mit
Filozofia/literatura
Skok na Całość
Ja to ktoś inny
Konstelacja
Poezja do drugiej potęgi
Poszerzanie egzystencji
Uwznioślenie
Seria potęg
Bildung
Ziarno uniwersalności
Nieskończona potencjalność
Część VIII. Humanistyka po dekonstrukcji
Uprzywilejowane miejsce
Głos i rytuał
Dobre złego początki
Życie w ruinach
Polityka wrażenia
Niemożliwe
Cięcie
Zobowiązanie
Wiedza i konwersacja
Diereza
Tekst i władza
Akceptacja i nieakceptacja
Prawda i metoda
Bajka o wiedzy
Transakcja
Proces i perspektywa
Prawda nie jest abstrakcją
Decyzja
Przypowieść i nierozumienie
Przekazywalność i choroba tradycji
Prawo i interpretacja
Między skrajnościami
Część IX. Da capo
Jeszcze raz
Podziękowania i dedykacje
Indeks nazwisk
Kategoria: | Inne |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 97883-242-1964-3 |
Rozmiar pliku: | 6,4 MB |