Pomocnik studenta – kierunek Administracja publiczna - ebook

Wykaz skrótów

1. Źródła prawa

CEIDG. — Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności

Gospodarczej.

EFTA. — Europejskie Porozumienie o Wolnym Handlu

K.C. — Kodeks Cywilny, Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r., t.j.

Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z póź. zm.

K.P.A. — Kodeks postępowania administracyjnego z dnia 14 czerwca 1960 r. z póź. zm.

KSH. — Kodeks spółek handlowych z dnia 15 września 2000r.

t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z póź. zm.

TFUE. — Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej z dnia 26

października 2012 r. C326/01 z póź. zm.

TWE. — Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską

opublikowany w Dz. Urz. UE 2006 C 321E.

USC — Urząd stanu cywilnego.

Ust. O swob.dz.gosp. — Ustawa z dnia 2 lipca 2004 r.

o swobodzie działalności gospodarczej t.j. Dz. U. 2004 Nr 173

poz. 1807 z póź. zm.

Ust. O zwalcz.nieu. konk. — Ustawa z dnia 16 kwietnia 1993 r.

o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. t.j. Dz. U. 1993 nr 47 poz.

211 z póź. zm.

2.Inne skróty

adm. publ. — Administracja Publiczna

Art. — artykuł

Ds. — do spraw

KNF. — Komisja Nadzoru Finansowego

KRS. — Krajowy Rejestr Sądowy

Niepubl. — niepublikowane

Np. — Na przykład

Nr. — numer

Ns. — następny

Orz. — orzeczenie

UE. — Unia Europejska

UK. — United Kingdom (Zjednoczone Królestwo Wielkiej

Brytanii)

Pkt. — punkt

Por. — porównaj

Poz. — pozycja

RM. — Rada Ministrów

Sp. z o.o. — Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

str. — strona

tab. — tabela

tj. — to jest

t. j. — tekst jednolity

tzn. — to znaczy

tzw. — tak zwany

ust. — ustęp

w. — wiek

Wg. — według

ww. — wyżej wymieniony

Ze zm. — ze zmianamiWstęp

Książka zawiera zagadnienia, z którymi studenci administracji publicznej spotykają się na studiach.

Opisane są w niej takie przedmioty jak:

Wstęp do prawoznawstwa.

Ekonomia.

Postępowanie administracyjne.

Konstytucja.

Prawo pracy.

Prawo cywilne.

Książka posiada również przykładowe pytania oraz wyjaśnienia dotyczące konkretnej tematyki z podanych powyżej przedmiotów.

Książka zapewne przyda się nie tylko studentom, ale również osobą chcącym pogłębić swoją wiedzę, z zakresu administracji publicznej.Wstęp do prawoznawstwa

Umiejętność rozumienia i posługiwania się podstawowymi pojęciami prawnymi, umożliwiającymi analizowanie i rozumienie zjawisk prawnych. Umiejętność interpretowania tekstów prawnych. Posługiwanie się tekstem prawnym. Umiejętność odróżniania podstawowych stanowisk filozoficznoprawnych.

Źródła prawa
W aktach prawnych wydawanych przez władze państwa, które zawierają przepisy prawa.

Podział źródeł prawa:

1) ze względu na zakres obowiązywania: a) wewnętrznie obowiązujące- rozporządzenia i zarządzenia, które są wydawane na podstawie ustaw. Takie akty obowiązują jednostki organizacyjne podległe, te które wydały te akty. W drodze tych aktów nie można nakładać obowiązków na obywateli. b) zewnętrznie obowiązujące- powszechnie obowiązujące, są skierowane do ogółu. W tych aktach mogą być nakładane obowiązki, mogą być przyznawane uprawnienia. Akty te mogą być podstawą stosowania prawa w konkretnych sprawach.
Tworzą zamknięty i hierarchiczny katalog. a) Konstytucja- jest to ustawa zasadnicza, określa uprawnienia obywateli
b) Ustawy- akt normatywny, który z reguły ustanawia określone prawa i obowiązki. Sa uchwalane przez sejm w drodze procedury ustawodawczej.
c) Ratyfikowane umowy międzynarodowe- umowa międzynarodowa ratyfikowana przez Polskę podlega ogłoszeniu w Dz. U. To źródło prawa mimo sprzeczności z ustawami jest stosowane w pierwszej kolejności. Ma to znaczenie dla umów pomiędzy Polską, a Unią Europejską

d) Rozporządzenia- mogą być wydawane tylko na podstawie delegacji ustawowej, w celu wykonania ustawy. Jaki organ może wydać rozporządzenie i czego ono dotyczy określa delegacja ustawowa. Rozporządzenia są wydawane przez prezydenta, RM, premiera, ministrów i KRRiT.

Pytania testowe

1.analityczna nauka prawa to nauka:

a. badająca empiryczny wymiar prawa

b. zajmuje się psychologicznymi uwarunkowaniami prawa

c. ilościowo ujmuje problemy prawne

d. bada język prawny i prawniczy

2.szczegółowe nauki prawne to:

a. nie są naukami, bo slużą wyłącznie rozwiązywaniu problemów praktycznych

b. naleza do grupy nauk przyrodniczych

c. są naukami których przedmiotem badań są zachowania regulowane przez prawo

d. badają wyodrębnione gałęzie prawa

3.wskaż wypowiedź performatywna:

a. mam już dosc tego zachowania

b. jestes już meżczyzną

c. jesteście już mezem i zoną

d. niech będzie pochwalony

4.prawo pozytywne to:

a. prawo tworzone przez organ państwa

b. prawo podmiotowe

c. prawo dobrze oceniane przez obywateli

d. prawo określające uprawnienia i obowiązki obywateli

5.domniemaniem prawnym nazwiemy:

a. specyficzną nie wymagajacą dowodu tezę nauki prawa

b. sposób rozumowania w którym dzięki potocznemu doświadczeniu, możliwe jest ustalenie faktu poszukiwanego w oparciu o stwierdz. Innego nie poszukiwanego faktu

c. poglad prawniczy w którym formułuje się tylko stwierdzenie prawdopodobne

d. przepis który z wystąpieniem jednego faktu łączy nakaz istnienia faktu innego

6.luka tetyczna to:

a. luka logiczna
b. brak unormowania doniosłej prawnie czynności konwencjonalnej

c. norma nieegzekwowana ze względu na nieskutecznośc władzy państwowej

d. brak normy prawnej dla doniosłej aksjologicznie sytuacji
7.źródło prawa w ujęciu decyzyjnym to:

a. normatywne i faktyczne przesłanki istotne dla podejmowanej decyzji prawnej

b. przyczyny społeczne które powodują powstawanie norm prawnych

c. ratio decidendi aktu prawotwórczego

d. przesłanki z których inferencyjnie wywodzona jest treść decyzji

8.ustawa jest źródłem prawa-zwrot ten zawiera użycie terminu Zr.prawa w znaczeniu:

a. materialnym

b. formalnym

c. ekonomicznym

d. tzw. źródeł poznania prawa
9. źródłem prawa w orzeczeniu precedensowym jest:

a. akt opublikowania orzeczenia

b. dokonane przez sąd w danej sprawie ustalenia faktyczne

c. elementy uzasadnienia istotne tylko w jednej sprawie

d. ogólna zasada którą kierował się sąd przy wydaniu orzeczenia

10. Ustawą zasadniczą w polskim systemie prawnym jest:

a. ustawa

b. rozporządzenie

c. konstytucja.

d. umowa międzynarodowa.

Odpowiedzi:

1. d

2. d

3. c

4. a

5. d

6. b

7. a

8. b

9. d

10. cEkonomia

Popyt

Popyt jest to funkcyjna zależność między ceną produktu, a jego ilością, którą skłonni są zakupić nabywcy.

Czynniki wpływające na wielkość popytu:

— poziom ceny danego dobra

— im niższa jest cena, tym wyższy popyt

— poziom realnych dochodów ludności

— im wyższe są dochody realne ludności, tym wyższy jest zwykle popyt na dany towar

— preferencje i gusta konsumentów

— ceny dóbr substytucyjnych (zastępczych) i komplementarnych (stosowanych jednocześnie do zaspokojenia określonej potrzeby)

— oczekiwania odnośnie zmian cen i dochodów.

Podaż

Podaż to ilość dóbr, oferowana na rynku przez producentów.

Czynniki kształtujące wielkość podaży (Determinanty podaży):

— cena danego dobra, czyli ilość pieniędzy jaką producent otrzymuje ze sprzedaży każdej jednostki tego dobra

— ceny czynników produkcji, czyli płace, opłaty za energię, czynsz,

— ceny urządzeń i surowców,

— procenty od zaciągniętych kredytów, czyli poziom kosztów produkcji

— technologia, czyli postęp techniczny

— ceny dóbr substytucyjnych (zamienników) i komplementarnych (uzupełniających)

— liczba producentów na danym rynku

— cele przedsiębiorstwa

— oczekiwania dotyczące zmian cen

— eksport oraz import

— wielkość rezerw

— czynniki przypadkowe, np. pogoda

— interwencyjna polityka państwa, dotacje, subwencje, warunki prawne

— elastyczność podaży.

Inflacja

Negatywne skutki inflacji to:

— Redystrybucja siły nabywczej na korzyść emitującego pieniądz (zwykle rządu bądź podległej mu organizacji) kosztem reszty użytkowników. Stąd też inflacja nazywana bywa także „ukrytym podatkiem”.

— Realny spadek wartości zobowiązań i wierzytelności, które nie podlegają waloryzacji; w szczególności skutkiem inflacji jest względne zmniejszenie się dochodów osób, których nominalne dochody są stałe — te niekorzystne konsekwencje inflacji można w pewnym stopniu zmniejszyć dokonując odpowiednio często waloryzacji zobowiązań.

— Tzw. koszty zdartych (lub zdzieranych) zelówek — są związane z tym, że w warunkach wysokiej inflacji ludzie dążą do utrzymywania mniejszych zasobów gotówki, co związane jest z pewnymi kosztami, jak np. koszty dojazdu do bankomatu.

— Tzw. koszty zmienianych jadłospisów — są to koszty związane z tym, że w warunkach wysokiej inflacji firmy częściej muszą zmieniać ceny, co wiąże się z dodatkowymi kosztami — przykładowo restauracje muszą częściej zmieniać jadłospisy.

Inne skutki inflacji

— Ponieważ siła nabywcza pieniądza maleje, konsumenci chcą się go pozbyć, zakupując dobra, których wartość nie maleje. Tym samym napędzają te sektory gospodarki, które produkują dobra trwałe (szeroko pojęte maszyny, biżuterię, złoto itp.).

— Ponieważ rosną ceny dóbr, konsumenci chętniej kupują ich tańsze zamienniki. Na przykład, gdy drożeje szynka z 10 zł/kg do 12 zł/kg, a kiełbasa z 5 zł/kg do 6 zł/kg (oba produkty po 20%), to osoby, których już nie stać na zakup szynki, kupią kiełbasę. Tym samym producenci kiełbas zwiększą dochody, a producenci szynki — zmniejszą.

— Powyższy skutek wywołuje wzrost (niekoniecznie równomierny) cen innych towarów. Jeżeli wzrasta cena benzyny (także np. przez nakładanie podatków, w tym akcyzy), rosną koszty transportu i ceny wszystkich towarów, które są transportowane. Tym samym wzrost ceny benzyny może spowodować wzrost cen chleba. Osobnym problemem jest niepewność co do przyszłej wartości inflacji. Podnosi to ryzyko prowadzenia działalności gospodarczej. Uważa się, że niepewność co do wartości inflacji jest tym większa, im wyższy jest poziom inflacji. Najpopularniejszą miarą inflacji jest indeks wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI). W Polsce inflacja w cenach płaconych przez konsumentów wyniosła 0,9% w roku 2003 (w grudniu 2010 wyniosła 3,1%).Prócz całorocznego indeksu wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych podawany jest także indeks dla poszczególnych miesięcy roku — np. inflacja grudzień do grudnia — procentowy wzrost poziomu cen towarów i usług w grudniu danego roku w stosunku do poziomu cen w grudniu roku poprzedniego. Drugą miarą inflacji jest indeks cen producentów PPI. Jest to wskaźnik zmiany cen produkcji przemysłowej.

Deflacja

Deflacja — ograniczenie podaży pieniądza na rynku powodujące wzrost siły nabywczej pieniądza. Potoczne określenie spadku przeciętnego poziomu cen, sytuacji, kiedy za tę samą ilość pieniędzy kupić można coraz więcej dóbr: towarów i usług.

Przeciwieństwem deflacji jest inflacja.

Przyczyny deflacji:

Wśród przyczyn deflacji wymienia się:

— brak proporcjonalnej do wzrostu gospodarczego emisji pieniądza.

— nadmierne oprocentowanie lokat terminowych czyniących opłacalną tezauryzację pieniądza — zjawisko powszechnie wykorzystywane do walki z inflacją, powoduje jednak wzrost ilości pieniądza poza rynkiem tzw. „balon inflacyjny”; nie tyle znosi więc inflację, co oddala jej wystąpienie i może wywołać przejściową deflację.

— spłata zobowiązań kredytowych przy braku emisji pieniądza i wstrzymaniu akcji kredytowej. Deflacja jest wówczas efektem nadmiernego zadłużenia a to wszystko przyczyną krachu gospodarczego zwanego nietrafnie „nadprodukcją”.

Skutki deflacji:

— zmniejszenie opłacalności produkcji (tylko w przypadku regulacji rynkowych uniemożliwiających obniżenie kosztów produkcji)

— wzrost siły nabywczej pracującej części społeczeństwa (tylko w przypadku zamrożenia płac)

— konsumpcja i zamówienia przemysłu są odsuwane w czasie (w oczekiwaniu na niższe ceny), co napędza recesję.

— Jeśli pieniądz powiązany jest z jakimś ograniczonym dobrem (np: złoto, choć nie jest to immanentnie związane ze zjawiskiem deflacji) niemożliwa jest nadmierna ekspansja kredytowa ze strony banków.

Stagflacja

Stagflacja (ang. stagflation, stagnacja + inflacja) — zjawisko makroekonomiczne, polegające na jednoczesnym występowaniu w gospodarce państwa zarówno znaczącej inflacji, jak i stagnacji gospodarczej (inflacja zwykle wiąże się z fazą wzrostu w cyklu koniunkturalnym). Przyczyn tego zjawiska upatruje się w negatywnym szoku podażowym, który powoduje zarówno wzrost cen, jak też i ograniczenie produkcji.

Slumpflacja

Slumpflacja — zjawisko makroekonomiczne, polegające na jednoczesnym, paradoksalnym występowaniu w gospodarce państwa zarówno znaczącej inflacji, jak i spadku produkcji i dochodu narodowego w ujęciu bezwzględnym. Wzrost gospodarczy — zwiększenie się rocznej produkcji dóbr i usług w kraju. Jeśli w kolejnym roku w całej gospodarce uda się sprzedać więcej towarów i usług niż w roku poprzednim — mamy do czynienia ze wzrostem gospodarczym. Kiedy jesteśmy w stanie więcej zarobić, źródłem wzrostu jest nasza praca. Ale jeśli w tym samym czasie, gdy wzrosły nasze zarobki, o tyle samo podniosły się ceny towarów, które kupujemy, mieliśmy do czynienia tylko ze wzrostem nominalnym. Nie możemy bowiem kupić więcej niż poprzednio. Dlatego cieszyć się można tylko z wzrostu realnego, czyli po uwzględnieniu inflacji. Wzrost gospodarczy odnosi się tylko do zmian ilościowych, przy założeniu, że podstawowe wielkości makroekonomiczne charakteryzują się długofalowym trendem. Ekonomiści wymieniają cztery podstawowe czynniki wzrostu gospodarczego (cztery „siły napędowe” wzrostu). Są to:

1 Praca (w ujęciu ilościowym — podaż pracy, jak i jakościowym — dyscyplina pracy, wykształcenie, kwalifikacje, motywacja)

2 Zasoby naturalne (ziemia, zasoby mineralne, paliwa, jakość środowiska)

3 Kapitał — środki wykorzystywane w procesie produkcji(1. kapitał rzeczowy (maszyny, fabryki, drogi).2. kapitał finansowy3. kapitał ludzki).

4. Technologia (nauka, technika, zarządzanie, przedsiębiorczość

Rola polityki fiskalnej rządu w przywracaniu równowagi ogólnej i likwidacji luki inflacyjnej depresyjnej ekstensywnej i depresyjnej w państwie

Polityka fiskalna — to ogół działań państwa kształtujących budżet państwa poprzez zmiany we wpływach (np. podatki, zadłużenia publicznego) i wydatkach państwa (np. subwencje, inwestycje państwowe, itp.).Zgodnie z poglądami szkoły keynesowskiej działania te mają na celu zmniejszenie bezrobocia (wzrost aktywności gospodarczej) — mówimy wtedy o polityce ekspansywnej lub ograniczenie inflacji — polityka restrykcyjna. W wykorzystaniu aktywnej polityki fiskalnej pojawiają się pewne trudności, związane m.in. z opóźnieniem czasowym i niepewnością jej skutków, a w odniesieniu do ekspansywnej polityki fiskalnej dodatkowym ograniczeniem może być także deficyt budżetowy. Podstawową częścią składową polityki fiskalnej jest polityka podatkowa, określająca cele poboru podatków oraz sposoby ich realizacji.

W efekcie polityka fiskalna działa poprzez proces kształtowania polityki pieniężnej i wydatków publicznych w celu:

— łagodzenia wahań cykli koniunkturalnych,

— utrzymania tendencji wzrostowej gospodarki przy wysokim zatrudnieniu, a niskiej i niezmiennej inflacji (stabilizacja cen).

Rola banku centralnego i polityki monetarnej rządu w przywracaniu równowagi ogólnej

— Polityka pieniężna to działalność banku centralnego polegająca na wpływaniu na kreację pieniądza i regulowaniu jego obiegu w gospodarce.

— Celem polityki pieniężnej jest zapewnienie stabilności finansowej państwa, w szczególności stabilizacji ogólnego poziomu cen („walka z inflacją”) oraz utrzymywania pożądanej relacji waluty krajowej do walut obcych.

Bank centralny w systemie polityki monetarnej

— Bank centralny jest głównym podmiotem rynku pieniężnego i polityki monetarnej każdego państwa. Realizuje cele pieniężne państwa, które dzielimy na finalne, pośrednie i operacyjne:

— Cel finalny — stabilizacja pieniądza krajowego poprzez ograniczanie inflacji, dążenie do ukształtowania odpowiednich relacji między walutą krajową i walutami innych krajów, zapewnienie bezpiecznych i stabilnych warunków funkcjonowania sektora bankowego, tworzenie odpowiednich warunków do zapewnienia płynności rozliczeń pieniężnych w gospodarce.

— Cele pośrednie — kontrola stóp procentowych, kontrola podaży pieniądza, stabilizowanie poziomu kursu walutowego.

— Cele operacyjne — kształtowanie masy pieniądza rezerwowego w banku centralnym, czyli sumy rezerw obowiązkowych banków komercyjnych, poziomu stóp procentowych, tworzenie warunków do redyskontowania weksli pod transakcje eksportowe, tworzenie odpowiednich warunków do zwiększenia skłonności do oszczędzania.

Cechy, przyczyny i skutki cyklicznego rozwoju gospodarki:

długofalowy proces przemian dokonujących się w gospodarce. Obejmuje zarówno zmiany ilościowe, dotyczące wzrostu produkcji, zatrudnienia, inwestycji, rozmiarów funkcjonującego kapitału, dochodów, spożycia i in. wielkości ekonomicznych charakteryzujących gospodarkę od strony ilościowej (wzrost gospodarczy), jak również towarzyszące im zmiany o charakterze jakościowym.

Do tych drugich zaliczyć należy przede wszystkim postęp techniczny i technologiczny, doskonalenie systemu powiązań wewnątrz gospodarczych i powiązań z gospodarką światową, wzrost poziomu kwalifikacji siły roboczej, zmiany struktury gospodarki zmierzające do jej unowocześnienia, wzrost poziomu efektywności w skali mikro- i makroekonomicznej, pojawianie się nowych produktów i doskonalenie jakości już produkowanych. Możliwy jest wzrost gospodarczy bez rozwoju, rozwój bez wzrostu nie jest możliwy.Postępowanie Administracyjne

Ogólne zasady postępowania administracyjnego

Zasada praworządności (legalności): Organy administracji publicznej działają na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego (nie jest związany podstawą prawną podaną przez stronę). Tak więc podstawą prawną decyzji administracyjnej nie mogą być przykładowo preambuły aktów normatywnych, uchwały Rady Ministrów czy zarządzenia Prezesa Rady Ministrów.

Zasada pogłębiania świadomości i kultury prawnej obywateli: Organy administracji publicznej obowiązane są prowadzić postępowanie w taki sposób, aby pogłębiać świadomość i kulturą prawną obywateli. Z tą zasadą wiąże się zasada informowania stron i innych uczestników postępowania.

Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu: Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań

Zasada dwuinstancyjności: Postępowanie administracyjne jest dwuinstancyjne. Ważniejszy jest tutaj aspekt materialny (prawna możność dwukrotnego rozstrzygnięcia tej samej sprawy) niż procesowy — tak więc wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy nie jest wyjątkiem od zasady dwuinstancyjności

Zasada szybkości i prostoty postępowania: Organy administracji publicznej powinny działać w sprawie wnikliwie i szybko, posługując się możliwie najprostszymi środkami prowadzącymi do jej załatwienia. Sprawy, które nie wymagają zbierania dowodów, informacji lub wyjaśnień, powinny być załatwione niezwłocznie.

Pojęcie właściwości

Właściwość określa się jako zdolność prawną organu administracji do rozpoznawania i rozstrzygania określonego rodzaju spraw w postępowaniu administracyjnym. Rodzaje właściwości: — rzeczowa — miejscowa — instancyjna Organy administracji przestrzegają z urzędu swojej właściwości miejscowej i rzeczowej.
Właściwość rzeczową organu administracji ustala się wg. przepisów o zakresie jego działania. Właściwość miejscową organu administracji publicznej ustala się:

— w sprawach dotyczących nieruchomości

— wg. miejsca położenia

— w sprawach dotyczących prowadzenia zakładu pracy

— wg. miejsca, w którym zakład jest, był lub ma być prowadzony

— w innych prawach

— wg. miejsca zamieszkania (siedziby) w kraju, a w braku zamieszkania w kraju

— wg. miejsca pobytu strony lub jednej ze stron. Jeżeli żadna ze stron nie ma w kraju zamieszkania (siedziby) lub pobytu

— wg. miejsca ostatniego ich zamieszkania (siedziby) lub pobytu w kraju

Wyłączenie pracownika i organu

jedną z podstaw wyłączenia pracownika organu administracji jest uprawdopodobnienie istnienia takiej okoliczności, która może wywołać wątpliwość, co do jego bezstronności. Nie chodzi przy tym o uprawdopodobnienie istnienia okoliczności powodujących stronniczość pracownika, lecz jedynie wywołujących wątpliwość, co do jego bezstronności, oznacza to, że wystarczające jest uprawdopodobnienie, że nie jest jasne i pewne, czy pracownik wykona swoje obowiązki w sposób bezstronny.

Pracownik organu administracji publicznej podlega wyłączeniu od udziału w postępowaniu w sprawie:

1) w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki,

2) swego małżonka oraz krewnych i powinowatych do drugiego stopnia,

3) osoby związanej z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli,

4) w której był świadkiem lub biegłym albo był lub jest przedstawicielem jednej ze stron, albo w której przedstawicielem strony jest jedna z osób wymienionych w pkt 2 i 3.

5) w której brał udział w wydaniu zaskarżonej decyzji,

6) z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe, postępowanie dyscyplinarne lub karne,

7) w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej.

§2. Powody wyłączenia pracownika od udziału w postępowaniu trwają także po ustaniu małżeństwa (§1 pkt 2), przysposobienia, opieki lub kurateli (§1 pkt 3). §3. Bezpośredni przełożony pracownika jest obowiązany na jego żądanie lub na żądanie strony albo z urzędu wyłączyć go od udziału w postępowaniu, jeżeli zostanie uprawdopodobnione istnienie okoliczności nie wymienionych w

§1, które mogą wywołać wątpliwość co do bezstronności pracownika. Wyłączony pracownik powinien podejmować tylko czynności nie cierpiące zwłoki ze względu na interes społeczny lub ważny interes stron. Art. 25. §1. Organ administracji publicznej podlega wyłączeniu od załatwienia sprawy dotyczącej interesów majątkowych:

1) jego kierownika lub osób pozostających z tym kierownikiem w stosunkach określonych w art. 24 §1 pkt 2 i 3,
2) osoby zajmującej stanowisko kierownicze w organie bezpośrednio wyższego stopnia lub osób pozostających z nim w stosunkach określonych w art. 24 §1 pkt 2 i 3.
§2. Przepis art. 24 §4 stosuje się odpowiednio.

Art. 26. §1. W przypadku wyłączenia pracownika (art. 24) jego bezpośredni przełożony wyznacza innego pracownika do prowadzenia sprawy.

§2. W przypadku wyłączenia organu sprawę załatwia:
1) w okolicznościach przewidzianych w art. 25 §1 pkt 1 — organ wyższego stopnia nad organem załatwiającym sprawę,
2) w okolicznościach przewidzianych w art. 25 §1 pkt 2 — organ wyższego stopnia nad organem, w którym osoba wymieniona w tym przepisie zajmuje stanowisko kierownicze.
Organ wyższego stopnia może do załatwienia sprawy wyznaczyć inny podległy sobie organ.
W razie gdy osobą wymienioną w art. 25 §1 pkt 2 jest minister albo prezes samorządowego kolegium odwoławczego, organ właściwy do załatwienia sprawy wyznacza Prezes Rady Ministrów.
§3. Jeżeli wskutek wyłączenia pracowników organu administracji publicznej organ ten stał się niezdolny do załatwienia sprawy, stosuje się odpowiednio §2.

Pojęcie strony postępowania administracyjnego

Stroną postępowania administracyjnego jest, zgodnie z kodeksową definicją, każdy czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. W doktrynie istnieje rozbieżność co do tego, kto stwierdza istnienie tego interesu prawnego. Zdaniem zwolenników koncepcji subiektywnej decyduje o tym wola żądającego wszczęcia postępowania, zdaniem zwolenników koncepcji obiektywnej podstawą legitymacji jest obiektywnie istniejący stosunek materialno prawny K.p.a. przyznaje zdolność administracyjnoprawną wszystkim osobom fizycznym i prawnym. Osoby fizyczne, które nie posiadają zdolności do czynności prawnych działają przez swoich ustawowych przedstawicieli. Strony, które nie są osobami fizycznymi, działają przez swoich ustawowych lub statutowych przedstawicieli. Dla osoby nieobecnej lub niezdolnej do czynności prawnych organ administracji publicznej występuje do sądu z wnioskiem o wyznaczenie przedstawiciela, o ile przedstawiciel nie został wyznaczony. W przypadku konieczności podjęcia czynności nie cierpiącej zwłoki organ wyznacza (w drodze postanowienia, na które nie służy zażalenie) dla osoby nieobecnej przedstawiciela uprawnionego do działania w postępowaniu do czasu wyznaczenia dla niej przedstawiciela przez sąd. W sprawach dotyczących praw zbywalnych lub dziedzicznych w razie zbycia prawa lub śmierci strony w toku postępowania na miejsce dotychczasowej strony wstępują jej następcy prawni. W sprawach dotyczących spadków nie objętych jako strony działają osoby sprawujące zarząd majątkiem masy spadkowej, a w razie ich braku kurator wyznaczony przez sąd na wniosek organu administracji publicznej.

Podmioty na prawach strony

Podmioty na prawach strony i uczestnicy postępowania administracyjnego. Są to podmioty, które mają prawa procesowe tak jak strona, ale nie mają w postępowaniu interesu. Należą do nich Prokurator, organizacja społeczna, Rzecznik Praw Obywatelskich oraz inne podmioty. Przysługują im prawa wynikające z kpa oraz ustaw szczególnych (np. ustawa o ochronie środowiska- Inspekcja Ochrony Środowiska może żądać wszczęcia postępowania).Podmioty na prawach strony działają obok i niezależnie od strony. Posiadają tylko prawa procesowe. KPA wymienia podmioty na prawach stron:

Organizacja społeczna Które muszą spełniać dwa warunki:

a)musi być to uzasadnione celami statutowymi organizacji b)musi istnieć potrzeba obiektywna ochrony interesu społecznego. Org społ. ma następujące prawa procesowe: 1.żądania wszczęcia postępowania, 2.dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu, jeżeli jest to uzasadnione celami statutowymi i gdy przemawia za tym interes społeczny…

Prokurator stoi na straży praworządności. Przysługuje mu: — prawo zwrócenia się do właściwego urzędu o wszczęcie postępowania w celu usunięcia stanu niezgodnego z prawem, — prawo udziału w każdym stadium postępowania, — prawo do wniesienia nadzwyczajnych środków zaskarżenia, prawo wniesienia sprzeciwu od decyzji ostatecznej, jeżeli przepisy kodeksu lub szczególne przewidują wznowienie postęp., stwierdzenie nieważności decyzji albo jej uchylenie lub zmianę. Realizując te zadania prokurator wykonuje kontrolę, Uczestniczy w postęp. adm. ale nie bierze udziału w samym wydawaniu rozstrzygnięć adm. Kontrola prokur. dot. badania legalności.

Pojęcie i skutki prawne doręczenia

Doręczenie jest to instytucja, gdy sąd czy inna instytucja sprawdza, czy dana strona została należycie poinformowana (pisemnie), jeśli nie, to ten organ, a następnie sąd winien odroczyć sprawę (ma to wpływ na długość tej sprawy — koszty ponosi osoba, która przegrywa sprawę) Zasady w przypadku doręczeń: — organ adm. publ. doręcza za pomocą poczty czy swojego pracownika — za pokwitowaniem na piśmie — pisma doręczone są stronie lub jej przedstawicielowi (chyba że strona ustanowi pełnomocnika do doręczeń) — jeśli strona lub przedstawiciel zmieni adres to winien on powiadomić organ adm. publ. a jeśli nie powiadomi to zawiadomienie dostarczone na stary adres jest skuteczne (koszty ponosi strona)
Miejsce doręczenia pisma Gdy strona jest osobą fizyczną to pismo doręcza się na adres zamieszkania lub w miejscu pracy (chyba że przepis szczególny stanowi inaczej) albo w siedzibie organu. Jeśli nie można doręczyć w tych 3 miejscach to można wręczyć tam, gdzie się tę osobę zastanie np. na ulicy. Doręczenie zastępcze — gdy osoba fizyczna jest nieobecna w mieszkaniu to można pismo zostawić osobie dorosłej tam przebywającej np. dozorcy, sąsiadowi ale pod warunkiem, że te osoby podejmą się doręczenia stronie zainteresowanej i wówczas utrzymuje się, że strona jest zapoznana z treścią wezwania — pismo zostawia się w organie gminy lub w urzędzie pocztowym w skrzynce na korespondencję (jeśli ww. możliwość nie wchodzi w grę) strona ma na to 7 dni. Doręczenie pisma organizacjom społecznym lub jednostkom organizacyjnym — doręcza się tylko osobie do tego uprawnionej.

Doręczenie zastępcze: