Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi - ebook
Postępowanie administracyjne i postępowanie przed sądami administracyjnymi - ebook
W publikacji autorzy zaprezentowali i poddali analizie ogólne postępowanie administracyjne, postępowanie podatkowe, administracyjne postępowania odrębne oraz postępowanie sądowoadministracyjne. Przedstawiane zagadnienia zostały szeroko zilustrowane orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz wojewódzkich sądów administracyjnych, a także poglądami piśmiennictwa prawniczego.
Podręcznik uwzględnia zmiany w zakresie procedur wprowadzone w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego ustawą z 21.05.2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego (Dz.U. poz. 769). Ustawa ta nowelizuje m.in.: doręczenia zastępcze, mediację, umarzanie zawieszonych postępowań, decyzje hybrydowe, decyzje autokontroli organu, definicję zaległej administracyjnej kary pieniężnej, wykonanie kar administracyjnych oraz zaległych kar administracyjnych.
Książka jest przeznaczona studentów studiów prawniczych i administracyjnych szkół wyższych, a także pracowników organów administracji publicznej. Będzie pomocna aplikantom i praktykom - sędziom, adwokatom, radcom prawnym oraz osobom, którym wiedza z zakresu postępowania administracyjnego oraz postępowania przed sądami administracyjnymi może być przydatna w pracy zawodowej.
Spis treści
Wykaz skrótów 15
Wstęp 19
Część pierwsza
POSTĘPOWANIE ADMINISTRACYJNE
Rozdział I
Zagadnienia ogólne 23
1. Pojęcie i miejsce procedury w systemie norm prawa administracyjnego 23
1.1. Uwagi wstępne 23
1.2. Funkcje administracyjnego prawa procesowego 25
1.3. Pojęcie postępowania administracyjnego 26
1.4. Pojęcie postępowania sądowoadministracyjnego 27
2. Ewolucja unormowań obowiązujących w zakresie postępowania administracyjnego i sądowoadministracyjnego w Polsce 28
2.1. Kodyfikacja postępowania administracyjnego 28
2.2. Regulacja prawna dotycząca funkcjonowania samorządowych kolegiów odwoławczych 35
2.3. Ewolucja unormowań dotyczących sądownictwa administracyjnego 37
3. Zakres obowiązywania Kodeksu postępowania administracyjnego 39
Rozdział II
Zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego 47
1. Pojęcie i rodzaje zasad ogólnych 47
2. Katalog zasad ogólnych Kodeksu postępowania administracyjnego 50
2.1. Uwagi wstępne 50
2.2. Zasada praworządności 51
2.3. Zasada uwzględniania z urzędu interesu społecznego i słusznego interesu obywateli 53
2.4. Zasada prawdy obiektywnej 54
2.5. Zasada rozstrzygania wątpliwości prawnych na korzyść strony 55
2.6. Zasada współdziałania organów 57
2.7. Zasada prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie uczestników tego postępowania do władzy publicznej 58
2.8. Zasada udzielania informacji faktycznej i prawnej 60
2.9. Zasada czynnego udziału stron w postępowaniu 61
2.10. Zasada przekonywania 62
2.11. Zasada szybkości i prostoty postępowania 63
2.12. Zasada dążenia do polubownego rozstrzygania kwestii spornych oraz ustalania praw i obowiązków stron 63
2.13. Zasada pisemności postępowania 64
2.14. Zasada dwuinstancyjności 65
2.15. Zasada trwałości decyzji ostatecznych 67
2.16. Zasada sądowej kontroli legalności decyzji administracyjnych 69
Rozdział III
Podmioty postępowania administracyjnego 71
1. Organ prowadzący postępowanie 71
1.1. Pojęcie organu administracji publicznej 71
1.2. Organy wyższego stopnia 82
1.3. Właściwość organu 85
1.4. Wyłączenie pracownika i organu administracji od udziału w postępowaniu 90
2. Strona 104
3. Uczestnicy postępowania na prawach strony 110
3.1. Organizacja społeczna 110
3.2. Prokurator 111
3.3. Rzecznik Praw Obywatelskich 113
3.4. Rzecznik Praw Dziecka 114
3.5. Inne podmioty na prawach strony 114
4. Inni uczestnicy postępowania 115
Rozdział IV
Przepisy porządkowe i środki oddziałujące na przebieg postępowania 117
1. Doręczenia 117
2. Wezwania 123
3. Protokoły i adnotacje 125
4. Metryka sprawy 127
5. Udostępnianie akt postępowania 128
6. Terminy 130
6.1. Rodzaje terminów i ich obliczanie 130
6.2. Przywracanie terminów 132
6.3. Terminy załatwiania spraw 134
Rozdział V
Postępowanie przed organem I instancji 141
1. Wszczęcie postępowania 141
2. Postępowanie wyjaśniające 149
2.1. Środki dowodowe 152
2.2. Fakty niewymagające dowodów, domniemania i uprawdopodobnienia 157
2.3. Forma postępowania dowodowego 159
2.4. Podstawowe zasady postępowania dowodowego 161
3. Mediacja 164
3.1. Cel mediacji 166
3.2. Przesłanki przeprowadzenia mediacji 166
3.3. Podmioty mediacji 168
3.4. Przebieg mediacji 172
3.5. Protokół mediacji 174
3.6. Tajemnica mediacji 175
4. Zajęcie stanowiska w sprawie przez inny organ 176
5. Zawieszenie postępowania 179
6. Umorzenie postępowania 183
Rozdział VI
Akty kończące postępowanie 187
1. Charakterystyka indywidualnego aktu administracyjnego 187
2. Decyzja 191
2.1. Elementy decyzji 191
2.2. Rektyfikacja decyzji – uzupełnienie, sprostowanie i wykładnia decyzji 198
2.3. Skutki prawne decyzji administracyjnej 200
3. Ugoda administracyjna 201
3.1. Kodeksowe pojęcie ugody 201
3.2. Warunki i tryb zawarcia ugody administracyjnej 201
3.3. Skutki prawne ugody administracyjnej 203
4. Postanowienie 204
5. Milczące załatwienie sprawy 206
Rozdział VII
Postępowanie przed organem II instancji 209
1. Środki prawne w postępowaniu administracyjnym 209
2. Odwołanie 210
3. Wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy 214
4. Postępowanie odwoławcze 217
4.1. Przebieg postępowania odwoławczego 217
4.2. Zakaz orzekania na niekorzyść odwołującego (zakaz reformationis in peius) 226
5. Zażalenie 227
Rozdział VIII
Weryfikacja ostatecznych decyzji administracyjnych i postanowień 229
1. Uwagi wstępne 229
2. Wznowienie postępowania 232
3. Uchylenie lub zmiana decyzji 241
3.1. Uchylenie lub zmiana decyzji bez zgody strony 241
3.2. Uchylenie lub zmiana decyzji za zgodą strony 242
3.3. Uchylenie lub zmiana decyzji w warunkach nadzwyczajnych 244
3.4. Uchylenie decyzji na skutek niedopełnienia określonych czynności przez stronę 246
3.5. Uchylenie lub zmiana decyzji na podstawie przepisów szczególnych 247
4. Stwierdzenie nieważności decyzji 248
5. Stwierdzenie wygaśnięcia decyzji 256
Rozdział IX
Administracyjne kary pieniężne 259
1. Uwagi wprowadzające 259
2. Definicja administracyjnej kary pieniężnej i zaległej kary pieniężnej 261
3. Dyrektywy wymiaru kary 262
4. Wyłączenie możliwości nałożenia na stronę administracyjnej kary pieniężnej 263
5. Odstąpienie od wymierzenia administracyjnej kary pieniężnej 264
6. Udzielanie ulg w wykonaniu administracyjnej kary pieniężnej 265
Rozdział X
Europejska współpraca administracyjna 269
Rozdział XI
Odpowiedzialność organu administracji za szkody wynikłe z decyzji administracyjnej 273
Rozdział XII
Opłaty i koszty postępowania 283
Część druga
POSTĘPOWANIE PODATKOWE
Rozdział XIII
Stosunek przepisów Ordynacji podatkowej do przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego 289
1. Postępowanie podatkowe jako szczególne postępowanie administracyjne 289
2. Zasady ogólne postępowania podatkowego a zasady ogólne Kodeksu postępowania administracyjnego 292
Rozdział XIV
Podmioty postępowania podatkowego 295
1. Organ podatkowy 295
2. Strona 297
Rozdział XV
Postępowanie przed organem podatkowym I instancji 301
1. Wszczęcie postępowania podatkowego 301
2. Postępowanie dowodowe 302
3. Zawieszenie postępowania 304
4. Przepisy porządkowe i środki oddziałujące na przebieg postępowania 305
5. Akty kończące postępowanie 307
Rozdział XVI
Postępowania mające na celu weryfikację podjętych rozstrzygnięć 311
1. Postępowanie odwoławcze 311
2. Weryfikacja ostatecznych decyzji i postanowień 315
Rozdział XVII
Odpowiedzialność organu podatkowego za szkody wynikłe z decyzji podatkowej 319
Część trzecia
ADMINISTRACYJNE POSTĘPOWANIA ODRĘBNE
Rozdział XVIII
Postępowania w sprawach sporów o właściwość i sporów kompetencyjnych 323
1. Pojęcie sporu kompetencyjnego 323
2. Procedura rozstrzygania sporów o właściwość i sporów kompetencyjnych 326
2.1. Postępowanie przed organem administracji publicznej 326
2.2. Tryb sądowoadministracyjny rozstrzygania sporów kompetencyjnych 328
2.3. Rozpoznawanie sporów kompetencyjnych między organami administracji a sądami 330
3. Podsumowanie 332
Rozdział XIX
Postępowanie w sprawach wydawania zaświadczeń 333
1. Uwagi wstępne 333
2. Istota zaświadczenia 333
3. Zakres podmiotowy postępowania 334
4. Postępowanie poprzedzające wydanie zaświadczenia 336
5. Akty kończące postępowanie 337
6. Wydawanie zaświadczeń na podstawie Ordynacji podatkowej 341
Rozdział XX
Postępowanie w sprawach skarg i wniosków 343
1. Pojęcie skargi, wniosku i petycji 343
2. Właściwość organów 347
3. Wnoszenie oraz przyjmowanie skarg i wniosków 350
4. Rozpatrywanie i załatwianie skarg i wniosków 353
5. Nadzór i kontrola nad postępowaniem 359
6. Podsumowanie 360
Rozdział XXI
Postępowanie uproszczone 363
Część czwarta
POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE
Rozdział XXII
Przedmiot i zasady postępowania sądowoadministracyjnego 369
1. Przedmiot postępowania sądowoadministracyjnego 369
2. Pojęcie zasad postępowania sądowoadministracyjnego 370
3. Katalog zasad ogólnych postępowania sądowoadministracyjnego 372
3.1. Zasada dwuinstancyjności 372
3.2. Zasada legalności 373
3.3. Zasada niezwiązania granicami skargi 373
3.4. Zasada udzielania pomocy prawnej stronom 374
3.5. Zasada jawności postępowania 376
3.6. Zasada orzekania według stanu obowiązującego w dacie podjęcia zaskarżonego aktu lub czynności 376
3.7. Zasada dostępu do sądu 377
Rozdział XXIII
Zakres działania sądów administracyjnych 379
1. Sprawy sądowoadministracyjne 379
2. Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych 381
2.1. Uwagi ogólne 381
2.2. Właściwość rzeczowa 382
2.3. Właściwość miejscowa 398
3. Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego 400
4. Przekazanie sprawy właściwemu sądowi 403
Rozdział XXIV
Podmioty postępowania sądowoadministracyjnego 405
1. Sąd 405
1.1. Uwagi ogólne 405
1.2. Skład sądu 405
1.3. Wyłączenie sędziego 407
2. Referendarze sądowi 412
3. Strony postępowania sądowoadministracyjnego 413
3.1. Uwagi ogólne 413
3.2. Skarżący 413
3.3. Organ, którego dotyczy skarga 417
3.4. Uczestnicy postępowania 418
4. Zdolność sądowa i procesowa 423
5. Pełnomocnictwo w postępowaniu 425
Rozdział XXV
Czynności postępowania 429
1. Pisma w postępowaniu sądowoadministracyjnym 429
1.1. Uwagi ogólne 429
1.2. Skarga 430
1.3. Wniosek o wszczęcie postępowania 437
1.4. Sprzeciw od decyzji kasacyjnej lub postanowienia kasacyjnego 440
2. Akta sprawy 441
3. Doręczenia 442
4. Terminy 444
5. Uchybienie i przywrócenie terminu 445
6. Posiedzenia sądowe 446
Rozdział XXVI
Postępowanie przed sądem I instancji 449
1. Wniesienie skargi do sądu administracyjnego 449
1.1. Przesłanki dopuszczalności skargi 449
1.2. Skutki wniesienia skargi 451
2. Cofnięcie skargi 451
3. Ochrona tymczasowa 453
4. Stadia postępowania przed wojewódzkim sądem administracyjnym 457
4.1. Uwagi ogólne 457
4.2. Badanie skargi pod kątem wymagań formalnych 457
4.3. Badanie dopuszczalności skargi 458
4.4. Badanie zasadności skargi 462
5. Zawieszenie i umorzenie postępowania 468
5.1. Zawieszenie postępowania 468
5.2. Umorzenie postępowania 473
Rozdział XXVII
Szczególne tryby postępowania 477
1. Postępowanie mediacyjne 477
2. Postępowanie uproszczone 484
3. Postępowanie ze sprzeciwu od decyzji kasacyjnej lub postanowienia kasacyjnego 490
Rozdział XXVIII
Orzeczenia sądowe 493
1. Pojęcie i rodzaje orzeczeń sądowych 493
2. Wyrok 493
2.1. Zasady wyrokowania 494
2.2. Treść wyroku 499
3. Sprostowanie, uzupełnienie i wykładnia wyroków 509
3.1. Sprostowanie 510
3.2. Uzupełnienie 510
3.3. Wykładnia 511
4. Postanowienia 512
Rozdział XXIX
Zaskarżanie orzeczeń wojewódzkich sądów administracyjnych 515
1. Środki odwoławcze 515
1.1. Skarga kasacyjna 515
1.2. Zażalenie 526
2. Przebieg postępowania ze skargi kasacyjnej 530
3. Orzeczenia sądowe w postępowaniu kasacyjnym 534
Rozdział XXX
Szczególne uprawnienia orzecznicze Naczelnego Sądu Administracyjnego 539
1. Rozstrzyganie sporów kompetencyjnych 539
2. Unieważnienie orzeczenia 540
3. Uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego 542
4. Skarga na przewlekłość postępowania sądowoadministracyjnego 548
Rozdział XXXI
Wznowienie postępowania 553
Rozdział XXXII
Stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia 565
Rozdział XXXIII
Skutki orzeczeń sądów administracyjnych 575
1. Prawomocność orzeczeń 575
2. Powaga rzeczy osądzonej 577
3. Związanie oceną prawną wyrażoną w orzeczeniu sądowym 578
4. Wykonywanie orzeczeń sądowych 582
Rozdział XXXIV
Koszty sądowe 585
1. Uwagi ogólne 585
2. Pojęcie i rodzaje kosztów sądowych 586
2.1. Wpis 587
2.2. Opłata kancelaryjna 589
2.3. Zwrot wydatków 589
3. Zwolnienie od kosztów sądowych 590
3.1. Zwolnienie z mocy ustawy 590
3.2. Prawo pomocy 592
4. Zwrot kosztów postępowania 602
Rozdział XXXV
Środki dyscyplinującego oddziaływania na funkcjonowanie administracji 609
1. Instytucja sygnalizacji 609
2. Uprawnienia o charakterze dyscyplinującym i represyjnym 612
Skorowidz 619
| Kategoria: | Literatura akademicka |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8390-960-8 |
| Rozmiar pliku: | 1,1 MB |