MENU
Nasze ceny
Przeczytaj fragment on-line
Powidoki codzienności - ebook
Powidoki codzienności. Obyczajowość Polaków na progu XXI wieku to książka nawiązująca do wydanej w 2000 roku Antropologii codzienności.
Dziś znika, szczególnie wśród młodszych pokoleń Polaków, udręka szarej codzienności, której kultura popularna nadaje powab czegoś niecodziennego, pożądanego świata spełnień, a nie elementarnych, surowych konieczności. Codzienność jest modna, zostaje zauważana w naszych rozmowach, wizualizuje ją nieustannie reklama. Staje się odmianą potocznej refleksyjności, jest mitopodobna, totalizująca, nadaje hybrydyczną formę tradycyjnym dziedzinom kultury, takim jak obyczaj, sztuka, religia, polityka, technika.
Czy można dziś zatem mówić już o „upadku w codzienność”?
Eseje zebrane w Powidokach codzienności podejmują zagadnienia, które mogłyby znaleźć się w klasycznych „opisach obyczajów”. Zorientowana na nowość, prefabrykowana, a nawet algorytmizowana codzienność podważa sankcje obyczaju, ale też ożywia jego pamięć, postrzega obyczaj jako „utajony język”, w którym wyraża się przeczucie niewywrotności świata.
Spis treści
Spis rzeczy
1
Niskie style a sztuka życia – wywiad z Rochem Sulimą
Wprowadzenie
2
Przemiany polskiego obyczaju (ostatnie dekady)
Krótka historia ciała na plaży
Praca i pracowitość w kulturze polskiej
Nagła, sprytna rzecz. Przyczynek do antropologii materialności
Śmiecie i sprzątanie w językowym obrazie świata polszczyzny
Gość i złodziej. Powitania i rytuały terytorialności
Sacrum i profanum w świetle praktyk niszczenia cmentarzy
Między anarchizacją a estetyzacją. Przestrzeń publiczna Warszawy potrzebuje żartu!
Stadion-bazar – laboratorium polskiej ponowoczesności.
Raport etnograficzny ze Stadionu Dziesięciolecia
3
O rytualnych formach komunikacji społecznej.
Retoryka wielkiej zmiany
Demonstracja w krajobrazie kulturowym miasta.
Zapiski z warszawskiej ulicy
Demonstracja, czyli uliczne doświadczenie obecności
O Czarnych Protestach i Ogólnopolskim Strajku Kobiet – rzecz o nowej „widzialności”
Brutalizacja języka w sferze publicznej (przed katastrofą smoleńską)
Telefon komórkowy – busola codzienności (polskie początki)
Imiona i nazwy własne jako oręż w „wojnach kulturowych”
4
Znikająca codzienność
Moda na codzienność
„Upadek” w codzienność
5
Zamknięcie
Podziękowania
Nota bibliograficzna
Indeks osób
| Kategoria: | Socjologia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-244-1126-9 |
| Rozmiar pliku: | 1,8 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Niskie style a sztuka życia – wywiad z Rochem Sulimą
Rozmowa, którą w Małomierzycach k. Iłży przeprowadził Rafał Księżyk, opublikowana została (w skróconej wersji) w miesięczniku „Pismo” (październik 2018).
Dopisek z 2021 roku: Krystalizuje się w ostatnich latach nurt „ludowych historii Polski”, by wspomnieć tylko książki Adama Leszczyńskiego, Michała Rauszera, Tomasza Wiślicza i Kacpra Pobłockiego. Jednym z istotnych problemów okazuje się dostęp do źródeł. W „Regionach” ogłosiliśmy drukiem, bez istotnych ingerencji redakcyjnych, kilkadziesiąt świadectw, nazwę to tak – ludowego „słowa domowego”, a więc świadectw niezaadresowanych poza wspólnotę, co w znacznej mierze określało reguły tekstotwórcze ludowych pamiętników konkursowych. Pomimo tych zastrzeżeń przychodzi stwierdzić, że w spisywanych właśnie „ludowych historiach” ta wielka formacja ludowego słowa – moim zdaniem – winna być wyraźniej zauważona i wyzyskana. Nie tyle jako pojedyncze „glosy”, pojedyncze teksty, ale właśnie jako formacja, którą można uznać za osobny – od przełomu XIX i XX wieku „układ kultury”, w którym uobecniał się proces przechodzenia od oralności do piśmienności. Pamiętniki te, wykorzystywane nagminnie jako dokument socjologiczny, nie są traktowane jako językowe „wypowiedzenia” choćby w rozumieniu teorii Bachtina. Ważne było głównie ilustrowanie socjologicznych tez, przedstawionych nierzadko już w instrukcji konkursowej.
Przede wszystkim w antropologicznym eseju Kacpra Pobłockiego pt. Chamstwo postawiona została w zasadniczo nowy sposób dialektyka tego, co pańskie, i tego, co chłopskie. Odsłonięcie całej złożoności „relacji” (zależności), przebiegających na różnych poziomach bytu społecznego, wzruszyło dotychczas dominujące – określę to tak – „substancjalne” ujęcie „pańskości” i „chłopskości”. Najbardziej dogłębną – jak sądzę – fenomenologiczną analizę tych relacji w literaturze polskiej dał Wiesław Myśliwski w powieści Pałac (1970). Przygotowuję książkę o twórczości Wiesława Myśliwskiego oraz tom esejów poświęcony m.in. „społecznym wyobrażeniom” wsi i chłopa w kulturze polskiej.
