Powrót z gwiazd - ebook

I

Nie miałem żadnych rzeczy, nawet płaszcza. Mówili, że to niepotrzebne. Pozwolili mi zatrzymać mój czarny sweter: ujdzie. A koszulę wywalczyłem. Powiedziałem, że będę odwykał powoli. W samym przejściu, pod brzuchem statku, gdzie staliśmy, potrącani, Abs podał mi rękę z porozumiewawczym uśmiechem:

– Tylko ostrożnie...

Pamiętałem i o tym. Nie zgniotłem mu palców. Byłem całkiem spokojny. Chciał jeszcze coś powiedzieć. Oszczędziłem mu tego, odwracając się, jakbym nic nie zauważył, i wszedłem po stopniach do środka. Stewardesa poprowadziła mnie między rzędami foteli na sam przód. Nie chciałem osobnego przedziału. Zastanawiałem się, czy ją uprzedzili. Fotel rozłożył się bezszelestnie. Poprawiła oparcie, uśmiechnęła się do mnie i odeszła. Usiadłem. Poduszki przepastnie miękkie, jak wszędzie. Oparcia tak wysokie, że ledwo widziałem innych pasażerów. Kolorowość kobiecych strojów przyjmowałem już bez oporu, ale mężczyzn wciąż podejrzewałem, bezsensownie, o maskaradę, i wciąż miałem cichą nadzieję, że zobaczę jakichś ubranych normalnie – żałosny odruch. Sadowiono się szybko, nikt nie miał bagaży. Nawet teczki czy zawiniątka. Kobiety też. Było ich jakby więcej. Przede mną – dwie Mulatki w papuzich futerkach, piórkowato nastroszonych, panowała widać taka ptasia moda. Dalej jakieś małżeństwo z dzieckiem. Po jaskrawych selenoforach peronów i tunelów, po nieznośnie krzykliwej, samoświecącej roślinności ulic światło wklęsłego stropu było prawie żarzeniem. Położyłem ręce na kolanach, bo jakoś zawadzały. Wszyscy już siedzieli. Osiem rzędów szarych foteli, jodłowy powiew, cisza milknących rozmów. Oczekiwałem zapowiedzi startu, jakichś sygnałów, nakazu przypięcia się pasami, nic jednak nie nastąpiło. Po matowym suficie zaczęły biec z przodu w tył niewyraźne cienie, jakby sylwetki wystrzyżonych z papieru ptaków. Co, u diabła, z tymi ptakami – pomyślałem bezradnie. – Może to coś znaczy? Byłem jak zdrewniały od nadmiaru uwagi, żeby nie zrobić czegoś niewłaściwego. Tak już od czterech dni. Od pierwszej chwili. Zostawałem bezustannie w tyle za wszystkim, co się działo, i ciągłe usiłowanie zrozumienia byle rozmowy, sytuacji zmieniało to napięcie w uczucie paskudnie podobne do rozpaczy. Byłem przekonany, że inni odczuwają to samo, ale nie mówiliśmy o tym, nawet kiedy zostawaliśmy sami. Żartowało się tylko z naszej krzepy, z tego nadmiaru sił, który nam został, zresztą naprawdę trzeba się było pilnować – początkowo, chcąc wstać, wyskakiwałem ku sufitowi, a każda rzecz, którą brałem do ręki, sprawiała wrażenie papierowej, pustej. Ale własne ciało nauczyłem się kontrolować szybko. Witając się, nie miażdżyłem już nikomu ręki. To było proste. Niestety, najmniej ważne.

Mój sąsiad z lewej, zażywny, opalony, o nadmiernie błyszczących oczach (może od kontaktowych szkieł), znikł nagle, bo jego fotel rozrósł się bokami, które poszły w górę i połączyły się, tworząc coś w rodzaju jajowatego kokonu. Jeszcze parę osób znikło w takich kabinach. Przypominały spęczniałe sarkofagi. Co w nich robili? Ale takie rzeczy napotykałem wciąż i starałem się nie gapić, o ile nie wiązały się bezpośrednio ze mną. Ciekawa rzecz, ludzi, którzy wytrzeszczali na nas oczy, dowiedziawszy się, cośmy za jedni, traktowałem raczej obojętnie. Ich osłupienie mało mnie obchodziło, choć natychmiast się zorientowałem, że nie ma w nim ani krzty podziwu. Niechęć wzbudzali raczej ci, co dbali o nas – pracownicy Adaptu. Zapewne, najżywszą – doktor Abs, bo traktował mnie jak lekarz nienormalnego pacjenta, udając, wcale dobrze zresztą, że ma do czynienia właśnie z kimś całkiem zwykłym. Kiedy nie było to już możliwe – dowcipkował. Miałem dość jego bezpośredniości i jowialności. Zapytany o to (tak przynajmniej sądziłem), każdy z przechodniów uznałby mnie czy Olafa za podobnych sobie – nie tyle my sami byliśmy dlań niesamowici, ile nasz przeszły los: to on był niezwykły. Doktor Abs natomiast, jak każdy pracownik Adaptu, wiedział lepiej – że naprawdę jesteśmy inni. Inność ta nie była wyróżnieniem, ale tylko przeszkodą w porozumieniu, w najprostszej wymianie słów, co tam!, w otwarciu drzwi, skoro klamki przestały istnieć, nie pamiętałem, pięćdziesiąt czy sześćdziesiąt lat temu.

Start nastąpił niespodziewanie. Ciążenie nie zmieniło się ani na włos, do hermetycznego wnętrza nie wnikły żadne dźwięki, sufitem płynęły miarowo cienie – może wieloletnia rutyna, stary instynkt powiedziały mi w pewnej chwili, że jesteśmy w przestrzeni, bo to była pewność, nie przypuszczenie.

Ale zajmowało mnie coś innego. Spoczywałem, półleżąc, z wyciągniętymi nogami, bez ruchu. Zbyt łatwo dali mi postawić na swoim. Nawet Oswamm nie przeciwstawiał się zbytnio mojej decyzji. Kontrargumenty, które słyszałem od niego i od Absa, nie mogły przekonać – ja sam zdobyłbym się na lepsze. Obstawali tylko przy jednym, że każdy z nas musi lecieć oddzielnie. Nawet tego, że zbuntowałem Olafa (bo gdyby nie ja, na pewno zgodziłby się zostać dłużej), nie wzięli mi za złe. To było zastanawiające. Oczekiwałem komplikacji, czegoś, co w ostatniej chwili udaremni mój plan, ale nic się nie stało i oto leciałem. Ta ostatnia podróż miała się skończyć za piętnaście minut.

Najwyraźniej to, co wymyśliłem, a także to, jak stanąłem przed nimi, żeby wywalczyć przedwczesny odjazd, nie zaskoczyło ich. Reakcję tego typu musieli mieć zakatalogowaną, był to stereotyp zachowania właściwego takim zuchom jak ja, zaopatrzony w ich psychotechnicznych tablicach odpowiednim numerem porządkowym. Pozwolili mi lecieć – dlaczego? Bo doświadczenie mówiło im, że nie dam sobie rady? Ale jak to mogło być, skoro cała ta „samodzielna” eskapada polegała na przelocie z jednego dworca na drugi, gdzie czekać miał ktoś z ziemskiego Adaptu, a wszystko, czego miałem dokonać, to było odnalezienie tego człowieka w umówionym miejscu?

Coś się stało. Doszły mnie podniesione głosy. Wychyliłem się z fotela. Kilka rzędów przede mną jakaś kobieta odepchnęła stewardesę, która zwolnionym, automatycznym ruchem, jakby pod wpływem tego – nie aż tak silnego przecież – pchnięcia szła tyłem między fotelami, a kobieta powtórzyła: – Nie pozwolę! Niech mnie to nie dotyka! – Twarzy krzyczącej nie widziałem. Jej towarzysz ciągnął ją za ramię, przedkładał jej coś uspokajająco. Co oznaczała ta scena? Inni pasażerowie nie zwrócili na nią uwagi. Któryś raz z rzędu owładnęło mną poczucie niewiarygodnej obcości. Spojrzałem z dołu na stewardesę, która zatrzymała się przy mnie i uśmiechała jak przedtem. Nie był to czysto zewnętrzny uśmiech obowiązkowego ugrzecznienia, pokrywający zdenerwowanie incydentem. Nie udawała spokoju, naprawdę była spokojna.

– Napije się pan czegoś? Prum, extran, morr, cydr?

Melodyjny głos. Potrząsnąłem przecząco głową. Chciałem powiedzieć jej coś miłego, ale zdobyłem się tylko na stereotypowe pytanie:

– Kiedy lądujemy?

– Za sześć minut. Zje pan coś? Nie musi się pan spieszyć. Można zostać i po lądowaniu.

– Dziękuję, nie.

Odeszła. W powietrzu, tuż przed moją twarzą, na tle oparcia poprzedzającego fotela, zapalił się, jak pisany końcem rozżarzonego papierosa, napis STRATO. Pochyliłem się, żeby zobaczyć, jak powstał ten napis, i drgnąłem. Oparcie fotela poszło za moimi plecami i objęło je elastycznie. Wiedziałem już, że sprzęty wybiegają naprzeciw każdej zmianie pozycji, ale wciąż o tym zapominałem. Nie było to przyjemne – jak gdyby ktoś śledził każdy mój ruch. Chciałem wrócić do poprzedniej pozycji, zbyt energicznie widać. Fotel źle to zrozumiał i prawie się rozłożył, jak łóżko. Poderwałem się. Co za idiotyzm! Więcej opanowania. Usiadłem wreszcie. Litery różowego STRATO zadrgały i przepłynęły w inne: TERMINAL. Żadnego wstrząsu, ostrzeżenia, świstu. Nic. Rozległ się daleki głos, jakby trąbki pocztyliona, czworo owalnych drzwi u końca przejść między siedzeniami rozwarło się, do wnętrza wtargnął głuchy, wszechogarniający szum, jakby morza. Głosy powstających z miejsc pasażerów utonęły w nim bez śladu. Siedziałem dalej, a oni wychodzili, szeregi sylwetek migały na tle zewnętrznych świateł zielono, lila, purpurowo – istny bal maskowy. Już wszyscy wyszli. Wstałem. Obciągnąłem machinalnie sweter. Jakoś głupio tak z pustymi rękami. Przez otwarte drzwi ciągnął chłodniejszy powiew. Odwróciłem się. Stewardesa stała przy ściance działowej, nie dotykając jej plecami. Na jej twarzy gościł wciąż ten sam pogodny uśmiech, skierowany do pustych rzędów foteli, które teraz zaczęły z wolna zwijać się, składać, jak jakieś mięsiste kwiaty, jedne szybciej, inne odrobinę wolniej – to był jedyny ruch w tym wypełniającym wszystko, płynącym przez owalne otwory przeciągłym szumie, przywodzącym na myśl otwarte morze. – Nie chcę, żeby to mnie dotykało! – Nagle doszukałem się w jej uśmiechu czegoś niedobrego. Od wyjścia powiedziałem:

– Do widzenia...

– Do usług.

Znaczenia tych słów, tak osobliwych w ustach młodej, ładnej kobiety, nie uświadomiłem sobie od razu, bo dobiegły mnie, kiedy już odwrócony wychylałem się przez drzwi. Chciałem postawić nogę na stopniu, ale nie było go. Między metalowym kadłubem a krawędzią peronu ziała metrowa szczelina. Tracąc równowagę, nieprzygotowany na taką pułapkę, dałem niezgrabnego susa i, już w powietrzu, poczułem chwytający mnie jakby od dołu strumień niewidzialnej siły, tak że przepłynąłem nad pustką i zostałem miękko postawiony na białej nawierzchni, która poddała się elastycznie. Musiałem, lecąc, mieć niezbyt mądrą minę – poczułem kilka rozbawionych spojrzeń, tak mi się przynajmniej wydało, zawróciłem szybko i poszedłem wzdłuż peronu. Pocisk, którym przybyłem, spoczywał w głębokim łożu, oddzielony od krawędzi peronów niezabezpieczonym niczym rozziewem. Niby niechcący zbliżyłem się do tej pustki i powtórnie uczułem niewidzialną sprężystość, która nie dała mi wykroczyć poza biały brzeg. Chciałem szukać źródła tej osobliwej siły, ale nagle jakbym się ocknął: byłem na Ziemi.

Fala idących zagarnęła mnie: popychany, ruszyłem w tłoku przed siebie. Upłynęła chwila, nim zobaczyłem na dobre ogrom tej hali. Czy była to zresztą jedna hala? Żadnych ścian: biały, połyskliwy, wstrzymany na wysokości wybuch niewiarygodnych skrzydeł, między nimi kolumny, zbudowane nie z jakiegoś materiału, ale z zawrotnego ruchu. Pędzące w górę, olbrzymie wodotryski gęstszej od wody cieczy, prześwietlone od wewnątrz kolorowymi reflektorami? Nie; szklane, pionowe tunele, którymi wzwyż śmigały korowody rozmazanych pojazdów? Nic już nie wiedziałem. Bezustannie popychany, potrącany w mrowiącym pośpiechu tłumów, usiłowałem przedostać się w jakieś puste miejsce, ale nie było tu pustych miejsc. Wyższy o głowę od otaczających, widziałem dzięki temu, że opustoszały pocisk oddala się – nie, to my płynęliśmy naprzód wraz z całym peronem. Z wysoka buchały światła, w których tłum iskrzył się i mienił. Teraz płaszczyzna, na której staliśmy stłoczeni, iść poczęła w górę, i zobaczyłem w dole już dalekie, podwójne białe pasy zapchane ludźmi, z czarnymi rozziewami szczelin wzdłuż bezwładnych kadłubów – bo statków, jak nasz, były dziesiątki – ruchomy peron zakręcał, przyspieszał, wchodził pod wyższe poziomy. Łopocąc, burząc wzniecanym wichrem włosy stojących, przelatywały na nich, jak na niemożliwych, bo pozbawionych wszelkiego podparcia wiaduktach, obłe, szybkością dygocące cienie, z wydłużonymi w smugi ogniami sygnałowych świateł; potem niosąca nas powierzchnia jęła się dzielić, rozwidlać wzdłuż niedostrzegalnych szwów, moje pasmo przesuwało się przez wnętrza pełne stojących i siedzących ludzi, otaczało ich mnóstwo drobnych błysków, jakby zajmowali się puszczaniem kolorowych ogni sztucznych.

Nie wiedziałem, gdzie patrzeć. Przede mną stał mężczyzna w czymś puszystym jak futro, co tknięte światłem opalizowało jak metal. Trzymał pod ramię kobietę w szkarłacie. To, co miała na sobie, było w wielkie oczy, niby pawie, te oczy mrugały. To nie było złudzenie, oczy jej sukni naprawdę otwierały się i zamykały. Chodnik, na którym stałem za dwojgiem tamtych, pośród dziesiątka innych ludzi, jeszcze przyspieszał. Między płaszczyznami białodymnego szkliwa otwierały się kolorowe, oświetlone pasaże o przezroczystych stropach, deptanych nieustannie przez setki stóp na wyższym, następnym piętrze, wszechogarniający szum to rozlewał się, to ścieśniał, kiedy tysiące ludzkich głosów i dźwięków, dla mnie niezrozumiałych, dla nich znaczących, zdławiał kolejny tunel tej nie wiadomo dokąd wycelowanej podróży; w głębi, na dalszych planach, otoczenie szyły wciąż przelatujące smugi nie wiem jakich pojazdów – latających może – bo niekiedy szły skosem w górę lub w dół, wświdrowując się w przestrzeń, tak że odruchowo oczekiwałem okropnego zderzenia, nie widziałem bowiem żadnych prowadnic, szyn, jeśli były to napowietrzne kolejki. Kiedy te rozmazane huragany pędu urywały się choć na chwilę, spoza nich wyłaniały się majestatycznie powolne, ogromne płaszczyzny, pełne ludzi, niby fruwające przystanie, które szły w różnych kierunkach, mijały się, unosiły, zdawały przenikać wskutek złudzenia perspektywy. Trudno było oprzeć wzrok na czymkolwiek nieruchomym, bo cała otaczająca architektonika zdawała się złożona z samego właściwie ruchu, zmiany, i nawet to, co wziąłem pierwotnie za skrzydlaty strop, było tylko nawieszonymi kondygnacjami, które teraz ustąpiły miejsca innym, jeszcze wyższym. Naraz, przefiltrowany przez szkliwa stropów owych kolumn zagadkowych, odbity od srebrnych płaszczyzn, wszedł we wszystkie załomy przestrzeni, wnętrza mijanych przepustów, w rysy ludzkich twarzy – ciężki, purpurowy brzask, jak gdyby daleko, gdzieś w sercu wielomilowej budowli, zapłonął atomowy ogień. Zieleń skaczących bez przerwy neonów stała się brudna, mleko parabolicznych przypór zróżowiało. W tym nagłym przepojeniu powietrza rudością było coś z zapowiedzi katastrofy, tak to przyjąłem, lecz nikt nie zwrócił na ową zmianę najmniejszej uwagi, i nie umiałbym nawet powiedzieć, kiedy ustąpiła.

U brzegów naszego chodnika pojawiały się wirujące, zielone koła, jak zawieszone w powietrzu neonowe obręcze, wtedy część ludzi schodziła na przysuwające się odnóże innego chodnika czy pochylni; zauważyłem, że przez zielone linie owych świateł można przechodzić bezkarnie, jakby nie były materialne.

Jakiś czas dałem się tak unosić bezwolnie białemu chodnikowi, aż przyszło mi do głowy, że być może jestem już poza dworcem i ten niewiarygodny krajobraz powyginanego szkliwa, wciąż jakby zrywający się do lotu, jest właśnie miastem, a tamto, które zostawiłem, istnieje już tylko w mojej pamięci.

– Przepraszam – dotknąłem ramienia mężczyzny w futrze – gdzie my jesteśmy?...

Oboje spojrzeli na mnie. Twarze ich, kiedy je unieśli, przybrały wyraz zaskoczenia. Miałem słabą nadzieję, że tylko przez mój wzrost.

– Na polidukcie – powiedział mężczyzna. – Jaki ma pan styk?

Nic nie zrozumiałem.

– Czy... jesteśmy jeszcze na dworcu?

– Oczywiście... – odparł z pewnym ociąganiem.

– A... gdzie jest Wewnętrzny Krąg?

– Już go pan stracił. Musi pan dublować.

– Lepszy będzie rast z Meridu – wtrąciła kobieta. Wszystkie oczy jej sukni zdawały się wpatrywać we mnie z pełnym podejrzliwości zdumieniem.

– Rast?... – powtórzyłem bezradnie.

– O, tam – pokazała widoczne poprzez nadpływający zielony krąg puste wzniesienie o czarno-srebrnych, pręgowanych bokach, niczym kadłub pomalowanego osobliwie na boku leżącego okrętu. Podziękowałem i zszedłem z chodnika, zapewne w złym miejscu, bo impet podciął mi nogi. Złapałem równowagę, ale zakręciło mną, tak że nie wiedziałem, w którą stronę iść. Zastanawiałem się, co robić, ale przez ten czas miejsce mojej przesiadki oddaliło się znacznie od owego czarno-srebrnego wzniesienia, które wskazała mi kobieta, i nie mogłem go już znaleźć. Ponieważ większość stojących przy mnie przechodziła na pochylnię zmierzającą do góry, zrobiłem tak samo. Już na niej dostrzegłem olbrzymi, nieruchomo płonący w powietrzu napis DUKT CENTR – reszta liter z obu stron wymykała się, przez ich ogrom, wzrokowi. Bezszelestnie wniosło mnie na kilometrowy chyba peron, od którego odbijał właśnie wrzecionowaty statek, ukazując przy wznoszeniu swoje podziurawione światłami dno. Zresztą może właśnie ten wielorybi kształt był peronem, a ja znalazłem się na „raście” – nie było nawet kogo spytać, gdyż wokół rozpościerała się pustka. Musiałem źle trafić. Część mego „peronu” zabudowana była spłaszczonymi pomieszczeniami bez przednich ścian. Zbliżywszy się, dostrzegłem rodzaj słabo oświetlonych, niskich boksów, w których rzędami spoczywały czarne maszyny. Wziąłem je za auta. Ale gdy dwie najbliższe wysunęły się i nim zdążyłem się cofnąć, minęły mnie, rozwijając od razu wielką szybkość, ujrzałem, nim znikły w perspektywie parabolicznych skosów, że nie mają kół, okien ani drzwi, opływowe, niby olbrzymie czarne krople. Auta czy nie – pomyślałem – w każdym razie to chyba jakiś parking? Może właśnie tych „rastów”? Uznałem, że najlepiej będzie, jeśli zaczekam, aż ktoś przyjdzie, i pojadę razem z nim, a przynajmniej dowiem się czegoś. Mój peron, uniesiony lekko jak skrzydło niemożliwego samolotu, trwał jednak pusty, tylko czarne maszyny wymykały się pojedynczo lub po kilka naraz ze swoich metalowych nor i gnały, zawsze w jedną stronę. Zszedłem na sam brzeg peronu, aż znów dała znać o sobie ta niewidzialna, sprężysta siła, zapewniająca bezpieczeństwo. Naprawdę wisiał w powietrzu, niczym niepodparty. Unosząc głowę, zobaczyłem wiele podobnych mu, tak samo szybujących nieruchomo w przestrzeni z wygaszonymi wielkimi światłami; płonęły u innych, tam, gdzie przybijały statki. Nie były to jednak rakiety ani nawet pociski, jak ten, który przywiózł mnie z Luny.

Stałem długo, aż zauważyłem, na tle następnych jakichś hal – nie wiedziałem zresztą, czy są lustrzanym odbiciem tej, czy rzeczywistością – miarowo sunące powietrzem ogniste litery SOAMO SOAMO SOAMO, przerwa, błękitny błysk i NEONAX NEONAX NEONAX, może były to nazwy stacji, może reklamowanych produktów. Nic mi nie mówiły.

Najwyższy czas, żebym znalazł tego faceta – pomyślałem, zawróciłem na pięcie i odnalazłszy odwrotnie płynący chodnik, zjechałem nim w dół. Okazało się, że to nie ten poziom i nawet nie ta hala, z której przybyłem na górę: poznałem to po braku owych ogromnych kolumn. Może zresztą to one wyniosły się gdzieś; wszystko uznawałem już za możliwe.

Znalazłem się wśród całego lasu fontann; dalej trafiłem na biało-różową salę, pełną kobiet. Przechodząc, od niechcenia wetknąłem rękę w strumień podświetlonej fontanny, może dlatego, że przyjemnie było spotkać coś chociaż trochę swojskiego. Nie poczułem jednak nic, ta fontanna była bez wody. Po chwili wydało mi się, że czuję kwiatową woń. Zbliżyłem rękę do nozdrzy. Pachniała jak tysiąc toaletowych mydeł naraz. Odruchowo zacząłem wycierać ją w spodnie. Stałem już przed tą salą, pełną kobiet, samych kobiet. Nie wyglądała mi na sień toalet, w końcu jednak nie było to pewne. Wolałem nie pytać, zawróciłem więc. Młody człowiek, ubrany, jakby zastygła na nim rozlewająca się rtęć, bufiasta (czy może pienista raczej) u ramion, obcisła na biodrach, rozmawiał z jasnowłosą dziewczyną opartą plecami o kielich fontanny. Dziewczyna, w jasnej sukience, wcale zwyczajnej, co napełniło mnie otuchą, trzymała wiązankę bladoróżowych kwiatów i wtulając w nie twarz, oczami uśmiechała się do chłopca. W ostatniej chwili, kiedy stanąłem przy nich i otwierałem już usta, zobaczyłem, że ona je te kwiaty – i głos odmówił mi na mgnienie posłuszeństwa. Żuła spokojnie delikatne płatki. Podniosła na mnie oczy. Znieruchomiały. Ale do tego byłem już przyzwyczajony. Spytałem, gdzie jest Wewnętrzny Krąg.

Chłopiec wydał mi się nieprzyjemnie zdziwiony, czy nawet zły, że ktoś ośmiela się przerywać to sam na sam. Widać popełniłem niewłaściwość. Popatrzał najpierw w górę, potem spuścił oczy, jakby spodziewał się jako przyczynę mego wzrostu odnaleźć jakieś szczudła. Nawet się nie odezwał.

– O, tam – zawołała dziewczyna – rast na wuka, pana rast, zdąży pan, prędko!

Puściłem się biegiem w ukazaną stronę, ani wiedząc dokąd – wciąż przecież pojęcia nie miałem, jak wygląda ten przeklęty rast – po dziesięciu krokach zobaczyłem srebrzysty lej, schodzący z wysokości, podstawę jednej z tych ogromnych kolumn, które tak mnie przedtem zadziwiły – czyżby to były latające kolumny? – ludzie spieszyli tam z różnych stron, naraz zderzyłem się z kimś. Nawet się nie zachwiałem, stanąłem tylko jak wryty, a tamten, przysadzisty jegomość w pomarańczowym odzieniu, padł i stało się z nim coś niewiarygodnego: jego futro zwiędło w oczach, zapadło się jak przekłuty balon! Stałem nad nim, osłupiały, niezdolny wybełkotać przeproszenia. Podniósł się, popatrzał na mnie spode łba, ale nic nie powiedział, odwrócił się i odszedł zamaszystym krokiem, manipulując przy piersi – a jego strój wypełnił się i zaświetniał na nowo...

Na wskazanym przez dziewczynę miejscu nie było już nikogo. Po tej przygodzie zrezygnowałem na dobre z poszukiwania rastów, Wewnętrznego Kręgu, duktów, styku i postanowiłem wydostać się z dworca. Dotychczasowe doświadczenia nie zachęcały do nagabywania przechodniów, pojechałem więc na chybił trafił za skośną błękitną strzałą w górę, bez większego wrażenia przenikając własnym ciałem przez dwa kolejne, rozjarzone w powietrzu napisy: OBWODY MIEJSCOWE. Trafiłem na eskalator, dość ludny. Następna kondygnacja utrzymana była w tonie przyćmionego, złotymi wykrzyknikami żyłkowanego brązu. Płynne zejścia stropów i zaklęsłych ścian. Bezsufitowe, górą jakby w świecącym puchu zanurzone korytarze. Jak gdybym zbliżał się do jakichś przestrzeni mieszkalnych, otoczenie miało w sobie coś z systemu gigantycznych hallów hotelowych – okienka, niklowe rury wzdłuż ścian, wnęki z jakimiś urzędującymi, może to były kantory wymiany, może poczta, szedłem dalej. Byłem już prawie pewny, że nie trafię tędy do wyjścia i (oceniłem to po trwaniu jazdy w górę) że znajduję się w napowietrznej części dworca, wciąż jednak zachowywałem ten sam kierunek. Niespodziana pustka, płyty malinowych okładzin z iskrzącymi się gwiazdkami, szeregi drzwi. Najbliższe były niedomknięte. Zajrzałem do środka. Jakiś wielki, barczysty człowiek zrobił w tejże chwili to samo z przeciwnej strony. Ja sam w całościennym lustrze. Uchyliłem drzwi szerzej. Porcelana, srebrne rury, nikiel. Toalety.

Trochę chciało mi się śmiać, ale w sumie byłem raczej ogłupiały. Zawróciłem szybko, inny korytarz, białe jak mleko pasy płynące w dół. Poręcz eskalatora była miękka, ciepła, nie liczyłem uchodzących pięter, coraz więcej ludzi, zatrzymywali się u emaliowanych pudeł, które co krok wyrastały ze ściany, jedno dotknięcie palca, coś wpadało do ręki, chowali to do kieszeni i szli dalej. Sam nie wiem, czemu postąpiłem dokładnie jak człowiek w luźnym, fioletowym odzieniu przede mną; klawisz z małą wklęsłością na czubek palca, naciśnięcie, prosto w nadstawioną garść wpadła mi barwna, półprzejrzysta rurka, jakby nagrzana. Potrząsnąłem nią, zbliżyłem do oczu, pigułki jakieś? Nie. Korek? Nie miała korka, żadnego zamknięcia. Do czego to? Co robili tamci? Chowali do kieszeni. Napis na automacie: LARGAN. Stałem; potrącano mnie. I nagle wydałem się sobie małpą, której podano pióro wieczne czy zapalniczkę; na ułamek sekundy ogarnęła mnie ślepa wściekłość; zacisnąłem szczęki, zmrużyłem oczy i włączyłem się, lekko zgarbiony, w strumień idących. Korytarz rozszerzał się, był już salą. Ogniste litery: REAL AMMO REAL AMMO.

Poprzez nurt spieszących, ponad ich głowami, dostrzegłem z dala okno. Pierwsze okno. Panoramiczne, ogromne.

Jakby wszystkie firmamenty nocy rzucone na płask. Po horyzont z rozjarzonej mgły – kolorowe galaktyki placów, skupiska spiralnych świateł, łuny mżące nad drapaczami, ulice: pełzanie, robaczkowy ruch świetlnych paciorków, a nad tym, w pionach, kotłowanie się neonów, pióropusze i błyskawice, koła, samoloty i flaszki z ognia, czerwone dmuchawce sygnałowych świateł na iglicach, momentalne słońca i krwotoki reklam, mechanicznie gwałtowne. Stałem i patrzałem, słysząc za sobą miarowy szmer setek stóp. Naraz miasto znikło i ukazała się olbrzymia, trzymetrowa twarz.

– Nadaliśmy zestaw kronik z lat siedemdziesiątych w cyklu „wizje starych stolic”. Obecnie transtel przenosi swój zasięg na studia kosmolitów...

Uciekłem prawie. To nie było okno. Telewizor jakiś. Przyspieszałem kroku. Spociłem się trochę.

Na dół. Szybciej. Złote kwadraty świateł. Wewnątrz tłumy, piana na szklankach, prawie czarny płyn, nie piwo, bo z jadowitym zielonkawym lśnieniem, i młodzież, chłopcy i dziewczęta, poobejmowani, szóstkami, ósemkami, zagradzający całą szerokość przejść, szli na mnie, musieli rozrywać ręce, żeby mnie przepuścić. Targnęło mną. Ani wiedząc kiedy, wstąpiłem na ruchomy chodnik. Mignęły całkiem z bliska zdumione oczy – śliczna, ciemna dziewczyna w czymś, co błyszczało na niej jak nafosforyzowany metal. Tkanina przylegała do niej: była jak naga. Twarze białe, żółte, kilku wysokich czarnych, ale ja wciąż byłem najwyższy. Rozstępowano się przede mną. Górą, za wypukłymi szybami, mknęły rozwiane cienie, grały niewidzialne orkiestry, a tu trwała osobliwa promenada, w ciemnych przejściach – bezgłowe postaci kobiet; puch okrywający ich ramiona świecił, że tylko wychylone szyje jaśniały w nim jak białe, dziwne łodygi, i rozprószony blask we włosach – samoświecący puder? Wąskie przejście wprowadziło mnie w amfiladę groteskowych, bo ruchomych, ruchliwych nawet posągów; coś w rodzaju szerokiej, bokami uniesionej ulicy huczało od śmiechu, bawiono się, co ich tak bawiło – te rzeźby?

Ogromne figury w stożkach reflektorów; lało się z nich światło rubinowe, miodowe, gęste jak syrop, o niezwykłej koncentracji barwy. Szedłem bezwolnie, mrużąc oczy, zatracałem się. Stromy, zielony pasaż, groteskowe pawilony, pagody, do których szło się po mostkach, pełno małych lokali, woń smażeniny, ostra, natarczywa, rzędy gazowych płomyków za szybami, grzechot szkła, powtarzające się, metaliczne, niezrozumiałe dźwięki. Tłum, który mnie tu wniósł, zderzył się z innym, potem zrobiło się luźniej, wszyscy wsiadali do otwartego na przestrzał wagonu, nie, był tylko przezroczysty, jak odlany ze szkła, nawet siedzenia jak szklane, choć miękkie. Ani wiedziałem, kiedy znalazłem się w środku – jechaliśmy. Wagon gnał, ludzie przekrzykiwali głośnik powtarzający: „poziom Meridional, poziom Meridional, styki na Spiro, Blekk, Frosom”, cały wagon topniał, jakby przekłuwany snopami świateł, ściany przelatywały smugami płomienia i barw, paraboliczne łuki, białe perony, „Forteran, Forteran, styki Galee, styki rastów zewnętrznych, Makra” – mamrotał głośnik, wagon zatrzymywał się i gnał dalej; odkryłem zadziwiającą rzecz: nie czuło się hamowania i przyspieszania, jakby zniesiona została bezwładność. Jak to było możliwe? Sprawdziłem, uginając lekko kolana, na trzech kolejnych przystankach. Na wirażach też nic. Ludzie wysiadali, wchodzili, na przedniej platformie stała kobieta z psem, nigdy takiego nie widziałem, był ogromny, z głową jak kula, bardzo brzydki, w jego orzechowych, spokojnych oczach odbijały się pędzące wstecz, pomniejszone girlandy świateł. RAMBRENT RAMBRENT. Załopotało od białych i sinawych świetlówkowych rur, schody z krystalicznego blasku, czarne frontony, blask kamieniał powoli, wagon stał. Wysiadłem i osłupiałem. Nad zagłębioną amfiteatralnie tarczą przystanku wznosiła się wielopoziomowa, znana konstrukcja; byłem wciąż na dworcu, w innym miejscu tej samej gigantycznej hali, rozdętej białymi wymachami płaszczyzn. Skierowałem się ku krawędzi tego geometrycznie dokładnego zagłębienia – wagon odjechał już – i przeżyłem kolejne zdumienie: nie na dole byłem, jak mi się wydało, znajdowałem się właśnie wysoko, ze czterdzieści pięter nad wstążkami widzialnych w otchłani chodników, nad srebrnymi pokładami wciąż miarowo szybujących peronów, wchodziły między nie długie, milczące cielska i ludzie wydostawali się z nich przez szeregi klap, jakby te potwory, te chromowane ryby składały w regularnych odstępach złogi czarnej i kolorowej ikry. Nad tym wszystkim, w oddali, poprzez mgiełkę odległości, widziałem poruszające się, jak po niewidzialnej linie, złote słowa:

GLENIANA ROON POWRACAJĄCA DZIŚ NAGRANIEM MIMORFICZNEGO REALU ODDAJE W ORATORIUM HOŁD PAMIĘCI RAPPERA KERXA POLITRY. TERMINAL DZIENNIK DONOSI: DZISIAJ W AMMONLEE PETIFARGUE DOPROWADZIŁ DO SYSTOLIZACJI PIERWSZY ENZOM. GŁOS ZNAKOMITEGO GRAWISTYKA NADAMY O GODZINIE DWUDZIESTEJ SIÓDMEJ. PRZEWAGA ARRAKERA. ARRAKER POWTÓRZYŁ SWÓJ SUKCES JAKO PIERWSZY OBLITEROWIEC SEZONU W TRANSWAALSKIM STADIONIE.

Odszedłem. Więc nawet rachuba czasu się zmieniła. Trafiane światłem olbrzymich liter, które jak szeregi płonących linoskoczków mknęły nad morzem głów, metaliczne tkaniny kobiecych sukien filowały nagłymi płomykami. Szedłem, nie wiedząc o tym, a coś powtarzało we mnie dalej: więc nawet czas się zmienił. To jakby dobiło mnie. Nie widziałem nic otwartymi oczami. Chciałem tylko jednego: wyjść stąd, wydostać się z tego piekielnego dworca, znaleźć się pod gołym niebem, na wolnej przestrzeni, zobaczyć gwiazdy, poczuć wiatr.

Przyciągnęła mnie aleja wydłużonych świateł; w przeświecającym kamieniu stropów pisało coś – litery kreślił zamknięty w alabastrze ostry płomyk – TELETRANS TELEPORT TELETHON, przez ostrołukowe drzwi (ale to był jakiś niemożliwy, z posad wyważony łuk, niczym negatyw dzioba rakiety) dostałem się do sali nakrytej zamarzłym złotym pożarem. We wnękach ścian – setki kabin, ludzie wbiegali do nich, wypadali z pośpiechem, rzucali na podłogę porwane paski, nie taśmy telegraficzne, to było coś innego, z wytłoczonymi gruzełkami, inni deptali po tych strzępach. Chciałem wyjść, przez pomyłkę wszedłem do ciemnego wnętrza, nim zdążyłem się cofnąć, coś zabrzęczało, błysk, jak gdyby fotograficznej lampy, i ze szczeliny obrzeżonej metalem, jak z listownika, wysunął się we dwoje złożony arkusik błyszczącego papieru. Ująłem go, otwarłem, wychynęła z niego ludzka głowa, o niedomkniętych, skrzywionych lekko cienkich wargach, patrzała na mnie przymrużonymi oczami: to byłem ja sam! Złożyłem na dwoje papier i plastyczne widmo znikło. Rozchyliłem powoli brzegi, nic, szerzej, pojawiło się znów, jak gdyby wyskoczyło znikąd, odcięta od tułowia, zawieszona nad kartką papieru głowa z niezbyt rozumnym wyrazem. Spoglądałem chwilę we własną twarz – co to było, trójwymiarowa fotografia? Wsadziłem kartkę do kieszeni i wyszedłem. Złote piekło zdawało się opadać na głowy tłumu, sufit z ognistej magmy, nierealnej, ale zionącej prawdziwym pożarem, i nikt nie patrzał nań, zaaferowani biegali od jednej kabiny do drugiej, zielone litery skakały w głębi, kolumny cyfr zstępowały po wąskich ekranach, inne kabiny, zamiast drzwi – rolety błyskawicznie wznoszące się przy czyimś zbliżeniu; znalazłem nareszcie wyjście.

Korytarz, wygięty, o pochylonej podłodze, jak czasem w teatrze, ze ścian wykwitały stylizowane konchy, górą pędziły słowa INFOR INFOR INFOR, bez końca.

Pierwszy raz zobaczyłem infor na Lunie i wziąłem go za sztuczny kwiat.

Zbliżyłem twarz do seledynowego kielicha, który natychmiast, nim wargi rozwarłem, zastygł w oczekiwaniu.

– Którędy mogę wyjść? – spytałem, niezbyt przytomnie.

– Dokąd? – odparł natychmiast ciepły alt.

– Do miasta.

– Do której dzielnicy?

– Wszystko jedno.

– Na który poziom?

– Wszystko jedno, chcę wyjść z dworca!

– Meridional, rasty: sto sześć, sto siedemnaście, zero osiem, zero dwa. Tridukt, poziom AF, AG, AC, poziom mitów okrężny, dwanaście i szesnaście, poziom nadir prowadzi w każdym kierunku południowym. Poziom centralny – gliderów, czerwony miejscowy, biały zdalny, A, B i W. Poziom ulderów, bezpośredni, wszystkie eskale od trzeciego w górę... – recytował śpiewnie kobiecy głos.

Miałem ochotę wyrwać ze ściany mikrofon, który z taką troskliwością pochylał się ku mojej twarzy. Odszedłem. Idiota! Idiota! – mełło we mnie z każdym krokiem. EX EX EX EX – powtarzał sunący w górze, cytrynową mgiełką obrzeżony napis. Może to exit? Wyjście?

Ogromny napis. EXOTAL. Dostałem się w gwałtowny prąd ciepłego powietrza, aż mi w nim nogawki załopotały. Znalazłem się pod wolnym niebem. Ale czerń nocy odbiegła daleko w przestrzeń, odrzucona mrowiem świateł. Olbrzymia restauracja – stoliki, których tafle jaśniały różnymi kolorami, nad nimi od dołu, więc trochę niesamowicie oświetlone twarze, pełne głębokich cieni. Niskie fotele, czarny płyn z zieloną pianą w szklankach, lampiony, z których sypały się drobne iskry, nie, świetliki raczej, jak chmary płonących ciem. Chaos świateł wygaszał gwiazdy. Kiedy podniosłem głowę, zobaczyłem tylko czarną pustkę. A jednak, zadziwiająca rzecz, w tej chwili jej ślepa obecność napełniła mnie jakby otuchą. Stałem i patrzałem. Ktoś musnął mnie w przejściu, poczułem woń perfum, ostrą i łagodną zarazem, przeszła para, dziewczyna odwróciła się do mężczyzny, jej ramiona i piersi zatopione były w puszystym obłoku, weszła w jego objęcia, tańczyli. Jeszcze tańczą – pomyślałem. – Dobre i to. Para zrobiła kilka kroków, blady, rtęciowy krąg podniósł ją wraz z innymi parami, ich ciemnoczerwone cienie poruszały się pod jego ogromną, powoli jak dysk wirującą płytą; nie opierała się na niczym, nie miała nawet osi, obracała się w dźwiękach muzyki, zawieszona w powietrzu. Poszedłem między stolikami. Miękki plastyk, po którym stąpałem, skończył się, dotykał chropowatej skały. Przez świetlną zasłonę wszedłem do środka, ujrzałem się w skalnej grocie. Jak gdyby dziesięć czy pięćdziesiąt gotyckich naw wzniesionych ze stalaktytów, żyłowate nacieki perlistych minerałów obejmowały wyloty jaskiń, siedzieli w nich ludzie, nogi zwieszali w pustkę, między ich kolanami płonęły chwiejne płomyki, a w dole rozpościerała się niezmącenie czarna tafla podziemnego jeziora, odbijając w sobie zbiegi skał. Tam, na skleconych byle jak tratewkach, też spoczywali ludzie, zwróceni wszyscy w jedną stronę. Zszedłem nad samą wodę i zobaczyłem po drugiej stronie, na piasku, tancerkę. Wydała mi się naga, ale białość jej ciała była nienaturalna. Małymi, chwiejnymi krokami zbiegła ku wodzie, kiedy odbiła się w niej, rozłożyła nagle ręce, skłoniła głowę – to był koniec, lecz nikt nie zaklaskał, tancerka trwała kilka sekund bez ruchu, potem poszła wolno brzegiem, obchodząc wkoło nierówną linię brzegu. Była może o trzydzieści kroków ode mnie, kiedy coś się z nią stało. Przed chwilą widziałem jeszcze jej uśmiechniętą, wyczerpaną twarz, nagle jakby ją coś przesłoniło, sylwetka jej zadrżała i znikła.

– Czy pławę dla pana? – rozległ się za mną uprzejmy głos. Odwróciłem się, nikogo, tylko opływowy stolik, kroczący na śmiesznie zgiętych nóżkach; poruszał się, kieliszki z musującym płynem stojące szeregami na bocznych tackach drżały – jedno ramię podtykało mi uprzejmie ów napój, drugie sięgało już po talerz, z otworem na palec, podobny do małej, wklęsłej palety – to był automat, widziałem tlejący za centralną szybką żar jego tranzystorowego serca.

Wyminąłem tak wiernopoddańczo wyciągające się owadzie ramiona, objuczone przysmakami, którymi wzgardziłem, i wyszedłem szybko ze sztucznej groty, zacisnąwszy szczęki, jakby spotkała mnie niezrozumiała obelga. Przeszedłem przez całą szerokość terasy, między esami stolików, pod alejami lampionów, obsypywany nieważkim pyłem rozpadających się, dogorywających świetlików, czarnych, złotych. U samego brzegu, obwiedzionego kamieniem, starym, jakby przymglonym od żółtawego porostu, owiał mnie nareszcie prawdziwy wiatr, czysty, chłodny. Obok stał wolny stolik. Usiadłem, nieporęcznie, plecami do ludzi, patrząc w noc. W dole rozpościerała się ciemność, bezkształtna i niespodziana, dopiero daleko, bardzo daleko na jej obrzeżach tlały cienkie, chwiejne światła, osobliwie niepewne, jakby to nie była elektryczność, a jeszcze dalej wznosiły się w niebo szpady światła, zimne, cienkie, nie wiedziałem, domy czy słupy jakieś, wziąłbym je za snopy reflektorów, gdyby nie to, że znaczyła je delikatna siateczka – tak mógłby wyglądać wbity nasadą w ziemię szklany cylinder, dosięgający chmur, wypełniony na przemian wklęsłymi i wypukłymi soczewkami. Musiały być nieprawdopodobnej wysokości, wokół nich mżyło nieco świateł, pulsujących tak, że raz okalał je wieniec pomarańczowej, a raz prawie białej poświaty. To było wszystko, tak wyglądało miasto; usiłowałem odnaleźć ulice, domyślić się ich, lecz ten ciemny i jak gdyby martwy obszar w dole rozpościerał się na wszystkie strony, nierozwidniony ani iskierką.

– Kol?... – usłyszałem wypowiedziane chyba nie po raz pierwszy, ale zrazu nie wziąłem tego do siebie. Nim się jeszcze odwróciłem na dobre, zrobił to za mnie fotel. Stała przede mną dziewczyna, może dwudziestoletnia, w błękicie, który przylegał do niej jak zakrzepły, ramiona i piersi ginęły w granatowym puchu, który stawał się dołem coraz przejrzystszy. Jej smukły, piękny brzuch był jak rzeźba w oddychającym metalu. W uszach miała coś świecącego, tak dużego, że zasłaniało konchy, małe, niepewnie uśmiechnięte wargi – umalowane, nozdrza też wewnątrz czerwone – zauważyłem, że tak właśnie nosi się większość kobiet. Ujęła oburącz oparcie fotela naprzeciw mnie, ze słowami:

– Co u ciebie, kol!