Prawo karne - część ogólna z testami online - ebook

WYKAZ SKRÓTÓW

1. Akty normatywne

------------- -- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
KC ustawa z 23.4.1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.)
KK ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1138 ze zm.)
KKW ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks karny wykonawczy (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 127)
KPK ustawa z 6.6.1997 r. – Kodeks postępowania karnego (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 1375 ze zm.)
KW ustawa z 20.5.1971 r. – Kodeks wykroczeń (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r. poz. 2151 ze zm.)
NielU ustawa z 26.10.1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst jedn. Dz.U. z 2018 r. poz. 969 ze zm.) – nie obowiązuje
OdpPodZbU ustawa z 28.10.2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary (tekst jedn. Dz.U. z 2023 r. poz. 659)
WspResNielU ustawa z 9.6.2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. z 2022 r. poz. 1700 ze zm.)
------------- -- --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

2. Organy orzekające

----- -- ------------------------------
NSA Naczelny Sąd Administracyjny
SA Sąd Apelacyjny
SN Sąd Najwyższy
----- -- ------------------------------

3. Czasopisma

----------------- -- ------------------------------------------------------
An. UMCS Annales Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
AUWr Acta Uniwersitatis Wratislaviensis
Biul. SN Biuletyn Sądu Najwyższego
BPK Biuletyn Prawa Karnego
Gaz. Praw. Gazeta Prawnicza
GS Gazeta Sądowa
Jur. Jurysta
KZS Krakowskie Zeszyty Sądowe
MoP Monitor Prawniczy
MP Monitor Polski
NP Nowe Prawo
OSA Orzecznictwo Sądu Apelacyjnego
OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego
OSNKW Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Wojskowa
OSNPG Orzecznictwo Sądu Najwyższego Prokuratury Generalnej
OSPiKA Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych
Pal. Palestra
PiP Państwo i Prawo
PiŻ Prawo i Życie
PPK Przegląd Prawa Karnego
Probl. Pr. Kar. Problemy Prawa Karnego
Prok. i Pr. Prokuratura i Prawo
PS Przegląd Sądowy
PUG Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny
SI Studia Iuridica
SP Studia Prawnicze
WPP Wojskowy Przegląd Prawniczy
----------------- -- ------------------------------------------------------

4. Inne skróty

------------- -- -----------------------------------
art. artykuł
Dz.U. Dziennik Ustaw
nast. następny (a, e)
ONZ Organizacja Narodów Zjednoczonych
tekst jedn. tekst jednolity
ust. ustęp
w zw. w związku
zd. zdanie
ze zm. ze zmianami
zob. zobacz
------------- -- -----------------------------------WYKAZ WYBRANEJ LITERATURY

I. Podręczniki i komentarze

E. Bieńkowska, B. Kunicka-Michalska, G. Rejman, J. Wojciechowska, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 1999.

K. Buchała, A. Zoll, Kodeks karny. Część szczególna z komentarzem, Kraków 1999.

P. Drembkowski, G. Kowalski, Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Komentarz, Warszawa 2023.

L. Gardocki, Prawo karne, Warszawa 2023.

J. Giezek, Kodeks karny. Część szczególna. Komentarz, Warszawa 2021.

A. Grześkowiak, K. Wiak, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2021.

V. Konarska-Wrzosek, Kodeks karny. Komentarz, wyd. 4, Warszawa 2023.

M. Królikowski, R. Zawłocki, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz, Warszawa 2021.

A. Marek, V. Konarska-Wrzosek, Prawo karne, Warszawa 2019.

M. Mozgawa, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2023.

R.A. Stefański, Kodeks karny. Komentarz, Warszawa 2023.

W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Tomy I i II, Warszawa 2016.

II. Ważniejsze monografie

I. Andrejew, Polskie prawo karne w zarysie, Warszawa 1989.

T. Bojarski, Społeczna szkodliwość czynu i wina w projekcie k.k. Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, Kraków 1993.

P. Brzozowski, Pozaustawowe kontratypy – zarys problematyki, SP 2013, Nr 4.

K. Buchała, Niektóre zagadnienia nowelizacji prawa karnego, PiP 1996, z. 3.

B. Czarnecka-Dzialuk, Z. Ostrihanska, D. Wójcik, Zasady odpowiedzialności nieletnich wobec kodyfikacji karnej, PiP 1998, z. 9–10.

Z. Ćwiąkalski, Błąd co do bezprawności czynu w polskim prawie karnym. Zagadnienia teorii i praktyki, Kraków 1991.

J. Giezek, P. Kardas (red.), Obiektywne oraz subiektywne przypisanie odpowiedzialności karnej, Warszawa 2016.

J. Giezek, P. Kardas, Mechanizmy redukcyjne przy wielości przestępstw a kolizja ustaw w czasie J. Majewski (red.), Reguły intertemporalne w prawie karnym, Warszawa 2019.

P. Jakubski, Wina i jej stopniowalność na tle Kodeksu karnego, Prok. i Pr. 1999, Nr 4.

Z. Jędrzejewski, Uwagi o pojęciu przestępstwa w projekcie Kodeksu karnego, PiP 1993, z. 10.

Z. Jędrzejewski, Granica karalności usiłowania nieudolnego, WPP 2007, Nr 2.

M. Kaliński, Szkoda na mieniu i jej naprawienie, Warszawa 2014.

P. Kardas, M. Rodzynkiewicz, Projekt Kodeksu karnego w świetle opinii sędziów i prokuratorów, cz. 2, WPP 1995, Nr 3–4.

V. Konarska-Wrzosek, Zmiany legislacyjne dotyczące dyrektyw wymiaru kary, Ius Novum 2016.

M. Kowalewska-Łukuć, Ogólne dyrektywy wymiaru kary, Prok. i Pr. 2016, Nr 9.

L. Kubicki, Nowa kodyfikacja karna a Konstytucja RP, PiP 1998, z. 9–10.

J. Kulesza, Pozbawienie praw rodzicielskich lub opiekuńczych w świetle projektu Kodeksu karnego, PiP 1992, z. 3.

B. Kunicka-Michalska, Zasada nullum crimen, nulla poena sine lege w projekcie Kodeksu karnego w świetle norm międzynarodowych Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, Kraków 1993.

M. Małecki, Przygotowanie do przestępstwa. Analiza dogmatycznoprawna, Warszawa 2016.

A. Marek, Myśl Cezarego Beccarii we współczesnej nauce prawa karnego, Pal. 1994, Nr 5–6.

A. Marek, Nowy Kodeks karny – geneza i podstawowe założenia, MoP 1997, Nr 9.

A. Marek, Nowy Kodeks karny – zasady odpowiedzialności, nowa polityka karna, MoP 1997, Nr 12.

A. Marek, Problemy penalizacji przestępczości zorganizowanej Problemy nauk penalnych. Prace ofiarowane Pani Profesor Oktawii Górniok, Katowice 1996.

A. Marek, Reforma prawa karnego – uwagi i postulaty, NP 1981, Nr 7–8.

A. Marek, Obrona konieczna w prawie karnym. Teoria i orzecznictwo, Warszawa 2008.

W. Mącior, O usiłowaniu reformowania prawa karnego, PiP 1992, z. 10.

W. Mącior, W sprawie reformy prawa karnego, PiP 1991, z. 10.

M. Melezini, Czy system stawek dziennych przy wymiarze grzywny?, NP 1982, Nr 3–4.

Z. Mielnik, Przestępstwa przeciwko życiu i zdrowiu w ujęciu nowego Kodeksu karnego, RPEiS 1997, z. 4.

M. Mozgawa, Naruszenie miru domowego, Warszawa 2019.

P. Pałka, Odpowiedzialność karna, Jur. 1998, Nr 10–11.

L.K. Paprzycki, J.K. Gierowski, Niepoczytalność i psychiatryczne środki zabezpieczające. Zagadnienia prawno-materialne, procesowe, psychiatryczne i psychologiczne, Warszawa 2013.

Ł. Pohl, Propozycja nowelizacji art. 12 Kodeksu karnego i sprzężona z nią propozycja nowelizacji art. 115 k.k., Prawo w Działaniu 2019, Nr 37.

K. Poklewski-Koziełł, Wokół postulatu zniesienia kary śmierci w Polsce, PiP 1988, z. 2.

H. Pracki, Zakres stosowania kary pozbawienia wolności, Prok. i Pr. 1996, Nr 10.

R. Rabiega, Kilka refleksji na temat tzw. mieszanej strony podmiotowej w polskim kodeksie karnym, Ius Novum 2013, Nr 3.

G. Rejman, Odpowiedzialność karna lekarza, Warszawa 1991.

Z. Sienkiewicz, Samoistne orzeczenie środków karnych w nowym Kodeksie karnym, PiP 1997, z. 6.

O. Sitarz, Obowiązek naprawienia szkody i nawiązka jako środki karne w projekcie Kodeksu karnego Problemy nauk penalnych. Prace ofiarowane Pani Profesor Oktawii Górniok, Katowice 1996.

O. Sitarz, Usiłowanie ukończone i nieukończone (próba nowego spojrzenia), PiP 2011, z. 6.

M. Siwek, Przepadek w polskim prawie karnym, Kraków 2014.

A. Spotowski, Zezwolenie uprawnionego i zgoda pokrzywdzonego a odpowiedzialność karna, PiP 1972, z. 3.

R.A. Stefański, Środek karny zakazu prowadzenia działalności związanej z wychowaniem, leczeniem, edukacją małoletnich lub opieką nad nimi, Prok. i Pr. 2007, Nr 7–8.

M. Szczepaniec, Wybór optymalnej kary w świetle sądowych dyrektyw wymiaru kary, Prok. i Pr. 2014, Nr 3.

J. Szumski, Problem kary dożywotniego pozbawienia wolności, PiP 1996, z. 1.

J. Szumski, Uwagi o samoistnej karze grzywny, Prok. i Pr. 1999, Nr 1.

A.J. Szwarc, Karnoprawne funkcje reguł sportowych, Poznań 1977.

M. Tarnawski, Ogólne refleksje o nowym Kodeksie karnym, Pal. 1999, Nr 1–2.

D. Tokarczyk, Podżeganie w polskim prawie karnym. Studium z zakresu teorii i praktyki prawa karnego, Warszawa 2017.

M. Tomkiewicz, Utrata praw publicznych w prawie polskim: przyczyny, zakres, skutki, PS 2012, Nr 1.

A. Walczak-Żochowska, Systemy postępowania z nieletnimi w państwach europejskich. Studium prawnoporównawcze, Warszawa 1988.

J. Warylewski, W sprawie prawnokarnego postrzegania eutanazji. Artykuł polemiczny, PiP 1999, z. 3.

A. Wąsek, Ewolucja prawnokarnego pojęcia winy w powojennej Polsce, PPK 1990, Nr 4.

A. Wąsek, Projekt Kodeksu karnego a międzynarodowe standardy praw człowieka Problemy ewolucji prawa karnego, red. T. Bojarski, Lublin 1990.

A. Wąsek, Z problematyki usiłowania nieudolnego, PiP 1985, z. 7–8.

J. Wąsik, Projekt „reanimacji” kary dożywotniego pozbawienia wolności Problemy reformy prawa karnego, Lublin 1993.

Z. Wiernikowski, Działanie w granicach uprawnienia lub obowiązku prawnego jako okoliczność wyłączająca bezprawność czynu, PiP 1987, z. 3.

W. Wróbel, Zmiana normatywna i zasady intertemporalne w prawie karnym, Kraków 2003.

W. Zalewski, Czy mam prawo się bronić? Kontrowersje wokół obrony koniecznej, EP 2004, Nr 11.

K. Zawidzka, Uwagi o problemach związanych z konstrukcją podżegania i pomocnictwa, PS 2021, Nr 1.

J. Zientek, Rola stopnia społecznej szkodliwości czynu w nowym Kodeksie karnym, Prok. i Pr. 1998, Nr 9.

A. Zoll, Kodeksy niezależne ideologicznie. Wywiad, GS 1997, Nr 4.

A. Zoll, Materialne określenie przestępstwa w projekcie Kodeksu karnego Problemy kodyfikacji prawa karnego. Księga ku czci Profesora Mariana Cieślaka, Kraków 1993.

A. Zoll, Ogólne zasady odpowiedzialności karnej w projekcie Kodeksu karnego, PiP 1990, z. 10.

A. Zoll, Okoliczności wyłączające bezprawność czynu. Zagadnienia ogólne, Warszawa 1982.

A. Zoll, Społeczny projekt nowelizacji k.k., Gaz. Praw. 1981, Nr 20.

A. Zoll, Założenia polityczno-kryminalne Kodeksu karnego w świetle wyzwań współczesności, PiP 1998, z. 9–10.

A. Zoll, Założenia polityki karnej w projekcie Kodeksu karnego, PiP 1994, z. 5.PRZEDMOWA DO SIÓDMEGO WYDANIA

Kodeks karny, który wszedł w życie 25 lat temu (1.9.1998 r.), doczekał się już wielu nowelizacji oraz licznych opracowań monograficznych i komentatorskich. Skrypt „Prawo karne”, przekazywany Czytelnikom i Czytelniczkom, nie aspiruje do miana komentarza do Kodeksu karnego. Nie jest również ambicją autorek polemika ze wszystkimi poglądami przedstawianymi w doktrynie oraz z twórcami Kodeksu. Stanowi on swoiste uzupełnienie, suplement do podręcznika „Prawo karne” autorstwa prof. dr. hab. Lecha Gardockiego, proponując nieco inne podejście do tej trudnej materii. W zamierzeniu autorek skryptu ma on stanowić pomoc dla osób uczących się prawa karnego w ramach studiów uniwersyteckich czy aplikacji zawodowych, ale również dla osób pragnących poznać podstawy prawa karnego.

W celu ułatwienia zrozumienia poszczególnych instytucji prawa karnego skrypt zawiera wiele kazusów i przykładów opartych – tam, gdzie było to możliwe – na orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz poglądach prezentowanych w doktrynie. Dodatkowym elementem służącym lepszej orientacji w tekście oraz lepszemu zapamiętaniu omawianych instytucji są pogrubienia w tekście, schematy, które odzwierciedlają wypróbowane mnemotechniki stosowane przez uczących się studentów, oraz tzw. checklist, czyli swoiste formularze ułatwiające weryfikację wszystkich przesłanek koniecznych do stosowania opisywanych instytucji prawnokarnych.

Specjalnie z myślą o praktykach i praktyczkach, zwłaszcza sędziach i sędzinach, adwokatach i adwokatkach, prokuratorach i prokuratorkach, w skrypcie zamieszczono wzory wyroków z uzasadnieniami, pozwalającymi również studentom i aplikantom poznać metodologię pracy sędziego w sprawach karnych, i pod tym względem stanowi to pewne novum w zakresie metod dydaktycznych stosowanych zwłaszcza na polskich uniwersytetach. Wyroki te zostały opracowane przez Marcina Dietricha w oparciu o sprawy rozpoznawane w polskich sądach na różnych poziomach instancyjnych w latach 1995–2000, a następnie dostosowane przez dr Annę Zientarę do stanu prawnego na dzień wydawania wyroku. Wskazać należy jednak, że wyroki te zawierają stan prawny obowiązujący w dacie wydania orzeczenia.

Ze względu na charakter i objętość skryptu, jak też wspomnianą wcześniej złożoność teoretycznych koncepcji opisujących poszczególne instytucje prawa karnego autorki nie przedstawiają wszystkich poglądów na określony temat, wskazując wyłącznie, ich zdaniem, te najważniejsze.

Niniejszy skrypt zawiera również wykaz nowych pozycji literatury, jak też orzeczeń i glos opartych na Kodeksie karnym. Na początku książki podano wykaz ważniejszych pozycji odnoszących się do Kodeksu karnego z 1997 r., a także orzeczenia Sądu Najwyższego i sądów apelacyjnych wydane na podstawie przepisów Kodeksu karnego z 1997 r. Siódme wydanie skryptu uwzględnia również najnowsze zmiany wprowadzone ustawą z 7.7.2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r. poz. 2600 ze zm.), które weszły w życie 1.10.2023 r. Nowelizacja Kodeksu karnego dokonana ustawą z 7.7.2022 r. istotnie zmienia wiele dotychczas istniejących instytucji, a także wprowadza nowe rozwiązania dotyczące m.in. przepadku.

Z nadzieją, że zaproponowany sposób podejścia do nauki części ogólnej prawa karnego spodoba się Państwu, autorki i Wydawnictwo czekają na wszelkie uwagi i komentarze, które pozwolą na ulepszanie skryptu w kolejnych jego wydaniach.

Julia Berg-Bajraszewska

Barbara Namysłowska-Gabrysiak

Warszawa, październik 2023 r.