Prawo ochrony środowiska - ebook

Podręcznik zawiera analizę najważniejszych zagadnień prawa ochrony środowiska, w tym m.in.:
- handlu emisjami,
- ochrony warstwy ozonowej,
- gospodarki odpadami,
- ochrony drzew i krzewów oraz krajobrazu.
- ochrony zwierząt wykorzystywanych do celów naukowych lub edukacyjnych.

Opracowanie składa się z czterech części. Część pierwsza obejmuje zagadnienia podstawowe, w tym problematykę ochrony środowiska w prawie europejskim. Część druga zawiera omówienie najistotniejszych instytucji prawa ochrony środowiska. Część trzecia przedstawia rozważania dotyczące ochrony głównych elementów przyrodniczych, czwarta zaś dotyczy materii gospodarowania odpadami.

W obecnym wydaniu uwzględniono nowelizację ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, zmiany prawne dotyczące gospodarowania odpadami, wiele uwagi poświęcono nowej instytucji w systemie prawa polskiego jaką jest azyl dla zwierząt, a także omówiono nowe akty prawne, m.in. ustawę o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej.

Publikacja jest przeznaczona przede wszystkim dla studentów prawa, administracji i ochrony środowiska. Będzie też przydatna osobom zajmującym się zawodowo ochroną środowiska oraz pracownikom administracji publicznej.

Wykaz skrótów | str. 11

Przedmowa | str. 13

Część pierwsza

Wprowadzenie do prawa ochrony środowiska

Rozdział I

Zagadnienia wstępne | str. 17

1. Pojęcie środowiska | str. 17
2. Pojęcie ochrony środowiska | str. 19
3. Pojęcie prawa ochrony środowiska i jego miejsce w systemie prawa polskiego | str. 22
4. Rys historyczny prawnych regulacji ochrony środowiska | str. 26

Rozdział II

Źródła prawa ochrony środowiska | str. 29

1. Uwagi ogólne | str. 29
2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej | str. 30
3. Umowy międzynarodowe | str. 33
4. Ustawa | str. 33
5. Rozporządzenia | str. 36
6. Akty prawa miejscowego | str. 37

Rozdział III

Prawnomiędzynarodowa problematyka ochrony środowiska | str. 39

1. Uwagi ogólne | str. 39
2. Zasada zrównoważonego rozwoju | str. 41
3. Ochrona przyrody | str. 42
4. Ochrona środowiska morskiego | str. 43
5. Międzynarodowy obrót odpadami | str. 44
6. Ochrona atmosfery | str. 45

Rozdział IV

Ochrona środowiska w prawie europejskim | str. 51

1. Pojęcie prawa europejskiego i jego źródła | str. 51

1.1. Rozporządzenia | str. 52

1.2. Dyrektywy | str. 52

1.3. Decyzje | str. 52

2. Organy Unii Europejskiej | str. 53
3. Podstawowe wiadomości dotyczące ochrony środowiska w Unii Europejskiej | str. 55

3.1. Ochrona przyrody | str. 56

3.2. Gospodarowanie odpadami | str. 56

3.3. Ochrona powietrza | str. 58

3.4. Ochrona wód | str. 59

3.5. Ochrona przed hałasem | str. 61

Rozdział V

Środki prawnofinansowe ochrony środowiska | str. 63

1. Opłata za korzystanie ze środowiska | str. 63
2. Administracyjna kara pieniężna | str. 66
3. Zróżnicowanie podatków i innych danin publicznych służące celom ochrony środowiska | str. 69
4. Opłata eksploatacyjna w ustawie – Prawo geologiczne i górnicze | str. 71
5. Opłaty: depozytowa i produktowa | str. 72
6. Opłaty za usuwanie drzew i krzewów w ustawie o ochronie przyrody | str. 73
7. Opłaty i należności w ustawie – Prawo wodne | str. 73
8. Fundusze ochrony środowiska i gospodarki wodnej | str. 74

Rozdział VI

Zasady prawa ochrony środowiska | str. 83

1. Pojęcie zasad prawnych i ich znaczenie w prawie ochrony środowiska | str. 83
2. Zasada korzystania ze środowiska | str. 84
3. Zasada kompleksowości | str. 86
4. Zasada prewencji i przezorności | str. 86
5. Zasada „zanieczyszczający płaci” | str. 88
6. Zasada planowości | str. 90
7. Zasada prawa do informacji o środowisku | str. 91
8. Zasada uczestnictwa społeczeństwa w postępowaniach w sprawie wydania decyzji z zakresu ochrony środowiska | str. 92
9. Zasada obowiązku stosowania metodyk referencyjnych | str. 93

Rozdział VII

Filozoficzne podstawy prawa ochrony środowiska | str. 95

Część druga

Podstawowe instytucje prawa ochrony środowiska

Rozdział VIII

Odpowiedzialność w prawie ochrony środowiska | str. 101

1. Zagadnienia ogólne | str. 101
2. Odpowiedzialność cywilna | str. 102

2.1. Rola i znaczenie odpowiedzialności cywilnej | str. 102

2.2. Przesłanki odpowiedzialności cywilnej | str. 104

3. Odpowiedzialność karna | str. 106
4. Odpowiedzialność administracyjna | str. 109
5. Odpowiedzialność według ustawy o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie | str. 112

Rozdział IX

Organy ochrony środowiska | str. 115

1. Wprowadzenie | str. 115
2. Organy jednostek samorządu terytorialnego | str. 117
3. Wojewoda | str. 121
4. Minister właściwy do spraw klimatu | str. 123
5. Dyrektorzy ochrony środowiska | str. 125
6. Inspektorzy ochrony środowiska | str. 127
7. Państwowa Rada Ochrony Środowiska | str. 130
8. Komisje do spraw ocen oddziaływania na środowisko | str. 130

Rozdział X

Pozwolenie na korzystanie ze środowiska | str. 133

1. Pojęcie i wiadomości podstawowe | str. 133
2. Pozwolenie zintegrowane | str. 136
3. Szczególne rozwiązania proceduralne | str. 141
4. Cofanie i ograniczanie pozwoleń | str. 143

Rozdział XI

Państwowy monitoring środowiska | str. 147

1. Wprowadzenie | str. 147
2. Pojęcie oraz funkcja państwowego monitoringu środowiska | str. 148
3. Organizacja państwowego monitoringu środowiska | str. 149
4. Gromadzenie i przetwarzanie informacji | str. 150
5. Rozpowszechnianie informacji | str. 151

Część trzecia

Ochrona poszczególnych elementów środowiska

Rozdział XII

Ochrona środowiska w zagospodarowaniu przestrzennym i przy realizacji inwestycji | str. 157

1. Pojęcie zagospodarowania przestrzennego | str. 157
2. Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego | str. 158
3. Planowanie przestrzenne w województwie | str. 165
4. Planowanie przestrzenne na szczeblu kraju | str. 166
5. Decyzja o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego i decyzja o warunkach zabudowy | str. 167
6. Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach | str. 170
7. Ochrona środowiska w procesie inwestycyjnym | str. 177

Rozdział XIII

Ochrona kopalin | str. 181

1. Uwagi wprowadzające | str. 181
2. Koncesja | str. 182
3. Obszar górniczy i teren górniczy | str. 183
4. Zakład górniczy i ruch tego zakładu | str. 184
5. Likwidacja zakładu górniczego | str. 186
6. Odpowiedzialność za szkody | str. 187
7. Organy administracji geologicznej i państwowa służba geologiczna | str. 188
8. Nadzór górniczy | str. 190

Rozdział XIV

Ochrona wód | str. 195

1. Zasady gospodarowania wodami | str. 195
2. Podział wód | str. 196
3. Prawo własności wód | str. 198
4. Cele ochrony wód i cele środowiskowe | str. 198
5. Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie | str. 201
6. Organy właściwe w sprawach gospodarowania wodami | str. 202
7. Korzystanie z wód i usługi wodne | str. 208
8. Ochrona ujęć wody i zbiorników wód śródlądowych | str. 211
9. Planowanie w gospodarowaniu wodami | str. 212
10. Zgoda wodnoprawna | str. 216
11. System informacyjny gospodarowania wodami | str. 222

Rozdział XV

Ochrona zwierząt i roślin | str. 225

1. Uwagi ogólne | str. 225
2. Ochrona zwierząt | str. 226

2.1. Zwierzęta domowe | str. 227

2.2. Zwierzęta gospodarskie | str. 227

2.3. Zwierzęta wykorzystywane do celów rozrywkowych, widowiskowych, filmowych, sportowych i specjalnych | str. 228

2.4. Zwierzęta wolno żyjące | str. 229

2.5. Transport zwierząt | str. 229

2.6. Doświadczenia na zwierzętach i ich uśmiercanie | str. 230

3. Ochrona zwierząt w ustawie – Prawo łowieckie | str. 233
4. Ochrona roślin | str. 237
5. Ochrona lasów | str. 240
6. Rolnictwo ekologiczne | str. 243

Rozdział XVI

Problematyka prawa emisyjnego | str. 247

1. Uwagi ogólne | str. 247
2. Ochrona powietrza | str. 247
3. Ochrona warstwy ozonowej | str. 252
4. Ochrona przed hałasem | str. 254
5. Ochrona przed polami elektromagnetycznymi | str. 255
6. Ochrona przed promieniowaniem jonizującym | str. 255

Rozdział XVII

Problematyka ochrony przyrody | str. 261

1. Uwagi ogólne | str. 261
2. Formy ochrony przyrody | str. 263
3. Obszary Natura 2000 | str. 271
4. Ochrona terenów zieleni i zadrzewień | str. 274

Część czwarta

Gospodarowanie odpadami

Rozdział XVIII

Odpady i ich zagospodarowanie | str. 283

1. Definicja odpadów i ich rodzaje | str. 283
2. Zasady gospodarowania odpadami | str. 285
3. Składowanie i magazynowanie odpadów | str. 286
4. Obowiązki przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami | str. 289
5. Recykling pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz gospodarowanie zużytym sprzętem elektrycznym i elektronicznym | str. 296
6. Baterie i akumulatory | str. 303

Rozdział XIX

Problematyka utrzymania czystości i porządku w gminach | str. 307

1. Uwagi ogólne | str. 307
2. Zadania gminy i obowiązki właścicieli nieruchomości w zakresie utrzymania czystości i porządku | str. 308
3. Zadania gminy w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków | str. 318

Skorowidz | str. 325