Prawo wobec medycyny i biotechnologii. Zbiór orzeczeń z komentarzami - ebook

Niniejszy zbiór obejmuje kilkadziesiąt orzeczeń trybunatów europejskich, konstytucyjnych oraz sądów polskich i zagranicznych, które dotykają zagadnień ważnych z punktu widzenia toczącej się w Polsce debaty. Stanowią one ilustrację zasadniczych tendencji rozwojowych występujących w polskim i europejskim prawie medycznym, ale także złożoności oraz wielowymia-rowości zagadnień medycznych. Dołączone do niektórych orzeczeń zdania odrębne potwierdzają skomplikowaną naturę tej problematyki. Glosy do każdego orzeczenia oraz wyodrębnione tematycznie odesłania do literatury zapewniają czytelnikowi szeroką orientację w poruszanej tematyce oraz identyfikację najważniejszych problemów. Wyjaśniają one także kontekst normatywny rozstrzyganych spraw. Co istotne, w każdej glosie podjęto próbę usytuowania określonych kwestii w szerszym kontekście zagadnień z pogranicza prawa, etyki, polityki, a niekiedy nawet ekonomii. W komentarzach wyeksponowano nie tylko kwestie teoretyczne, lecz także ściśle praktyczne, związane z możliwością dochodzenia i zakresem podnoszonych roszczeń.
Autorzy zbioru, związani z Uniwersytetem Warszawskim, specjalizują się w prawie medycznym, cywilnym, konstytucyjnym i europejskim.

Adresaci:
Książka jest adresowana do prawników i lekarzy, jak również szerokiego grona osób zainteresowanych bioetyką i problematyką ochrony zdrowia.

Wykaz skrótów 9
Wprowadzenie 11
Rozdział pierwszy STANDARDY KONSTYTUCYJNE 19
1. Klauzula sumienia 21
2. Etyka lekarska 27
3. Eksperyment badawczy na człowieku 31
4. Status dziecka poczętego 38
5. Informacja o stanie zdrowia 48
6. Konstytucyjne prawo do ochrony zdrowia 52
7. Przedawnienie roszczeń 59
8. Ochrona osób ubezwłasnowolnionych 66
9. Filiacja dziecka 72
10. Etyka lekarska II 77
Rozdział drugi STANDARDY EUROPEJSKIE 85
I. Orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka 87
1. Transseksualizm 87
2. Wspomagane samobójstwo 97
3. Zgoda substytucyjna 102
4. Odpowiedzialność cywilna za urodzenie dziecka 106
5. Aborcja 112
6. Medycznie wspomagana prokreacja 122
II. Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 127
7. Aborcja a swoboda przepływu usług 127
8. Kompetencje prawodawcze w sferze ochrony zdrowia 135
9. Finansowanie transgranicznych świadczeń zdrowotnych 141
10. Dyrektywa biotechnologiczna 148
11. Prawo do refundacji kosztów leczenia zagranicznego 155
12. Refundacja kosztów leczenia zagranicznego bez zgody ubezpieczyciela 164
Rozdział trzeci AUTONOMIA 179
1. Wskazania względne do zabiegu 181
2. Zakres obowiązku informacyjnego 184
3. Zabieg kosmetyczny a obowiązek informacyjny 187
4. Zakres obowiązku informacyjnego 190
5. Obowiązek informacyjny a odpowiedzialność cywilna 194
6. Ciężar dowodu udzielenia informacji 197
7. Zabieg z użyciem środków niedopuszczonych do obrotu 201
8. Ważność zgody na operację a brak formy pisemnej 205
9. Zgoda blankietowa 209
10. Odmowa zgody na zabieg a obowiązek informacyjny 213
11. Obowiązek informacyjny a zaniechanie zabiegu 218
12. Odpowiedzialność karna za leczenie bez zgody 223
Rozdział czwarty ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA 227
I. Zasady i podstawy odpowiedzialności 229
1. Odpowiedzialność na zasadzie słuszności 229
2. Zbieg odpowiedzialności 233
3. Wina organizacyjna szpitala 237
4. Podstawy odpowiedzialności szpitala 242
5. Odpowiedzialność ubezpieczyciela 248
6. Podstawy i przesłanki roszczenia o zadośćuczynienie 253
II. Ustalanie związku przyczynowego i szkody 256
7. Przyczynienie się poszkodowanego a odmowa zgody 256
8. Przesłanki zadośćuczynienia a brak odczuwania krzywdy 261
9. Dowodzenie w procesach lekarskich 267
10. Zgoda hipotetyczna a szkoda prawnie relewantna 271
11. Zgoda hipotetyczna a zakres obowiązku informacyjnego 275
12. Obowiązek informacyjny a szkoda prawnie relewantna 280
13. Zgoda hipotetyczna a nieudzielenie informacji 286
III. Standard świadczeń zdrowotnych 295
14. Najwyższy dostępny standard 295
15. Przeciętny standard 299
IV. Urodzenie dziecka jako źródło odpowiedzialności 302
16. Urodzenie dziecka upośledzonego 302
17. Odpowiedzialność w zakresie kosztów utrzymania dziecka 309
18. Konstytucyjność kwalifikacji dziecka jako szkody 317
19. Koszty utrzymania dziecka jako szkoda 324
20. Urodzenie się dziecka jako szkoda - wrongfullife 335
Rozdział piąty PROKREACJA 341
1. Sterylizacja osób upośledzonych 343
2. Sztuczna inseminacja heterologiczna 349
3. Status ciała ludzkiego 353
4. Zastępcze macierzyństwo 362
5. Granice obowiązku ochrony godności człowieka 366
6. Status gamet ludzkich 374
7. Prawnokarna ochrona rodzącego się dziecka 379
Rozdział szósty KONIEC ŻYCIA 387
1. Testament życia 389
2. Lekarski obowiązek udzielenia pomocy 394
3. Ogólnoludzki obowiązek udzielenia pomocy 400
4. Uporczywa terapia 405
5. Przerwanie odżywiania w stanie wegetatywnym 417
6. Wspomagane samobójstwo 427
7. Rozdzielenie sióstr syjamskich 436
Rozdział siódmy INNE SPRAWY 445
I. Problemy transseksualizmu 447
1. Sprostowanie aktu urodzenia 447
2. Przynależność do płci jako dobro osobiste 452
3. Ustalenie płci transseksualisty 456
II. Problemy finansowania świadczeń zdrowotnych 460
4. Finansowanie świadczeń ponadlimitowych 460
III. Pozostałe zagadnienia 467
5. Eksperyment na osobie podtrzymywanej sztucznie przy życiu 467
6. Tajemnica psychiatryczna 471
Wykaz orzeczeń 475
Indeks rzeczowy 479