-
W empik go
Problem władzy politycznej. O przymusie i posłuszeństwie - ebook
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Problem władzy politycznej. O przymusie i posłuszeństwie - ebook
Michael Huemer jest profesorem filozofii Uniwersytetu Colorado Boulder. Jest autorem ponad sześćdziesięciu artykułów naukowych i sześciu książek. W swoich pracach porusza szczególnie zagadnienia związane z etyką, epistemologią i filozofią polityczną. Huemer jest zwolennikiem intuicjonizmu etycznego – przekonuje, że powinniśmy móc wyprowadzić swoje przekonania moralne z prostych intuicji etycznych wspólnych dla większości ludzi, których znamy.
To podejście Huemer stosuje zarówno do rozważania kwestii szczegółowych, np. uzasadniając prawo do posiadania broni, jak i stawiając pytania o kwestie fundamentalne dla życia społecznego – np. czy możemy uzasadnić istnieje państwa, bazując właśnie na naszych moralnych intuicjach. Tej kwestii poświęcona jest książka Huemera "Problem władzy politycznej. O przymusie i posłuszeństwie", którą polscy czytelnicy mogą przeczytać dzięki wydawnictwu Instytutu Misesa.
W pierwszej części książki Huemer szczegółowo przygląda się popularnym w filozofii próbom uzasadnienia państwa. Szczególną uwagę poświęca teoriom Johna Rawlsa, dominującym dzisiaj na uniwersytetach całego świata. Huemer metodycznie podważa rozumowania Rawlsa i przekonuje, że temu filozofowi nie udało się stworzyć dobrego uzasadnienia dla istnienia państwowych instytucji. Takiego uzasadnienia Huemer nie znajduje także u innych myślicieli.
Druga część książki odpowiada na kilka pytań. Skoro istnienia państwa nie możemy dobrze uzasadnić, to dlaczego ludzie i tak pragną żyć w ramach takich instytucji? Czy społeczeństwo bez państwa mogłoby normalnie istnieć? Jak w takim społeczeństwie wyglądałaby kwestia obrony przed przestępstwami, agresją państw czy atakami terrorystycznymi? Odpowiadając na te pytania, Huemer szeroko sięga do dorobku innych nauk – psychologii społecznej czy stosunków międzynarodowych. Dzięki temu kreśli realistyczną i optymistyczną wizję społeczeństwa, które mogłoby żyć bez władzy politycznej.
Książka Huemera spotkała się ze świetnymi recenzjami - została uznana za niezwykle świeże i ważne ujęcie problemu państwa. Autora na wykłady regularnie zaprasza Institute for Humane Studies – jedna z najstarszych wolnościowych organizacji w Stanach Zjednoczonych. Bryan Caplan, ekonomista z George Mason University, tak podsumował osiągnięcia Huemera: „Huemer prezentuje zupełni nową obronę libertarianizmu, która łączy zalety podejścia deontologicznego i konsekwencjalistycznego, unikając jednocześnie ich słabych stron”.
Polskie wydanie swoją przedmową opatrzył dr Włodzimierz Gogłoza z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Według jego słów: „książka Huemera jest najlepiej napisaną pracą spośród wszystkich dostępnych obecnie opracowań poświęconych libertariańskiej krytyce państwa i alternatywom dla niego”. Z kolei dr Jakub Bożydar Wiśniewski zauważa, że: „w swojej książce Michael Huemer wykazuje, że nie istnieje i nie może istnieć nic takiego jak uzasadniona władza polityczna. I choć większości czytelników tego rodzaju konkluzja może się początkowo wydawać bardzo radykalna, siła książki Huemera tkwi w tym, że ową konkluzję potrafi on wywieść z najbardziej niekontrowersyjnych, zdroworozsądkowych przesłanek”.
Spis treści
PRZEDMOWA DO WYDANIA POLSKIEGO
ROZDZIAŁ 1. PROBLEM AUTORYTETU POLITYCZNEGO
1.2. Pojęcie autorytetu: pierwsza próba
1.3. Działanie a podmiot sprawczy: potrzeba autorytetu
1.4. Znaczenie przymusu i zasięg autorytetu
1.5. Pojęcie autorytetu: druga próba
1.6. Komentarz na temat metodologii
ROZDZIAŁ 2. TRADYCYJNA TEORIA UMOWY SPOŁECZNEJ
2.1. Tradycja umowy społecznej
2.2. Teoria bezpośredniej umowy społecznej
2.3. Teoria domniemanej umowy społecznej
2.4. Warunki ważności porozumień
2.5. Czy umowa społeczna jest ważna?
2.5.2. Nieuznanie bezpośredniego sprzeciwu
2.5.3. Bezwarunkowe narzucenie
2.5.4. Brak wzajemnego zobowiązania
ROZDZIAŁ 3. TEORIA HIPOTETYCZNEJ UMOWY SPOŁECZNEJ
3.1. Argumenty z hipotetycznej zgody
3.2. Hipotetyczna zgoda w zwykłej etyce
3.3. Hipotetyczna zgoda i rozsądność
3.3.1. Hipotetyczne porozumienie jako dowód rozsądności
3.3.2. Czy można osiągnąć porozumienie?
3.3.3. Ważność hipotetycznej zgody
3.4. Hipotetyczna zgoda i ograniczenia etyczne
3.4.1. Rawlsowska teoria umowy jako wyjaśnienie autorytetu
3.4.2. Czy można osiągnąć porozumienie?
3.4.3. Ważność hipotetycznej zgody, część pierwsza: wskazanie na uczciwe rezultaty
ROZDZIAŁ 4. AUTORYTET DEMOKRACJI
4.2. Demokracja deliberatywna i legitymacja
4.2.1. Idea demokracji deliberatywnej
4.2.2. Demokracja deliberatywna jako fantazja
4.2.3. Nieistotność deliberacji
4.3.2. Absurdalnie wymagająca teoria sprawiedliwości?
4.3.3. Wspieranie demokracji przez posłuszeństwo
4.3.4. Czy demokratyczna równość jest wyjątkowo publiczna?
4.3.5. Poszanowanie osądu innych ludzi
4.3.6. Przymus i traktowanie innych jako gorszych
4.3.7. Od zobowiązania do legitymacji?
ROZDZIAŁ 5. KONSEKWENCJALIZM I UCZCIWOŚĆ
5.1. Konsekwencjalistyczne argumenty za obowiązkiem politycznym
5.1.1. Struktura konsekwencjalistycznych argumentów za obowiązkiem politycznym
5.1.3. Powinność czynienia dobra
5.1.4. Problem indywidualnej zbędności
5.3.1. Uczciwościowa teoria obowiązku politycznego
5.3.2. Posłuszeństwo jako koszt dóbr politycznych
5.3.3. Obowiązek polityczny dysydentów
5.3.4. Partykularność i kwestia alternatywnych dóbr
5.4.1. Konsekwencjalistyczne wyjaśnienie legitymacji
5.4.2. Kompleksowość i niezależność od treści
ROZDZIAŁ 6. PSYCHOLOGIA AUTORYTETU
6.1.1. Czy ta książka jest niebezpieczna?
6.1.2. Odwołanie do powszechnej opinii
6.2.4. Zagrożenia związane z posłuszeństwem
6.2.5. Zawodność opinii o autorytecie
6.4. Społeczny dowód słuszności i przywiązanie do status quo
6.5. Siła politycznej estetyki
6.6. Syndrom sztokholmski i charyzma władzy
6.6.1. Zjawisko syndromu sztokholmskiego
6.6.3. Kiedy mamy do czynienia z syndromem sztokholmskim?
6.6.4. Czy zwykli obywatele są podatni na syndrom sztokholmski?
6.7. Studium przypadków nadużycia władzy
6.7.1. Nowe spojrzenie na My Lai
6.7.2. Stanfordzki eksperyment więzienny
6.7.3. Lekcje płynące ze stanfordzkiego eksperymentu więziennego
6.8. Podsumowanie: anatomia złudzenia
ROZDZIAŁ 7. A JEŚLI AUTORYTETU NIE MA?
7.1. Garść implikacji politycznych
7.1.1. Prostytucja i moralizm prawny
7.1.2. Narkotyki i paternalizm
7.1.5. Ochrona indywidualnych praw
7.1.6. Podatki i finansowanie państwa
7.2.1. Pomoc społeczna i tonące dzieci
7.2.2. Użyteczność programów walki z ubóstwem
7.2.3. Czy programy walki z ubóstwem są prawidłowo ukierunkowane?
7.2.4. Starcie analogii: tonące dzieci a charytatywne rabunki
7.2.5. Jeśli powyższe jest błędne
7.3. Implikacje dla przedstawicieli państwa
7.4. Implikacje dla osób prywatnych
7.4.1. Pochwała nieposłusznych
7.4.4. W obronie unieważnienia przepisu przez przysięgłych (jury nullification)
7.5. Zastrzeżenia wspierające kult reguł
7.5.1. Czy każdy może robić to, co chce?
7.5.2. Reguły proceduralne a zasady materialne
7.5.3. Podważanie ładu społecznego?
7.5.4. Konsekwencje doktryny niezależności od treści
7.6. Skromny libertariański fundament
CZĘŚĆ II. SPOŁECZEŃSTWO BEZ WŁADZY
ROZDZIAŁ 8. O OCENIE TEORII SPOŁECZNYCH
8.1. Ogólne uwagi o racjonalnej ocenie teorii społecznych
8.1.1. Racjonalna ocena jest oceną porównawczą
8.1.2. Racjonalna ocena jest oceną kompleksową
8.1.3. Odmienne rodzaje państwa i anarchii
8.1.4. Przeciwko przywiązaniu do status quo
8.2. Uproszczona koncepcja ludzkiej natury
8.2.1. Istoty ludzkie są w przybliżeniu racjonalne
8.2.2. Istoty ludzkie są świadome swojego otoczenia
8.2.3. Istoty ludzkie są samolubne, ale nie są socjopatami
8.2.5. Zastosowanie historyczne
8.3.2. Przepis na realistyczny anarchizm
8.3.3. Przeciwko utopijnemu etatyzmowi
ROZDZIAŁ 9. LOGIKA DRAPIEŻNICTWA
9.1. Hobbesowski argument za państwem
9.2. Drapieżnictwo w stanie natury
9.2.1. Rozważania z zakresu teorii gier
9.2.2. Uwarunkowania społeczne wpływające na powszechność przemocy
9.2.3. Przemoc między państwami
9.3. Drapieżnictwo w państwie totalitarnym
9.4. Drapieżnictwo w demokracji
9.4.3. Ignorancja i irracjonalność głosujących
9.4.4. Aktywizm: rozwiązanie utopijne
9.4.5. Media informacyjne: śpiące psy stróżujące
9.4.8. Ograniczenia konstytucyjne
9.4.9. O podziale władz i o systemie hamulców i równowagi
ROZDZIAŁ 10. INDYWIDUALNA OCHRONA W SPOŁECZEŃSTWIE BEZ PAŃSTWA
10.1. Niepaństwowy system sprawiedliwości
10.3. Spór między instytucjami ochronnymi
10.3.2. Niezgoda na morderstwo
10.3.3. Konflikt między państwami
10.4.1. Opłacalność egzekwowania praw
10.4.2. Państwowa ochrona przestępczości
10.5. Sprawiedliwość na sprzedaż
10.5.2. Oparcie prawa na sprawiedliwości
10.5.3. Kupowanie sprawiedliwości od państwa
10.6. Bezpieczeństwo dla ubogich
10.6.1. Czy biznes służy ubogim?
10.6.2. Jak dobrze państwo chroni biednych?
10.8. Przestępczość zorganizowana
10.9.1. Dyscyplinująca rola konkurencji
10.10.1. Przewaga rozmiarów w walce
10.10.2. Określanie efektywnej wielkości firmy
10.11.1. Klasyczna bolączka trapiąca kartele
10.11.2. Kartelizacja przy użyciu gróźb przemocy
10.11.3. Kartelizacja przez uniemożliwienie ochrony rozszerzonej
10.12. Wspólnoty mieszkaniowe a państwo
ROZDZIAŁ 11. SĄDOWNICTWO KARNE I ROZSTRZYGANIE SPORÓW
11.2. Obchodzenie systemu przez firmy
11.4. Dlaczego podporządkowywać się arbitrom?
11.6. Środki o charakterze represyjnym a odszkodowanie
11.7. Przestępstwa nienaprawialne
11.9. Jakość prawa i sprawiedliwości w systemie z władzą centralną
ROZDZIAŁ 12. WOJNA I OBRONA SPOŁECZEŃSTWA
12.1. Problem obrony społeczeństwa
12.2.2. Trudność podboju terytorium bez rządu
12.3.1. Naturalna ludzka agresja
12.3.3. Spirale konfliktu i spory międzypaństwowe
12.3.5. Pokój liberalnych demokracji
12.3.6. Jeśli chcesz wojny, gotuj się do wojny
12.4.3. Rozwiązania siłowe i pokojowe
12.5. Niebezpieczeństwa „bezpieczeństwa narodowego”
12.5.1. Groźba niesprawiedliwej agresji
12.5.2. Ryzyko globalnej katastrofy
ROZDZIAŁ 13. OD DEMOKRACJI DO ANARCHII
13.1. Przeciwko prezentyzmowi: perspektywy radykalnej zmiany
13.2.1. Outsourcing obowiązków sądowych
13.2.2. Outsourcing obowiązków policyjnych
13.3. Geograficzne rozprzestrzenianie się anarchii
13.5.1. Rozumowanie z części I
13.5.2. Rozumowanie z części II
| Kategoria: | Filozofia |
| Zabezpieczenie: | brak |
| ISBN: | 978-83-65086-20-4 |
| Rozmiar pliku: | 7,5 MB |
