Problemy pielęgnacyjne noworodka i niemowlęcia. Część 2 - ebook
Problemy pielęgnacyjne noworodka i niemowlęcia. Część 2 - ebook
„Problemy pielęgnacyjne noworodka i niemowlęcia” II to opracowanie adresowane do środowiska pielęgniarsko-położniczego, zawierające m.in.:
• Informacje z zakresu budowania odporności dziecka, zapobiegania infekcjom i chorobom zakaźnym oraz roli postbiotyków
• zagadnienia z obszaru pielęgnacji dziecka z cukrzycą, jak i zabiegów pielęgnacyjnych niezbędnych od pierwszych dni życia
• żywienie dziecka, w tym wybór odpowiednich mieszanek mleka i zagadnień dotyczących karmienia
Kategoria: | Medycyna |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-200-6092-8 |
Rozmiar pliku: | 1,0 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Opieka nad noworodkiem i niemowlęciem w środowisku domowym to nie lada wyzwanie nie tylko dla rodziców/opiekunów dziecka, ale również dla pielęgniarek, położnych, lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, pielęgniarek pediatrycznych. Dla optymalizacji opieki ważne są: współpraca całego zespołu, wzajemne zaufanie oraz uznanie rodziców/opiekunów jako członków tegoż zespołu. Zakładając, że rodzice zostali przygotowani do opieki i pielęgnacji noworodka na oddziale położniczo-noworodkowym lub jeszcze wcześniej, w szkole rodzenia, zespół podstawowej opieki zdrowotnej nie powinien czuć się zwolniony z obowiązku określenia deficytów wiedzy i umiejętności w zakresie żywienia noworodka, a potem niemowlęcia, suplementacji diety, problemów pielęgnacyjnych, zapobiegania infekcjom górnych dróg oddechowych, szczepień ochronnych i ogólnie pojętego budowania odporności dziecka. Identyfikacja zindywidualizowanych deficytów wiedzy i umiejętności rodziców niemowlęcia jest podstawą dla pielęgniarki pediatrycznej/podstawowej opieki zdrowotnej do zaplanowania indywidualnego programu edukacji zdrowotnej, aby rodzice posiadali wiedzę profesjonalną, rzeczową i właściwą. Jest to bardzo ważne, gdyż należy pamiętać, że żyjemy w dobie mediów społecznościowych, internetu i „doktora Google” oraz coraz aktywniej działających grup antyszczepionkowych. Zatem czego rodzice nie wiedzą, wyczytają w internecie, nie mając świadomości, że zawarte tam informacje niekoniecznie są faktami, a często mitami i przekłamaniami.
W bieżącym roku wśród matek dzieci przebywających na Oddziale Klinicznym Patologii i Wad Wrodzonych Noworodków i Niemowląt Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie zostały przeprowadzone badania ankietowe dotyczące ich wiedzy na temat pielęgnacji dziecka. Należy dodać, że dzieci trafiły do szpitala z powodu chorób i problemów okresu noworodkowego. Z badań wynika, że podstawowym źródłem wiedzy dla matek jest internet (46%), w następnej kolejności znaleźli się: pielęgniarki/położne (29%), znajomi i rodzina (14%), lekarz (11%). Wyniki tych badań nie odbiegają od innych publikowanych w dostępnych artykułach. Ten stan rzeczy należy zmienić. Ważne, aby położyć nacisk na zmianę proporcji źródeł czerpania informacji w tak ważnych kwestiach, jak: pielęgnacja niemowlęcia, żywienie, suplementowanie diety, szczepienia, zapobieganie infekcjom, czyli budowanie odporności dziecka i podstaw do właściwego rozwoju.
Identyfikacja zindywidualizowanych deficytów wiedzy i umiejętności rodziców niemowlęcia jest podstawą dla pielęgniarki pediatrycznej/ podstawowej opieki zdrowotnej do zaplanowania indywidualnego programu edukacji zdrowotnej, aby rodzice posiadali wiedzę profesjonalną, rzeczową i właściwą. Jest to bardzo ważne, gdyż należy pamiętać, że żyjemy w dobie mediów społecznościowych, internetu i „doktora Google" oraz coraz aktywniej działających grup antyszczepionkowych.
Budowanie odporności noworodka, później niemowlęcia, to kluczowe wyzwanie dla zespołu podstawowej opieki zdrowotnej. Jest to działanie profilaktyczne, a od dawna wiadomo, że zapobieganie zjawiskom szkodliwym dla zdrowia jest znacznie bardziej skuteczne i ekonomiczne niż zwalczanie ich negatywnych skutków – w tym wypadku leczenie. W dziedzinie nauki, jaką jest zdrowie publiczne, przyjęto pojęcie „wielopłaszczyznowego spojrzenia na zdrowie”, które wymaga od profesjonalistów zajmujących się profilaktyką podjęcia różnorodnych działań i zastosowania metod niwelujących zagrożenie zdrowia. Dla doboru sposobu działania, przyjęto zapobiegawczo-leczniczy charakter działań współczesnej ochrony zdrowia, w ramach której wyodrębnia się następujące fazy działań profilaktycznych, do których przypisałam zadania pielęgniarki POZ:
1. 1. Profilaktyka pierwszej fazy – obejmuje działania swoiste i nieswoiste nastawione na umacnianie zdrowia. Przykładem działań nieswoistych w ramach budowania odporności dziecka jest promowanie postaw prozdrowotnych rodziców oraz celowana ukierunkowana na deficyty wiedzy i umiejętności edukacja zdrowotna rodziców w zakresie pielęgnacji noworodka, niemowlęcia, karmienia, odżywiania, suplementacji diety i zapobiegania infekcjom. Swoistymi działaniami profilaktycznymi są m.in. szczepienia ochronne noworodków i niemowląt wraz z dostarczeniem bardzo wyczerpującej wiedzy dla rodziców na temat kalendarza szczepień, szczepień zalecanych i obowiązkowych, odczynów poszczepiennych oraz pomocy rodzicom w podjęciu decyzji dotyczącej szczepień zalecanych. To również zdrowe żywienie, suplementowanie diety dziecka odpowiednimi dawkami witaminy D itp.
2. 2. Profilaktyka drugiej fazy – działania ukierunkowane na wczesne wykrywanie chorób, zaburzeń i ich przyczyn. Przykładem działań w ramach tej fazy profilaktyki są badania przesiewowe i bilanse zdrowia. To m.in. badania i testy przesiewowe, które u dziecka do 1. roku życia powinna realizować pielęgniarka podstawowej opieki zdrowotnej:
- → w 0–6. miesiącu życia dziecka – w terminach odpowiadających szczepieniom ochronnym pielęgniarka POZ powinna przeprowadzić test przesiewowy do wykrywania zaburzeń rozwoju fizycznego (pomiary masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej oraz ocena na siatkach centylowych), dokonać podstawowej oceny rozwoju psychomotorycznego i orientacyjne badanie wzroku,
- → w 3.–4. miesiącu życia – pielęgniarka POZ w ramach wizyty patronażowej powinna przeprowadzić instruktaż w zakresie pielęgnacji niemowlęcia, w tym karmienia piersią i pielęgnacji jamy ustnej oraz ocenić deficyty,
- → w 9. miesiącu życia – pielęgniarka POZ powinna przeprowadzić test przesiewowy do wykrywania zaburzeń rozwoju fizycznego (pomiary masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej oraz ocena na siatkach centylowych), dokonać orientacyjnej oceny rozwoju psychomotorycznego i orientacyjne badanie wzroku i słuchu. W razie stwierdzonych deficytów przy poprzedniej wizycie patronażowej powinna przeprowadzić ponowną wizytę,
- → w 12. miesiącu życia – pielęgniarka POZ powinna przeprowadzić test przesiewowy do wykrywania zaburzeń rozwoju fizycznego (pomiary masy i długości ciała, obwodu głowy i klatki piersiowej, określenie współczynnika BMI oraz ocena na siatkach centylowych), dokonać orientacyjnej oceny rozwoju psychomotorycznego i orientacyjne badanie wzroku i słuchu oraz pomiar ciśnienia tętniczego krwi.
1. 3. Profilaktyka trzeciej fazy – działania wobec dzieci, u których wystąpiła choroba, rozwinęła się i istnieje zagrożenie powikłań, upośledzenia czynności danego narządu, niepełnosprawności lub kalectwa. Wraz z leczeniem choroby bardzo istotnym staje się przygotowanie rodziców do postępowania w czasie choroby i pielęgnacji dziecka, by nie dopuścić do rozwoju powikłań.
Budowanie odporności noworodka, później niemowlęcia, to kluczowe wyzwanie dla zespołu podstawowej opieki zdrowotnej. Jest to działanie profilaktyczne, a od dawna wiadomo, że zapobieganie zjawiskom szkodliwym dla zdrowia jest znacznie bardziej skuteczne i ekonomiczne niż zwalczanie ich negatywnych skutków – w tym wypadku leczenie.
Na łamach pisma znajdziecie Państwo obszerne informacje dotyczące tych zagadnień, które wpływają na budowanie odporności dziecka, począwszy od układu immunologicznego dziecka, wpływu szczepień ochronnych, karmienia, suplementowania diety oraz zapobiegania infekcjom. Zachęcam do lektury, aby poszerzyć wiedzę o te aspekty, które są istotne w bezpośredniej pracy z rodzicami dziecka, aby uzupełnić ich edukację. Zmieniajmy wspólnie proporcje dostarczanej wiedzy dla rodziców, tak aby jej głównym źródłem były pielęgniarki/położne, a nie informacje czerpane z internetu. Jak powiedzieliśmy na wstępie – łatwiej zapobiegać złym postawom i dostarczać właściwą wiedzę opartą na faktach (EBM) niż zmieniać zachowania rodziców i obalać mity pochodzące z internetu.
O AUTORCE
dr n. med. Krystyna Piskorz-Ogórek
Dyrektor Wojewódzkiego Specjalistycznego Szpitala Dziecięcego w Olsztynie, Adiunkt w Katedrze Pielęgniarstwa Wydziału Nauk o Zdrowiu CM UWM w Olsztynie, Konsultant Krajowy w Dziedzinie Pielęgniarstwa Pediatrycznego oraz Wizytator Ośrodka Akredytacyjnego CMJ w Krakowie. Autorka wielu publikacji z dziedziny pielęgniarstwa i zdrowia publicznego. Laureatka licznych nagród za jakość zarządzania, m.in. ogólnopolskiej nagrody SUPERMEDICUS w kategorii menadżer (2015), nagrody w ramach portretów medycyny – Menadżer Rynku Zdrowia (2018), statuetki „Za doskonałość zarządzania” w ramach warmińsko-mazurskiej nagrody jakości, nagrody „Laur Najlepszym z Najlepszych” od Marszałka Województwa. Zdobyła kilka wyróżnień w konkursach „Najlepsza usługa i produkt Warmii i Mazur”. Szpital, którym zarządza, uzyskuje wysokie miejsca w rankingach „Rzeczpospolitej”, a od kilku lat najwyższe miejsca wśród specjalistycznych szpitali dziecięcych, zaś w 2018 roku otrzymał wyróżnienie Ministra Zdrowia „Pracodawca Zdrowia” za ponadprzeciętną troskę o zdrowie swoich pracowników i skuteczność we wdrażaniu programów promocji zdrowia w środowisku pracy.