Proces rytualny - ebook
Proces rytualny - ebook
W Procesie rytualnym Victor Turner (1920–1983) – brytyjski antropolog kulturowy – objaśnia i rozwija na licznych przykładach pojęcia opisujące dynamikę procesów społecznych: rytuały, które służyć mają potwierdzeniu i wzmocnieniu wartości, na jakich opiera się dana grupa społeczna, oswajaniu zjawisk postrzeganych jako nietypowe czy wręcz zagrażające społeczności. Książka uznawana jest za klasyczną pracę antropologiczną.
„Turner umieścił humor, doznawanie przyjemności i sprawianie jej w centrum spraw, które go zajmowały. Rytuał uważał za przejaw «działania bogów» – ale działania pojmowanego tylko w sensie wpływu na kształtowanie przez grupę sposobów ukierunkowywania wspólnej energii i nadawania tym wysiłkom celu moralnego. Tak rozumiane owo działanie bogów w zamkniętych społecznościach, jakie odnalazł wśród Ndembu w Zambii, obejmowało także grę sił pozaosobowych” – napisał w przedmowie Roger D. Abrahams.
Pierwsze wydanie ukazało się w 1969 roku nakładem PIW-u.
Spis treści
SPIS TREŚCI
w winnicy rytuału (Joanna Tokarska-Bakir) 5
Isoma 8
Paradoks bliźniąt 16
Communitas / societas 23
Komentarz 29
Zagadnienie wyboru 31
Zagadnienie rodzaju 35
„Męska dominacja” a communitas 41
Krążenie kobiet 47
przedmowa (Roger D. Abrahams) 51
słowo wstępne (Alfred Harris) 63
1. płaszczyzny klasyfikacji w rytuałach
życia i śmierci
Morgan i religia 67
Badania rytuału w Afryce Środkowej 71
Wstępne badania terenowe rytuałów Ndembu 74
Isoma 80
Powody odprawiania isoma 81
Forma procesualna 84
Tubylcza egzegeza symboliki 85
Nazwa isoma 87
Maska mvweng’i 88
Cele isoma 91
Przygotowanie poświęconego miejsca 93
Zbieranie leków 97
Leki gorące i zimne: otwory śmierci i życia 104
Białe i czerwone ptactwo 107
Proces leczenia 109
Struktura klasyfikacyjna: triady 112
Struktura klasyfikacji: diady 115
Sytuacja i klasyfikacja 118
Płaszczyzny klasyfikacji 118
Poznanie i byt w symbolice rytualnej 119
2. PARADOKSY ZWIĄZANE Z BLIŹNIACTWEM
W RYTUAŁACH NDEMBU
Bliźniactwo w systemie pokrewieństwa i w życiu:
przykłady afrykańskie 123
Fabuła rytuału bliźniąt u Ndembu 132
Właściwości symboli rytualnych 134
Rytuały Źródła Rzeki: zbieranie leków 135
Komentarz 145
Rytuały Źródła Rzeki: strumień i łuk 147
Budowanie sanktuarium bliźniąt w wiosce 156
Owocna rywalizacja płci 163
Żarty seksualne i żarty między kuzynami
przeciwległymi 169
Rywalizacja między matrylinearnością
a virilokalnością o filiację rezydencjalną 171
Bliźniactwo jako tajemnica i absurd 174
Spojrzenie Ndembu na wubwang’u 176
Komentarz 179
Skakanie ze strzałą 180
Komentarz 182
Wnioski 183
1. Formy dualizmu 183
2. Zalecana nieprzyzwoitość 184
3. LIMINALNOŚĆ I COMMUNITAS
Forma i atrybuty obrzędów przejścia 187
Liminalność 188
Communitas 190
Dialektyka cyklu rozwojowego 191
Liminalność rytuału wprowadzenia na urząd 192
Atrybuty bytów liminalnych 198
Liminalność skontrastowana z systemem
hierarchicznym 204
Mistyczne niebezpieczeństwo i moce słabych 207
Ruchy millenarystyczne 211
Hippisi, communitas i moce słabych 212
Struktura i communitas w społeczeństwach opartych
na systemach pokrewieństwa 214
1. Tallensi 214
2. Nuerowie 221
3. Aszanti 223
Liminalność, niski status i communitas 230
4. COMMUNITAS: MODEL I PROCES
Modalności communitas 239
Communitas ideologiczna i spontaniczna 243
Franciszkańskie ubóstwo i communitas 251
Communitas i myśl symboliczna 253
Franciszek i trwała liminalność 258
Spirytuałowie przeciw konwentuałom: konceptualizacja
i struktura 261
Dominium i usus 265
Apokaliptyczna communitas 268
Ruch sahadźija z Bengalu 271
Poeci religii: Ćajtania i Franciszek 271
Rozdział pomiędzy pietystami a konserwatystami 276
Podobieństwa między sahadźiją a franciszkanizmem 279
Radha, Moja Pani Bieda i communitas 281
Bob Dylan i baulowie 283
5. POKORA I HIERARCHIA: LIMINALNOŚĆ ZWIĄZANA
Z PODNOSZENIEM I ODWRACANIEM STATUSU
Rytuały podnoszenia i odwracania statusu 287
Rytuały krytycznych chwil życia i rytuały cykliczne 290
Podniesienie statusu 292
Odwrócenie statusu: funkcja maski 295
Communitas i struktura w rytuałach odwrócenia
statusu 302
Ceremonia apo u Aszanti 303
Samhain, Zaduszki i Wszystkich Świętych 308
Płeć, odwrócenie statusu i communitas 310
Odwrócenie statusu podczas „święta miłości”
w indyjskiej wiosce 313
Religie pokory i odwrócenia statusu 318
Odwrócenie statusu w południowoafrykańskim
separatyzmie 319
Pseudohierarchie w melanezyjskim millenaryzmie 321
Kilka współczesnych przykładów odwrócenia
i pseudohierarchii 323
Religie pokory powołane przez założycieli o wysokim
statusie 326
Budda 328
Gandhi 329
Przywódcy chrześcijańscy 331
Tołstoj 332
Pewne problemy podniesienia i odwrócenia 333
bibliografia 339
| Kategoria: | Nauki społeczne |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8196-032-8 |
| Rozmiar pliku: | 5,6 MB |