Profilaktyczne programy zdrowotne NFZ realizowane na poziomie POZ w latach 2005 — 2011 - ebook

W latach 1996 — 2005 realizowany był Narodowy Program Zdrowia, który został zastąpiony wkrótce programem na lata 2007 — 2015. Pierwszy z realizowanych programów był nowelizowany, zatem de facto w oparciu o niego wprowadzono szereg długoletnich programów, które datują swoje rozpoczęcie od roku 2005. Mimo, iż celem niniejszego opracowania jest, po krótce przedstawienie założeń i programów najbardziej aktualnych, z uwagi na realizowanie w opiece zdrowotnej zasadę ciągłości, która dotyczy również profilaktyki zdrowotnej, warto zwrócić uwagę na działania podejmowane w długoletnim czasie. Zatem, w zakresie programów wdrażanych od roku 1996, zgodnie z założeniami Ministerstwa Zdrowia, administracja państwa zobowiązała się do opracowania programów w zakresie całego szeregu aspektów życia zdrowotnego ludności, w tym w odniesieniu do kwestii środowiska życia człowieka:

— Realizacji strategicznego programu „Środowisko i zdrowie”, zgodnie z wytycznymi Europejskiego Biura Światowej Organizacji Zdrowia załączonymi do Deklaracji Helsińskiej (1994);

— Dalsza realizacja programu rządowego „Bezpieczeństwo i ochrona zdrowia człowieka w środowisku pracy”;

— programów profilaktyki medycznej skutków zdrowotnych narażenia na szkodliwe czynniki środowiska;

— wdrażanie lokalnych programów edukacji ekologicznej, zdrowotnej i konsumenckiej;

— skierowanie do decydentów, samorządów, producentów i konsumentów.

W zakresie kwestii w omawianym programie zobowiązano się do prowadzenia działań w zakresie poprawy stanu sanitarnego państwa, w tym tworzenia wysokich standardów. Szczególnie interesujące wydaje się podjęcie kwestii wypadków, które stanowią plagę współcześnie, w tym zakresie zaproponowano między innymi upowszechnianie umiejętności udzielania pierwszej pomocy, oraz wprowadzenie obowiązku posiadania przez kierowców zawodowych świadectw stwierdzających umiejętność udzielania pomocy przedlekarskiej ofiarom wypadków drogowych. Szczególnie istotne wydaje się z punktu widzenia poprawy jakości opieki i zdrowia ludności założenie zwiększenia sprawności i skuteczności pomocy doraźnej, poprzez:

— zmniejszenie umieralności ofiar wypadków w pierwszej godzinie po zaistnieniu urazu;

— skrócenie czasu upływającego od chwili ostrego epizodu do udzielenia pomocy w ostrych stadiach chorób układu krążenia;

— wprowadzenie nowej ustawy o ratownictwie medycznym (2006).W zakresie podstawowej opieki zdrowotnej założeniem było zasadniczo zwiększenie dostępności do podstawowej opieki zdrowotnej, upowszechnienie lekarza rodzinnego, doposażenie placówek POZ na terenie kraju. Działania te udało się zasadniczo zrealizować, podobnie jak w wypadku poprzednio przytoczonych. Rzecz oczywista, realizacja poszczególnych programów w ramach samorządów oraz efektywność działań szczegółowych ograniczona była nie tyle przez czas, ile przez dostępne środki finansowe oraz zasoby rzeczowe i osobowe, niemniej, realizowane programy stanowiły przyczynek do poważnych zmian pozytywnych w zdrowiu ludności. Program ten w czasie obejmował okres zmian strukturalnych w służbie zdrowia, finansowaniu podstawowej opieki zdrowotnej, w trakcie jego obowiązywania zostały zrealizowane wielopoziomowe reformy, odpowiednio w ramach specjalnych ustaw i aktów prawnych. W zakresie programowym w omawianym okresie wprowadzano także programy w zakresie zapobiegania i profilaktyki w ramach:

— zapobiegania występowaniu oraz skutkom wcześniactwa i małej urodzeniowej masy ciała;

— usprawnienia wczesnej diagnostyki i czynnej opieki nad osobami z ryzykiem rozwoju niedokrwiennej choroby serca;

— Usprawnienia wczesnej diagnostyki i zwiększenia efektywności leczenia nowotworów złośliwych szyjki macicy i sutka;

— stworzenie warunków umożliwiających osobom niepełnosprawnym włączenie się lub całkowity powrót do czynnego życia;

— zwiększenia skuteczności zapobiegania chorobom zakaźnym;