-
nowość
Program Nauczania Wychowanie Fizyczne „Aktywny Start na Całe Życie” - ebook
Program Nauczania Wychowanie Fizyczne „Aktywny Start na Całe Życie” - ebook
Kompleksowy program nauczania WF Aktywny Start na Całe Życie Gotowy, profesjonalny program, zgodny z podstawą programową obowiązującą od 1 września 2025 r. Ten program to klucz do prowadzenia nowoczesnych, efektywnych zajęć wychowania fizycznego w nowoczesnej szkole podstawowej. Konsultant metodyczny: dr Dariusz Pośpiech, prof. AWF Katowice Tekst został napisany z pomocą AI.
Ta publikacja spełnia wymagania dostępności zgodnie z dyrektywą EAA.
| Kategoria: | Zdrowie i uroda |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8431-746-4 |
| Rozmiar pliku: | 1,1 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Drodzy Czytelnicy, Nauczyciele Wychowania Fizycznego,
Oddaje w Wasze ręce program nauczania, którego filozofia wykracza poza tradycyjne podejście do wychowania fizycznego. W dobie wyzwań cywilizacyjnych, gdzie siedzący tryb życia i stres stają się codziennością, nadrzędnym celem edukacji fizycznej jest ukształtowanie w młodym pokoleniu TRWAŁEGO I POZYTYWNEGO STOSUNKU DO AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ ORAZ ZDROWEGO STYLU ŻYCIA.
Kluczem do sukcesu jest zrozumienie ROLI NAUCZYCIELA WF. Wasza rola to coś więcej niż prowadzenie zajęć — to bycie WZOREM. Nauczyciel, który sam jest ZMOTYWOWANY i aktywnie dba o własną sprawność, staje się autentycznym przewodnikiem. Pamiętajmy, że ocenianie na tym etapie edukacyjnym odchodzi od wyłącznej koncentracji na wynikach sportowych na rzecz podejścia prozdrowotnego i włączającego. Dlatego tak istotne jest, abyście NAGRADZALI POSTĘP I ROZWÓJ INDYWIDUALNY każdego ucznia.
Największym osiągnięciem programu będzie moment, w którym każdy uczeń, niezależnie od swoich początkowych predyspozycji, AKTYWNIE UCZESTNICZY W ZAJĘCIACH.
Nowoczesna organizacja zajęć, w tym elastyczność i wprowadzenie ZAJĘĆ DO WYBORU W KLASACH VII — VIII (np. pilates, fitness, unihokej, gry terenowe), daje nauczycielom narzędzia do uwzględnienia INDYWIDUALNYCH ZAINTERESOWAŃ I POTRZEB młodzieży, czyniąc WF przedmiotem atrakcyjnym i rozwijającym pasje.
Niech ten program będzie inspiracją i wsparciem w Waszej misji, aby każde dziecko zakończyło edukację jako osoba świadoma, sprawna i gotowa na „Aktywny Start na Całe Życie”.
Z wyrazami szacunku,
Andrzej Buchcik
I. Podstawa Prawna
Program został opracowany w oparciu o obowiązujące akty prawne, w tym:
— USTAWA Z DNIA 14 GRUDNIA 2016 R. — PRAWO OŚWIATOWE (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082 z późn. zm.).
— Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 6 marca 2025 r.
— ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI Z DNIA 14 LUTEGO 2017 R. W SPRAWIE PODSTAWY PROGRAMOWEJ WYCHOWANIA PRZEDSZKOLNEGO ORAZ PODSTAWY PROGRAMOWEJ KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA SZKOŁY PODSTAWOWEJ (Dz. U. z 2017 r. poz. 356 z późn. zm.), z uwzględnieniem zmian wchodzących w życie OD 1 WRZEŚNIA 2025 R.
— ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI Z DNIA 22 LUTEGO 2019 R. W SPRAWIE OCENIANIA, KLASYFIKOWANIA I PROMOWANIA UCZNIÓW I SŁUCHACZY W SZKOŁACH PUBLICZNYCH (Dz. U. z 2019 r. poz. 373)
— Rozporządzenie Ministra Edukacji z dnia 21 lipca 2025 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej.
— Bull F.C., Al-Ansari S.S., Biddle S. i wsp. World Health Organization 2020 guidelines on physical activity and sedentary behaviour. Br J Sports Med. 2020 Dec;54(24):1451-1462.
Wstęp — Filozofia Programu
Niniejszy program opiera się na nowoczesnym podejściu do wychowania fizycznego, którego nadrzędnym celem jest UKSZTAŁTOWANIE U UCZNIÓW TRWAŁEGO I POZYTYWNEGO STOSUNKU DO AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ ORAZ ZDROWEGO STYLU ŻYCIA. Program odchodzi od modelu skoncentrowanego wyłącznie na ocenie wyników sportowych na rzecz podejścia prozdrowotnego, holistycznego i włączającego. Kluczowe jest wspieranie indywidualnego rozwoju każdego dziecka, budowanie jego motywacji wewnętrznej oraz wyposażenie go w wiedzę i umiejętności, które pozwolą mu świadomie dbać o własne zdrowie i sprawność przez całe życie.Etap I Edukacyjny (Klasy I — III)
Głównym celem na tym etapie jest rozbudzenie w dzieciach radości z ruchu poprzez zabawę oraz kształtowanie podstawowych nawyków prozdrowotnych w ramach edukacji wczesnoszkolnej.
GŁÓWNE CELE I TREŚCI:
— WSZECHSTRONNY ROZWÓJ MOTORYCZNY: Kształtowanie podstawowych zdolności motorycznych (szybkość, skoczność, siła, wytrzymałość, gibkość) głównie poprzez gry i zabawy ruchowe.
— DIAGNOZA, NIE OCENA: Przeprowadzanie obowiązkowych testów sprawnościowych w celu monitorowania rozwoju dziecka i identyfikacji jego potencjału.
— KSZTAŁTOWANIE POSTAWY: Ćwiczenia gimnastyczne i korekcyjne zapobiegające wadom postawy.
— PODSTAWOWE UMIEJĘTNOŚCI RUCHOWE: Opanowanie naturalnych form ruchu (bieg, skok, rzut, chwyt) oraz posługiwanie się prostymi przyborami.
— EDUKACJA ZDROWOTNA I BEZPIECZEŃSTWO: Wprowadzenie do zasad zdrowego odżywiania, higieny osobistej oraz bezpiecznego zachowania podczas aktywności fizycznej.
— RUCH W NATURZE: Podkreślenie roli aktywności na świeżym powietrzu.
W zakresie fizycznego obszaru rozwoju uczeń osiąga:
1) podstawowe umiejętności ruchowe, tworzące fundament do nabywania złożonych umiejętności ruchowych;
2) świadomość w zakresie higieny i pielęgnacji ciała oraz zdrowego trybu życia;
3) umiejętność wykorzystania własnej aktywności ruchowej w różnych sferach działalności człowieka: zdrowotnej, sportowej i rekreacyjnej;
4) umiejętność respektowania zasad zabaw i gier ruchowych oraz gier zespołowych;
5) umiejętność organizacji bezpiecznych zabaw i gier ruchowych oraz gier zespołowych;
6) umiejętność poruszania się w miejscach publicznych z poszanowaniem przepisów ruchu drogowego, zasad kultury i odpowiedniego zachowania w przestrzeni publicznej i na terenach zielonych, w tym obszarach chronionych.
WYMAGANIA SZCZEGÓŁOWE
1. OSIĄGNIĘCIA W ZAKRESIE PROFILAKTYKI ZDROWIA I BEZPIECZEŃSTWA
1. Współpracuje z rodzicami w codziennych działaniach na rzecz utrzymania zdrowia (np. zachowanie higieny ciała, wybór stroju sportowego zgodnego z miejscem prowadzenia zajęć oraz pogodą).
2. Wymienia przykłady aktywności fizycznej, które może wykonywać w domu, szkole i na świeżym powietrzu (np. wie, jak aktywnie spędzać przerwy, weekendy czy wakacje).
3. Rozpoznaje i nazywa różnorodne formy aktywności fizycznej.
4. Podejmuje aktywność fizyczną, mającą na celu utrzymanie zdrowia i zapobieganie wadom postawy.
5. Wykonuje rozgrzewkę i rozumie jej cel.
6. Systematycznie, wytrwale i świadomie wykonuje ćwiczenia fizyczne oraz podejmuje nowe wyzwania ruchowe.
7. Respektuje zasady zabaw i gier ruchowych oraz gier zespołowych.
8. Omawia zasady bezpiecznego poruszania się pieszo, na rowerze, hulajnodze i rolkach.
9. Omawia zasady bezpiecznego przebywania nad wodą i w górach — uwzględniając zasady zachowania w środowisku naturalnym oraz ochrony przyrody.
2. OSIĄGNIĘCIA W ZAKRESIE SPRAWNOŚCI FIZYCZNEJ
1. Posiada umiejętności związane z przemieszczaniem, tj. umiejętność dotyczącą:
— Chodzenia i maszerowania ze zmianą kierunku i tempa, z zachowaniem rytmu i koordynacji.
— Biegania krótkich dystansów ze zmianą kierunku i tempa.
— Skakania, podskakiwania i przeskakiwania (np. skoki obunóż i jednonóż w miejscu i ruchu, pokonywanie przeszkód o różnej wysokości i szerokości, skok w dal dowolnym sposobem z miejsca i z rozbiegu, skoki przez skakankę lub gumę).
— Wspinania się na niskich wysokościach.
— Czołgania w różnych kierunkach i pod przeszkodami.
2. Posiada umiejętności związane z posługiwaniem się przyborami i manipulowaniem nimi, tj. umiejętność dotyczącą:
— Rzucania jednorącz małymi przyborami do celu nieruchomego i ruchomego.
— Podawania przyborów oburącz sprzed klatki piersiowej i znad głowy, w miejscu i ruchu oraz chwytania przyborów w miejscu i ruchu.
— Uderzania piłki (kopnięcia) w miejscu i ruchu, do partnera lub celu, z różną siłą i w różnych kierunkach.
— Odbijania piłki — oburącz lub jednorącz w górę i w kierunku partnera.
— Uderzania przyborem (np. kijem, rakietą).
— Toczenia, podnoszenia i przenoszenia przyborów.
— Celowania i trafiania do wyznaczonego celu — rzucając, kopiąc, odbijając i uderzając przybór.
3. Posiada umiejętności związane z utrzymywaniem równowagi, kontroli ciała i orientacji w przestrzeni, tj. umiejętności dotyczące:
— Utrzymania równowagi w pozycjach statycznych i dynamicznych z przyborem i bez.
— Wykonywania rotacji ciała wokół osi pionowej i poziomej (np. obrót w miejscu i ruchu, przewrót w przód z przysiadu podpartego).
— Wykonywania skrętów i zwrotów w sposób kontrolowany.
— Przenoszenia ciężaru ciała z jednej strony na drugą.
— Utrzymywania prawidłowej postawy w różnych pozycjach.
3. OSIĄGNIĘCIA W ZAKRESIE ZABAW I GIER RUCHOWYCH, GIER ZESPOŁOWYCH ORAZ REKREACYJNYCH
1. Wykonuje ćwiczenia rytmiczne przy muzyce.
2. Uczestniczy w zabawach i grach ruchowych, grach zespołowych, z wykorzystaniem dostępnego sprzętu sportowego.
3. Wykonuje podstawowe elementy techniczne z piłką lub innym przyborem charakterystycznym dla gier zespołowych: kozłowanie w miejscu i ruchu, podawanie i chwytanie, odbijanie, uderzanie i prowadzenie, rzucanie, uderzanie do celu.
4. Współpracuje z innymi przy tworzeniu i realizacji zabaw ruchowych.
5. Korzysta z dostępnego sprzętu sportowego, takiego jak: rolki, łyżwy, sanki, hulajnoga i rower, dostosowując sposób jazdy do warunków i zasad bezpieczeństwa.
6. Przestrzega zasad fair play w zabawach i grach ruchowych oraz grach zespołowychEtap II Edukacyjny (Klasy IV — VIII)
Na tym etapie program staje się bardziej usystematyzowany. Nacisk kładziony jest na podejście kompetencyjne — łączenie wiedzy z praktycznymi umiejętnościami, które uczeń może wykorzystać w dorosłym życiu.
GŁÓWNE CELE I TREŚCI:
— ŚWIADOMOŚĆ WŁASNEGO CIAŁA: Uczeń uczy się rozpoznawać i oceniać własną sprawność fizyczną na tle norm zdrowotnych, a nie tylko sportowych.
— TRENING ZDROWOTNY: Planowanie i realizacja prostych planów treningowych ukierunkowanych na poprawę wybranych komponentów sprawności.
— RÓŻNORODNOŚĆ FORM RUCHU: Poznawanie zasad, techniki i taktyki w zespołowych grach sportowych, sportach indywidualnych (lekkoatletyka, gimnastyka) oraz nowoczesnych formach aktywności (fitness, taniec, joga).
— HOLISTYCZNA EDUKACJA ZDROWOTNA: Omawianie fizycznych, psychicznych i społecznych aspektów zdrowia, profilaktyki chorób cywilizacyjnych i zasad pierwszej pomocy.
— BEZPIECZEŃSTWO I ORGANIZACJA: Nauka asekuracji, bezpiecznego korzystania ze sprzętu oraz samodzielnej organizacji prostych form rekreacji.
— SPORT W SŁUŻBACH MUNDUROWYCH (FAKULTATYWNIE W KLASACH VII—VIII): Zapoznanie z ćwiczeniami i testami sprawnościowymi typowymi dla rekrutacji do służb mundurowych.Organizacja Zajęć w Klasach IV — VIII
Zgodnie z filozofią nowej podstawy programowej, kluczowe jest zwiększenie elastyczności zajęć i uwzględnienie indywidualnych zainteresowań uczniów, aby budować ich wewnętrzną motywację do aktywności fizycznej. W tym celu, w ramach 4 godzin wychowania fizycznego tygodniowo w klasach VII—VIII, zaleca się wprowadzenie następującej organizacji zajęć:
— 2—3 GODZINY LEKCYJNE realizowane są w systemie klasowo-lekcyjnym. Ich celem jest realizacja treści podstawy programowej,
—
— 1—2 GODZINY LEKCYJNE przeznaczone są na ZAJĘCIA DO WYBORU PRZEZ UCZNIÓW. Zajęcia te powinny być zorganizowane na podstawie diagnozy zainteresowań i potrzeb uczniów, a ich oferta może wykraczać poza tradycyjne ramy przedmiotu.
CEL GODZIN DO WYBORU:
Głównym celem jest umożliwienie uczniom rozwijania swoich pasji, odkrywania nowych form ruchu oraz budowanie poczucia odpowiedzialności za własną aktywność fizyczną.
Przykładowe formy zajęć do wyboru:
Oferta szkoły może być stała lub zmieniać się semestralnie i obejmować takie aktywności jak:
— Nowoczesne formy taneczne (np. hip-hop, zumba, tabata)
— Trening funkcjonalny i fitness
— Joga i stretching
— Sztuki walki (np. podstawy samoobrony, judo)
— Gry terenowe i biegi na orientację
— Unihokej, Serwobieg, Kwadrant, Tenis stołowy, Zbijak, Dwa ognie,
— Gry i zabawy ruchowe,
— Sporty sezonowe (np. łyżwiarstwo, narciarstwo biegowe, jazda na sankach)
Zajęcia do wyboru mogą być prowadzone w grupach międzyoddziałowych, co sprzyja integracji społeczności szkolnej.
Wymagania szczegółowe dotyczące wiedzy i umiejętności Klas IV
DZIAŁ I. ĆWICZENIA OGÓLNOROZWOJOWE
1. Wykonuje cztery ćwiczenia zwinnościowo-akrobatyczne: przewrót w przód z przysiadu, kołyska na plecach, podskoki obunóż na odskoczni, przejście nad skrzynią sposobem naturalnym,
2. Wykonuje ćwiczenia wzmacniające mięśnie brzucha i poprawiające ruchomość kręgosłupa;
3. Wykonuje ćwiczenie kształtujące: siłę - deska przodem
4. Wykonuje ćwiczenia wspomagające utrzymywanie prawidłowej postawy ciała;
5. Wykonuje co najmniej dwa ćwiczenia poprawiające równowagę i koordynację wzrokowo-ruchową.
DZIAŁ II.
Potrafi wykonać oraz stosować w grach uproszczonych, mini-grach i zabawach podstawowe elementy techniczne charakterystyczne dla gier zespołowych, takich jak:
— a) w przypadku koszykówki — przyjmowanie postawy koszykarskiej, kozłowanie, podania i rzuty do kosza,
— b) w przypadku piłki nożnej — prowadzenie piłki, podania i strzały do bramki,
— c) w przypadku piłki ręcznej — kozłowanie, podania i rzuty,
— d) w przypadku siatkówki — przyjmowanie postawy siatkarskiej, odbicia piłki i gra w rzucankę siatkarską;
— e) Uczestniczy w dwóch grach zespołowych: Serwobieg (Kwadrant), Dwa ognie.
— f) uczestniczy w wybranej zabawie lub grze ruchowej
DZIAŁ III. LEKKOATLETYKA
a) Wykonuje bieg i chód z zachowaniem poprawnej techniki;
b) Uczestniczy w grach i zabawach sztafetowych;