Przygotowanie i użycie sił zbrojnych. Pakiet 2 książki - ebook

Przygotowanie i użycie sił zbrojnych. Pakiet 2 książki

1) PRZYGOTOWANIA OBRONNE SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO. Wybrane aspekty

Jednym z kluczowych przedsięwzięć w dziedzinie obronnej są przygotowania obronne społeczeństwa. […] Działania te powinny zmierzać do złagodzenia ewentualnych cierpień fizycznych i psychicznych ludności cywilnej, wyposażenia ludzi w umiejętności, wiedzę i nawyki przetrwania w trudnych warunkach, a także do zabezpieczenia funkcjonowania ludności w warunkach działań wojennych. Część z tych zagadnień Autorka uwzględniła w swojej monografii, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień edukacji obronnej oraz działań organizacji pozarządowych w tym zakresie. Praca prezentuje wiedzę o teoretycznych i normatywnych podstawach obronności oraz efekty analiz historyczno-porównawczych w Polsce.

prof. dr hab. inż. Waldemar Kitler

Monografia stanowi ważną część dotychczasowego dorobku Autorki oraz finalizuje jej badania dotyczące określenia miejsca i roli społeczeństwa polskiego w procesie przygotowań obronnych w niemilitarnej części systemu obronnego państwa. Opracowanie zawiera informacje o teoretycznych i normatywnych podstawach obronności oraz rezultaty analiz historycznych, podczas których porównywano proces przygotowań obronnych społeczeństwa polskiego w trzech okresach: II RP, PRL oraz po 1989 roku. Zawarte w publikacji wnioski wskazują na duże znaczenie przygotowań obronnych społeczeństwa polskiego w systemie obronnym państwa. Wskazują również na potrzebę stworzenia spójnego systemu prawnego obejmującego współpracę pomiędzy organizacjami pozarządowymi a wojskiem oraz administracją publiczną w obszarze przygotowań obronnych w Polsce. W pełni należy zgodzić się z oceną Autorki, że w ostatnim okresie „wsparcie państwa dla organizacji pozarządowych jest niewystarczające”.

dr hab. inż. Marian Kuliczkowski

2) UŻYCIE SIŁY WOJSKOWEJ W CZASIE POKOJU PRZEZ SIŁY ZBROJNE RP

Adam Tokarczyk jest autorem opracowania „Użycie siły wojskowej w czasie pokoju przez Siły Zbrojne Rzeczypospolitej Polskiej. Wybrane problemy.” Podjęta problematyka bez wątpienia warta jest omówienia, szczególnie pod względem podstaw prawnych. Autor szczegółowo analizuje możliwość użycia sił zbrojnych na lądzie, w przestrzeni powietrznej, w ochronie żeglugi i portów morskich, przypadki współdziałania Sił Zbrojnych RP ze Strażą Graniczną i Policją, a także wskazuje na uprawnienia wojska w poszczególnych stanach nadzwyczajnych i sytuacji kryzysowej. Co jednak istotne, Autor skupia się na możliwości użycia uzbrojenia i środków przymusu bezpośredniego przez żołnierzy, wykonujących zadania w ramach wsparcia układu pozamilitarnego w czasie pokoju. Na podkreślenie zasługuje bogaty przegląd orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego i wyroków Sądu Najwyższego wykorzystanych w pracy, do których Autor odnosi się w zakresie użycia i wykorzystania broni przez Siły Zbrojne RP. Należy zgodzić się z Autorem, że konieczne jest podjęcie prac legislacyjnych, mających na celu wypełnienie luk prawnych w zakresie użycia broni przez żołnierzy, a także wprowadzenie definicji legalnych oraz – co Autor podkreśla – niezbędne jest ujednolicenie definicji i dostosowanie ich do terminów używanych w dokumentach NATO. Książka z całą pewnością stanowi kompendium wiedzy na temat użycia Sił Zbrojnych RP w czasie pokoju, opisując całe spektrum sytuacji, włącznie z ich działaniem w stanach nadzwyczajnych i sytuacjach kryzysowych.

Z recenzji dr Malwiny Ewy Kołodziejczak

Książka Adama Tokarczyka stanowi wartościową pozycję podejmującą problematykę użycia Sił Zbrojnych RP o charakterze pozaobronnym w czasie pokoju, gdy inne możliwości (siły, służby) okażą się lub mogą się okazać niewystarczające. Autor rzetelnie scharakteryzował obecny stan prawny oraz orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i wyroki Sądu Najwyższego dotyczące użycia uzbrojenia i środków przymusu bezpośredniego przez żołnierzy wykonujących zadania w ramach wsparcia władz cywilnych i społeczeństwa w czasie pokoju. Wskazuje tym sposobem na obecny stan rzeczy, organizację i procedury działania, nie zaniedbując przy tym wskazania luk prawnych utrudniających sprawne użycie sił wojskowych, a przede wszystkim użycie siły i środków przymusu bezpośredniego. Adam Tokarczyk zwraca też uwagę na niedostatki w przygotowaniu żołnierzy i jednostek organizacyjnych sił zbrojnych do realizacji zadań ratowniczych i humanitarnych. Na bazie tych rozważań sformułował wartościowe wnioski odnoszące się do usunięcia niedostatków (luk) w systemie prawnym, wprowadzenia definicji legalnych, z wykorzystaniem dorobku terminologicznego w dokumentach strategicznych NATO. Jest to wartościowa, godna polecenia książka, przydatna w szkoleniu wojsk, straży, służb i inspekcji oraz kadr administracji publicznej organizujących wspólne działania w przedmiotowym zakresie. Godna jest też polecenia w kształceniu na uczelniach wyższych na kierunkach bezpieczeństwo narodowe, wewnętrzne, zarządzanie kryzysowe i wielu innych.

Z recenzji prof. dr. hab. inż. Waldemara Kitlera

1) PRZYGOTOWANIA OBRONNE SPOŁECZEŃSTWA POLSKIEGO Wybrane aspekty

Spis treści:

Wstęp.................................:.......................................................7

1. Sytuacja problemowa............................................................ 11

2. Podstawy teoretyczne i normatywne obronności..................... 23

2.1. Wybrane aspekty teorii obronności państwa.................... 23

2.1.1. Podstawowe terminy z zakresu obronności ............ 23

2.1.2. Obronność jako dyscyplina naukowa..................... 29

2.2. Strategie bezpieczeństwa Polski w latach 1989–2017......... 34

2.2.1. Budowa samodzielności strategicznej Polski........... 34

2.2.2. Samodzielność strategiczna Polski

na przełomie XX i XXI wieku................................. 38

2.2.3. System obronny Polski w XXI wieku

w świetle dokumentów strategicznych................... 40

2.3. Przygotowania obronne w Polsce.................................... 48

2.3.1. Przygotowania obronne państwa – istota,

dziedziny, zakres i zasady...................................... 48

2.3.2. Przygotowania obronne w Polsce – regulacje

prawne................................................................ 60

2.3.3. Przygotowania obronne w administracji

publicznej............................................................ 74

3. Doświadczenia i stan obecny przygotowań obronnych

społeczeństwa polskiego........................................................ 85

3.1. Przygotowania obronne społeczeństwa polskiego

w latach 1918–1939......................................................... 85

3.1.1. Tło historyczne .................................................... 85

3.1.2. Przygotowania obronne społeczeństwa –

zarys teoretyczny.................................................. 90

3.1.2.1. Ustalenia terminologiczne....................... 90

3.1.2.2. Siła narodowa......................................... 96

3.1.2.3. Edukacja obronna..................................101

3.1.3. Praktyka przygotowań obronnych

społeczeństwa polskiego w okresie

dwudziestolecia międzywojennego.......................103

3.1.3.1. Zarys problematyki.................................103

3.1.3.2. Regulacje prawne...................................106

3.1.3.3. Inicjatywy społeczne – Fundusz

Obrony Narodowej..................................115

3.1.3.4. Kształcenie obronne...............................118

3.1.3.5. Przygotowanie psychologiczne

społeczeństwa........................................123

3.2. Edukacja obronna w Polsce w latach 1944–1989..............125

3.2.1. Wyjaśnienia terminologiczne...............................125

3.2.2. Rozwój szkolnictwa w Polsce Ludowej...................130

3.2.3. Formy edukacji obronnej w okresie PRL................132

3.2.3.1. Szkoła....................................................132

3.2.3.2. Organizacje ...........................................136

3.2.3.3. Harcerstwo............................................138

3.2.3.4. Hufce przysposobienia wojskowego.........141

3.2.3.5. Kształcenie obronne oficerów rezerwy.....143

3.2.3.6. Edukacja obronna poprzez media

i kulturę.................................................143

3.2.4. Reformy systemu edukacji obronnej

w okresie PRL.....................................................144

3.3. Przygotowanie obronne polskiej młodzieży

współcześnie................................................................150

3.3.1. Ustalenia terminologiczne...................................150

3.3.2. Edukacja obronna w latach 90..............................153

3.3.3. Edukacja obronna w Polsce na początku

XXI wieku...........................................................154

4. Organizacje pozarządowe w systemie obronnym państwa.......161

4.1. Organizacje pozarządowe – potencjał i możliwości..........161

4.2. Organizacje pozarządowe w SOP – przegląd

dotychczasowych badań naukowych..............................165

4.3. Wykorzystanie organizacji pozarządowych

w systemach obronnych państw europejskich.................169

5. Rozwiązania zwiększające poziom przygotowania

obronnego społeczeństwa polskiego......................................175

5.1. Geneza i cel przygotowań obronnych społeczeństwa.......175

5.2. Model przygotowań obronnych społeczeństwa................178

5.3. Zmienne wpływające na poziom przygotowań

obronnych społeczeństwa polskiego...............................184

5.3.1. Powszechny obowiązek służby wojskowej..............184

5.3.2. Edukacja młodzieży.............................................187

5.3.3. Tworzenie i usprawnianie OCK ............................188

5.3.4. Przygotowanie gospodarstw domowych................196

5.3.5. Przygotowanie organizacji pozarządowych............198

5.3.6. Przygotowanie ośrodków kultury i ośrodków

kultu religijnego..................................................201

5.4. Przygotowania obronne społeczeństwa polskiego

w opinii ekspertów.......................................................203

Zakończenie............................................................................207

Bibliografia.............................................................................214

Spis ilustracji i tabel.................................................................235


2) UŻYCIE SIŁY WOJSKOWEJ W CZASIE POKOJU PRZEZ SIŁY ZBROJNE RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Wybrane problemy

Wstęp........................................................................................5

1. Konstytucyjne wzorce użycia siły przez organy

władzy publicznej................................................................ 17

2. Użycie siły wojskowej w przestrzeni powietrznej.................... 23

2.1. Reagowanie w przestrzeni powietrznej........................... 23

2.2. Ochrona granicy powietrznej......................................... 24

2.3. Zwalczanie bezpilotowych statków powietrznych............ 28

3. Użycie siły wojskowej w ochronie żeglugi

i portów morskich................................................................ 31

4. Wsparcie Straży Granicznej................................................... 35

5. Wsparcie Policji................................................................... 47

6. Działania antyterrorystyczne................................................ 53

7. Uprawnienia Żandarmerii Wojskowej oraz wojskowych

organów porządkowych........................................................ 59

7.1. Żandarmeria Wojskowa................................................. 59

7.2. Wojskowe organy porządkowe........................................ 60

8. Uprawnienia Sił Zbrojnych RP w stanach

nadzwyczajnych................................................................... 63

8.1. Stan wojenny................................................................ 63

8.2. Stan wyjątkowy............................................................. 66

8.3. Stan klęski żywiołowej................................................... 72

9. Użycie Sił Zbrojnych RP w sytuacjach kryzysowych................ 79

Zakończenie............................................................................. 85

Bibliografia.............................................................................. 88

Załączniki................................................................................ 91