-
W empik go
Rozważania o pogańskiej terminologii religijnej dawnych Słowian. W poszukiwaniu mitologicznego wymiaru śląskiego frazeologizmu "Jeronie Pieronie!" - ebook
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Rozważania o pogańskiej terminologii religijnej dawnych Słowian. W poszukiwaniu mitologicznego wymiaru śląskiego frazeologizmu "Jeronie Pieronie!" - ebook
Jest to książka przede wszystkim o języku Słowian. Zrodziła się ona pod wpływem głęboko zakorzenionej w autorze śląskiej leksyki i frazeologii. Rodzimy materiał językowy skłonił autora do rozpoczęcia poszukiwań rodowodu i znaczeń komponentów gwary śląskiej odnoszących się do słowiańskiej mitologii. Metodologicznie monografia obejmuje badania skupiające się na analizie pogańskiej terminologii związanej z teonimami oraz pogańskim kultem i liturgią Słowiańszczyzny pierwotnej. Przez analizę lingwistyczną autor odsłania hipotetyczny obraz tego, w jaki sposób dawni Słowianie wyobrażali sobie życie swoich bogów oraz jak ich czcili.
Piotr Żurek – dr hab., profesor uczelni Uniwersytet Bielsko-Bialski. Historyk i slawista, autor kilkunastu książek oraz licznych artykułów wydanych w kraju i za granicą. Znany głównie jako badacz dziejów Słowiańszczyzny i Bałkanów. Jego zainteresowania lingwistyczne obejmują językoznawstwo historyczno-porównawcze (paleoslawistykę, kontakt językowy i język polityki).
Spis treści
Wstęp
Rozdział I. Kariera staroruskiego teonimu Perun
1. Terminologiczna adaptacja teonimu Perun
2. Lingwistyczna zagadka panteonu Włodzimierza Wielkiego
3. Pierwotna nazwa Peruna a irańska warstwa językowa
4. Jak Pieron stał się Perunem
5. Imiona Welesa, boskiego antagonisty Peruna
6. Od Pioruna do Peruna
7. O derywacji teonimu Perun
8. Perun w nazwach miejscowych
Rozdział II. Mitologiczna rodzina Peruna w ujęciu „filologicznej archeologii”
1. Jaryło (Jeron)
2. Życie bogów a lingwistyczny i teonomiczny aspekt słowiańskiego pomiaru czasu
3. Łada, żona Jaryły (Jerona)
4. Potomstwo Jaryły (Jerona)
5. Jeron, znany jako Jaryło-Jarowit-Jarun
Rozdział III. Etymologiczna i semantyczna zagadka teonimów Weles i Wołos
1. Waregowie między Perunem a Welesem
2. Frazeologiczne etykietowanie Słowian na Rusi Waregów
3. Wołos – „bóg bydła”
Rozdział IV. Weles i Wołos – nazwy tego samego bóstwa
1. Wołos a kult niedźwiedzia
2. Śląskie „palenie żuru” a kult Welesa
3. Mitologiczna struktura przestrzeni Perun-Weles (góra-dół)
4. Weles – bóg słońca opłakujący egzekucję Marzanny
Rozdział V. Terminologia starosłowiańskiej przestrzeni mitologicznej
1. Starosłowiańska terminologia botaniczna drzew. Co skrywa się pod nazwą „Świętybór”?
2. Toponimy „religijnej paleontologii” Peiskera. Czarnobóg i Białobóg
3. Mitologiczna przestrzeń góry Perun koło Splitu
Rozdział VI. Etymologia i preikonograficzny opis starosłowiańskich pogańskich bałwanów
1. Ukryty język symboli idololatrii
2. Trzygłów szczeciński. Triglav jako hipostaza Welesa
3. „Światowid ze Zbrucza”. Sportretowana wizja rywalizacji Peruna z Welesem
Rozdział VII. Geneza starosłowiańskiej terminologii bałwochwalczej
1. Czynnik lingwistyczny
2. Czynnik migracyjny
Rozdział VIII. Najstarsze słowiańskie terminy bałwochwalcze
1. O etymologii modlitwy i żercy
2. O dawnym znaczeniu święta i teonimie *Svętovit/*Svętovid
3. Językowo zachowane pogańskie rytuały krwawej ofiary i sławy
4. Czy do Pierona się modliło czy rzykało?
5. Starosłowiańska terminologia kapłańska. Nazwy wynikające z cenienia osób posiadających wiedzę
6. Starosłowiańska krasomówczość i homiletyka
7. Tryzna i strawa. Dziady
Rozdział IX. Zamiast zakończenia: pogańskie Jeronie Pieronie! a chrześcijańskie Jezus Maria!
Bibliografia
Wykaz skrótów
Summary
Indeks osób
| Kategoria: | Polonistyka |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-242-6771-2 |
| Rozmiar pliku: | 8,8 MB |
