-
W empik go
Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce wobec wyzwań gospodarki XXI wieku - ebook
Słuchaj i czytaj w abonamencie Go Standard już za 24,99 zł / 30 dni. Subskrypcja Go Standard daje możliwość dodania do biblioteki 3 dowolne tytuły w danym okresie rozliczeniowym (30 dni). Wybierasz z ponad 200 tys. audiobooków, ebooków i podcastów.
Rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce wobec wyzwań gospodarki XXI wieku - ebook
Rozwój współczesnych przedsiębiorstw jest zagadnieniem wieloaspektowym i wielopłaszczyznowym, co wynika m.in. z oddziaływania zarówno jego warunków, jak i czynników na uzyskiwane efekty tego procesu. Sam rozwój ma zatem charakter wielowymiarowy, a przy tym jest pojęciem rozumianym zarówno w ujęciu deskryptywnym, jak i wartościującym.
Rozwój przedsiębiorstwa to proces ewolucyjny i długotrwały, w którym wyrażają się kierunkowe zmiany ilościowe i jakościowe, prowadzące od form lub stanów prostych czy też stosunkowo prostszych do form lub stanów bardziej złożonych, a zatem doskonalszych pod określonym względem. Zmiany te w sposób istotny przekształcają strukturę wewnętrzną przedsiębiorstwa, jak również sposób jego działania. Wskazuje się, że proces ten oddziałuje w szczególności na te zmiany, które identyfikują pojawiające się problemy, a także ukazują sposoby i możliwości ich rozwiązania. Warto podkreślić, iż źródłem wielu zmian w przedsiębiorstwie jest otoczenie, które w zależności od zakresu swej stabilności lub zmienności oddziałuje w zróżnicowany sposób na jego rozwój. Otoczenie może zatem wzmacniać, ale też i osłabiać, raczej rzadko zaś można przejść obok niego obojętnie.
Uwzględniając wskazany zarys spojrzenia na problematykę rozwoju przedsiębiorstw należy podkreślić, iż celem niniejszej monografii jest przedstawienie zagadnienia rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w kontekście wyzwań gospodarki XXI wieku wraz z uwzględnieniem aspektu ekonomiczno-zarządczego. Jako autorzy wyrażamy nadzieję, iż publikacja ta wniesie wkład w dynamiczny rozwój nauk empirycznych i stanowić będzie udaną próbę powiązania ze sobą celów poznawczych i aplikacyjnych w tym zakresie. Wybór przedsiębiorstw sektora MŚP wynikał z faktu, iż są one określane jako trzon rozwoju współczesnej gospodarki zarówno w wymiarze globalnym, europejskim, jak i narodowym. Badania zostały skoncentrowane na uwarunkowaniach gospodarki Polski, odnoszących się do ogółu przedsiębiorstw sektora MŚP, przedsiębiorstw rodzinnych, a także przedsiębiorstw występujących na obszarach wiejskich. Wybór tych właśnie jednostek nie był przypadkowy, lecz stanowił wyraz dotychczasowych analiz i realizacji prac naukowo-badawczych autorów, w których podkreśla się znaczenie przedsiębiorstw rodzinnych w sektorze, a także występującą lukę statystyczną i empiryczną w odniesieniu do badań przedsiębiorstw na obszarach wiejskich, których istniejący potencjał rozwojowy mógłby zostać efektywniej ukierunkowany na potrzeby realizacji zmian progresywnych na tych obszarach. Na bazie tak ujętego celu pracy została sformułowana hipoteza główna oraz hipotezy operacyjne.
Recenzje:
„Godnym podkreślenia jest fakt, iż wyniki badań i rozważań teoretycznych zawartych w monografii, dostarczają wielu cennych informacji pozwalających ocenić zarówno kierunki rozwoju MSP w Polsce, ich aktywność innowacyjną oraz zachowania wobec wyzwań gospodarki XXI, ale też zawierają wiele wskazań i rekomendacji pod adresem menedżerów i polityków gospodarczych w zakresie stymulacji postaw przedsiębiorczych oraz formułowania przyszłościowych kierunków polityki wspierania i rozwoju przedsiębiorczości w gospodarce polskiej.
Stwierdzam, iż recenzowana monografia spełnia wymóg aktualności i oryginalności. Łączy teoretyczne aspekty problematyki rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw z możliwością ich praktycznego wykorzystania.”
z recenzji prof. zw. dr hab. Krystyny Poznańskiej
„Uważam, iż recenzowana książka stanowi wartościowe studium teoretyczno-empiryczne na temat kluczowych wyzwań, kierunków, uwarunkowań i perspektyw rozwoju (mikro) małych i średnich przedsiębiorstw wynikających z aktualnych zmian społeczno-gospodarczych, rozpatrywanych w szerszym kontekście ekonomiczno-menedżerskim. Jej głównym walorem jest wnikliwy przegląd wyników badań wtórnych oraz przeprowadzenie interesujących, własnych analiz statystycznych wyjaśniających i ilustrujących procesy rozwojowe firm sektora MŚP zachodzące w ostatnich latach, jak również zwrócenie uwagi na znaczenie specyfiki i zróżnicowania tych podmiotów gospodarczych (oraz ich szczególnych podgrup: firm rodzinnych i podmiotów działających na obszarach wiejskich) dla przebiegu współczesnych procesów rozwojowych małego biznesu.”
z recenzji prof. PŁ. dr hab. inż. Marka Matejuna
Spis treści
WSTĘP
Rozdział 1
PROBLEMY TEORETYCZNE I DYLEMATY PRAKTYCZNE ROZWOJU MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW
1.1. Pojęcie i istota rozwoju przedsiębiorstwa
1.2. Zmiana – wyznacznik rozwoju przedsiębiorstw ery informacji i wiedzy
1.3. Procesy restrukturyzacji i ich znaczenie na drodze rozwoju
1.4. Internacjonalizacja i globalizacja przedsiębiorstw
1.5. Pragmatyka działań wobec postulatywności otoczenia przedsiębiorstwa
Rozdział 2
ROZWÓJ PRZEDSIĘBIORSTW SEKTORA MŚP
2.1. Zarys historycznych uwarunkowań rozwoju przedsiębiorstw sektora MŚP
2.2. Definicje MŚP – przegląd i ocena możliwości porównawczych przedsiębiorstw
2.3. Małe i średnie przedsiębiorstwa w Polsce – analiza statystyczna i ocena zmian
2.3.1. Sektor MŚP a rozwój przedsiębiorczości
2.3.2. MŚP w okresie pierwszych lat transformacji
2.3.3. MŚP w okresie realizacji procesów bezpośredniej konwergencji gospodarki narodowej z gospodarką Unii Europejskiej
2.3.4. MŚP wobec globalnego kryzysu ekonomicznego
2.3.5. MŚP w okresie pokryzysowym lat 2014-2016
2.4. Innowacyjność MŚP w Polsce – węzłowe problemy aplikacyjne
2.5. Kierunki działań rozwojowych w przedsiębiorstwach sektora MŚP w Polsce – konkluzje i wskazania
Rozdział 3
PRZEDSIĘBIORSTWA RODZINNE – KONTEKST ROZWOJOWO-ANTYCYPACYJNY
3.1. Istota i funkcje przedsiębiorstw rodzinnych w gospodarce
3.2. Znaczenie przedsiębiorstw rodzinnych w gospodarce Polski
3.3. Badania nad przedsiębiorstwami rodzinnymi w Polsce
3.4. Determinanty i kierunki rozwoju przedsiębiorstw rodzinnych w Polsce
Rozdział 4
WYZWANIA ORAZ POTRZEBY ROZWOJOWE MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORSTW
Z OBSZARÓW WIEJSKICH
4.1. Małe i średnie przedsiębiorstwa na obszarach wiejskich – istota i specyfika
4.2. Znaczenie przedsiębiorstw sektora MŚP dla rozwoju obszarów wiejskich
4.3. Małe i średnie przedsiębiorstwa wiejskie – analiza statystyczna i przegląd badań
4.4. Determinanty i perspektywy rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw na obszarach wiejskich
ZAKOŃCZENIE
BIBLIOGRAFIA
Spis tabel
Spis rysunków
| Kategoria: | Zarządzanie i marketing |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-953076-1-4 |
| Rozmiar pliku: | 3,3 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Rozwój współczesnych przedsiębiorstw jest zagadnieniem wieloaspektowym i wielopłaszczyznowym, co wynika m.in. z oddziaływania zarówno jego warunków, jak i czynników na uzyskiwane efekty tego procesu. Sam rozwój ma zatem charakter wielowymiarowy, a przy tym jest pojęciem rozumianym zarówno w ujęciu deskryptywnym, jak i wartościującym.
Rozwój przedsiębiorstwa to proces ewolucyjny i długotrwały, w którym wyrażają się kierunkowe zmiany ilościowe i jakościowe, prowadzące od form lub stanów prostych czy też stosunkowo prostszych do form lub stanów bardziej złożonych, a zatem doskonalszych pod określonym względem. Zmiany te w sposób istotny przekształcają strukturę wewnętrzną przedsiębiorstwa, jak również sposób jego działania. Wskazuje się, że proces ten oddziałuje w szczególności na te zmiany, które identyfikują pojawiające się problemy, a także ukazują sposoby i możliwości ich rozwiązania. Warto podkreślić, iż źródłem wielu zmian w przedsiębiorstwie jest otoczenie, które w zależności od zakresu swej stabilności lub zmienności oddziałuje w zróżnicowany sposób na jego rozwój. Otoczenie może zatem wzmacniać, ale też i osłabiać, raczej rzadko zaś można przejść obok niego obojętnie.
Uwzględniając wskazany zarys spojrzenia na problematykę rozwoju przedsiębiorstw należy podkreślić, iż celem niniejszej monografii jest przedstawienie specyfiki, kierunków oraz warunków i czynników rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) w ekonomiczno-zarządczym kontekście wyzwań gospodarki XXI wieku. Jako autorzy wyrażamy nadzieję, iż publikacja ta wniesie wkład w dynamiczny rozwój nauk empirycznych i stanowić będzie udaną próbę powiązania ze sobą celów poznawczych i aplikacyjnych w tym zakresie. Wybór przedsiębiorstw sektora MŚP wynikał z faktu, iż są one określane jako trzon rozwoju współczesnej gospodarki zarówno w wymiarze globalnym, europejskim, jak i narodowym. Badania zostały skoncentrowane na uwarunkowaniach gospodarki Polski, odnoszących się do ogółu przedsiębiorstw sektora MŚP, przedsiębiorstw rodzinnych, a także przedsiębiorstw występujących na obszarach wiejskich. Wybór tych właśnie jednostek nie był przypadkowy, lecz stanowił wyraz dotychczasowych analiz i realizacji prac naukowo-badawczych autorów, w których podkreśla się znaczenie przedsiębiorstw rodzinnych w sektorze, a także występującą lukę statystyczną i empiryczną w odniesieniu do badań przedsiębiorstw na obszarach wiejskich, których istniejący potencjał rozwojowy mógłby zostać efektywniej ukierunkowany na potrzeby realizacji zmian progresywnych na tych obszarach. Na bazie tak ujętego celu pracy została sformułowana hipoteza główna oraz hipotezy operacyjne.
Hipotezą główną (HG) niniejszej pracy jest, iż „przedsiębiorstwa MŚP w Polsce charakteryzują się heterogenicznością, jednak w ujęciu całościowym - jako sektor – wyróżniają się określonymi kierunkami i fazami rozwoju”.
W pracy zostały również sformułowane cztery hipotezy operacyjne:
HO1: Na heterogeniczność sektora MŚP mają wpływ m.in.: klasy ich wielkości, ich struktury organizacyjno-prawne, rodzinny lub nierodzinny charakter tych jednostek, rodzaje działalności, rozmieszczenie przestrzenne, jak również poziom ich innowacyjności.
HO2: Procesami charakteryzującymi współczesne przedsiębiorstwa są procesy ich internacjonalizacji i globalizacji. Restrukturyzacja przedsiębiorstw, w tym MŚP, jest elementem łączącym powyższe procesy, bowiem wykazuje ona znamienne oddziaływanie na rozwój jednostek ery informacji i wiedzy.
HO3: Firmy rodzinne charakteryzują się określonymi cechami, które odróżniają je od przedsiębiorstw nierodzinnych, z uwzględnieniem stabilności i trwałości rozwoju, w tym: trafności inwestowania, dostosowywania się do rynku i wyzwań w zakresie innowacyjności, pomimo wykazywania przez nie na ogół niższej rentowności sprzedaży.
HO4: Uwarunkowania funkcjonowania mikro, małych i średnich przedsiębiorstw na obszarach wiejskich determinują ich specyfikę i sposób funkcjonowania, a także kreują inne możliwości rozwojowe niż w przypadku przedsiębiorstw zlokalizowanych na obszarach miejskich.
Weryfikacja przyjętych hipotez badawczych została przeprowadzona przede wszystkim w oparciu o wnioski jakościowe, wynikające z przeglądu literatury przedmiotu oraz wyników badań własnych i wtórnych, w tym na podstawie danych statystycznych wybranych ośrodków naukowo-badawczych i statystyczno-analitycznych zarówno krajowych, jak i międzynarodowych.
Praca ma charakter teoretyczno-empiryczny i składa się z czterech rozdziałów, poprzedzonych niniejszym Wstępem i zwieńczonych Zakończeniem.
W rozdziale pierwszym, zatytułowanym „Problemy teoretyczne i dylematy praktyczne rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw” ukazane zostało pojęcie i istota rozwoju przedsiębiorstwa oraz znaczenie zmiany w tym procesie. W nawiązaniu do wyłaniających się wyzwań gospodarki XXI wieku podjęte zostały rozważania z zakresu internacjonalizacji i globalizacji przedsiębiorstw oraz restrukturyzacji, jako niezbędnego warunku dla właściwego przebiegu procesów zarówno adaptacyjnych, jak i antycypacyjnych w jednostkach gospodarczych, w tym w podmiotach sektora MŚP, ze szczególnym uwzględnieniem koncepcji zrównoważonego rozwoju.
W rozdziale drugim pt.: „Rozwój przedsiębiorstw sektora MŚP” ukazane zostały zmiany w rozwoju sektora MŚP w Polsce w czterech znamiennych okresach, tj.:
pierwszych lat transformacji,
realizacji procesów bezpośredniej konwergencji gospodarki narodowej z gospodarką Unii Europejskiej,
globalnego kryzysu ekonomicznego,
i po jego ustąpieniu.
Przyjęcie wymienionych okresów badawczych pozwoliło na wyróżnienie określonych kierunków i faz rozwoju badanych przedsiębiorstw w odniesieniu do sektora jako całości oraz z uwzględnieniem podziału na mikro-, małe i średnie przedsiębiorstwa wraz z określeniem ich liczby, poziomu zatrudnienia, udziału w tworzeniu PKB, nakładów inwestycyjnych i realizowanej działalności innowacyjnej. Analizy w tym zakresie odnosiły się do liczby i wartości oraz struktury i dynamiki występujących zmian, co umożliwiło wykazanie zróżnicowania pomiędzy poszczególnymi klasami wielkości tych jednostek, rodzajami ich działalności, jak i przyjętymi okresami badawczymi.
W rozdziale trzecim, zatytułowanym „Przedsiębiorstwa rodzinne - kontekst rozwojowo-antycypacyjny” podjęto problematykę istoty i funkcji przedsiębiorstw rodzinnych w gospodarce, a także wskazano na znaczenie tych jednostek w gospodarce Polski. Przedstawione zostały również wyniki badań, zrealizowane przez wybrane ośrodki, zajmujące się problematyką przedsiębiorstw rodzinnych w Polsce w następujących obszarach:
- ich sytuacji ekonomicznej i wyników finansowych,
- zarządzania zasobami ludzkimi i zmian w zatrudnieniu,
- orientacji strategicznej oraz innowacji,
- ekspansji zagranicznej i internacjonalizacji działalności,
- finansowania rozwoju przedsiębiorstw rodzinnych, jak również
- sukcesji w przedsiębiorstwach rodzinnych.
Reasumpcję podjętych w tej części pracy analiz i wniosków stanowi wskazanie determinant oraz kierunków rozwoju przedsiębiorstw rodzinnych w Polsce.
Rozdział czwarty, zamykający eksplikacyjną część empiryczną monografii, został zatytułowany „Wyzwania oraz potrzeby rozwojowe małych i średnich przedsiębiorstw z obszarów wiejskich”. W rozdziale tym ujęte zostały zagadnienia z zakresu istoty i specyfiki małych i średnich przedsiębiorstw występujących na obszarach wiejskich w Polsce oraz ukazano ich znaczenie dla rozwoju społeczno-gospodarczego tych obszarów. W tym aspekcie przedstawiono stosowne analizy statystyczne oraz przegląd dotychczasowych badań. Całość rozdziału domyka część poświęcona determinantom oraz perspektywom rozwoju MŚP na obszarach wiejskich.
W Zakończeniu niniejszej monografii dokonano weryfikacji przyjętych hipotez badawczych oraz przedstawiono główne konkluzje i wnioski wynikające z podjętych badań, a także wskazano na perspektywiczne kierunki rozwoju całego sektora MŚP w Polsce, w tym przedsiębiorstw rodzinnych i przedsiębiorstw na obszarach wiejskich.
Autorzy mają świadomość, iż monografia ta nie wyczerpuje w pełni problematyki rozwoju przedsiębiorstw sektora MŚP w kontekście zidentyfikowanych, jak i możliwych wyzwań oraz dylematów gospodarki XXI wieku. Wypełnia ona jednak pewną lukę na rynku wydawniczym i może stanowić dla środowiska badawczo-naukowego, jak i praktyków gospodarczych punkt odniesienia do nowych przemyśleń, dociekań, polemik, analiz i krytycznej dyskusji nad problemami rozwoju tych podmiotów w warunkach turbulentnych zmian ich otoczenia.
