Ryzyko inwestycyjne. Analiza polskiego rynku akcji - ebook

Ryzyko inwestycyjne jest od zawsze kojarzone z rynkiem giełdowym. Każdy, kto choć przez chwilę obserwował inwestorów giełdowych zauważył, że towarzyszy im nerwowość, pośpiech i nieustanny lęk o to, co wydarzy się za chwilę. Wyznacznikiem nastroju staje się cena akcji, która jest weryfi­kacją tego, czy inwestujący trafnie przewidział przyszłość. Tym co sprawia, że machina rynku kapitałowego się obraca jest właśnie ryzyko. Rynek gieł­dowy jest w ciągłym ruchu, a ruch cen jest źródłem ryzyka. Tymczasem to właśnie podejmowanie ryzyka daje nam szansę na stanie się bogatszymi i wykorzystywanie zmian cen instrumentów finansowych w pożądanym kierunku.

Dzięki tej książce można poznać:
- ryzyko inwestycyjne,
- miary ilościowe ryzyka inwestycyjnego,
- współczynniki beta oszacowane na podstawie stóp zwrotu wybranych spółek z indeksu WIG20.

Poznanie zjawiska ryzyka i jego analiza, pozwalają nam wierzyć, że świat nie jest jedynie kaprysem bogów, a człowiek ma wpływ na bieg wydarzeń. Umiejętność formułowania precyzyjnych prognoz dotyczących możliwości przebiegu przyszłych zdarzeń i dokonywanie wyborów jest najistotniejszym aspektem współczesnego inwestowania. Dla inwestorów najważniejsza jest ilościowa analiza ryzyka, która umożliwia interpretację mierzalnych zacho­wań rynku giełdowego. Zgodnie z nowoczesną teorią portfelową, wytrawny inwestor może pokonać rynek, dostosowując udziały poszczególnych ak­cji w portfelu korzystając z miary ryzyka - współczynnika beta.

Niniejsza książka przeznaczona jest dla studentów uczelni ekonomicznych, oraz dla praktyków, inwestujących na polskim rynku kapitałowym, m.in. biur maklerskich, funduszy inwestycyjnych czy indywidualnych inwestorów.

Wstęp 7

Rozdział 1
Istota i znaczenie ryzyka inwestycyjnego 11
1.1. Definicja i pojęcie ryzyka w naukach ekonomicznych 11
1.1.1. Historyczne badania zjawiska ryzyka 11
1.1.2. Definicja ryzyka i odróżnienie ryzyka od niepewności 12
1.1.3. Jakość i ryzyko na rynku finansowym 15
1.1.4. Psychologiczny aspekt postrzegania ryzyka 16
1.1.5. Źródła ryzyka inwestycyjnego 19
1.1.6. Ryzyko całkowite portfela papierów wartościowych 20
1.1.7. Statystyczna analiza ryzyka 22
1.1.8. Metody badania i prognozowania ryzyka 24
1.2. Stopa zwrotu a ryzyko 28
1.2.1. Badania potwierdzające zależność pomiędzy ryzykiem a stopą zwrotu 28
1.2.2. Dodatnia zależność pomiędzy ryzykiem a stopą zwrotu 29
1.2.3. Stopa zwrotu, ryzyko i horyzont inwestycyjny 32
1.3. Ryzyko w inwestycjach zagranicznych 33
1.3.1. Ryzyko portfela złożonego z aktywów zagranicznych 33
1.3.2. Ryzyko walutowe (kursowe) 34
1.3.3. Międzynarodowe ryzyko polityczne 35
1.3.4. Relacja ryzyko - zwrot dla portfela globalnego 35
1.3.5. Rynki posegmentowane 36
1.3.6. Inwestycje w akcje notowane na różnych rynkach a ryzyko (hedging, prawo jednej ceny, arbitraż) 36
1.4. Stopień efektywności rynku a ryzyko 37
1.4.1. Poziomy efektywności rynku kapitałowego 37
1.4.2. Efektywność rynku kapitałowego a motywacja inwestorów do poszukiwania informacji 39
1.4.3. Czy rynki o niższej formie efektywności charakteryzują się wyższym poziomem ryzyka? 40

Rozdział 2
Ryzyko inwestycyjne w Polsce 43
2.1. Polski rynek kapitałowy 43
2.1.1. Rynek kapitałowy w Polsce po 1989 roku 43
2.1.2. Wybrane źródła ryzyka inwestycyjnego w Polsce 47
2.1.2.1. Ryzyko polityczne 47
2.1.2.2. Ryzyko stopy procentowej 48
2.1.2.3. Ryzyko bankructwa 51
2.2. Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie 53
2.2.1. Krótka historia GPW w Warszawie 53
2.2.2. Prywatyzacja GPW w Warszawie 55
2.2.3. Spadek i wzrost ryzyka inwestycyjnego - analiza SWOT Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie po prywatyzacji 57
2.3. Indeks 20 największych i najbardziej płynnych spółek giełdowych w Polsce WIG20 58
2.3.1. Charakterystyka indeksu WIG20 58
2.3.2. Skład i zasada obliczania indeksu WIG20 59
2.3.3. Poziom indeksu na przestrzeni lat i analiza stopy zwrotu z inwestycji w polskie akcje 61

Rozdział 3
Portfel papierów wartościowych i pomiar jego ryzyka na podstawie modelu CAPM 67
3.1. Dywersyfikacja i nowoczesna teoria portfelowa 67
3.1.1. Dywersyfikacja 67
3.1.1.1. Dywersyfikacja prosta 67
3.1.1.2. Dywersyfikacja branżowa 70
3.1.1.3. Nadmierna dywersyfikacja 71
3.1.2. Nowoczesna teoria portfelowa 72
3.1.2.1. Teoria portfela efektywnego Harrego Markowitza 72
3.1.2.2. Dywersyfikacja Markowitza 76
3.1.2.3. Teoria portfela z krótką sprzedażą i aktywa pozbawione ryzyka 76
3.1.2.4. Portfel rynkowy i ryzyko niedywersyfikowalne 79
3.2. Model wyceny aktywów kapitałowych CAPM 81
3.2.1. Model jednowskaźnikowy 81
3.2.2. Model wielowskaźnikowy 87
3.2.3. Model CAPM 88
3.3. Ryzyko w pomiarze wyników zarządzania portfelem 93
3.3.1. Metody pomiaru działalności inwestycyjnej skorygowane o ryzyko 93
3.3.2. Wskaźnik Sharpe?a 93
3.3.3. Wskaźnik Treynora 95
3.3.4. Wskaźnik Jensena 96
3.3.5. Wskaźnik Modiglianich 97
3.3.6. Wskaźnik Sortino 98

Rozdział 4
Współczynnik beta - ryzyko systematyczne akcji 101
4.1. Metodologia szacowania współczynnika beta 101
4.1.1. Szacowanie historycznych współczynników beta 101
4.1.2. Stabilność w czasie historycznych współczynników beta - macierz Francisa 103
4.1.3. Fundamentalne współczynniki beta 105
4.2. Dokładność i modyfikowanie historycznych współczynników beta 110
4.2.1. Mierzenie tendencji zbieżności współczynnika beta do 1 113
4.2.1.1. Technika Blume?a 113
4.2.1.2. Technika Vasicka 116
4.2.2. Dokładność dopasowania współczynnika beta - ocena techniki Blume?a i Vasicka 117
4.3. Badania współczynnika beta przeprowadzone na polskim rynku kapitałowym 119

Rozdział 5
Analiza ryzyka inwestycyjnego w Polsce na podstawie akcji wchodzących w skład portfela indeksu WIG20 121
5.1. Współczynniki beta wybranych akcji z portfela WIG20 121
5.1.1. Charakterystyka akcji wybranych spółek i uzasadnienie ich wyboru 121
5.1.2. Współczynniki beta oszacowane na podstawie różnej długości próby i różnych interwałów czasowych 123
5.1.2.1. Współczynniki beta oszacowane na podstawie dziennych stóp zwrotu 124
5.1.2.2. Współczynniki beta oszacowane na podstawie tygodniowych stóp zwrotu 130
5.1.2.3. Współczynniki beta oszacowane na podstawie miesięcznych stóp zwrotu 135
5.1.3. Wpływ długości próby i interwału czasowego na wyniki oszacowań współczynnika beta 141
5.2. Podział spółek na agresywne i defensywne 145
5.3. Badanie stabilności współczynników beta 147
5.4. Badanie tendencji zbieżności współczynników beta do średniej metodą Blume?a 150
5.5. Ograniczenia przeprowadzonych badań 153
5.6. Wnioski z przeprowadzonych badań 155

Zakończenie 159
Bibliografia 163
Wykaz stron internetowych 167
Załączniki 169
Załącznik 1 169
Panel 1 - dane dzienne 169
Panel 1 - dane tygodniowe 171
Panel 1 - dane miesięczne 173
Panel 2 - dane dzienne 175
Panel 2 - dane tygodniowe 177
Panel 2 - dane miesięczne 179
Załącznik 2 181
Panel 2 - dane dzienne 181
Panel 2 - dane tygodniowe 187
Panel 2 - dane miesięczne 193