Ścigając krzyk - ebook
Ścigając krzyk - ebook
Co łączy brooklyńskiego handlarza crackiem, pielęgniarkę z Ciudad Juárez, żydowskie dziecko uratowane z Budapesztu podczas II wojny światowej, heroinistę dowodzącego rewolucją wśród narkomanów w Vancouver i naukowca z Los Angeles karmiącego halucynogenami mangustę? Wieloletnia prohibicja narkotykowa i jej dalekosiężne skutki.
Brytyjski dziennikarz Johann Hari postanawia prześledzić historię walki z narkotykami, której źródła sięgają początków XX wieku. Przemierza m.in. Stany Zjednoczone, Wielką Brytanię, Meksyk, Portugalię i Kanadę, korzysta z materiałów archiwalnych i projektów ustaw, rozmawia z ludźmi – od naukowców po głęboko uzależnionych – by dowieść, że kluczem do rozwiązania wieloletnich problemów z narkomanią jest zniesienie prohibicji i ustanowienie kontroli państwa nad nielegalnymi do tej pory substancjami.
„Ścigając krzyk” demaskuje narkotykową wojnę i obnaża rządzące nią sprzeczności. Tą książką Hari rzuca wyzwanie panującym przekonaniom, a głos autora zajmuje istotne miejsce w wieloletniej dyskusji na temat walki z uzależnieniami.
„Hari napisał wyjątkową książkę, która jest zarówno pasjonującą opowieścią o historii wojny z narkotykami, jak również ważnym głosem w dyskusji na temat reform w polityce narkotykowej.” „Publishers Weekly”
„„Ścigając krzyk” to dziennikarstwo najwyższej próby i owoc nadzwyczajnej umiejętności opowiadania historii.” Naomi Klein
„Doskonała książka, od której nie mogłem się oderwać.” Noam Chomsky
„Zapierająca dech w piersiach książka, która porwie każdego czytelnika.” Elton John
„Wnikliwa, pełna humanizmu książka, która na zawsze zmieni wasze zdanie na temat polityki narkotykowej.” „Kirkus Reviews”
Kategoria: | Literatura faktu |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-8049-712-2 |
Rozmiar pliku: | 1,4 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Niemal sto lat po tym, jak rozpoczęła się wojna z narkotykami, sam znalazłem się na polu jednej z pomniejszych jej bitew1. Na przedmieściach północnego Londynu jedna z moich najbliższych krewniaczek staczała się na dno, wracając do kokainy, podczas gdy na wschodzie miasta mój były chłopak kończył długi romans z heroiną i sięgał po fajkę do cracku. Obserwowałem to z pewnym dystansem, po części dlatego, że sam od lat łykałem całymi garściami grube białe tabletki na narkolepsję2. Nie cierpię na narkolepsję. Wiele lat wcześniej przeczytałem, że jeśli się je zażyje, można pisać całymi tygodniami bez przerw i bez odpoczynku. Podziałało – pracowałem jak nakręcony.
Wszystko to było mi dobrze znane. Jedno z moich najwcześniejszych wspomnień dotyczy sytuacji, kiedy próbowałem wybudzić krewną z narkotykowej zapaści i nie byłem w stanie. Od tamtej pory jakoś dziwnie ciągnie mnie do narkomanów i do ludzi wychodzących z nałogu – czuję z nimi swego rodzaju pokrewieństwo, to moi pobratymcy, moi współplemieńcy, moi rodacy. Lecz wtedy po raz pierwszy zacząłem się zastanawiać, czy i ja się nie uzależniłem. Przerywałem długie sesje pisania tylko wtedy, gdy padałem ze zmęczenia i nie mogłem się obudzić przez kilka dni. Pewnego ranka zdałem sobie sprawę, że zaczynam pewnie przypominać tę krewną, którą próbowałem wybudzić wiele lat wcześniej3.
Nauczono mnie, jak powinienem reagować – zrobił to mój rząd i moja kultura – kiedy znajdę się w takiej sytuacji. Trzeba przystąpić do wojny. Wszyscy znamy ten scenariusz – jest wpisany w naszą podświadomość, jak kierunek, w którym należy spojrzeć przed przejściem przez ulicę. Traktować narkomanów jak przestępców. Prześladować ich. Zawstydzać. Zmuszać do rzucenia nałogu. To dominujący pogląd w niemal wszystkich krajach świata. Przez lata publicznie krytykowałem to podejście. Pisałem artykuły do gazet i występowałem w telewizji, tłumacząc, że karanie i potępianie narkomanów tylko pogarsza ich sytuację, przysparzając społeczeństwu całej masy innych problemów. Proponowałem inną strategię – stopniową legalizację narkotyków oraz wykorzystanie pieniędzy przeznaczonych obecnie na karanie narkomanów do stworzenia sprawnego systemu opieki.
Gdy jednak w narkotycznym otępieniu patrzyłem na tych bliskich mi ludzi, jakaś cząstka mojej jaźni zastanawiała się, czy naprawdę wierzę w to, co mówię. Głosy w moim umyśle przypominały surowego sierżanta ze starych filmów wojennych o Wietnamie, wrzeszczącego i obrzucającego młodych rekrutów obelgami. Jesteś idiotą, skoro to robisz. To karygodne. Jesteś głupcem, bo nie chcesz przestać. Ktoś powinien cię powstrzymać. Powinieneś zostać ukarany.
Tak więc, choć głośno krytykowałem wojnę z narkotykami, często toczyłem ją we własnej głowie. Nie twierdzę, że byłem rozdarty na pół – mój racjonalny umysł zawsze opowiadał się za zmianami – ale ten wewnętrzny konflikt nie ustawał.
Przez lata szukałem wyjścia z tego skażonego chemicznie impasu, aż pewnego dnia przyszła mi do głowy pewna myśl. Ja i ludzie, których kocham, to maleńkie plamki na znacznie większym płótnie. Jeśli zostanę tam, gdzie jestem – skupiony jedynie na kształcie tych plamek, jak przez wszystkie poprzednie lata – nigdy nie zrozumiem więcej, niż rozumiem teraz. A gdybym tak znalazł jakiś sposób, żeby cofnąć się o kilka kroków i spojrzeć choć raz na cały obraz?
Zapisałem kilka pytań, które intrygowały mnie od lat. Dlaczego zaczęła się wojna z narkotykami i dlaczego trwa? Dlaczego niektórzy ludzie mogą używać narkotyków bez żadnych problemów, a inni nie? Co naprawdę jest przyczyną uzależnienia? Co się stanie, jeśli wybierzesz całkiem odmienną strategię? Postanowiłem wyruszyć w podróż przez linie frontu wojny z narkotykami, by znaleźć odpowiedź.
Wyprowadziłem się więc z mieszkania, wyrzuciłem resztę tabletek do toalety i ruszyłem w drogę. Wiedziałem, że wojna zaczęła się w Stanach Zjednoczonych, chociaż w tamtym momencie nie wiedziałem jeszcze kiedy ani jak. Przyjechałem do Nowego Jorku z listą ekspertów w tej dziedzinie4. Dziś wiem, że podjąłem słuszną decyzję, nie kupując biletu powrotnego, choć nie zdawałem sobie wtedy sprawy, że podczas tej podróży odwiedzę dziewięć krajów5 i pokonam trzydzieści tysięcy mil, co zajmie mi aż trzy lata.
W trakcie podróży gromadziłem historie ludzi, których istnienia nawet nie podejrzewałem, wyprawiając się w drogę. To właśnie oni uczyli mnie, jak znaleźć odpowiedzi na pytania, z którymi tak długo się zmagałem. Transseksualny handlarz crackiem z Brooklynu, który chciał wiedzieć, kto zabił jego matkę. Pielęgniarka z Ciudad Juárez, która maszerowała przez pustynię, szukając swojej córki. Przemycone w czasie Holokaustu z budapeszteńskiego getta dziecko, które jako dorosły człowiek odkryło prawdziwe przyczyny uzależnienia. Narkoman dowodzący powstaniem w Vancouver. Seryjny zabójca z więzienia w Teksasie. Portugalski lekarz, który doprowadził do dekryminalizacji wszystkich narkotyków w swoim kraju, od marihuany po crack. Naukowiec z Los Angeles, który karmił halucynogenami mangustę, by zobaczyć, co się z nią stanie.
Oni – i wielu innych – byli moimi nauczycielami.
Byłem zdumiony tym, czego się od nich dowiedziałem. Okazuje się, że wiele naszych poglądów i podstawowych założeń dotyczących tego tematu jest błędnych. Narkotyki nie są tym, za co je uważamy. Uzależnienie od narkotyków nie jest takie, jak się nam wmawia. Wojna z narkotykami nie wygląda tak, jak przedstawiają to od stu lat politycy. Jeśli będziemy na to gotowi, poznamy całkiem inny obraz tego problemu – taki, który powinien napełnić nas nadzieją.Przypisy końcowe
Wszystkie cytaty, które nie zostały uwzględnione w poniższym spisie, były wypowiedziami skierowanymi bezpośrednio do autora. Można je usłyszeć na stronie internetowej książki: http://www.chasingthescream.com/audio.
Skróty stosowane w przypisach
GWA George White Archives (Archiwa George’a White’a)
HAA Harry Anslinger Archives (Archiwa Harry’ego Anslingera)
JBA Julia Blackburn Archives (Archiwa Julii Blackburn)
Wstęp
1 Zostało to zweryfikowane przez wydawcę tej książki, który skontaktował się z moim byłym chłopakiem. Informacje o mojej krewniaczce można znaleźć w jej opublikowanych pismach.
2 Ten opis mojego uzależnienia został potwierdzony przez wydawcę tej książki dzięki kontaktom z lekarzem, który leczył mnie przez cały ten okres i później.
3 Niedługo wcześniej byłem uwikłany w pewną kontrowersyjną dziennikarską sprawę. Chcę podkreślić, że ta kontrowersja – i rzeczy, które robiłem źle – nie miała nic wspólnego z zażywaniem narkotyków. Robiłem te rzeczy zarówno wcześniej, jak i wtedy, gdy zażywałem narkotyki. Nie ma więc żadnej zależności między tymi sprawami.
4 Był to jeden z kilku powodów, dla których wybrałem się tamtego lata do Nowego Jorku; tylko ten jeden ma znaczenie dla tej książki.
5 Te kraje to: Stany Zjednoczone, Kanada, Wielka Brytania, Meksyk, Portugalia, Szwajcaria, Szwecja, Urugwaj i Wietnam.
Część I Mount Rushmore
1. Czarna Ręka
6 Przemówienie Przewodniczącego Komisji ds. Narkotyków podczas Krajowej Konferencji o Przestępczości (HAA, skrzynia 1, teczka 10).
7 Taką opinię o Anslingerze, jako o „przedsiębiorcy moralności”, który wszczyna wojnę z narkotykami, by utrzymać swój departament i jego pracowników, jako pierwszy wyraził socjolog Howard Becker (H. Becker, Outsiderzy. Studia z socjologii dewiacji, przeł. E. Zakrzewska-Manterys, Warszawa 2009). Rozmawiałem później z Beckerem. Dzięki lekturze archiwów Anslingera przekonałem się, że Becker miał rację, a jego analizy były bardzo wnikliwe.
8 H. Anslinger, The Murderers. The Shocking Story of the Narcotics Gang, New York 1962, s. 17–18; J. Jonnes, Hep-Cats, Narcs, and Pipe-Dreams. A History of America’s Romance With Illegal Drugs, New York 1996, s. 91.
9 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt.
10 Tamże.
11 L. Sloman, Reefer Madness. A History of Marijuana in America, New York 1998, s. 258.
12 D. Pietrusza, Rothstein. The Life, Times, and Murder of the Criminal Genius Who Fixed the 1919 World Series, New York 2003, s. 17.
13 N. Tosches, King of the Jews. The Greatest Mob Story Never Told, New York 2005, s. 32; L. Katcher, The Big Bankroll. The Life and Times of Arnold Rothstein, Cambridge 1994, s. 18–19.
14 J. White, Billie Holiday. Her Life and Times, New York 1987, s. 18–19.
15 Rozmowa Billie Holiday z Michelle Wallace, 8 listopada 1956 (JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII).
16 bbc.co.uk, goo.gl/ABmhVX, dostęp: 9.12.2012. Patrz również: M. Kohn, Dope Girls. The Birth of the British Drug Underground, London 2003, s. 33.
17 Niniejszy opis oparty jest na zdjęciach Billie Holiday, które pojawiły się w piątym odcinku serialu Kena Burnsa Jazz.
18 J. Blackburn, Billie Holiday. Biografia, przeł. H. Jankowska, Warszawa 2007, s. 112.
19 Historia tej piosenki została pięknie opisana w książce Davida Margolicka (D. Margolick, Strange Fruit. Billie Holiday, Café Society, and an Early Cry for Civil Rights, Edinburgh 2001).
20 J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 24–25.
21 J. Chilton, Billie’s Blues, New York 1975, s. 69.
22 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, przeł. M. Wróbel, Wołowiec 2017, s. 86.
23 D. Margolick, Strange Fruit, dz. cyt., s. 19.
24 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 111.
25 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 16–24; D. Valentine, The Strength of the Wolf. The Secret History of America’s War on Drugs, New York 2004, s. 21; J. Erlen, J. F. Spillane (eds.), Federal Drug Control. The Evolution of Policy and Practice, Binghamton 2004, s. 66.
26 H. Anslinger, The Protectors. Our Battle Against the Crime Gangs, New York 1966, s. 24.
27 Tenże, The Murderers, dz. cyt., s. 42.
28 A. Benavie, Drugs. America’s Holy War, New York 2009, s. 25; R. King, The Drug Hang-Up. America’s Fifty-Year Folly, New York 1972, s. 45; J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control…, dz. cyt., s. 39.
29 R. Davenport-Hines, Odurzeni. Historia narkotyków 1500–2000, przeł. A. Cioch, Warszawa 2006, s. 275.
30 D. Valentine, Strength of the Wolf, dz. cyt., s. 298.
31 L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 196; D. Valentine, Strength of the Wolf, dz. cyt., s. 32.
32 R. King, The Drug Hang-Up, dz. cyt., s. 69–71; J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 61.
33 J. C. McWilliams, The Protectors. Harry J. Anslinger and the Federal Bureau of Narcotics, 1930–62, Newark 1991, s. 25.
34 Tamże.
35 Tamże, s. 26.
36 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 19.
37 Tamże, s. 18–20.
38 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 27.
39 Tamże.
40 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 19.
41 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 28; H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 19.
42 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 28; H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 17, 81; A. Schlesinger, Robert Kennedy and His Times, vol. 1, London 1978, s. 268.
43 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 82.
44 Tamże, s. 79.
45 Jego archiwa zawierają mnóstwo takich wycinków.
46 J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 64.
47 R. King, The Drug Hang-Up, dz. cyt., s. 70.
48 Tamże, s. 64; H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 25.
49 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 20–24.
50 Tamże, s. 20–21.
51 Tamże, s. 22–23.
52 Tamże, s. 23–24.
53 HAA, skrzynia 1, teczka 1.
54 Tamże.
55 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 23.
56 The Drug Revolution, „Playboy” 1970, no. 2, s. 74. W tym wywiadzie, podobnie jak przez całą swą karierę, Anslinger łączy narkotyki z upadkiem cywilizacji.
57 R. King, The Drug Hang-Up, dz. cyt., s. 70; H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 11.
58 H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 10–15.
59 L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 36.
60 H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 42.
61 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 33.
62 L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 20.
63 J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 68–69; J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 14.
64 J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 76.
65 R. Bonnie, Ch. Whitebread, The Marijuana Conviction. A History of Marijuana Prohibition in the United States, New York 1999, s. 32–40.
66 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 53.
67 L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 39.
68 J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 75.
69 redhousebooks.com, goo.gl/iHDVZL, dostęp: 20.03.2013.
70 W. O. Walker, Drug Control in the Americas, Albuquerque 1981, s. 111.
71 R. Bonnie, Ch. Whitebread, The Marijuana Conviction, dz. cyt., s. 117.
72 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 61.
73 W. O. Walker, Drug Control in the Americas, dz. cyt., s. 113.
74 J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 73.
75 L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 63.
76 Tamże, s. 61.
77 hightimes.com, goo.gl/QknnSt, dostęp: 1.04.2013.
78 Patrz: I. Campos, Home Grown. Marijuana and the Origins of Mexico’s War on Drugs, Chapel Hill 2012.
79 E. Goode, N. Ben-Yehuda, Moral Panics. The Social Construction of Deviance, New York 2009, s. 196–202.
80 J. Kaplan, Marijuana – The New Prohibition, drugtext.org, goo.gl/koF9ee, dostęp: 7.04.2013.
81 Tamże.
82 S. Fox, P. Armentano, M. Tvert, Marijuana Is Safer. So Why Are We Driving People to Drink?, White River Junction 2009, s. 51.
83 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 82, 86.
84 Tenże, The Protectors, dz. cyt., s. 203–204.
85 Tenże, The Murderers, dz. cyt., s. 83.
86 Tenże, The Protectors, dz. cyt., s. 214–215.
87 Tenże, The Murderers, dz. cyt., s. 87.
88 C. Gallaher, On the Fault Line. Race, Class, and the American Patriot Movement, Lanham 2003, s. 140.
89 D. Valentine, Strength of the Wolf, dz. cyt., s. 63.
90 L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 207.
91 D. Valentine, Strength of the Wolf, dz. cyt., s. 64.
92 D. P. Keys, J. F. Galliher, Confronting the Drug Control Establishment. Alfred Lindesmith as a Public Intellectual, New York 2000, s. 13, 137.
93 Patrz również: J. F. Galliher, D. P. Keys. M. Elsner, Lindesmith v. Anslinger. An Early Government Victory in the Failed War on Drugs, „Journal of Criminal Law and Criminology”, 88:2, Winter 1998, s. 661–682.
94 R. L. Miller, The Case for Legalizing Drugs, New York 1991, s. 77.
95 D. P. Keys, J. F. Galliher, Confronting the Drug Control Establishment, dz. cyt. s. 160; R. King, The Drug Hang-Up, dz. cyt., s. 62–63.
96 Rozmawiałem z takimi osobami jak Yolande Bavan, Annie Ross, Eugene Callendar, Bevan Dufty i Lorraine Feather.
97 HAA, skrzynia 9, teczka 54, Muzycy.
98 Tamże. Anslinger nie był wcale odosobniony w tych poglądach: patrz H. Shapiro, Waiting for the Man. The Story of Drugs and Popular Music, London 2003, s. 56–61.
99 Tamże, s. 72.
100 HAA, skrzynia 9, teczka 54, Muzycy. Wydaje się, że to wewnętrzny raport Biura, nie jest tak jednak oznaczony.
101 S. Marincolo, High. Insights on Marijuana, Indianapolis 2010, s. 106.
102 HAA, skrzynia 9, teczka 54, Muzycy.
103 Tamże.
104 Anslinger chwali się, że jego ludzie prześladowali Parkera (H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 157–160).
105 O marihuanie i Louisie Armstrongu oraz o tym, jak wpłynęły na jego życie zarzuty ze strony Anslingera, pisze Terry Teachout (T. Teachout, Pops. Życie Louisa Armstronga, przeł. P. Grzegorzewski, M. Wróbel, Poznań 2011, s. 156–158). Patrz również: H. Shapiro Waiting for the Man, dz. cyt., s. 60.
106 H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 74, 89–90.
107 S. Blackman, Chilling Out. The Cultural Politics of Substance Consumption, Youth and Drug Policy, Maidenhead 2004, s. 83; L. Sloman, Reefer Madness, dz. cyt., s. 149. Shapiro, podobnie jak Sloman, nazywa to „pogromem”: H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 67.
108 druglibrary.org, goo.gl/naDmTk, dostęp: 1.10.2012; R. Bonnie, Ch. Whitebread, The Marijuana Conviction, dz. cyt., s. 183.
109 „Najpierw strzelajcie” to używany w całym kraju slogan opisujący naloty na handlarzy marihuany. Patrz: „Pathfinder”, 23.01.1952, s. 24.
110 H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 73; R. Bonnie, Ch. Whitebread, The Marijuana Conviction, dz. cyt., s. 185.
111 J. Jonnes, Hep-Cats, Narcs, and Pipe Dreams, dz. cyt., s. 129.
112 R. Bonnie, Ch. Whitebread, The Marijuana Conviction, dz. cyt., s. 185; H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 71.
113 H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 150–164.
114 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 13.
115 Billie Holiday w rzeczywistości miała na imię Eleanora: aby nie wprowadzać niepotrzebnego zamieszania, w całym tekście nazywam ją imieniem Billie, które przybrała jako dziecko.
W całym tym rozdziale traktowałem jako wiarygodne źródło książkę Lady Day śpiewa bluesa, którą Billie napisała wspólnie z Williamem Duftym. Istnieją spory dotyczące rzetelności tych wspomnień, lecz w 1995 roku biograf piosenkarki, Stuart Nicholson, przeanalizował je dokładnie i odkrył, że na przykład jeden z najczęściej kwestionowanych fragmentów, czyli opis gwałtu w dzieciństwie, całkowicie odpowiada prawdzie (patrz: S. Nicholson, Billie Holiday, London 1995, s. 6). Sama Billie stwierdziła kiedyś, że to Dufty w całości napisał jej wspomnienia – „Cholera, stary, ja nigdy nie czytałam tej książki” – lecz w rzeczywistości wydawca kazał jej podpisać każdą stronę rękopisu, by mieć pewność, że jego treść odpowiada prawdzie. Patrz: D. Margolick, Strange Fruit, dz. cyt., s. 33–34.
116 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 14. W swojej biografii Billie Holiday pisze, że jej matka wyjechała do Nowego Jorku, by zostać służącą. O tym, że matka była prostytutką, Billie dowiedziała się dopiero jako trzynastolatka, gdy pojechała odwiedzić ją w Nowym Jorku. Kolejną nieścisłością jest przytoczony przez autora wiek rodziców Billie – w rzeczywistości to matka piosenkarki była o dwa lata starsza od jej ojca .
117 R. O’Meally, Lady Day. The Many Faces of Billie Holiday, New York 1993, s. 67; J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 51; B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 72; film dokumentalny Billie Holiday. Sensational Lady z serii BBC „Reputations”; H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 99.
118 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 14.
119 J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 14.
120 Tamże, s. 17; B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 16; R. O’Meally, Lady Day, dz. cyt., s. 171.
121 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 21.
122 Tamże, s. 88.
123 K. Vail, Lady Day’s Diary. The Life of Billie Holiday, 1937–1959, London 1996, s. 4. W swojej autobiografii Lady Day śpiewa bluesa Billie pisze o nim „pan Dick” (pan Chuj).
124 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 23.
125 D. Clarke, Billie Holiday. Wishing on the Moon, Cambridge 2000, s. 34. Nie wiadomo do końca, jak długo Mr. Dick siedział w więzieniu – Clarke mówi o trzech miesiącach, a Billie wspomina o pięciu latach. Patrz: B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 24.
126 Film dokumentalny Billie Holiday. Sensational Lady z serii BBC „Reputations”.
127 J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 18. Inni ludzie potwierdzali potem w rozmowach, że była to bardzo brutalna instytucja. Patrz: R. O’Meally, Lady Day, dz. cyt., s. 79–81. Patrz również: JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII, rozmowa z Peterem O’Brienem i Michelle Wallace.
128 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 27. W swoich wspomnieniach Billie pisze, że matka po nią posłała, ale większość innych relacji potwierdza, że piosenkarka uciekła, by jej szukać.
129 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII.
130 Dokumenty Maely Dufty, udostępnione przez jej syna Bevana Dufty’ego – dokument zatytułowany Wprowadzenie.
131 „Ebony” 1949, no. 7, s. 32.
132 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 32. Niektórzy uważają, że w rzeczywistości nakłoniono ją do prostytucji w Baltimore, gdy była jeszcze młodsza; patrz: R. O’Meally, Lady Day, dz. cyt., s. 84–87.
133 Film dokumentalny Billie Holiday: Sensational Lady z serii BBC „Reputations”.
134 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 43; D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 35; M. Gray, Drug Crazy, New York 1998, s. 107.
135 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII, rozmowa z Willardem. Nie podano jego nazwiska.
136 Opis pochodzi z filmu dokumentalnego BBC The Long Night of Lady Day, 1984.
137 J. Chilton, Billie’s Blues, dz. cyt., s. 127.
138 Tamże, s. 22.
139 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 112.
140 Rozmowa z Eugene’em Callenderem.
141 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 40.
142 J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 29.
143 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 230.
144 Tamże. Patrz również: JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII, rozmowa z Sylvią Simms.
145 S. Nicholson, Billie Holiday, dz. cyt., s. 198.
146 Film dokumentalny Billie Holiday: Sensational Lady z serii BBC „Reputations”.
147 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 209. Chciałem sprawdzić te informacje o Jimmym Fletcherze w oryginalnych źródłach. Jedynym źródłem pierwotnym dotyczącym Fletchera jest jego rozmowa z Lindą Kuehl. Skontaktowałem się z Tobym Byronem, który jest teraz właścicielem tego archiwum. Powiedział mi, że zapis rozmowy z Fletcherem zaginął. To oznacza, że od tej pory będziemy musieli polegać tylko na źródłach wtórnych. Zarówno Julia Blackburn, jak i Donald Clarke – którzy czytali oryginalny zapis rozmowy – opisują go w szczegółach i rozmawiali o nim ze mną przez telefon.
148 Rozmowa z Douglasem Valentinem.
149 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 207.
150 Rozmowa z Douglasem Valentinem.
151 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 254.
152 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 207.
153 Film dokumentalny Billie Holiday. Sensational Lady z serii BBC „Reputations”.
154 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 94.
155 Tamże, s. 212.
156 Dokumenty Maely Dufty, dokument zatytułowany Wprowadzenie.
157 Rozmowa z Yolandą Bavan. Patrz również: JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII, rozmowa z Peterem O’Brienem i Michelle Wallace.
158 W. Dufty, The True Story of Billie Holiday, artykuł 3, seria „New York Post”, JBA, skrzynia 18, t. VII.
159 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 126.
160 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 213.
161 Tamże. Imię psa podano w: JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl 1, rozmowa z Memry Midgett.
162 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 214.
163 Tamże, s. 11, 216.
164 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VII, rozmowa z Johnem Levym.
165 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VII, rozmowa z Louisem McKayem.
166 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 211.
167 Tamże, s. 11.
168 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 135.
169 J. Chilton, Billie’s Blues, dz. cyt., s. 116.
170 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 138.
171 nybooks.com, goo.gl/DDApco, dostęp: 12.03.2014.
172 K. Vail, Lady Day’s Diary, dz. cyt., s. 103.
173 Film dokumentalny Billie Holiday. Sensational Lady z serii BBC „Reputations”; J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 93.
174 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 252.
175 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 133.
176 Dokumenty Mealy Dufty, Wprowadzenie.
177 J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 94.
178 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 162.
179 Tamże, s. 255.
180 Tamże, s. 304; B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 175–176. Nie pozwolono jej adoptować dziecka, ponieważ była karana za posiadanie narkotyków. Patrz: H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 97.
181 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl 1, dział zatytułowany Billie H. jedzie na Kubę.
182 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, artykuł Jestem już zdrowa, „Ebony” (brak daty)
183 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII, rozmowa z Peterem O’Brienem i Michelle Wallace.
184 R. Tucker, News Behind the News (HAA, skrzynia 5, teczka 9).
185 J. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 101. Być może to właśnie Judy Garland jest niewymienioną z nazwiska kobietą spośród „naszych najpiękniejszych gwiazd filmowych”, o której Anslinger pisze, że „od miesięcy prowadziła zaciekłą bitwę , walcząc o ratunek” (The Murderers, dz. cyt., s. 184–186).
186 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 166.
187 Najlepszym opisem miejsca tych uprzedzeń w długiej historii rasizmu w Stanach Zjednoczonych jest ważna książka Michelle Alexander (M. Alexander, The New Jim Crow, New York 2010). Świetny opis tego zjawiska można również znaleźć w książce Timothy’ego A. Hickmana (T. A. Hickman, The Secret Leprosy of Modern Days. Narcotic Addiction and Cultural Crisis in the United States, 1870–1920, Amherst 2007, s. 60–92). Po raz pierwszy dowiedziałem się o kluczowej roli tego uprzedzenia względem Chińczyków na początku prohibicji narkotykowej dzięki Richardowi Lawrence’owi Millerowi, który mówi o niej w filmie dokumentalnym Eugene’a Jareckiego The House I Live In. Nawiązuje również do tego w swoich książkach (R. L. Miller, Drug Warriors and Their Prey. From Police Power to Police State, Westport 1996, s. 26; R. L. Miller, The Case for Legalizing Drugs, dz. cyt., s. 88–91).
188 H. Shapiro, Waiting for the Man, dz. cyt., s. 87.
189 HAA, skrzynia 1, teczka 12, Modern Medical Interviews.
190 HAA, skrzynia 1, teczka 10, New York Forum. Saturday, April 28, Program Transcript. Właściwie przed kryminalizacją do oficjalnych spisów narkomanów trafiali głównie ludzie biali. Dopiero po wprowadzeniu zakazu posiadania i używania narkotyków w spisach zaczęli dominować Afroamerykanie – co sugeruje, że te dane były raczej skutkiem rasistowskich uprzedzeń i działań policji, a nie rzeczywistej struktury osób uzależnionych w amerykańskim społeczeństwie. Patrz: R. King, The Drug Hang-Up, dz. cyt., s. 108–109.
191 I. Grillo, El Narco. Narkotykowy zamach stanu w Meksyku, przeł. A. Górka, Warszawa 2012, s. 28.
192 T. A. Hickman, The Secret Leprosy, dz. cyt., s. 77–78.
193 Tamże. Patrz również: komentarze Hamiltona Wrighta na forum Kongresu (tamże, s. 116). Nawet twierdzenie, że Afroamerykanie sięgali po kokainę nieproporcjonalnie częściej albo że był to czynnik, który wpływał na zachowanie niezrównoważonych Afroamerykanów, wydaje się mitem: w szczytowym okresie strachu przed „czarnuchem na kokainie” spośród 2100 Afroamerykanów odesłanych do szpitala psychiatrycznego w Georgii tylko dwaj byli kokainistami. Patrz: W. O. Walker, Drug Control in the Americas, dz. cyt., s. 14.
194 R. King, The Drug Hang-Up, dz. cyt., s. 27–28; J. Erlen, J. F. Spillane, Federal Drug Control, dz. cyt., s. 12–13.
195 B. Tong, The Chinese Americans, Boulder 2003, s. 2 (na stronach 21–22 można znaleźć dobry opis powodów, które skłoniły Chińczyków do migracji); D. F. Musto, The American Disease. Origins of Narcotic Control, Oxford 1987, s. 6; C. Reinarman, G. H. Levine (eds.), Crack in America. Demon Drugs and Social Justice, Berkeley 1997, s. 6; J. Gibler, To Die in Mexico. Dispatches from Inside the Drug War, San Francisco 2011, s. 44–45; M. Kohn, Dope Girls, dz. cyt., s. 2–3. Jedną z książek, które w największym stopniu pozwoliły mi zrozumieć to uprzedzenie wobec Chińczyków w Ameryce, jest świetna praca Yunte Huang (Y. Huang, Charlie Chan. The Untold Story of the Honorable Detective and His Rendezvous with American History, New York 2010).
196 H. Anslinger, The Murderers, dz. cyt., s. 29–36.
197 Tamże, s. 37. Ogólnie rzecz biorąc, Anslinger pisze dużo o rzeczach szmuglowanych przez kobiety w pochwach lub w „obfitych biustach” (patrz: H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 4, 49). Wydaje się, że celowo nadaje tym opisom zabarwienie seksualne.
198 B. K. Alexander, Peaceful Measures. Canada’s Way Out of the “War on Drugs”, Toronto 1990, s. 32; E. F. Murphy, The Black Candle, Toronto 1922, s. 188–189.
199 E. F. Murphy, The Black Candle, dz. cyt., s. 5.
200 Y. Huang, Charlie Chan, dz. cyt., s. 124.
201 J. M. Fish (ed.), How to Legalize Drugs, Northvale 1998, s. 244.
202 H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 79.
203 H. P. Albarelli, A Terrible Mistake. The Murder of Frank Olson and the CIA’s Secret Cold War Experiments, Walterville 2009, s. 392.
204 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 296; H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 80. Niektóre szczegóły tego opisu zostały zakwestionowane w książce Albarelliego (H. P. Albarelli, Terrible Mistake, dz. cyt., s. 402–403). Autor twierdzi, że ofiara była Chińczykiem, a nie Japończykiem, i że została zastrzelona, a nie uduszona.
205 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 219.
206 Tamże, s. 220.
207 Rozmowa z Douglasem Valentinem.
208 H. P. Albarelli, A Terrible Mistake, dz. cyt., s. 394.
209 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl 1.
210 JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl 1, sekcja George White.
211 GWA, skrzynia 1, teczka 12, Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, s. 3, dzięki uprzejmości Bevana Dufty’ego. Patrz również: GWA, skrzynia 1, teczka 12; K. Vail, Lady Day’s Diary, dz. cyt., s. 118; S. Nicholson, Billie Holiday, dz. cyt., s. 173.
212 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., s. 3.
213 Rozmowa z Yolandą Bavan.
214 GWA, skrzynia 1, teczka 12.
215 B. Holiday, W. Dufty, Lady Day śpiewa bluesa, dz. cyt., s. 166–167.
216 K. Vail, Lady Day’s Diary, dz. cyt., s. 119. Maely Dufty nie zgadzała się z tym – twierdziła, że Billie zażywała w tym czasie narkotyki, że ona sama znalazła u niej heroinę i że wtedy Billie poddała się terapii odwykowej. Patrz: Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., s. 4.
217 M. A. Lee, B. Shlain, Acid Dreams. The CIA, LSD, and the Sixties Rebellion, New York 1985, s. 32–33.
218 Często (choć nie zawsze) działo się to na życzenie CIA, stanowiło bowiem część programu MK-ULTRA, zmierzającego do odkrycia „narkotyku prawdy”, który można by wykorzystać przeciwko wrogom. To jedna z najdziwniejszych historii, o jakich słyszałem, i warta poznania. Gdyby rzecz nie została tak dobrze udokumentowana, pomyślałbym, że to kolejna paranoiczna bajka z czasów zimnej wojny. Zachowanie White’a budziło podejrzenia nawet w szeregach CIA. Postępował w ten sposób z kobietami przez długie lata. CIA sporządziło listę jego ofiar pod koniec lat siedemdziesiątych, gdy program MK-ULTRA stał się skandalem. Patrz: D. Valentine, The Strength of the Pack. The Personalities, Politics and Espionage Intrigues That Shaped the DEA, Walterville 2009, s. 16–18, 279–281, 289–290, 346–350, 412, 427. Patrz również: H. P. Albarelli, Terrible Mistake, dz. cyt., s. 216–222, 237–241, 279, 379–381, 435, 578–579.
219 H. P. Albarelli, ATerrible Mistake, dz. cyt., s. 279.
220 Tamże, s. 290.
221 J. C. McWilliams, The Protectors, dz. cyt., s. 168; M. A. Lee, B. Shlain, Acid Dreams, dz. cyt., s. 35.
222 S. Nicholson, Billie Holiday, dz. cyt., s. 174.
223 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., s. 4.
224 S. Ramshaw, He’s My Man! Lyrics of Innocence and Betrayal in the People vs Billie Holiday, „Canadian Journal of Women and the Law”, papers.ssrn.com, goo.gl/g8XAkf, dostęp: 28.03.2018.
225 H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 157.
226 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 433; J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 110–111; K. Vail, Lady Day’s Diary, dz. cyt., s. 204; J. Chilton, Billie’s Blues, dz. cyt., s. 193.
227 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., Wprowadzenie; S. Nicholson, Billie Holiday, dz. cyt., s. 223.
228 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., Wprowadzenie.
229 K. Vail, Lady Day’s Diary, dz. cyt., s. 205.
230 J. White, Billie Holiday, dz. cyt., s. 109–110. Patrz również: JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl, t. VIII, rozmowa z doktorem Kurtem Altmanem na potrzeby filmu dokumentalnego Areny. Patrz również: W. Dufty, The True Story of Billie Holiday, artykuł nr 3, seria „New York Post”, JBA, skrzynia 18, teczka 7.
231 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., Wprowadzenie.
232 J. Chilton, Billie’s Blues, dz. cyt., s. 194.
233 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., Wprowadzenie.
234 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 440.
235 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 296.
236 R. Davenport-Hines, Odurzeni, dz. cyt., s. 275, 282.
237 Rozmowa z Eugene’em Callenderem.
238 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 296.
239 Rozmowa z Annie Ross.
240 Maely (Dufty) Lewis, Killer Jazz, dz. cyt., Wprowadzenie.
241 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 442. Niektórzy spośród wcześniejszych biografów Billie kwestionowali zarzuty, że w ostatnim okresie życia zażywała heroinę. Patrz: J. Chilton, Billie’s Blues, dz. cyt., s. 193.
242 Film dokumentalny BBC The Long Night of Lady Day.
243 Film dokumentalny Billie Holiday. Sensational Lady z serii BBC „Reputations”.
244 Rozmowa z Eugene’em Callenderem.
245 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 298.
246 D. Clarke, Billie Holiday, dz. cyt., s. 438.
247 Tamże, s. 132.
248 J. Blackburn, Billie Holiday, dz. cyt., s. 253; JBA, skrzynia 18, notatki Lindy Kuehl 1, rozmowa z Memry Midgett.
249 Film dokumentalny Billie Holiday. Sensational Lady z serii BBC „Reputations”.
250 JBA, skrzynia 18, artykuł Dufty’ego dla „New York Post”.
251 Rozmowa z Eugene’em Callenderem.
252 H. Anslinger, The Protectors, dz. cyt., s. 157.
253 HAA, skrzynia 1, teczka 14, wiersz zatytułowany L’Envoie.Polecamy także:
Sam Quinones, Dreamland. Epidemia opiatów w USA
przeł. Maciej Kositorny
premiera 22 sierpnia 2018
W 2008 roku w USA liczba zgonów w wyniku przedawkowania opiatów przewyższała liczbę ofiar wypadków samochodowych. Osób uzależnionych od leków z roku na rok jest coraz więcej, a rynek farmaceutyczny rośnie w siłę. Jak to możliwe, że legalnie dopuszczona do sprzedaży tabletka przeciwbólowa może doprowadzić do epidemii uzależnień?
Sam Quinones fascynująco rekonstruuje dzieje tej opiatowej katastrofy. Z jednej strony rzetelnie przedstawia kolejne etapy wprowadzania niebezpiecznych leków do regularnej sprzedaży i pokazuje przeraźliwie krótką drogę od ukojenia bólu do nałogu, z drugiej zaś wprowadza nas w świat meksykańskich sprzedawców „czarnej smoły”, którzy korzystając z plagi uzależnień od opiatów, zajęli się sprzedażą heroiny i dostarczają ją pod drzwi narkomanów niczym dostawcy pizzy.
Szefowie koncernów farmaceutycznych, dilerzy, policjanci, narkomani, rodzice tych, którzy przegrali z nałogiem. Bohaterów Dreamland jest wielu i to ich historie składają się na wstrząsającą opowieść o problemie, wobec którego Ameryka okazuje się bezradna.WYDAWNICTWO CZARNE sp. z o.o.
czarne.com.pl
Sekretariat: ul. Kołłątaja 14, III p., 38-300 Gorlice
tel. +48 18 353 58 93, fax +48 18 352 04 75
[email protected], [email protected]
[email protected], [email protected]
[email protected]
Redakcja: Wołowiec 11, 38-307 Sękowa
[email protected]
Sekretarz redakcji: [email protected]
Dział promocji: ul. Marszałkowska 43/1, 00-648 Warszawa
tel./fax +48 22 621 10 48
[email protected], [email protected]
[email protected], [email protected]
[email protected]
Dział marketingu: [email protected]
Dział sprzedaży: [email protected]
[email protected], [email protected]
Audiobooki i e-booki: [email protected]
Skład: d2d.pl
ul. Sienkiewicza 9/14, 30-033 Kraków
tel. +48 12 432 08 52, [email protected]
Wołowiec 2018
Wydanie I