Setnik białogłów i mężów sarmackich – statystów, wojowników, pisarzy i gospodarzy ku nauce i pożytkowi zebrany - ebook

Książka będzie się składać ze stu biogramów drugo- i trzecioplanowych postaci z dziejów Rzeczypospolitej Obojga Narodów z czasów panowania Zygmunta Augusta i królów elekcyjnych do 1668 roku. Zamysł polega na zobrazowaniu wielokulturowości i wielowyznaniowości dawnej Rzeczypospolitej, spojonej przez zasadę obywatelskiej odpowiedzialności. W książce znajdą się życiorysy osób pochodzenia polskiego, ruskiego, litewskiego, żydowskiego, ormiańskiego, tatarskiego, niemieckiego w wydaniu pruskim i inflanckim a także włoskiego, greckiego, wołoskiego (rumuńskiego) i szwedzkiego, które wywodziły się ze szlachty lub zostały uszlachcone, stając się pełnoprawnymi członkami społeczeństwa obywatelskiego Rzeczypospolitej. Większość biogramów będzie ukazywać osobowości złożone, w różnym stopniu łączące typowe cechy pozytywne i negatywne staropolskiego społeczeństwa, ale ideą główną jest ukazanie spajającego tę wspólnotę poczucia obywatelskiej wolności.

Spis treści

Setnik białogłów i mężów sarmackich. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5

Skróty bibliograficzne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9

1–2. Filip Padniewski i Franciszek Krasiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . 11

3. Hawryło Bokiej . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19

4. Dobrogost Potworowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27

5. Mikołaj Pac . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33

6. Michał Haraburda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 41

7. Filon Kmita Czarnobylski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51

8–9. Wacław i Wiktoryn Wierzbiccy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57

10. Walenty Orzechowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 65

11–13. Piotr Statorius, Piotr Stojeński, Jan Stoiński . . . . . . . . . . . . . . . 73

14. Maciej Stryjkowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 81

15–16. Jakub i Jan Ponętowscy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89

17. Podskarbi Dymitr Chalecki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97

18. Józef Wereszczyński. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105

19. Stanisław Reszka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 115

20. Stanisław Niegoszewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 123

21–22. Marusza ze Zbaraskich i Katarzyna

z Czartoryskich Zahorowskie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 129

23–24. Jurgen i Wolmar Farensbachowie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 139

25. Krzysztof Warszewicki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 147

26–28. Korniaktowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 157

29. Teodor Jewłaszewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 167

30. Jan Tomasz Drohojowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 173

31. Ławryn Piaseczyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 181

32. Fryderyk Bartsch (Barscius) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 189

33. Dawid Hilchen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 197

34–35. Wolan i Rotundus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 205

36. Jan Januszowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 213

37. Maciej Konopacki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 221

38. Krzysztof Mikołaj Moniwid Dorohostajski . . . . . . . . . . . . . . . 231

39. Jan Szczęsny Herburt . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 241

40. Andrzej Lubieniecki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 249

41. Bartłomiej Nowodworski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257

42. Jan Wejher . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

43. Anna z Chodkiewiczów Korecka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273

44–46. Jan, Krzysztof i Paweł Palczowscy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 281

47. Paweł Rzechowski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 293

48. Stefan Chmielecki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301

49. Matka Magdalena Mortęska. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 309

50. Seweryn (Sefer) Muratowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 315

51. Samuel Maskiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 323

52. Anna z Kostków Ostrogska . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333

53. Fabian Birkowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 341

54. Abraham Bzowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 349

55. Aleksander Zborowski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 359

56. Kapitan Butler . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 369

57–59. Hermann Maydell i jego synowie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 379

60. Maciej Kazimierz Sarbiewski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 389

61. Filip Wołucki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 397

62. Janusz Skumin Tyszkiewicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 403

63. Paweł Jan Działyński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413

64–65. Adam i Ludwik Olizarowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 421

66. Kalikst (Kasjan) Sakowicz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 429

67. Fedor Proskura-Suszczański. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437

68–70. Kacper, Gerard i Władysław Denhoffowie . . . . . . . . . . . . . . . . 445

71. Krzysztof Serebkowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457

72. Mikołaj Ostroróg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 465

73. Szymon Okolski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473

74–76. Zofia, Katarzyna i Anna Alojza z Ostrogskich . . . . . . . . . . . . . . 479

77–78. Maciej i Gabriel Stempkowscy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 489

79. Samuel Nadolski. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 497

80. Sylwester Kossow . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503

81. Zofia z Opalińskich Korecka . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 513

82. Mikołaj Korff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 521

83. Łukasz Opaliński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 529

84. Domenico Roncalli . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 537

85–86. Remian i Aleksander-Ignacy Jelcowie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545

87–90. Cztery siostry Mohylanki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 553

91. Aleksander Ogiński . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 569

92–94. Judyccy Mikołaj Władysław, Stanisław Michał i Aleksander . . . . . 575

95. Krzysztof Żegocki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 589

96. Joachim Jerlicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 595

97. Wojciech Wijuk Kojałowicz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 603

98. Stanisław Kazimierz Bieniewski . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 611

99. Jan Kazimierz Denhoff . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 621

100. Anna Zbąska ze Stanisławskich . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 627

Indeks osób . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 637

Spis ilustracji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 665