Słodka śmierć - ebook

WSPOMNIENIE

„Aftenposten”

Martin Egge

_W czwartek 6 stycznia odbyło się w kaplicy Krematorium Wschodniego pożegnanie Martina Eggego, szefa Centrali Policji Ktyminalnej. Mieszkańców całego kraju i pracowników policji zaszokowała wiadomość, że 28 grudnia tuż przed północą Martin Egge został znaleziony ciężko ranny na terenie przemysłowym w Bryn. Przewieziono go do szpitala Aker, gdzie zmarł następnego dnia. Miał zaledwie 55 lat._

_Martin Egge cieszył się szacunkiem jako kierownik Centrali Policji Kryminalnej. W 1980 roku skończył z wynikiem celującym szkolę policyjną i po kilku latach pracy w sąsiednim okręgu w 1984 roku rozpoczął służbę w Komendzie Stołecznej Policji w Oslo._

_Był także członkiem zarządu Norweskiego Stowarzyszenia Detektywów (NFES). Przez długie lata pracował jako detektyw w wydziale zabójstw, wówczas w strukturach komendy stołecznej. W 2001 roku został powołany do specjalnej grupy śledczej przy Centrali Policji Kryminalnej. W 2005 roku dostał nominację na szefa centrali i w tej roli zaskarbił sobie, szacunek podwładnych dzięki spokojnemu stylowi sprawowania władzy. Stanowisko szefa Centrali Policji Kryminalnej jest formalne i nie wymaga doświadczenia policyjnego, lecz właśnie fakt posiadania przez Eggego takich umiejętności sprawiał, że podchodził do swej pracy z żarem i w pełni rozumiał swoich współpracowników. Cieszył się olbrzymim zaufaniem, był przywódcą zaangażowanym, obowiązkowym, o szerokich horyzontach._

_Dzięki działalności społecznej w Norweskim Stowarzyszeniu Detektywów, które jest gwarantem godności i etyki zawodowej w szeregach pracowników etatowych policji, stał się wzorem wielkiego formatu._

_Należy także wspomnieć, że w młodości Martin Egge zdobył mistrzostwo okręgu w grze w szachy. Odszedł od nas człowiek honoru, duszą i ciałem oddany pracy, prywatnie spokojny i skromny._

_Kaplicę zapełnił tłum pragnących się ostatecznie z Nim pożegnać. Do księgi kondolencyjnej ustawiła się długa kolejka polityków i urzędników wyższego szczebla. Związek Policjantów wystawił poczet sztandarowy, oflagowano także kaplicę. Stawili się policjanci ze wstystkich_ _wydziałów – w gali mundurowej. Przy katafalku wygłoszono liczne mowy. Również minister sprawiedliwości oddał hołd szefowi Centrali Policji Kryminalnej. Pogrzeb Martina Eggego stał się manifestacją siły, ciepła i troski. Martin Egge był wdowcem i nie miał dzieci._

HALVOR LYDERSEN, Szef Centrali Policji Kryminalnej

BIRGER MAAUM, Komendant Policji w Oslo

VIVI GRODE, Szefowa Policyjnej Służby Bezpieczeństwa

Narodowego

JAN JANSEN, Dyrektor Policji

INGEBORG MYKLEBUST, Kierownik Wydziału

Zabójstw Okręgu Policji w Oslo

pracownicy Wydziału Zabójstw Okręgu Policji w OsloTRZY MIESIĄCE WCZEŚNIEJ W PAŹDZIERNIKU

Po mokrych od deszczu kafelkach, którymi była wyłożona podłoga, człapała w rozdeptanych śniegowcach bardzo tęga młoda kobieta. Każdemu krokowi towarzyszył szelest – to jej potężne uda w obszernych spodniach ocierały się o siebie. Nalana i blada twarz kobiety była szarawa na tle puchowego płaszcza w kolorze musztardy.

Szczęk porcelany i szum rozmów, a do tego woń kawy i mokrych ubrań... Grubaska ściągnęła zębami rękawiczkę i pospiesznie się rozejrzała, kilkukrotnie prostując i zginając grube palce. Kiedy mrugała, gęste srebrzyste rzęsy przysłaniały zielone oczy.

Dwie starsze panie, jedna we włóczkowym kapelusiku, druga w zawiązanej wokół szyi jedwabnej apaszce, uniosły wzrok i przyglądały się jej bezceremonialnie. Po czym odwróciły oczy, odstawiły filiżanki z kawą i pochyliły się ku sobie.

Na tłustych policzkach kobiety rozlał się rumieniec. Wiedziała, że to ona – jej wygląd i nadwaga – stanowi temat rozmowy.

Przy kontuarze z przeszkloną witryną odgarnęła z czoła przetłuszczone, sięgające ramion włosy i przyjrzała się szeregom ciastek oraz ułożonym w piramidy czekoladom. W szybie zauważyła swoje odbicie.

Popatrzyła na kelnerkę uprzątającą stolik przy oknie. Jak bardzo chciała kupić sobie kawę z trzema albo czterema ciastkami i usiąść przy zwolnionym stoliku! Nie zniosłaby jednak spojrzeń innych gości. Byłoby łatwiej, choć i tak niemal skandalicznie, gdyby kupiła tylko jedno małe ciasteczko. Lepiej zje swój zakup jak zwykle: prosto z torebki w drodze do domu, jeśli tylko uda się jej utrzymać równowagę na śliskim chodniku.

Nadeszła jej kolej. Najpierw wskazała palcem zielonkawe ciastko kokosowe z posiekanymi orzechami włoskimi, po czym podniosła w górę dwa palce, co miało oznaczać chęć na dwie babeczki z nadzieniem morelowym posypane cukrem pudrem. Spięta wpatrywała się w nieistniejącą plamę na ścianie tuż nad ramieniem ekspedientki wkładającej ciastka do torebki. Właśnie chwytała ona ostatnie metalowymi szczypcami, kiedy ciastko się wyślizgnęło, a szczypce, złapawszy tylko powietrze, klasnęły cicho. Ciastko jakby w zwolnionym tempie upadło na niską półkę w witrynie, odbiło się od niej, wylądowało na podłodze i potoczyło, gubiąc pudrową posypkę. I wtedy wszystko się jej przypomniało. Cukrowy pył wywołał na moment wspomnienie innego pyłu, które zaraz zniknęło razem z echem jej własnego dziecinnego głosiku i błyskawicznie migającymi scenami. _Biegnie boso najszybciej, jak może._ _Opada na kolana obok niego. Czuje ból, kiedy kolana uderzają o podłogę. On leży na pleckach, sine usteczka ma półotwarte. Jego ciężar w jej ramionach. Dziecięca główka kiwa się na boki. Rączki zwisają bezwładnie. Jakby już nie żył. Biegnie z ciężkim niemowlakiem do swojego pokoju. Odsuwa narzutę. Kładzie go na łóżku. Poprawia poduszkę pod główką i podnosi marszczony kaftanik, by posłuchać, czy bije serce._

Cisza. Na szybie okiennej przy szprosach mróz namalował kwiatowy wzór. Zgromadzili się przy niej wszyscy – Mayla, ojciec i wujek Hans. Matki nie było. Ojciec płakał. Chciała powiedzieć: Popatrz, tato, ożył. Niedługo nauczy się chodzić. Jednak twarzyczka nie promieniała już jak słońce, a malutkie paluszki z bezbarwnymi paznokietkami zastygły w bezruchu.

Dzień później matka schowała jego rzeczy: kaftaniki i koszulki, pieluszki i myjki zniknęły z półek w szafie wrzucone do kartonowych pudeł. Drewniane łóżeczko z prętów wyniesiono na podwórko. Stało tam długo wypełniane śniegiem niczym brudną pierzynką upstrzoną wzorem osadu ze spalin, aż słońce zamieniło ją w wodę, która spłynęła strumykiem do pobliskiego otworu kanalizacyjnego.był 28 grudnia, godzina dwunasta czterdzieści . Martin Egge szybkim krokiem zbliżał się do swojego audi zaparkowanego pod murem osłoniętym sosenkami. Lodowate podmuchy lekko wichrzyły mu siwe włosy. Suchy śnieg sunął po ziemi i odkładał się wzdłuż fundamentów budynku centrali. Stalowe futryny podłużnych okien pokrywał szron. Gmach był obszerny, pracowało w nim pięćset osób, lecz dziś przyszły tylko nieliczne.

Egge wsiadł do samochodu, wycofał go powoli, odchylił głowę na oparcie i obrzucił wzrokiem mur, po czym wyjechał na szosę. W czasie jazdy analizował nieprzyjemne uczucie niepokoju, które go ogarnęło. Zrobiło mu się zimno, toteż podkręcił ogrzewanie. Twarz owionęło mu powietrze z wentylatora.

Kari Helene, dwudziestoczteroletnia córka jednego z jego tak zwanych najlepszych przyjaciół, przysłała mu właśnie SMS: _Muszę z Tobą pomówić. Opowiem Ci najgorsze._ Nareszcie, pomyślał. Od dawna próbowała mu coś powiedzieć. Co wiedziała? Oddzwonił do niej, zaproponował, że przyjedzie, ale śmiertelnie się wtedy przeraziła. Wyszeptała, że matka jest w domu i że ojciec nie powinien się o niczym dowiedzieć. Prosił, żeby mu zdradziła, o co chodzi, lecz odpowiedziała tylko bezbarwnym głosem: _Pamiętasz Gustavka..._ i zamilkła.

Zląkł się, że zmieni zdanie, więc rzucił propozycję spotkania następnego dnia o dwunastej w Pascalu, gdzie zwykle kupowała ciastka. Zgodziła się.

Wszystko zaczęło się kilka miesięcy temu, w początkach października. Pewnego dnia zobaczył ją przez okno korytarza na piątym piętrze, skąd rozciągał się widok na liczne zakłady przemysłowe i sieć dróg. Stała na parkingu w tym swoim musztardowym płaszczu. Słońce kładło się zimnymi pasmami na asfalcie, jesienny wiatr rozwiewał opadłe liście. Zauważył, że roztyła się jeszcze bardziej. Zjechał windą na dół. Wcisnęła mu w rękę jakiś papier, rodzaj pokwitowania wydanego przy zakupie nieruchomości, którą jej ojciec najwyraźniej miał na Majorce. Wyjąkała przy tym: _Chodzi o tatę. I jeszcze o coś. Wujek Hans, coś mi się nagle przypomniało._

Wydusiła to z siebie tak cicho, że ledwie usłyszał, zasznurowała usta, odwróciła się i poszła.

Nie warto było na nią naciskać. Ludzie po ciężkiej traumie mogli nagle przypomnieć sobie coś, co się zdarzyło naprawdę, ale istniała też kategoria fałszywych wspomnień. Kari Helene na pewno nie zaliczała się do osób stabilnych psychicznie... Poza tym wszystko wydarzyło się bardzo dawno temu.

Martin Egge wjechał w tunel pod Ekebergiem. Ciepłe powietrze ogrzewało mu dłonie. Odczuwał fizyczny ból w klatce piersiowej na myśl o Hansie, który siedział w więzieniu Ila za przestępstwa gospodarcze i handel narkotykami. Zostało mu jeszcze pięć lat. Takich przyjaciół szef policji kryminalnej absolutńie nie powinien mieć, toteż Egge zerwał z nim wszelkie kontakty.

Przejeżdżając koło opery, zadzwonił do Irmelin Quist, sekretarki „do wszystkiego” w komendzie na Grønlandzie.

– Martin Egge z tej strony. Prosiłbym panią o pobranie z archiwum teczki Gustava Bielera. To dziesięciomiesięczne dziecko, zmarłe ósmego listopada tysiąc dziewięćset dziewięćdziesiątego czwartego roku. Czy mogłaby pani to zrobić?

– Tak – odparła krótko.

– Będę na komendzie za dziesięć minut – poinformował i rozłączył się.

– Dzieci czasami po prostu umierają – wymruczał pod nosem, hamując za samochodem, który jechał przed nim. Tylko dlaczego Kari Helene powiedziała: _Pamiętasz Gustavka?_

Tamten zimowy dzień przypominał dzisiejszy, był mglisty mimo mrozu i padającego śniegu. Nie przeprowadzono dochodzenia, poprzestano na stwierdzeniu nagłej śmierci łóżeczkowej. Jako śledczy bywał w gorszych sytuacjach, choć fakt, że znał rodziców dziecka, czynił tę sytuację specyficzną. Martwy chłopczyk leżał na łóżku, jego ośmioletnia siostra niemal całkowicie zakrywała go swoim ciałem. Obok stali jako świadkowie skamieniały ojciec i szlochająca dziewczyna _au-pair._

To on zasugerował, że dziecko nie potrzebuje sekcji. Na tej podstawie lekarz orzekł, że za tą śmiercią nie kryje się przestępstwo, że to przypadek nagłej śmierci łóżeczkowej.

Minęło szesnaście lat. To czysty absurd, żeby teraz odgrzebywać sprawę. Miął świadomość, że powinien się trzymać od tego z daleka.

Zmniejszył nieco nawiew. Poczuł sztywność w stawach wywołaną odgarnianiem śniegu u Jorunn kilka godzin wcześniej. Odnowił ten kontakt, bo chciał ją namówić, by coś powiedziała. Może wie o tym wszystkim więcej? Nawet spędził z nią i jej rodziną wigilię. Kiedy nagle pojawił się u nich cudzoziemiec o nazwisku Arif po kod dostępu, Egge uświadomił sobie, że jego podejrzenia mogą się sprawdzić.

Martin Egge zjechał do podziemnego garażu komendy stołecznej. Z ulgą stwierdził, że nie ma tam białej furgonetki Marian. Zaparkował i spojrzał na zegarek. W windzie nacisnął guzik z napisem „parter”. Znalazł się w recepcji. Z powodu okresu międzyświątecznego okienka odbioru paszportów były nieczynne. Poczekał chwilę, żeby Irmelin miała dodatkowe pięć minut na znalezienie teczki. W tym czasie obserwował kilku mężczyzn rozmawiających z recepcjonistą. Wyglądali, jakby pochodzili z Europy Wschodniej.

Myślami był przy Arifie. Według raportu sekcji przestępczości zorganizowanej w dyrekcji policji rosłą liczba przestępstw popełnianych przez obywateli innych państw. Zdarzało się coraz więcej kradzieży w punktach odbioru surowców wtórnych, poważnych włamań do sklepów ze sprzętem elektrycznym, telefonicznym, fotograficznym oraz do marketów budowlanych. Obcokrajowcy byli często zamieszani w oszustwa karciane. Norwegia stała się rajem dla zagranicznych kryminalistów, pomyślał i wszedł ponownie do windy.

Opuszczając ją na wyludnionym piątym piętrze, poprawił krawat.

Miał świadomość, że istnieją jakieś punkty styczne, niemniej przypominały one raczej kostki domina, przewracające się jedna po drugiej w różnych miejscach i w długich odstępach czasu. Skomplikowana sprawa. Kilka tygodni temu wspomniał szefowej Policyjnej Służby Bezpieczeństwa Narodowego, że czuje się zagrożony. Miało to związek z jego kontaktem z polską ambasadą w sprawie informacji o mecenasie Marku Sitku, który był obrońcą Hansa, a oprócz tego prowadził kilka podejrzanych spraw sądowych w Norwegii w imieniu obywateli z Europy Wschodniej. Zaraz potem zadzwonił do niego ktoś z zastrzeżonego numeru i bezbłędną norweszczyzną poprosił go, żeby trzymał się zakresu swoich obowiązków służbowych. _Panu jako szefowi policji kryminalnej nie wolno chyba prowadzić prywatnych śledztw._ Ten ktoś miał absolutną rację, ale Egge nie potrafił przestać. Zwłaszcza teraz, kiedy Kari Helene zasugerowała coś, co pozwalało mu sądzić, że między kilkoma różnymi sprawami istnieje związek. Tragiczna historia, którą zapoczątkowała śmierć niemowlęcia i która chyba nie dobiegła końca.

Skąd pochodzi ten Arif? Kryminaliści bez peselu działali na wszystkich frontach: w narkotykach, przestępstwach gospodarczych i handlu ludźmi. Z powodu tych wszystkich nowych zadań nakładanych przez najwyższe władze policja kryminalna miała niedobory kadrowe i nie mogła panować nad sytuacją. Żeby wyprzedzić przestępczość zorganizowaną, potrzebowała inwestycji w informatykę wycenionych na miliard koron.

Dziś albo jutro ma przyjść faks od Corony. Kiedy go dostanie, będzie mógł dalsze prowadzenie śledztwa przekazać właściwym organom. Musi postępować jak profesjonalista. Corona to oczywiście tylko pseudonim, informator, który nigdy nie zdradzi swojej prawdziwej tożsamości. I tak nie ma ona żadnego znaczenia.

*

Irmelin podała mu teczkę.

– Proszę bardzo, Tyle było w archiwum. Rozumiem, że nie wyniesie pan tego z budynku?

Egge rozpiął płaszcz i przyjrzał się apodyktycznej sekretarce. Krótkie śnieżnobiałe włosy, oczy koloru lodu. Dokumenty w czerwonych, niebieskich i czarnych plastikowych teczkach i segregatorach ustawione szeregiem na półkach pod ścianą. Uśmiechnął się, kwitując pobranie wypożyczonego materiału.

– Dostanie ją pani jutro rano. Zdaje mi się, że dziś cisza w wydziale. Życzę w dalszym ciągu wesołych świąt.

Odwrócił się i wyszedł. Idąc do windy, mijał puste biura za przeszklonymi ścianami.marian dahle poślizgnęła się, lecz odzyskała równowagę. Już dawno nie trenowała. Ostry wiatr smagał jej zimne policzki. Jego podmuch zmarszczył szarą powierzchnię wody, po której tu i tam pływały kawałki kry. Przy brzegu lód utworzył delikatną koronkę. Biegła przed siebie wzdłuż kamienistej plaży w Huk. Przed nią myszkowała i węszyła wśród kamieni ciemnobrązowa bokserka Birka.

Marian wróciła myślami do Martina, policjanta, który uratował ją tamtej straszliwej nocy, kiedy przybrana matka próbowała ją, szesnastolatkę, pchnąć nożem. Potem został jej prawnym opiekunem – na długo przed objęciem funkcji szefa policji kryminalnej.

Byli tak do siebie podobni, ona i Martin. Obojgu odpowiadała samotność, choć on lubił ludzi chyba troszkę bardziej niż ona. Miał kilkoro przyjaciół, choć nigdy o nich nie rozmawiał. Odmówiła, gdy zaprosił ją do siebie na wigilię. Została z Birką w mieszkaniu na Hesselberggata. Próbowała upiec tradycyjne żeberka, ale jej się to nie udało. Skończyła z dwoma mielonymi kotletami, ziemniakami z sosem i kiszoną kapustą. I z czerwonym winem. Miała dyżur pod telefonem, ale nie pojawił się żaden meldunek o morderstwie.

Dostała tylko dwa prezenty pod choinkę, oba od niego: drogi, elegancki dres do joggingu i książkę Østliego _Policjanci i złodzieje._ Ona dała mu dwa błękitne ciężarki. Gdy go wczoraj odwiedziła w domu na Solveien, od razu zauważyła, że leżą na jego ulubionym fotelu. Jak zwykle rozmawiali o pracy i ogólnie o zawodzie policjanta, o zdecydowanie męskim i nacechowanym współzawodnictwem wiecznym polowaniu na wyniki. Martin śmiał się serdecznie, gdy mu opowiedziała o koleżance z wydziału prewencji, w którym pracowała przed przeniesieniem do wydziału Isaksena. Ta koleżanka złożyła skargę na kolegę, który rzucił pod jej adresem niewybredną uwagę. Coś takiego należało ignorować, jeśli się chciało przeżyć w tym zawodzie.

Pracowała w wydziale zabójstw na Grønlandzie, Martin – na Bryn. Policja kryminalna miała w sprawach poważnych przestępstw pomagać zwykłej nie tylko w Oslo, lecz także w całym kraju. Kiedyś wspierali poszczególne okręgi taktycznie i technicznie przede wszystkim w przypadku zabójstw. Teraz mieli coraz więcej innej roboty, zwłaszcza z powodu zagranicznej przestępczości zorganizowanej. Działalność wywiadowcza stawała się powoli dużą częścią ich codzienności. Martin mówił o tym jak maniak. Poza tym robił wrażenie zestresowanego.

Na jakiejś podstawie wyobraziła sobie, że chciał jej coś przekazać, jednak nie powiedział, nic. Mało brakowało, a zdradziłaby mu, że podczas wcześniejszych śledztw pobierała teczki od Irmelin i oglądała ich zawartość w domu. To było surowo zabronione. W teczkach znajdowały się oryginały dokumentów związanych ze sprawą. Zachowała także srebrne serduszko otrzymane od pewnego samobójcy. A kiedyś przymierzyła sukienkę, która była materiałem dowodowym i należała do młodej kobiety, zgwałconej i zabitej wiele lat wcześniej. Sukienka była poplamiona krwią i spermą, rozerwana z jednej strony. Nieoczekiwanie pojawił się wtedy Cato i niemal przyłapał Marian na gorącym uczynku.

Kiedy odjeżdżała z Solveien, żołądek skręcał się jej ze zdenerwowania. Po powrocie do domu zaczęła z furią sprzątać salon, wyszorowała podłogę, wyrzuciła dwa uschłe kwiatki w doniczkach i przetarła płynem antyelektrostatycznym ekran telewizora.

Na szczęście w sylwestra pracuje. Martin jej jeszcze nie zaprosił. Trochę to dziwne, bo zawsze ją zapraszał, a ona zawsze dziękowała i odmawiała.

Przed sobą na cienkiej warstwie śniegu widziała zygzak psich śladów. Pochyliła się i podniosła wyrzucone na brzeg szare drewienko.

– Birka! – zawołała, a para z jej ust natychmiast zamieniła się w szron.

Rzuciła drewienko, pies pognał za nim i po chwili wrócił, dumnie dzierżąc je w pysku. Marian rzuciła jeszcze raz.

Jej szef, Cato Isaksen, obdarował ją ostatnio butelką wina. Ucieszyła się, bo wiedziała, że chłopaki z zespołu początkowo nabijali się z niej i nazywali ją hormonalną bombą przedmenstruacyjną. Pracowała dla Cato od siedmiu miesięcy i strategia odpłacania pięknym za nadobne definitywnie się powiodła. Uśmiechnęła się przelotnie na wspomnienie reakcji Cato i Rogera, gdy przy jakiejś okazji nazwała ich babami. Była twarda, a jednak wciąż jeszcze zdarzało się jej pobiec do toalety, zamknąć w kabinie, skulić na klapie od sedesu i próbować się pozbierać. Myła potem twarz zimną wodą, poprawiała mundur i wracała do pokoju, który dzieliła z Randi Johansen.

Spojrzała na morze. Nawet ono nie stworzy prawdziwej bariery. Nigdy się nie wyzwoli, chociaż zerwała wszelki kontakt z adopcyjnymi rodzicami. Minęło osiemnaście lat.

Nienawidziła świąt. Najgorsze były święto narodowe 17 maja, Wigilia i sylwester. Rok w rok 1 stycznia czuła jednakową ulgę. Bolała ją myśl, jak żyją _wszyscy inni._ Z jednej strony ci _inni,_ z drugiej _ona,_ Martin i jej adopcyjni rodzice. Kiedyś jej przybrana matka upiła się do nieprzytomności. Paliła w łóżku papierosa i spowodowała pożar. Marian miała wtedy dziewięć lat. Obudził ją krzyk ojca, który siłował się z matką i próbował wyciągnąć ją z łóżka. Płomienie były coraz większe. Matka zawsze szydziła z ojca, nazywała go głupkiem, co go niezmiennie denerwowało. Mimo to uratował ją. Ugasił pożar. Już po wszystkim załamał się i upadł na podłogę. Pełen pogardy dla samego siebie wyciągnął rękę do Marian, ale ona nie podała mu swojej. Nie chciała się zarazić. Natomiast matka, kiedy oprzytomniała na balkonie, zawołała: I co to pomoże?!

Nic w niczym nie pomoże, ale Marian nauczyła się wyczuwać katastrofy. Odbierała sygnały dla większości ludzi niedostępne. Dlatego w dwóch dużych śledztwach, które dotąd prowadziła razem z Cato, wyprzedzała zabójców lub deptała im po piętach. Potrafiła wyczuwać myśli i kłamstwa morderców, stawiała się w ich sytuacji, po prostu analizując, jak by się sama zachowała.greta bieler siedziała w salonie townhouse ’u na Inkognitogata i zerkała na zamknięte drzwi sypialni. Drzwi było tu troje – jedne prowadziły do przestronnej kuchni, drugie – do małej biblioteki, ostatnie – do pokoju córki.

Przeniosła wzrok na własne odbicie w ekranie telewizora i wzburzyła blond fryzurę. Loczki trwałej powoli traciły skręt. Musi się zebrać w sobie i podtrzymać wrażenie bycia wypielęgnowaną. Mięśnie ramion zwiotczały, wypukły brzuch sprawiał, że spódnica źle się układała. Przyjrzała się swojej jasnej cerze. Oczy miała ładne, dziwnego zielonego koloru, który zmieniał się w zależności od oświetlenia. Jej uroda nie rzucała się w oczy. Zbyt szeroka twarz nie zasługiwała na to, by ją nazwać doskonałą. No i pierwsza młodość minęła... Jednak usta były idealne, a zęby równe, choć nieco za duże.

Wzdrygnęła się. Szybko wstała, kiedy drzwi nagle się otworzyły. Na progu stanęła jej córka w olbrzymiej różowej podomce i na chwilę wypełniła sobą całą futrynę. Obrzuciła matkę chłodnym spojrzeniem, po czym weszła do salonu, ciężko stawiając bose Stopy.

– Czemu śpisz w środku dnia?

Wystarczyłoby muśnięcie tuszem, a zmiana byłaby wyraźna, pomyślała Greta Bieler o jasnych rzęsach córki sunącej teraz po perskim dywanie. Za oknem świeciło słońce, więc jej cień padł na ścianę. Przypominała postać z kreskówki.

Zatrzymała się i powoli odwróciła do matki, rozpychając kieszenie podomki wielkimi dłońmi.

– Chyba nie musisz dziś iść do Pascala, kochanie?

Pytanie zabrzmiało raczej jak polecenie.

Poczucie beznadziei przydusiło Gretę Bieler tak, jakby ją ktoś ciasno owinął kocem. Szybko opuściła wzrok na starannie polakicrowanc paznokcie.

– Gustavek nie umarł... w łóżeczku. Leżał... na podłodze.

Wpatrywała się zdumiona w córkę.

– Kari Helene!

– Kilka tygodni temu... przypomniałam sobie... wszystko, mamo.

Greta Bieler uśmiechnęła się lekko.

– Patrz, mówisz do mnie, a ja ciebie nie rozumiem.

– Mam się spotkać... jutro z Martinem... w Pascalu.

– Co takiego masz? Po co? – Greta przełknęła ślinę i skrzyżowała ręce na piersiach. – Wyobraźnia płata ci figle, kochanie. Nie myśl już o tym, co się wydarzyło. Minęło tyle czasu.

– Wujek Hans... tu był. Tata... ma dom na Majorce. Nie zarabiasz tyle.

– Nie, nie zarabiam na sklepie. – Opuściła ręce. – Kochanie, Gustavek umarł. Nie ma znaczenia, czy w łóżeczku, czy na podłodze. Hansa tu oczywiście nie było.

– Czy ten sklep... to... przykrywka, mamo?

– Co masz na myśli? To po prostu sposób na zabicie czasu, kochanie.

Mów spokojnie, napominała samą siebie. Ostre słowa tylko pogorszą sytuację. Przez te wszystkie lata starali się chronić Kari Helene, która cierpiała na poważne huśtawki nastroju. Potrafiła być agresywna i nie do opanowania.

– To nie była... moja wina, mamo. Wujek Hans tu był.

– Nikt nigdy nie twierdził, że to twoja wina.

– Nieprawda, tata tak powiedział. A wujek Hans tu był, mamo. Możesz spytać Mayli. Co się stało... z wujkiem Hansem?

– Dobrze wiesz, kochanie, że Mayla wyjechała stąd szesnaście lat temu. Powiem ci, co się stało z wujkiem Hansem, ale to nie ma nic wspólnego z Gustavkiem. Wujek siedzi w więzieniu.

– Na dywanie był rozsypany proszek. To ja... podniosłam...

Greta wpatrzyła się w córkę. Dobrze wiedziała, że Kari Helene mówi prawdę. Przełknęła ślinę, zwiesiła głowę i znów skrzyżowała ramiona. Gdzieś w mózgu przez cały czas kryła świadomość tego faktu. Zacisnęła powieki, żeby pozbyć się obrazu syna.

– Nie rozmawiaj o tym z Martinem, Kari Helene, nigdy. Nie mamy z nim już zresztą kontaktu.

Kari Helene odwróciła się i poczłapała do łazienki.

Greta podeszła do okna. Położyła zlodowaciałą dłoń na udzie, czując niekontrolowane drżenie mięśni. Wyjrzała na podwórze, które użytkowali wspólnie z sąsiednią kamienicą. Townhouse dobudowano jako skrzydło do jednej ze ścian budynku. Miał własny ogród oddzielony płotkiem z ukośnych sztachet i gęstym żywopłotem z bezlistnego teraz głogu, poprzetykanym oszronionymi łodygami bluszczu. Pożółkłą trawę pokrywała cienka warstwa lodu i gdzieniegdzie płaty zmarzłego śniegu. Przy pokrywie studzienki czerniał krąg asfaltu i kamieni brukowych.

Nie było jej, gdy to się stało. Wróciła wtedy, gdy karetka wyjeżdżała z bramy. Zajrzała do środka przez kółko w pokrytej szronem bocznej szybie i zobaczyła, że mężczyzna w białym fartuchu trzyma jej synka. Krzyczała i biła pięściami w drzwi, póki się nie otworzyły. Wczołgała się do karetki, podniosła się, porwała dziecko w ramiona i odepchnęła lekarza. Potem opadła na siedzenie i przytuliła Gustavka. Wargami dotknęła jego zimnego czółka. Był sztywny i siny jak lalka zrobiona z nieznanego jej materiału. W szpitalu musieli jej siłą go odebrać. Nic więcej nie pamiętała, tylko tyle, że gdy wróciła do domu, dziewczyny do dziecka nie było. John Gustav ją odesłał. Dopiero późną nocą, kiedy córka wreszcie zasnęła po sześciu godzinach nieprzerwanego płaczu, mąż opowiedział jej ze szlochem, że Kari Helene udusiła Gustavka poduszką z kanapy.w przedsionku unosił się silny zapach drewna boazerii . Poczuł też śladową woń pleśni. Zmysłowe tropy dawnych wspomnień. Martin Egge wszedł do kuchni, cisnął płaszcz na krzesło. Zabrał teczkę do pokoju i położył na sekretarzyku zawalonym zaległymi papierami.

Myjąc ręce w łazience, przyglądał się swojemu odbiciu w lustrze upstrzonym kropkami pasty do zębów. Wciąż czuł nieprzyjemne napięcie. _Muszę z Tobą pomówić. Opowiem Ci najgorsze._ Wytarł ręce i wrócił do pokoju.

Ubrana przez niego choinka stała krzywo. Meble i dywany wyglądały na zniszczone. Pomieszczenia emanowały jakimś smutkiem. Rzucił okiem przez duże okno w pokoju na basen do połowy wypełniony śniegiem. Od śmierci Mant niczego nie zmieniał, lecz na wiosnę wyrzuci kilka staroci.

Byli paczką – Hans, John Gustav, Finn i on. Ustatkowali się z Marit jako pierwsi. John Gustav ożenił się kilka lat później, rok po nim przyszła kolej na Hansa i Jorunn. Finn pozostał kawalerem. Tylko John Gustav i Greta doczekali się dzieci. Najpierw przyszła na świat Kari Helene, siedem lat po niej Gustavek. Miałby teraz szesnaście.

Założył okulary i usiadł na sosnowym krześle. Stuknął kolanami o szuflady sekretarzyka, więc obrócił się bokiem. Z brązowej koperty wyciągnął akt zgonu. Były tam dwie kartki. Na jednej naklejono nekrolog dziecka. Przebiegł wzrokiem drugą z opisem wydarzenia. Napisano tam, że siostra znalazła martwego brata leżącego na brzuchu w łóżeczku w sypialni rodziców. Podniosła go i zabrała do swojego pokoju. Lekarz ze szpitalnej izby przyjęć nie Stwierdził niczego podejrzanego, jedynie SIDS – wywołane brakiem tlenu uduszenie, anoksję, inaczej śmierć łóżeczkową. Nowsze badania wskazują, że należy unikać układania dziecka do snu na brzuchu.

Martin Egge miarowo stukał palcami w sosnowy blat. W głębi duszy słyszał głos Kari Helene. _Chodzi o tatę. I jeszcze o coś. Wujek Hans, coś mi się nagle przypomniało. Pamiętasz Gustavka..._

Gustavek był ślicznym chłopczykiem. Martin podniósł się i przysunął krzesło do sekretarzyka. Ilekroć przejeżdżał koło placu zabaw przy szkole, myślał o dzieciach, których nie było mu dane mieć.

Wsunął akt zgonu i kartkę z nekrologiem do teczki i odłożył ją na stertę papierów.

W kuchni nastawił ekspres do kawy i wyjął z szafki paczkę chrupkiego chleba. Wyciągnął jedną kromkę, posmarował grubo masłem. Zabrał filiżankę z kawą i talerzyk z chlebem do pokoju. Przesunął dwie figury na szachownicy rozstawionej na ławie. Na fotelu leżały ciężarki od Marian. Typowe dla niej. Zawsze chodziło o to, żeby być silnym, coraz silniejszym. Ulżyło mu, kiedy odmówiła spędzenia z nim Wigilii. Mógł spokojnie przyjąć zaproszenie Jorunn.

Był tchórzem. Nie odważył się powiedzieć Marian, że ma pod opieką jeszcze dwoje innych „dzieci zbrodni” – Kari Helene i Juhę. Kari Helene miała rodziców, natomiast Juha jak zwykle spędził Wigilię w dobroczynnej placówce ewangelickiej. Marian była nieprzewidywalna i dziwna, ale przede wszystkim wrażliwa. Na tym polegała zresztą jej siła. Był dumny jak paw, kiedy poszła w jego ślady i została policjantką.

Jadł szybko, popijając kawą. Zerknął na zegarek. Czternasta trzynaście. Musi wracać do biura. Miał przyjść faks od tego Corony. Wychodził, gdy zadzwonił telefon.

*

O czternastej trzydzieści podczas narady z kierownikiem budowy kolejnej szkoły starszy radca John Gustav Bieler odebrał w firmie Undervisningsbygg histeryczny telefon od żony. Usłyszawszy jej falset, zerwał się z krzesła, odwrócił plecami do kontrahenta i na moment zamknął oczy. Potem otworzył je i wbił wzrok w ścianę.

– Kari Helene mówi, że przypomniała sobie, co się wydarzyło, kiedy umarł Gustavek.

Nie odezwał się.

– Mówi, że był tam wtedy Hans, a Gustavek leżał na podłodze. I że na podłodze był rozsypany biały proszek.

Przyglądał się abstrakcyjnemu biało-zielonemu obrazowi, myśląc, że to niemożliwe. Nie teraz, po szesnastu latach. Na okazałym biurku w czerwonej plastikowej doniczce stała gwiazda betlejemska. Obok – popielniczka ze skórką klementynki i plik gazet. Oczywiście, zawsze był świadom tego, że sprawy mogą wyjść na jaw, niemniej miał nadzieję, że tak się nie stanie. W każdym razie nie teraz, kiedy miał dalekosiężne plany zredukowania działalności.

Rzucił okiem na fotografię na ścianie: on i minister gospodarki ściskający sobie dłonie. Ciężko pracował, traktował wszystkich z pozoru sprawiedliwie. Zachęcał klientów do telefonowania na prywatny numer, spotykał się z nimi w ważnych sprawach także w dni świąteczne, jeżeli zaszła taka potrzeba. Znał wszystkich – na budowach, w biurach i ratuszach. Był bliskim przyjacielem szefa policji kryminalnej, miał dostęp do wyższych kręgów politycznych. Nie zawsze wystawiał klientom rachunki za realne godziny pracy, niektórym w ogóle ich nie wystawiał. Pracował także społecznie. W Rotary Club wyrobił sobie wizerunek pomagającego bitym kobietom, poniewieranym dzieciom, nastolatkom na gigancie, oskarżonym bez środków, bezdomnym, ubiegającym się o azyl i ekologom aktywistom. Gdyby to, co się wówczas stało, wyszło na jaw, jego renoma i przyszłość wielu ludzi rozpadłyby się w pył.

Odwrócił się z wymuszonym uśmiechem do kontrahenta, a tymczasem Greta łkała w słuchawkę i szalała. Wyrzucała z siebie bez ładu i składu, że zadzwoniła do Jorunn i spytała, czy to prawda, że Hans był przy śmierci Gustavka.

– Oczywiście, że go nie było.

– A ten proszek?

– Na miłość boską, Greto, o czym ty mówisz? Naprawdę nie mogę teraz rozmawiać.

Zbliżył się do okna i zobaczył w szybie blade odbicie własnej twarzy: głęboka zmarszczka na czole, cień na policzku, bujna czupryna. Otyłość zmieniła Kari Helene ze słodkiego dziewczątka w człapiącą groteskowo górę tłuszczu. To straszne tak źle oceniać własne dziecko.

– Jutro ma się spotkać z Martinem w Pascalu.

Potarł nerwowo poły drogiej marynarki i podszedł do drzwi. Zażenowany kontrahent odwrócił wzrok. Już na korytarzu John Gustav powiedział:

– Będę w domu około szóstej. Wtedy o tym porozmawiamy dobrze?

Jego głos odbił się echem od ścian.

– Wrócę do domu, usiądziemy spokojnie we trójkę i porozmawiamy. Wszystko się ułoży.

– Przecież wiesz, że to nieprawda.

Usłyszał zmianę w jej głosie, jakby przeszła na drugą stronę.

Kiedy wreszcie udało mu się zakończyć rozmowę, znieruchomiał i przez moment pustym wzrokiem patrzył przed siebie. Przerażająco wyraźnie zobaczył ośmioletnią Kari Helene klękającą na dywanie. Jak na zwolnionej taśmie przesunęły się mu przed oczami różowe kwiatki na nocnej koszulce, pochylona jasna główka, nagie ramiona z delikatnymi łopatkami, lekki puszek na karku i zwisający warkocz podobny do grubej liny.martin egge otulił się szczelniej płaszczem , czując, jak zimno kąsa mu łydki. Faks od Corony nie przyszedł. Uniósł dłonie do ust, by ogrzać je oddechem. Wszędzie panowały smoliste ciemności, tylko nad niską szopą z falistej blachy widać było połyskliwą poświatę wokół latarni na węźle drogowym. Zerknął na zegarek. Dziewiętnasta czterdzieści dwie. Śnieg odgarnięty w wielkie zaspy aż pod ściany hali był prawie czarny od brudu i spalin. Egge doszedł tu pieszo od samego biura. Co za dziwna propozycja, żeby się tutaj spotkać. _Czwarty dzień od Bożego Narodzenia i tak nie mobilizuje do pracy, tylko się dłuży._ Nie zdobył się na uwagę, że ma sporo do zrobienia. Za bardzo przejmował się innymi. Przyzwoitość była męcząca, a i tak czuł się samotny.

Zamknął oczy i ujrzał czerń. Przez tę czerń przewieszono linę. Balansowały na niej trzy osoby: Marian, Kari Helene i Juha. To, co Kari Helene postanowiła mu nazajutrz powiedzieć, mogło mieć duże znaczenie. Oznaki się mnożyły. Od dawna. Mdliło go, gdy o tym wszystkim myślał. Przyjaciele w podejrzanych kręgach. Przyjaciele, których mieć nie powinien. Zakręciło mu się w głowie. Takie to zawikłane i takie proste. Kiedy Kari Helene skontaktowała się z nim w październiku, zaczął kopać. A kiedy w Wigilię pojawił się ten Arif, potwierdziło to tylko podejrzenia, które miał od dawna. Sprawa była szczególnie ważna, skoro minister sprawiedliwości zaprosił go razem z dyrektorem policji Janem Jansenem na naradę trzeciego stycznia. Zadzwonił osobiście i napomknął, że dotyczy to prestiżowego projektu „Biały śnieg”.

Martinowi Eggemu stanął przed oczami minister sprawiedliwości, „króliczek Duracella”, jak go przezywano. Nie tylko dlatego, że mówił szybko i z lekkim przydechem, lecz również z powodu ciągłych obietnic, z których nigdy nic nie wynikało. A przecież za jego kadencji do Wyższej Szkoły Policyjnej przyjęto największą w historii liczbę kandydatów. Poza tym udało się zrealizować sporo innych działań. Minister przeprowadził kosztowną reformę ustawy o badaniach DNA, sprawił, że przyjęto nowy kodeks karny, utworzył wiele nowych miejsc w więzieniach, czym przyczynił się do istotnego zmniejszenia kolejki oczekujących na odbycie kary. Wiatr targał obluzowanym z jednej strony neonem sklepu z akcesoriami samochodowymi. Litery stukały o mur budynku. Nagle Martin poczuł śmiertelne zmęczenie. Skończył niedawno czytać esej kontrowersyjnego autora. Ostatnie zdania brzmiały: _Bo ludzie są tylko jedną spośród form, które świat wciąż od nowa odciska nie tylko w tym, co żyje, lecz także w tym, co nie żyje, zapisane w piasku, w kamieniu i w wodzie. A śmierć, którą zawsze uważałem za najważniejszy wymiar życia, ciemny i kuszący, to nie więcej niż pęknięta i cieknąca rura, łamiąca się na wietrze gałąź czy kurtka, która zsuwa się z wieszaka i opada na ziemię._greta bieler położyła rękę na oparciu siedzenia pasażera, pewnie wycofała samochód, wrzuciła pierwszy bieg i podjechała dwa metry do przodu. Pożyczyła Samochód córki. Kari Helene dostała go w prezencie od ojca, jednak jeszcze nie zdobyła się na zrobienie prawa jazdy. Reflektory odbiły się na moment w lakierze samochodu stojącego _vis-à-vis._ Greta zgasiła silnik, lecz radio grało dalej. Pochyliła się i przez przednią szybę popatrzyła w górę fasady budynku Undervisningsbygg. Na drugim piętrze było ciemno. Cały teren otulała świąteczna cisza. Głos w radiu informował, że temperatura w Tynset wynosi minus dwadzieścia stopni. Zegar na tablicy rozdzielczej wskazywał dziewiętnastą czterdzieści trzy. John Gustav powiedział, że będzie w domu przed szóstą, ale się nie pojawił. Wysłała mu SMS; odpowiedział, że musi wrócić na chwilę do biura i że przyjdzie do domu wieczorem. Od razu do niego zadzwoniła. Wieczór, powiedziała, jest już teraz. Rozłączył się.

Wiedziała, że ma kochankę. Tej nie znała, ale wiedziała o niej. Rozpłakała się, a zaraz potem roześmiała. Gorzko. To, że mąż od niej nie odszedł, zawdzięczała wyłącznie faktowi, że zbyt wiele wiedziała o jego przeszłości. Dziś w ciągu kilku sekund wszystko się odmieniło, bo Kari Helene nagle sobie przypomniała. Biedne dziecko, pomyślała Greta, obgryzając skórkę przy paznokciu.

Musi poważnie porozmawiać z Jorunn. Dawno się nie widziały. Przyjaźń się skończyła wraz z aresztowaniem Hansa. Wszystko zaczęło się od drobiazgów i w kilku małych, zamkniętych kręgach, po prostu dla rozrywki. Potem sprawy poszły w złym kierunku i kiedy zaczęło im się bardzo dobrze powodzić, zrozumiała, że John Gustav posunął się za daleko. Na szczęście skończył z tym na czas. Hans tego nie zrobił i teraz siedzi w Ila z dziewięcioletnim wyrokiem. Spytała Jorunn, czy nie mogłyby się spotkać. Musiała z kimś porozmawiać.

Poprawiła lusterko wsteczne i w świetle latarni ulicznej przyjrzała się swojej twarzy. Głos w radiu obwieszczał, że w Oslo jest tylko jedenaście stopni mrozu.

Wyprostowała się i wierzchem dłoni wytarła nos. Na siedzeniu pasażera leżały klucze do nieczynnego w okresie świątecznym sklepu na Skovveien. Wywiesiła na drzwiach kartkę, że otworzy drugiego stycznia. Sprzedawała używane meble – wyłącznie piękne i drogie, przyciągające klientów z Holmenkollåsen, Vinderen i Ris. Miała też najbardziej znany w okolicy zbiór sztucznej biżuterii, wielkich kolii, pierścionków i kolczyków noszonych przez gwiazdy filmowe w latach pięćdziesiątych. Przed dwoma dniami zdobyła przeszkloną szafkę z dwoma złoconymi uchwytami w kształcie lwich głów. Musi zadzwonić do klientów i powiadomić ich o tej szafce, klientów z kartoteki szukających specjalnych kąsków do umeblowania ich ślicznych domów i mieszkań.

Znów obejrzała swoją twarz w lusterku. Dlaczego tu siedzi i obserwuje siebie? Ile lat ma ta jego kochanka? Krzyknęła cicho i złapała się za głowę. Ułoży się! To wszystko, co potrafił powiedzieć. Zawsze tak mówił. Tym razem się nie ułoży! Zaszlochała, a łzy kapały na kierownicę.wiatr szczypał go w policzki. Martin Egge jeszcze raz spojrzał na zegarek. Dziewiętnasta czterdzieści pięć. Ni stąd, ni zowąd uświadomił sobie, że powinien nalegać na Kari Helene, żeby z nim porozmawiała jeszcze dziś. Jutro może być za późno. Położył na biurku Halvora, swojego najbliższego współpracownika, notatkę z nazwiskiem Arifa i prośbą, by go sprawdził, ale Halvor wyjechał na święta. Egge obszedł szybko naroże hali, gdzie okna oświetlonego sklepu samochodowego rzucały na śnieg jasne czworokąty. Zgrabiałymi od mrozu palcami sięgnął do kieszeni i wyłowił komórkę. Wyślizgnęła mu się z ręki jak węgorz. Schylił się po nią i rękawem otarł ją ze śniegu. Jeżeli Kari Helene nie odbierze, będzie musiał złapać Gretę.

Odszukał numer Kari Helene. W tej samej chwili nadszedł MMS od Jorunn. Uśmiechnął się i odebrał. _Kochany Martinie, pozdrowienia i podziękowania od mamy za odśnieżanie._ Tak brzmiał napis pod zdjęciem. Na tle udekorowanej choinki śliczna, uśmiechnięta Jorunn w czarnej sukience pochylała się nad matką staruszką.

Biedna Jorunn, pomyślał, a przed oczami mignęły mu urywki tłumnych imprez, które urządzali z Marit w domu na Solveien. Pamiętał szampańską atmosferę, gwar głosów, szczęk talerzy w kuchni, gdzie urzędował wynajęty personel. Od sześciu lat, czyli od śmierci Marit, czuł, że dalsze życie jest dla niego jak wyrok.

Z szosy na parking skręcił powoli jakiś samochód. Nareszcie, pomyślał, spoglądając na zegarek. Była dziewiętnasta pięćdziesiąt cztery.

Samochód wjechał w dołek, reflektory zaświeciły Eggemu w twarz i omiotły całą jego postać. W ciemnościach wyglądały jak żółte ślepia.

Wsunął komórkę do kieszeni, zwinął dłonie i zaczął w nie chuchać. Podniósł rękę w geście powitania, po czym przesunął się kilka kroków w prawo.

Od samochodu dzieliło go kilka metrów. Zrobił dwa kroki w lewo i nagle zauważył na tylnym siedzeniu poruszającą się sylwetkę psa. Podniósł rękę jeszcze wyżej, jakby ostrzegając, by kierowca zwolnił. Samochód nie zahamował. Wtedy Egge poczuł w ustach metaliczny smak żółci.nagły błysk reflektorów w lusterku wstecznym Sprawił, że Greta się wyprostowała. Otarła policzki wierzchem dłoni. Zegar na desce rozdzielczej wskazywał dwudziestą zero dziewięć.

Kiedy samochód przejeżdżał obok, stwierdziła, że siedzi w nim John Gustav. Sam. Uliczna latarnia oświetliła na moment jego profil. Na tylnym siedzeniu dostrzegła wówczas jakiś ruch. Samochód skręcił za róg budynku, gdzie był wjazd do podziemnego garażu.

Inne dzieci, które przeżyły traumę, po jakimś czasie z niej wychodziły. Kari Helene przestała mówić. Straciła pamięć. I dobrze. Greta myślała tak na początku. Tylko że potem córka zaczęła jeść. Po prostu jadła. Greta przeczytała w bibliotece o zaburzeniach dysocjacyjnych. Nie pamięta dokładnie wszystkiego, jedynie tyle, że mózg potrafi rozszczepiać rożne odczucia zmysłowe, żeby zapomnieć o trudnych sprawach. Może wydarzenia nie przebiegły tak, jak je opisał John Gustav? _Wiedziała,_ że Kari Helene mówi prawdę. Gustavek nie leżał w swoim łóżeczku. _Na dywanie był rozsypany proszek._

Syn miałby teraz szesnaście lat. Po jego narodzinach Greta poczuła radość tak wielką, że aż bolesną. Tylko że wszystko poszło nie tak. _Wiedziała_ o tym i _nie _ wiedziała; wszystko działo się w taki sposób, bo John Gustav w którymś momencie pokonał niewidzialny mur dzielący dobro od zła. Gra stała się mroczniejsza, twardsza, bardziej niebezpieczna. Było tak, jakby pazerność Johna Gustava rozrosła się, dotykając ich wszystkich i przenikając jego samego. Greta się bała, ale to już nie miało znaczenia. Postanowiła go opuścić i opowiedzieć policji wszystko, co wie. W sumie po latach odczuwała jedynie ulgę.

*

Wyszedł zza rogu. Greta wpatrywała się w człowieka, który przez dwadzieścia sześć lat był jej mężem. Miał metr dziewięćdziesiąt jeden wzrostu. Z tą swoją grzywą jasnych włosów mógł chyba uchodzić za, jak to się mówi, przystojniaka. Wyróżniał go też dobrze rozwinięty intelekt. Jego zdolność empatii była natomiast niewielka. Trzymał w ręku coś, co zwijał, linkę zakończoną z jednej strony błyszczącym zaciskiem. Smycz. Łapczywie palił papierosa. Otworzyła drzwi i wyszła z samochodu, czując nagły przypływ sił. Owinęła się szczelniej futrem. Serce jej waliło. Za Johnem Gustavem w podskokach biegł duży jasnobrązowy pudel. Wytrąciło ją to z równowagi. Kto był właścicielem tego psa?

Pudel obwąchał Skalny ogródek, w którym przy uśpionych krzakach róż wiatr ponawiewał niewielkie pagórki śniegu, i zaczął rozgrzebywać łapami biały puch. John Gustav wyrzucił nagle papierosa i podniósł wzrok. Szarpnęła drzwi.

– Nie musisz wracać do domu! – zawołała.olbrzymią komendę policji w pobliżu więzienia okręgowego i w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła na Grønlandzie zbudowano ze szkła i stali. Cato stał w oknie wpatrzony w białą wieżę kościoła, na której zegar wskazywał dziewiątą trzydzieści. W szybie widział nieostre odbicie swojej twarzy. Był wtorek, czas przerwy świątecznej w szkołach. Następne Boże Narodzenie spędzi z Georgiem. Miał go u siebie na dłużej w co drugie święta, więc tęsknota dokuczała mu coraz bardziej. Georg – teraz już ośmiolatek – był owocem związku z kobietą, którą Cato poznał, gdy na krótko rozstał się z Bente. Dziś wieczorem on, Bente i Georg pójdą na świąteczny film do Sagi. Bente ma przyjechać pociągiem z Asker i spotkać się z nimi na mieście. Już się na to cieszył.

Randi Johansen odgarnęła z czoła jasne włosy i zaczęła rozstawiać filiżanki na stole konferencyjnym. Szefowa wydziału Ingeborg Myklebust – metr osiemdziesiąt bez obcasów, niebieski kostium, zielona jedwabna apaszka wokół szyi – wpadła do pokoju z plikiem papierów pod pachą. Jej włosy, dawniej płomiennorude, prawie zupełnie posiwiały. Rzuciła plik na stół, odsunęła krzesło i usiadła.

– Tym, którzy po świętach wrócili do pracy, gratuluję spokojnego wypoczynku. Mamy dwudziesty dziewiąty grudnia.

Randi potrząsnęła termosem z kawą.

– Co słychać u Rogera? Synek ma już chyba kilka tygodni? – ciągnęła Myklebust.

– Roger zaraz się pojawi – powiedział Cato.

Położył na stole szary segregator, który wziął z biurka, i usiadł koło niej. Był dumny ze swojego nowego biura. Kilka tygodni wcześniej Ingeborg Myklebust przeniosła się piętro wyżej. Cato opuścił swój stary pokój i wprowadził się do odziedziczonego po niej gabinetu. Najwyższy czas, po dziewiętnastu latach pracy w wydziale zabójstw komendy w Oslo.

– Asle też – dodała Randi.

Podała szefowej filiżankę z kawą.

– Przed świętami byłam na naradzie w Ministerstwie Sprawiedliwości – odezwała się rzeczowo Ingeborg Myklebust. – Kierownik sekcji do spraw przestępczości zorganizowanej w dyrekcji policji zażyczył sobie skierowania dwóch lub trzech osób z naszego wydziału do grupy zajmującej się przestępczością wśród obcokrajowców.

– Nie da rady – zaoponował Cato. – Nie mam ludzi do oddania. – Otworzył szary segregator i postukał palcem. – Instrukcja goni regulamin. Niedługo nie będziemy w stanie robić tego, co do nas należy.

– Myślałam, że może Marian i jeszcze ktoś... A tak przy okazji: gdzie ona jest?

– Przyjdzie z Rogerem i Aslem. – Randi nalała kawy do filiżanki Cato.

– Na razie mówimy o kilku godzinach tygodniowo. Rozumiem, że chcesz, żeby Marian w pełni skoncentrowała się na pracy tutaj. Przecież okazała się absolutnie wyjątkowa.

– Bez przesady, Ingeborg. Ona nie jest geniuszem. – Cato odsunął segregator i objął dłońmi gorącą filiżankę.

Marian Dahle, która przedtem pracowała w prewencji, została zatrudniona bez jego akceptacji, kiedy przebywał na zwolnieniu z powodu stresu i przepracowania w związku ze śledztwem w sprawie zabójstwa. Była raczej w porządku, niemniej jej metody wciąż uważał za problematyczne. Wystarczyło, że nie kryła swojej chęci bycia najlepszą.

– Jest bardzo dyspozycyjna – odezwała się Randi. – W odróżnieniu od reszty z nas nie musi się liczyć z rodziną.

– W obu śledztwach, tym z Høvik i tym w sprawie Buberg, dostrzegła szczegóły, które wyście pominęli. Zawdzięczamy jej sporą część sukcesu – uściśliła Ingeborg Myklebust.

Cato się usztywnił.

– To szeroko zakrojone działania zespołu...

Szefowa mu przerwała.

– Według mnie genialne jest to, że dziewczyna potrafi wychwycić sprzeczności w wypowiedziach i zachowaniu tak zwanych normalnych ludzi. Marian ma nosa niczym pies tropiciel. Ma także awers i rewers. Nie sposób powiedzieć o niej jednego, żeby zaraz nie trzeba było dodać czegoś przeciwnego.

– Wiesz przecież, że Marian wywołuje sporo niepokoju – dorzucił Cato.

Otworzyły się drzwi i do gabinetu weszła Marian w dżinsach i czerwonej bluzie z kapturem. Uśmiechnęła się, złożyła wszystkim życzenia dalszego wesołego świętowania, usiadła na stojącym na środku pokoju krześle i zaczęła się bawić komórką.

Ingeborg spojrzała na Cato, obróciła na palcu pierścionek i przeniosła wzrok na Marian rozpartą w pozie znudzonego ucznia. Azjatyckie rysy: wąskie usta, mały nos, wysokie kości policzkowe, sprawiały, że wyglądała jak osiemnastolatka. Szefowa wydziału zawsze odnosiła wrażenie, że w życiu Marian wydarzyło się coś poważnego, co nadal ją prześladuje.

– Marian, jesteś tu od prawie siedmiu miesięcy, jak oceniasz ten okres?

– _Cool._

– Dziewczyno, masz trzydzieści dwa lata, a nie piętnaście. – Myklebust przekartkowała papiery. – Wpłynęła skarga i kazano nam przeprowadzić ankietę na temat atmosfery pracy.

Marian wstała i przyciągnęła krzesło do stołu. Omiotrła wzrokiem Cato i Randi, potem napotkała spojrzenie szefowej wydziału. Położyła ręce na blacie, Nikt jej nie zmusi do dalszych utyskiwań na Cato. Oboje mają to za sobą, chociaż mówił o niej, że się zachowuje jak słoń w składzie porcelany.

Cato oparł się o krzesło i potarł brodę.

– Jaka to skarga?

Ingeborg stuknęła świeżo polakierowanymi paznokciami w ankietę.

To niestety koniec bezpłatnego fragmentu. Zapraszamy do zakupu pełnej wersji książki.