Spór o mesjanizm. Rozwój idei - ebook
Spór o mesjanizm. Rozwój idei - ebook
Prezentowana antologia podejmuje próbę przybliżenia zjawiska intelektualnego, które stanowi niewątpliwie jeden z najbardziej znaczących i zarazem najbardziej kontrowersyjnych składników polskiego dziedzictwa narodowego. Zebrane w tomie teksty mają zróżnicowany profil ogólny – od stricte literackiego i krytycznoliterackiego, przez historyczny, społeczny, polityczny, religijny, na filozoficznym kończąc. Każdy z nich przedstawia ideę mesjanizmu w nieco innym aspekcie. Kluczowe znaczenie mają tu dwie perspektywy: literacka i filozoficzna – tworzą one wspólnie główną oś wewnętrznego sporu ideowego o koncepcję mesjanizmu polskiego. Zakres antologii obejmuje teksty powstałe na przestrzeni blisko 140 lat – od początku XIX stulecia aż po koniec dekady lat trzydziestych XX wieku (ze Wstępu Andrzeja Wawrzynowicza).
***
Kiedy apostoł wiary Chrystusa pierwszy raz stąpił na ziemię Piasta, ujrzał dziewicę, przy skromnym ołtarzu ogień strzegącą. „Cóż to jest za ogień, którego pilnujesz?” zapytał. – „Jest to ogień z nieba, rzekła dziewica, dawnym ojcom naszym spuszczony; płomień z niego rozniecili po tysiącznych ołtarzach osad, na które się rozkrzewili; u tych ołtarzy zajmują ogień na uczty gościnne, zapalają pochodnie ślubne i stosy pogrzebne, stąd na ofiary za żniwa w pokoju i za zwycięstwa po wojnie”; bo mówią: „Z tym ogniem żyć, z tym ogniem ku niebu wracać nam trzeba”. – Wtedy westchnął apostoł i rzekł natchniony: „To jest lud, najczystszy do przyjęcia ognia niewidomego, jaki mu niosę. Natchnę go duchem piersi moich; on będzie sławnym, dla ludzkości w Chrystusie cierpiącym i kiedyś szczęśliwym zachowawcą ognia boskiego”. Zgasł powoli widzialny ogień ołtarzów, a boski i niewidomy zajął piersi każdego z ludu. I naród cały żył odtąd jednym duchem, a ten duch był jemu tylko właściwy (Kazimierz Brodziński).
Spis treści
Andrzej Wawrzynowicz, Spór o polski mesjanizm. Geneza i rozwój idei
SPÓR O MESJANIZM. ROZWÓJ IDEI
FAZA PREMESJANISTYCZNA
Jan Paweł Woronicz, Świątynia Sybilli (fragmenty)
Jan Paweł Woronicz, Hymn do Boga o dobrodziejstwach Opatrzności dla naszego narodu dziejami wyświadczonych
Józef Maria Hoene-Wroński, Prodrom mesjanizmu albo filozofii absolutnej (fragmenty)
Joachim Lelewel, Historyka (fragment)
Joachim Lelewel, Jakim ma być historyk
Józef Gołuchowski, Filozofia i życie (fragment)
Kazimierz Brodziński, O narodowości Polaków, czytano na sesji Towarzystwa Przyjaciół Nauk dnia 3 maja 1831 roku
Maurycy Mochnacki, Powstanie narodu polskiego w roku 1830 i 1831 (fragment)
FAZA MESJANIZMU WŁAŚCIWEGO
Adam Mickiewicz, Dziady. Część III (fragment)
Adam Mickiewicz, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego (fragment)
Adam Mickiewicz, Literatura słowiańska (fragmenty)
Ludwik Królikowski, List apostolski z Warszawy
Ludwik Królikowski, Wyznanie wiary
Florian Bochwic, Obraz myśli mojej na pamiątkę żonie i dzieciom. Część II (fragmenty)
Florian Bochwic, Obraz myśli mojej o celach istnienia człowieka (fragment)
Andrzej Towiański, Przemówienie w katedrze Notre-Dame
Andrzej Towiański, Wezwanie do emigracji polskiej
Andrzej Towiański, Z przemówienia na zebraniu sług Sprawy Bożej
Juliusz Słowacki, Ksiądz Marek (fragment)
Juliusz Słowacki, Genezis z Ducha. Modlitwa
Juliusz Słowacki, Do księcia A.C.
Juliusz Słowacki, Do emigracji o potrzebie idei
Konstanty Danielewicz, O woli (fragment)
Zygmunt Krasiński, O stanowisku Polski z Bożych i ludzkich względów [Traktat o Trójcy] (fragment)
Zygmunt Krasiński, Przedświt (fragment)
Zygmunt Krasiński, Psalmy przyszłości (fragment)
Antoni Bukaty, Polska w apostazji (fragment)
Bronisław Trentowski, Hoene-Wroński (fragmenty)
Bronisław Trentowski, Chowanna czyli całokształt pedagogiki narodowej (fragmenty)
Bronisław Trentowski, Panteon wiedzy ludzkiej lub pantologia, encyklopedia wszech nauk i umiejętności, propedeutyka powszechna i wielki system filozofii (fragmenty)
Karol Libelt, Charakterystyka filozofii słowiańskiej (fragment)
Karol Libelt, O posłannictwie dziejowym narodów
August Cieszkowski, Ojcze nasz (fragmenty)
Cyprian Norwid, Czasy
Cyprian Norwid, Pieśni społecznej cztery stron. 1848
Cyprian Norwid, Promethidion. Rzecz w dwóch dialogach z epilogiem (fragment)
FAZA NEOMESJANISTYCZNA
Stanisław Szczepanowski, Idea polska wobec prądów kosmopolitycznych (fragmenty)
Stanisław Szczepanowski, Aforyzmy o wychowaniu (fragment)
Wojciech Dzieduszycki, Mesjanizm polski a prawda dziejów (fragment)
Andrzej Baumfeld (Boleski), Andrzej Towiański. Dwa odczyty (fragment)
Ludwik Posadzy, O posłannictwie narodów europejskich. Pomysły do filozofii dziejów Francji, Niemiec i Polski (fragment)
Wincenty Lutosławski, Ludzkość odrodzona. Wizje przyszłości (fragment)
Wincenty Lutosławski, [Mesjanizm jako polski światopogląd narodowy]
Wacław Mutermilch (Mileski), Mesjanizm polski a Kościół katolicki (fragment)
Antoni Chołoniewski, Duch dziejów Polski (fragment)
Józef Piłsudski, Rok 1863
Jerzy Braun, Zagadka dziejowa Polski. Próba historiozofii (fragmenty)
Karol Wojtyła, Sonety – Zarysy
Karol Wojtyła, Symphonie – Scalenia (fragment)
Karol Wojtyła, Magnificat – Hymn
Karol Wojtyła, Harfiarz
Karol Wojtyła, List do Mieczysława Kotlarczyka (fragmenty)
Indeks osobowy
Indeks rzeczowy
Przypisy
| Kategoria: | Filozofia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-62609-47-5 |
| Rozmiar pliku: | 1,8 MB |
