MENU
Nasze ceny
Przeczytaj fragment on-line
-
promocja
Sposób na trudne dziecko - ebook
Sposób na trudne dziecko - ebook
Co zrobić, gdy nasze dziecko na odmowę kupna zabawki reaguje wybuchem niepohamowanej złości? Lub gdy jest gotowe zrobić dosłownie wszytko, aby uniknąć odrabiania lekcji i sprzątania po sobie, a na nasze prośby i nalegania za każdym razem odpowiada: „Zaraz”? Jak postąpić ma nauczyciel, gdy uczniowie spóźniają się na lekcje, a kiedy już się na nich pojawią – rozmawiają, wysyłają SMS-y lub używają wulgarnego języka? Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań znajdziemy właśnie w tej książce. Autorzy, korzystając ze swego wieloletniego doświadczenia w pracy z dziećmi, przedstawiają Czytelnikowi proste, a zarazem skuteczne, metody poradzenia sobie z trudnymi zachowaniami.
Ta publikacja spełnia wymagania dostępności zgodnie z dyrektywą EAA.
Spis treści
Podziękowania
1. Wprowadzenie do psychologii behawioralnej
1.1. Co to jest terapia behawioralna?
1.2. Kiedy można samodzielnie korzystać z metod behawioralnych, a kiedy jest potrzebna pomoc specjalistów. Rozpoznawanie zachowań niepożądanych
1.3. Zachowanie: jak je sprawnie definiować i mierzyć?
1.4. Analiza zachowania, czyli o tym, co dokładnie wpływa na zachowanie — trochę teorii
1.5. Stosowana analiza zachowania, czyli o tym, co dokładnie wpływa na zachowanie — trochę praktyki
2. Skrzynka z narzędziami, czyli techniki behawioralne
2.1. Strefa najbliższego rozwoju, czyli praca na poprzeczce
2.2. Okulary na ADHD, czyli możliwości wsparcia w przypadku objawów nadruchliwości, impulsywności, zaburzeń uwagi
2.3. Skuteczne wydawanie poleceń
2.4. Przypominanie zasady, wyliczanie
2.5. Czas zabawy z dzieckiem, czyli wspólne spędzanie czasu
2.6. Pozytywne podsumowanie i pochwały
2.7. Zmiana A, czyli jak zmienić otoczenie, by nie dopuścić do powstania trudnego zachowania
2.8. Zasada Premacka, czyli zasada babci
2.9. Zestaw gwarantowany przez prawo, pakiet przywilejów, nagrody
2.10. Systemy żetonowe
2.11. Zasady
2.12. Konsekwencje
2.13. Dziecięce wybuchy złości
2.14. Zasoby, czyli zmiany w funkcjonowaniu szkoły, rodziny i domu dziecka
2.15. System szkolnych zajęć dodatkowych - ścieżki
2.16. Planowanie
3. Przykłady interwencji opartych na terapii behawioralnej
3.1. Typowe problemy do pracy behawioralnej
3.2. Problemy szkolne
3.3. Problemy w środowisku domowym
4. Techniki behawioralne - materiały do pracy
Bibliografia
| Kategoria: | Psychologia |
| Zabezpieczenie: |
Watermark
|
| ISBN: | 978-83-8258-040-2 |
| Rozmiar pliku: | 11 MB |
FRAGMENT KSIĄŻKI
Książkę tę stworzyliśmy dla rodziców i nauczycieli w formie praktycznego poradnika radzenia sobie z trudnymi zachowaniami dziecka. Naszym zamiarem było przedstawienie czytelnikom założeń teorii behawioralnej oraz pokazanie, że może być ona nie tylko skuteczna, ale i przyjazna dziecku. W tym miejscu chcielibyśmy podzięxkować nauczycielom i kolegom, z którymi wspólnie zgłębialiśmy tajniki terapii poznawczo-behawioralnej. Nasze pomysły nie byłyby skuteczne bez dokładnej wiedzy o rozwoju i funkcjonowaniu dzieci i młodzieży, którą przekazali nam nauczyciele i bardziej doświadczeni koledzy, między innymi: profesor Jadwiga Komender, profesor Tomasz Wolańczyk, doktor Anita Bryńska, doktor Małgorzata Święcicka, doktor Gabriela Jagielska oraz doktor Aleksandra Lorenz-Steinmec. Serdecznie dziękujemy doktor Anicie Bryńskiej za przeczytanie rękopisu i wiele cennych uwag.
Doświadczenia i pomysły zaprezentowane w książce zebraliśmy w trakcie warsztatów, które prowadziliśmy dla rodziców dzieci nadpobudliwych w Klinice Wieku Rozwojowego w szpitalu przy ul. Litewskiej i w Centrum CBT, oraz pracując z ogromną liczbą nauczycieli, pedagogów i psychologów, których spotykaliśmy na szkoleniach organizowanych na terenie całej Polski w latach 1999–2007. Wiele ciekawych rozwiązań terapeutycznych powstało właśnie w trakcie tych spotkań. Inspirację dla nas stanowiła także współpraca z Magdaleną Skotnicką oraz innymi kolegami po fachu z Krakowa, Elbląga i Poznania. Niemało zawdzięczamy również współpracy z młodszymi kolegami, stażystami i wolontariuszami. Chcielibyśmy serdecznie podziękować wszystkim osobom, z którymi mieliśmy przyjemność pracować.
Wiele trudnych sytuacji omawialiśmy z rodzicami podczas spotkań w gabinecie. To właśnie oni bardzo często podsuwali nam doskonałe rozwiązania, które pozwoliliśmy sobie przedstawić w niniejszej książce.
Bez wszystkich tych osób nasza książka nigdy by nie powstała.
Dziękujemy!
AutorzyZapraszamy do zakupu pełnej wersji książki
1.
Klasyfikacje psychiatryczne podają, że jest to 6 miesięcy.
2.
World Health Organization (2023). _Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych – ICD-11_. https://rsk3.ezdrowie.gov.pl/resource/structure/icd11/99ICD1/2023-01/mms/details (dostęp: czerwiec 2025 r.).
3.
American Psychiatric Association (2024). _Kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych DSM-5-TR_. Przeł. K. Bliźniewska-Kowalska, K. Wachowska. Wrocław: Edra Urban & Partners.
4.
Ograniczony do wyboru drugiego rodzica.
5.
Za: Campbell (2004, s. 68); na podstawie epidemiologicznego badania 705 trzylatków przeprowadzonego w Londynie.
6.
Najczęściej staramy się z rodzicami policzyć czynności, które dziecko wykonuje od momentu obudzenia się do wyjścia z domu. Możemy też określić czas każdego kolejnego zachowania – mycia się, jedzenia śniadania, ubierania.
7.
Prawo efektu: zachowanie, które w danej sytuacji wywołuje odczucie zadowolenia, zostaje skojarzone z tą sytuacją i jeśli w przyszłości ona się powtórzy, to z większym prawdopodobieństwem powtórzone zostanie także owo zachowanie. Jeżeli zaś w danej sytuacji zachowanie wywołuje uczucie dyskomfortu, to spada prawdopodobieństwo jego powtórzenia w podobnych okolicznościach w przyszłości.
8.
W tej książce będziemy używać wymiennie pojęć „wzmocnienie pozytywne” i „nagroda” jako synonimów, choć jak słusznie zauważył prof. Przemysław Bąbel (recenzent), nie każda nagroda w potocznym rozumieniu jest wzmocnieniem pozytywnym, gdyż nie każda będzie zwiększała prawdopodobieństwo wystąpienia w przyszłości zachowania, w którego konsekwencji się pojawiła. Trudno oczekiwać, że nagroda książkowa wręczana tradycyjnie na zakończenie roku szkolnego uczniom, którzy otrzymali świadectwo z czerwonym paskiem, zwiększy prawdopodobieństwo uzyskania świadectwa z czerwonym paskiem w przyszłości.
9.
Zachęcamy do skorzystania z materiałów z rozdziału 4.
10.
W tej książce mianem konsekwencji określamy kary pozytywne, kary negatywne i wygaszanie, zgodnie z klasyczną terminologią behawioralną.
11.
Mama stosuje system żetonowy – Patrycja może wymienić punkty na nagrody.
12.
Formularze do ćwiczeń zostały zamieszczone w rozdziale 4.
13.
ADHD jest zaburzeniem neurobiologicznym, więc jego objawy nie mogą zniknąć na skutek treningu behawioralnego – dlatego techniki pracy z zaburzeniami uwagi, nadruchliwością i nadmierną impulsywnością nazywamy okularami na ADHD. Mogą one pomóc radzić sobie z objawami (tak jak okulary z wadą wzroku), lecz nie zlikwidują tych ostatnich. Osoby zainteresowane tematem odsyłamy do innych naszych publikacji (np. Kołakowski, Wolańczyk, Pisula i Skotnicka, 2007).
14.
Bardzo dobry pomysł dla dzieci mających trudności z pisaniem lub dysgrafię.
15.
Rodzic przypomina kolejne punkty instrukcji i chwali po wykonaniu każdego z nich.
16.
Dziecko z ADHD potrzebuje bardzo jasnych poleceń mówiących, jak ma wykonać zadanie. Żargonowo taki spis poleceń dla dziecka z ADHD nazywamy instrukcją. Polecenia powinny początkowo być wykonywane zawsze pod kontrolą dorosłego.
17.
Za każde wykonane polecenie z listy dziecko może otrzymać punkt w systemie żetonowym lub pochwałę.
18.
Warto tutaj zacytować komentarz podsłuchany w windzie jednego z biurowców: „Nie przejmuj się nim – on zawsze wydaje dużo poleceń, a potem o nich zapomina. Rób tylko to, o co spyta kilka razy”.
19.
Dotyczy to szczególnie dzieci z ADHD, którym powtarzamy polecenie tyle razy, ile naszym zdaniem jest to konieczne, by je usłyszały.
20.
Por. Heininger i Weiss (2005) oraz Pfiffner (2004).
21.
Przypomnienie zasady daje nam pewność, że przyczyną zachowania dziecka nie jest zapomnienie o zasadzie.
22.
Klasyczny przykład „polecenia fotelowego”.
23.
W amerykańskiej wersji tej metody proponuje się, by odliczać każde niepożądane zachowanie dziecka. Jeśli pojawi się ich kilka naraz, zachowania się sumują, np. raz – wyzwiska, dwa – wrzaski, trzy – wymuszanie. Przerwa – dziecko idzie do swojego pokoju.
24.
Por. Gordon (2007).
25.
Brak zauważenia pozytywu i pochwały: „Wróciłeś, jak cię zawołałam, podoba mi się to!”.
26.
Ważne, by terapeuta przypomniał, że ironia dla wielu trudnych dzieci oznacza wyzwanie na pojedynek, często też zniechęca je do podejmowania kolejnych prób zachowania się pozytywnie (dziecko może pomyśleć, że rodzic je ośmieszył). Pewnie bezpieczniej byłoby powiedzieć: „Zdjąłeś mi buty, podałeś kapcie, zrobiłeś herbatę – dbasz o mnie, dziękuję!”.
27.
Rodzic zaczyna dostrzegać pozytywy – bardzo dobrze.
28.
Magiczne słowa to „proszę”, „dziękuję”, „przepraszam”.
29.
Na przykład jeśli powiemy do dziecka: „Świetnie chodzisz po drzewach”, to wzmocnimy chodzenie po drzewach, a komentarz „Ładne chomiki na marginesie” wzmocni rysowanie na marginesach zeszytu w czasie lekcji.
30.
Zachęcamy do skorzystania z materiałów z rozdziału 4.
