- W empik go
Strach, śmiech i łzy. Dyskursy antropologiczne w literaturze (nie tylko) śląskiego baroku - ebook
Strach, śmiech i łzy. Dyskursy antropologiczne w literaturze (nie tylko) śląskiego baroku - ebook
W moich badaniach nad literaturą i kulturą śląskiego (i niemieckiego) baroku szczególną uwagę poświęcam dyskursom antropologicznym epoki, współkształtującym światy codzienności, a także ich literackiemu przedstawianiu. […] Literatura baroku pokazuje wyraźnie, jak antropologia strachu współokreślała ludzkie życie oraz historię relacji płci w owym czasie. Pod pojęciem antropologii strachu rozumiem obraz człowieka i koncepcje płci, jakie rozwinęły się w epoce zdominowanej wojną trzydziestoletnią tudzież towarzyszącymi jej egzystencjalnymi doświadczeniami i przeżyciami. […] Ramę moich rozważań w niniejszym studium stanowią z jednej strony dyskurs płci, w którym werbalizuje się strach przed kobietą oraz – z drugiej – dyskurs autorstwa, w którym eksponuje się wyraźnie strach kobiet przed pisaniem. W tak oznaczonym polu badawczym znalazły się dyskurs starości i ciała, śmierci i miłości. Aktualne interdyscyplinarne badania nad wczesną nowożytnością jasno pokazały konieczność re-wizji wielu dotychczasowych ustaleń, interpretacji i stanowisk wobec dyskursów epoki. Najważniejszym dezyderatem badawczym jest przy tym pluralistyczne spojrzenie na zjawiska i procesy zachodzące we wszystkich obszarach kultury tej epoki, aby w napięciu i kontrowersji pomiędzy autorytatywnością i pluralizmem dotychczasowych pozycji ukazać jej dynamikę. Szczególnie interesujące są dla mnie w tym kontekście tzw. przestrzenie nieuwagi, zatem obszary traktowane dotąd jako historycznie irrelewantne dla kultury. Pozwalają one bowiem poznać i opisać procesy uznawane za normatywnie i autorytarnie regulowane, a które w perspektywie pluralistycznej jawią się jako otwarte i kontrowersyjne.
ze Wstępu
Prof. dr hab. Mirosława Czarnecka – germanistka, literaturoznawczyni, kierownik Zakładu Literatury Niemiec, Austrii i Szwajcarii XIX i XX w. w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Jest autorką 5 monografii, 2 antologii, 16 monografii zbiorowych i ok. 200 artykułów naukowych. Wypromowała 13 doktorów. Zagraniczne profesury gościnne na uniwersytetach w Dreźnie, Moguncji, Graz, Arras i Bolonii. Najważniejsze obszary badawcze: literatura i kultura śląskiego i niemieckiego baroku, dawna i współczesna literatura kobiet w Niemczech w kontekście europejskim, niemiecki modernizm, twórczość Carla i Gerharta Hauptmannów, kultura i literatura kobiet w Republice Weimarskiej.
Spis treści
Wstęp
Rozdział I. Dyskurs płci: strach przed kobietą
1. Historia i paradygmaty
2. Humanistyczny model małżeństwa
3. Lutra nauka o małżeństwie
4. „Przestrzenie nieuwagi”: relacje płci w domu Andreasa Gryphiusa (1616–1664)
Dom pastora
Dom uczonego
Mieszczańska przestrzeń rodzinna
5. Mizoginistyczne wspólnoty śmiechu
Rozdział II. Dyskurs ciała
1. Ciało jako artefakt
Dyskurs szminki
À la mode: dekolty i fontange
2. Literackie modele ciała
Ciało „zafałszowane”
Szkielet i trup
Ciało boskie
Ciało erotyczne
Rozdział III. Dyskurs starości
1. Naukowe dyskursy starości w filozofii, teologii i medycynie
2. Portrety własne starych kobiet
Stara wdowa
Stara panna
Stara rozwódka
3. Dyskurs starości w literaturze niemieckiego baroku
Rozdział IV. Dyskurs śmierci i kultura smutku
1. Toposy śmierci
2. Literatura funeralna
Mowy pogrzebowe
Zbiór funeralny
Epicedia
Rozdział V. Dyskurs miłości
1. Miłość macierzyńska i ojcowska
Miłość macierzyńska i miłość święta
2. Amor patriae
Amor patriae i miłość macierzyńska
3. Miłość małżeńska
4. Dyskurs miłości w literaturze pastoralnej i powieści wykwintnej
Rozdział VI. Dyskurs autorstwa: strach kobiet przed pisaniem
1. Konflikty tożsamościowe kobiet i męskie strategie ekskluzji
2. Taktyka piszących kobiet
3. Wczesna historia autorki
4. Kobiece tradycje albo genealogia
5. Poetyka sprzeciwu
Bibliografia (wybór)
Spis ilustracji
Summary
Indeks nazwisk
Kategoria: | Polonistyka |
Zabezpieczenie: |
Watermark
|
ISBN: | 978-83-242-6487-2 |
Rozmiar pliku: | 6,3 MB |